Fiscale aspecten – Vastgoed & Makelaardij – Collegeaantekeningen
Deze samenvatting bestaat uit collegeaantekeningen van het vak Fiscale Aspecten van de
studie Vastgoed en Makelaardij. Op het Saxion wordt dit vak in kwartiel 3 van leerjaar 2
gegeven.
Inhoud
Fiscale aspecten – Vastgoed & Makelaardij – Collegeaantekeningen....................................................1
College week 1: Inleiding Belastingrecht............................................................................................2
College week 2: Omzetbelasting (Wet op Omzetbelasting 1968).......................................................9
College week 4 Overdrachtsbelasting (Wet op belastingen van rechtsverkeer 1970)......................22
College week 5 Samenloop omzetbelasting & overdrachtsbelasting...............................................29
College week 6: Inkomstenbelasting deel 1......................................................................................34
College week 7: Inkomstenbelasting deel 2......................................................................................44
College week 8: Resumé...................................................................................................................58
1
,College week 1: Inleiding Belastingrecht
Waarom belastingen: belangrijk gedeelte van overheidsinkomen (naast premies en sociale
verzekeringen / overige bijdragen)
Belastingen hebben voor de overheid een:
1. Budgettaire functie: financieren overheidstaken
2. Regelende/regulerende functie:
a. Stimuleren bepaald gedrag (dmv aftrekposten of subsidies)
b. Ontmoedigen van bepaald gedrag (dmv verbruiksheffingen zoals accijns)
c. Bereiken van een rechtvaardige inkomensverdeling (bijv. dmv progressief
tarief)
Accijns: naast de normale btw nog extra verhoging om bepaald gedrag te ontmoedigen.
Btw kent verschillende gradaties, om verkoop te stimuleren of juist te ontmoedigen.
334 miljard euro aan belastingopbrengsten voor de overheid.
Belastingen zijn gedwongen afdrachten aan de overheid die berusten op een
publiekrechtelijke regeling en waartegenover geen rechtstreekse prestatie van de overheid
staat.
Wie heffen belastingen? Er zijn verschillende overheden!
- Rijksoverheid
- Provincies
- Gemeentes
- Schappen (zoals waterschappen)
Al deze partijen brengen belasting in rekening.
De rijksoverheid heft:
- Inkomstenbelasting
- Btw
- Accijns
- Overdrachtsbelasting
- Erfbelasting
- Schenkbelasting
- Etc.
De provincies heffen:
- Wegenbelasting voor provinciale wegen (heeft een naam, ff opzoeken)
De gemeenten heffen:
- Onroerende zaak belasting (gebaseerd op woz-waarde)
- Hondenbelasting
- Toeristenbelasting
Schappen:
- Watersysteemheffing (waterbeheer voor de provincie)
Belastingen zijn geregeld in de wet.
De wetten zijn ingericht op basis van grondbeginselen.
Beginselen van belastingheffing: de belastingdienst dient zich in de uitvoering van haar
werkzaamheden te gedragen als behoorlijk bestuurder.
2
,Algemene Beginselen van behoorlijk bestuur
- Vertrouwensbeginsel: een belastingplichtige moet erop kunnen vertrouwen dat de
belastingdienst (de inspecteur) zijn toezeggingen nakomt. De aanslag van de
belastinginspecteur is leidend. NIET de ‘belastingtelefoon’. De BelastingTelefoon is
een onderdeel van de Nederlandse Belastingdienst. De medewerkers van de
BelastingTelefoon kunnen (algemene) belastingvragen beantwoorden en behandelen
voornamelijk vragen betreffende de inkomstenbelasting, loonbelasting,
omzetbelasting en toeslagen.
- Gelijkheidsbeginsel: gelijke behandeling door de belastingdienst (de inspecteur) in
gelijke gevallen
- Motiveringsbeginsel: een bestuurder moet gemotiveerd aangeven, waarom ze bijv.
een verzoek afwijzen. De gronden voor een bepaald besluit van de inspecteur van de
belastingdienst dienen te worden vermeld
Naast de a.b.b.b. zijn er ook een aantal beginselen te onderscheiden waar de
belastingheffing op gestoeld is:
Beginselen van belastingrecht:
- Legaliteitsbeginsel: er moet een wettelijke grondslag zijn voor belastingheffing.
