Samenvatting Methodiek en Vaardigheden 7 - Deel Anesthesie

In staat zijn om een casus te beredeneren
volgens de 6 stappen van klinisch
redenen.


Anesthesie
A. Algemene anesthesie / narcose = het hele lichaam verdoofd, patiënt in diepe slaap
B. Locoregionale anesthesie = een gedeelte vh lichaam gevoelloos gemaakt door :
- Lokale anesthesie : alleen operatieplek
- Perifere anesthesie (bv plexus brachialis)
- Neuro-axiale anesthesie (spinale of epidurale anesthesie)
C. Sedatie



Hoofdstuk 1 : Algemene anesthesie

1. Basisprincipe

Keuze algemene anesthesie (AA) of loco-regionaal :
- Soort operatie
- Plaats operatie
- Duur en uitgebreidheid operatie
- Voorkeur patiënt

Twee basiselementen :

- Bewustzijnsverlies
 Door werking op centraal zs
 IV hypnotica
 Opioïden (enkel in zeer hoge dosis)
- Demping van de reactie op schadelijke prikkels
 Dosis afhankelijk
 Opioïden
 IV hypnotica (enkel in zeer hoge dosis)

- (beademen – niet altijd - enkel bij ET)
 Curarisantia

Drie onderdelen :

- Inleiden : in slaap vallen
- Onderhouden : periode waarin de operatie plaatsvindt
- Uitleiding : wakker worden



Vier stadia (in diepte van AA) :

- Stadium I: bewustzijnsverlies - pijngewaarwording is nog intact. (bwz verlies na 30 sec)
- Stadium II of de excitatiefase wordt gekenmerkt door onrust (= niet meer bewegen).
 Wijde pupillen en een onregelmatige ademhaling.
 Prikkels kunnen leiden tot hoesten, spasmen van het strottenhoofd, hypertensie en een
snelle pols.  ! niet intuberen  laryngospasmen
- Stadium III is de chirurgische fase.

1

, Voldoende diepte van de anesthesie.
 Patiënt reageert niet meer op chirurgische prikkels.
- Stadium IV: volledige ademstilstand door verlamming van de ademhalingsspieren, patiënt
moet beademd worden.

Bij het extuberen ga ja terug van stadium 4 naar 1.

Belangrijk observeren klinische functies :

- Ademhaling
- Pupilreacties
- Oogbewegingen
- Reflexactiviteiten

1.1 Bewustzijnsverlies

Keuze : intraveneuze hypnotica en inhalatie anesthetica of de combinatie.
Methodes :
 Volwassenen : vaak ingeleid door geven IV hypnotica, waarna het onderhouden via
inhalatie, gecombineerd met analgetica
 Kinderen : ingeleid door inademen

1.1.1 Intraveneuze hypnotica/ anesthetica

Gemakkelijk in centraal zws door vetoplosbaar karakter. Na 30 seconden
bewusteloosheid.  Werkt vlug maar niet lang!
Als onderhoudsanesthesie : via spuitpomp toegediend of TCI-pomp (constante
plasmaconcentratie – target controlled infusion)

Werking : IV anesthetica bindt zich aan receptor GABA (y-aminoboterzuur) in het CZS
 inhiberende effect van neurotransmitters versterkt

 Geen spierrelaxatie en geen analgesie

Propofol (Diprivan®)

 Sterke bloeddrukdaling veroorzaken (dr vasodilatatie en myocarddepressie)
 Onderdrukt de luchtwegreflexen sterk
 Geschikt voor continue infusie (hoge eliminatiesnelheid)
 Injectie met propofol kan zeer pijnlijk zijn (lidocaïne toegevoegd)

Indicatie :

 Inleiding en onderhoud AA
 Achtergrondsedatie bij loco-regio
 Sedatie van beademende pt op IZ




Thiopental (pentothal®)

2

,  Snelst inwerkend inleidingsmiddel
 Veroorzaakt RR daling en AHdepressie
 Niet geschikt vr continue toediening
 Niet meer gebruikt in OK
 Wel gebruikt in USA voor executie

Etomidaat (hypnomidaat®)

 Inleiding voor cardiaal belaste patiënten (!)
 Geringe AHdepressie (rapper stoppen met ademen)
 Vaker misselijkheid

Ketamine (Ketalar®)

 Sterk analgetische werking
 Kleine, relatief korte ingrepen
 Spontane AH blijft intact
 Stijging RR en HF
 Hallucinogene effecten
 Drugsmilieu
 Gebruikt bij reanimatie?  verhogen RR en geen remming AH

Midazolam (dormicum)

 Benzodiazepine
 Sederende en anticonvulsieve eigenschappen
 Milde bloeddrukdaling en geringe AH depressie
 Kalmerend effect en retrograde amnesie




1.1.2 Inhalatie anesthetica (= volatiele anesthesie)

3

, Gebruik :
 Als inductie (bij kinderen)
 Als onderhoud (bij kinderen en volwassenen)
 Werken spierverslappend en sederend  minder curare toedienen
 PONV stijgt!
 Meer analgetisch effect dan IV

Ingedeeld volgens MAC-Waarde :
 Minimul alveleolaire concentratie
 Potentie (halothaan is erg potent, lachgas weinig pontent)
 0 – 100%
 Bv 50% = de helft van de patiënten gaat het bewustzijn verliezen hebben,
andere 50% niet.

Twee groepen : Gasvormige en dampvormige anesthetica

Dampvormige
 Kamertemperatuur vloeistoffen via verdampers omgezet
 AA geven
 Via beademingstoestel toegediend aan gasmengsel
 Met draaggas
 ! Opletten maligne hyperthermie (= erfelijke aand vd spieren, waarbij de
spieren afwijkend reageren op A-gassen en bepaalde spierverslappers)
Reactie is temperatuurstijging over hele lichaam, rigiditeit vd spieren,
hartritmestoornissen, nierinsufficiëntie,… Temperatuur heel snel nr omhoog
Hier IV Anesthetica toedienen

Voorbeelden :
Sevofluraan (Sevorane®) : geen prikkelend effect op luchtwegen en leidt bij
toediening tot snel bewustzijnsverlies. Goed vr volw en kinderen.
Desfluraan : sterk prikkelend vr luchtwegen, niet gebruikt worden bij inductie
(sneller ontwaken dan sevofluraan)

Casus cursus Gasvormig
& ppt  Lachgas (N2O) : analgetisch effect , kan in hoge conc gebruikt worden ter
ondersteuning van inhalatie A of IV A. MAC-waarde : 101%
Geeft minimale bijwerkingen op circulatie en ventilatie. Wel kan bij hoge
conc hypoxie optreden (verdringen O2 in longblaasjes)  diffusiehypoxie

Lachgas in combi met zuurstof = Kalinox (50%-50%)
Vaak bij kinderen gebruikt, voor kortdurende ingrepen zoals bloedafname.
Het kind blijft aanspreekbaar, geen AA bekomen !!




1.2 Analgetica

4