ERGONOMIE
I. WAT IS ERGONOMIE
II. DE 4 ERGONOMISCHE STREKKINGEN
III. ERGONOMIE IN DE WONING
1. Wat is ergonomie?
WAT IS ERGONOMIE
• De wetenschappelijke studie vd mens in relatie tot zijn omving - product - ruimte
• Werkplek-interieurarchitectuur / stedenbouw-architectuur
• Griekse woorden ‘ergon’ (werk) en ‘nomos’ (wet)
• Ergonomie streeft naar het zodanig ontwerpen van gebruiksvoorwerpen, technische systemen en
taken dat de veiligheid, de gezondheid, het comfort het doeltreffend functioneren van mensen wordt
bevorderd
ERGONOOM
Zal de gezondheid , veiligheid, welzijn vd mens bewerkstelligen + efficiëntie en productiviteit bevorderen:
• Kinesitherapeut
• Dokter
• Ingenieur
• Hij kan ook vanuit ander vak de ergonomie benaderen :
• Psycholoog
• Ergotherapeut
• Germanist
• Architect / interieurarchitect
• Interieurvormgever / productontwikkelaar
2. Ergonomische strekkingen
COGNITIEVE ERGONOMIE (1)
Bestudeert de mentale processen die een mens kan ondergaan:
• Perceptie (proces vh verwerven , interpreteren, selecteren en organiseren v/ zintuiglijke waarneming)
− bv de ambigue figuren (vaas van Rubin) als het actief interpreteren van onze omgeving,
waarbij het twee evenwaardige interpretaties zijn
− bv sociale perceptie die gevormd wordt door onze eigen ervaringen, culturele
achtergrond, levensgeschiedenis en persoonlijkheidskenmerken
− bv bij het ontwerpen van een signalisatie zal deze door de meerderheid van de bevolking
moeten begrepen worden en opgevolgd worden volgens vooraf bepaalde voorwaarden
• Geheugen
• Denken
• Motorische reacties in de interactie tussen mens en systeem
1
, Splitst zich toe op:
• De mentale werkbelasting verminderen
• Beslissingen nemen vergemakkelijken
• Mens-computer interactie optimaliseren, zonder handleiding
• Menselijke betrouwbaarheid optimaliseren
• Stress verminderen
Gebruiker blijft de baas, laatste handeling moet ongedaan gemaakt kunnen worden!
TAALERGONOMIE (2)
Wetenschap die de leesbaarheid van teksten onderzoekt, bestudeert de leesbaarheid van teksten in ons
dagelijks leven door
• De juiste woordkeuze
• Goede zinsbouw
• Opbouwen van alinea’s
• Layout
− Lettertype
− Lettergrootte
− Contrast tussen achtergrond en tekst
− Regelafstand
− Regelbreedte
ORGANISATORISCHE ERGONOMISCHE (3)
Focust op optimalisatie v/ sociotechnische systemen zoals organisatiestructuren en organisatieprocessen:
• Communicatie optimaliseren
• Ontwerpen van werkplekken en werktijden
• Teamwork
• Participatieve ergonomie
• Kwaliteitszorg
• Bv:
− Keukenorganisatie
− Productieprocessen in fabrieken ( goede werksfeer = productief)
− Ploegenarbeid optimaliseren (ifv sociaal leven werknemer)
− Telewerken
FYSIEKE ERGONOMIE (4)
• Alles is ontworpen en uitgevoerd op maat vd mens met al doel de fysieke lasten vd mens te verkleinen
• Houdt rekening met de menselijke anatomie, antropometrie, fysiologie, biomechanica in relatie tot de
fysieke activiteit
• Relevante topics zijn de werkhoudingen, manueel hanteren van lasten, repetitieve bewegingen,
werkplekinrichting, veiligheid en gezondheid
Maat vd mens: Le Corbusier (1887-1965) "De modulor is een maatsysteem gebaseerd op het menselijk
lichaam en de wiskunde (reeks van Fibonacci). De hoogte van een man met opgeheven arm kan in delen
worden verdeeld op punten die zijn positie in de ruimte bepalen: zijn voeten, zijn navel, zijn hoofd, zijn
vingertoppen. Deze drie intervallen leveren een reeks uit de gulden snede."
