Hinterlandvervoer Samenvatting ()

Table of Contents
HOOFDSTUK 2: ontstaan en evolutie achterlandvervoer in relatie tot zeehavens.................................2
HOOFDSTUK 3: Spoorvervoer.................................................................................................................5
HOOFDSTUK 4: Wegvervoer...................................................................................................................9
HOOFDSTUK 5 BINNENVAART..............................................................................................................13
HOOFDSTUK 6 TANKVAART..................................................................................................................16
Hoofdstuk 7: achterlandterminals........................................................................................................20
Hoofdstuk 8: Infrastructuur..................................................................................................................22
Hoofdstuk 9: Externe kosten................................................................................................................25
HOOFDSTUK 10: Stedelijke distributie..................................................................................................27

,HOOFDSTUK 2: ontstaan en evolutie achterlandvervoer
in relatie tot zeehavens
 Wat is een achterland?
o Geschiedenis
 Tot 18e eeuw:
 kleine schepen
 markt bij elke haven
 geen achterland
 +/- 18e eeuw
 IR in België (eerste van Europa)
 Achterlandstrategie mogelijk (bouw van spoorwegen en treinen
mogelijk)
 Ruhr-gebied ontwikkelde zich (stoommachine dat steenkool delft op grote
schaal en staalindustrie ontstaat)
 Hoge aanvoer van kolen en ijzererts (bulk) via havens
 GEVOLGEN
 Goederen naar de mensen
 Havens bedienen een “achterland”
o Morgan: Beïnvloedende variabelen van een achterland
 Type schip
 Soort goed (bulk, container)
 Invloed van overheid mbt prijszetting
o Morgan: 3 types achterland
 Liner port: containers
 Raw material: bulk
 Primitieve: haven heeft monopolie
o Morgan!:
 Tramp shipping= ongecontroleerd transport op zee + gecontroleerde
achterlandstromen
 Liner shipping= gecontroleerd transport op zee + gefragmenteerde
achterlandstromen
o Definitie achterland
 Het gebied in het binnenland van een haven naar waar import wordt
gedistribueerd en van waaruit export wordt opgehaald
 Ontwikkeling haven Antwerpen
o 1830: ontstaan België
 Tot 1831: België had controle over Schelde + directe achterlandverbinding
naar Duitsland
 1839: Scheidingsverdrag
 België krijgt rechten van vrij gebruik van de Schelde +
achterlandverbindingen (spoor en binnenvaart)
 Ontstaan van Ijzeren Rijn (Antwerpen, Leuven, Luik, Aken)
o Antwerpen raakte achterlandverbinding via de Rijn kwijt (spoorlijnen nodig)
o 1900: veel spoorlijnen
o 1914: Ijzeren Rijn in ongebruik door WO I

, o Gevolgen oorlog: BEL en DUI hard getroffen, relatie BEL & NL onder druk doordat NL
neutraal was geweest
o Probleem Rijn
 Verbinding Rijn moeilijk bevaarbaar + vaak laag water
o Gevolg Rijn
 Binnenvaart naar Duitsland beperkt tov spoorvervoer
 Ontstaan van de Rijn-Scheldeverbinding
o Later ook ontstaan van Albertkanaal
 Ontwikkeling haven van Rotterdam
o 1865: geen spoorlijnen, wel goede verbinding naar Duitsland via de Rijn
 Tol op Rijn afgeschaft (door Napoleon)
 Later weer ingevoerd door Willem I
 Rotterdam kreeg een overslagfunctie
o Aanleg Nieuwe Waterweg van heel groot belang voor achterlandverbinding (schepen
werden groter)
o IR in NL
 Grote vraag naar ijzererts
o NL wilde binnenvaart naar Duitsland handhaven door manipulatie van in en
uitvoertarieven
o Spoor had de toekomst, binnenvaart niet (niet goed bevaarbare rivieren)
o 2007: Opening Betuwelijn
 = spoorontsluiting voor achterland richting Duitsland
 Ontwikkeling haven van Amsterdam
o Noordzee kanaal gebouwd
o Toenemend succes van de haven: nood aan achterlandverbindingen
 1892: Merwedekanaal
 Men wilde spoorlijnen bouwen, maar tegengehouden door Rotterdam
 Havenconcurrentie BEL en NL
o 1860-1890: Antwerpen en Hamburg > Rotterdam
o Redenen
 Maritieme toegang voldoende groot
 Goede achterlandverbinding (qua spoor)
 NL havens konden pas groeien na de Waterweg, Noordzeekanaal…
 NL ontwikkelde eerst binnenvaart en dan spoor
 BEL ontwikkelde eerst spoor en dan binnenvaart
 Kanalenwet 1877 in NL
 Haven Amsterdam werd veel later verbonden aan de Rijn (waardoor
Rotterdam groter werd dan Amsterdam)
 Achterland van Duitse havens
o Haven Hamburg tot WO I één der grootsten van Europa
 Was een Hanzestad
 = stad die samenwerkt met een andere stad om de handel te kunnen
controleren
o Hadden gezamenlijk erkende rechten
o Juridische vorm van handelscontracten met verplichtingen
 Bij ontdekking van VS in 1492 was het de belangrijkste importhaven van de
VS