2
I. WAT IS ERGONOMIE
II. DE 4 ERGONOMISCHE STREKKINGEN
III. ERGONOMIE IN DE WONING
1. Wat is ergonomie?
WAT IS ERGONOMIE
• De wetenschappelijke studie vd mens in relatie tot zijn omving - product - ruimte
• Werkplek-interieurarchitectuur / stedenbouw-architectuur
• Griekse woorden ‘ergon’ (werk) en ‘nomos’ (wet)
• Ergonomie streeft naar het zodanig ontwerpen van gebruiksvoorwerpen, technische systemen en
taken dat de veiligheid, de gezondheid, het comfort het doeltreffend functioneren van mensen wordt
bevorderd
ERGONOOM
Zal de gezondheid , veiligheid, welzijn vd mens bewerkstelligen + efficiëntie en productiviteit bevorderen:
• Kinesitherapeut
• Dokter
• Ingenieur
• Hij kan ook vanuit ander vak de ergonomie benaderen :
• Psycholoog
• Ergotherapeut
• Germanist
• Architect / interieurarchitect
• Interieurvormgever / productontwikkelaar
2. Ergonomische strekkingen
COGNITIEVE ERGONOMIE (1)
Bestudeert de mentale processen die een mens kan ondergaan:
• Perceptie (proces vh verwerven , interpreteren, selecteren en organiseren v/ zintuiglijke waarneming)
− bv de ambigue figuren (vaas van Rubin) als het actief interpreteren van onze omgeving,
waarbij het twee evenwaardige interpretaties zijn
− bv sociale perceptie die gevormd wordt door onze eigen ervaringen, culturele
achtergrond, levensgeschiedenis en persoonlijkheidskenmerken
− bv bij het ontwerpen van een signalisatie zal deze door de meerderheid van de bevolking
moeten begrepen worden en opgevolgd worden volgens vooraf bepaalde voorwaarden
• Geheugen
• Denken
• Motorische reacties in de interactie tussen mens en systeem
1
, Splitst zich toe op:
• De mentale werkbelasting verminderen
• Beslissingen nemen vergemakkelijken
• Mens-computer interactie optimaliseren, zonder handleiding
• Menselijke betrouwbaarheid optimaliseren
• Stress verminderen
Gebruiker blijft de baas, laatste handeling moet ongedaan gemaakt kunnen worden!
TAALERGONOMIE (2)
Wetenschap die de leesbaarheid van teksten onderzoekt, bestudeert de leesbaarheid van teksten in ons
dagelijks leven door
• De juiste woordkeuze
• Goede zinsbouw
• Opbouwen van alinea’s
• Layout
− Lettertype
− Lettergrootte
− Contrast tussen achtergrond en tekst
− Regelafstand
− Regelbreedte
ORGANISATORISCHE ERGONOMISCHE (3)
Focust op optimalisatie v/ sociotechnische systemen zoals organisatiestructuren en organisatieprocessen:
• Communicatie optimaliseren
• Ontwerpen van werkplekken en werktijden
• Teamwork
• Participatieve ergonomie
• Kwaliteitszorg
• Bv:
− Keukenorganisatie
− Productieprocessen in fabrieken ( goede werksfeer = productief)
− Ploegenarbeid optimaliseren (ifv sociaal leven werknemer)
− Telewerken
FYSIEKE ERGONOMIE (4)
• Alles is ontworpen en uitgevoerd op maat vd mens met al doel de fysieke lasten vd mens te verkleinen
• Houdt rekening met de menselijke anatomie, antropometrie, fysiologie, biomechanica in relatie tot de
fysieke activiteit
• Relevante topics zijn de werkhoudingen, manueel hanteren van lasten, repetitieve bewegingen,
werkplekinrichting, veiligheid en gezondheid
Maat vd mens: Le Corbusier (1887-1965) "De modulor is een maatsysteem gebaseerd op het menselijk
lichaam en de wiskunde (reeks van Fibonacci). De hoogte van een man met opgeheven arm kan in delen
worden verdeeld op punten die zijn positie in de ruimte bepalen: zijn voeten, zijn navel, zijn hoofd, zijn
vingertoppen. Deze drie intervallen leveren een reeks uit de gulden snede."
2