- Beginsel van neutrale fiscaliteit: het is niet van belang voor de belastingdienst of
de belastingplichtige zijn inkomen heeft verworven op een rechtens geoorloofde
wijze. Het maakt niet uit hoe iemand iets heeft verdient (al is het met
drugsinkomsten), overal moet belasting over worden geheven. Ook al is drugs
illegaal, de belastingdienst gaat daar niet over. Zij heffen slechts belasting.
- Draagkrachtbeginsel: er wordt bij belastingheffing rekening gehouden met de
draagkracht van de belastingplichtige. (de sterkste schouders dragen de zwaarste
lasten), progressief heffingssysteem
- Profijtbeginsel: naarmate een belastingplichtige meer voordeel heeft van zaken die
de overheid voor haar rekening neemt, moet hij/zij daar meer belasting over betalen
dan iemand die daar geen of minder gebruik van maakt. Bijv. je ontwikkelt en
gemeente bezit ‘niet-uitgeefbare’ gebied, dus zij betalen daar ook voor.
Projectontwikkelaar moet meebetalen, want hij heeft er baat van
- Indemniteitsbeginsel: wie meer schade veroorzaakt moet hier ook meer belasting
voor betalen
- Beginselen van de minste pijn: door de manier waarop de heffing van bepaalde
belastingen plaatsvindt, merkt de belastingplichtige niet dat er belasting wordt
geheven. Dus netto salaris krijgen ipv bruto, zodat je het eigenlijk niet merkt.
- Beginsel van de bevoorrechte verkrijging: als een belastingplichtige een financiële
meevaller heeft, wil de fiscus daar in meedelen door belasting te heffen (erfbelasting
bijvoorbeeld)
Soorten belastingen:
Inkomstenbelasting Vennootschapsbelasting Loonbelasting Omzetbelasting Erfbelasting
Schenkbelasting Kansspelbelasting Overdrachtsbelasting Motorrijtuigenbelasting ……etc
Indeling van belastingen:
1. Directe en indirecte belastingen
2. Subjectieve en objectieve belastingen
3. Verbruiksbelastingen
4. Tijdvak- tijdsstipbelastingen
5. Rijksbelastingen en belastingen van lagere overheden
6. Aanslag en aangiftebelastingen
3
, 1. Directe en indirecte belastingen
- Directe belastingen: belastingplichtige betaalt belasting (over winst, vermogen en
inkomen) zelf, deze is niet af te wentelen op een ander (bijv. IB inkomstenbelasting
en VpB vennootschapsbelasting). Bijvoorbeeld inkomstenbelasting, dat ‘betaal’ jij
zelf als persoon.
- Indirecte belastingen: degene bij wie de belasting wordt geheven belast zijn betaling
door aan een ander: belastingplichtige wentelt belasting af op een ander
(bijvoorbeeld de btw. De belasting wordt geheven op de ondernemer, maar jij als
consument betaalt het. Ook wel omzetbelasting). Als een ondernemer mag je je
inkoopbtw terugvragen, omdat je de btw al afwentelt op een ander. Dan heb je dus
0% btw betaalt
2. Subjectieve en objectieve belastingen
- Subjectief: er wordt rekening gehouden met persoonlijke omstandigheden van de
persoon (“het subject”) die de belasting verschuldigd is. bijv. inkomstenbelasting.
Sterkste schouders dragen de zwaarste lasten
- Objectief: alleen kijken naar object van belastingheffing. Er wordt geen rekening
gehouden met persoonlijke omstandigheden. Voorbeeld overdrachtsbelasting (geldt
ook niet echt meer, want starters, wordt later op teruggekomen)
3. Verbruiksbelastingen
Het verbruik van goederen en diensten wordt belast.
Onderscheid tussen:
- Algemene verbruiksbelasting: bijv. BTW
- Bijzondere verbruiksbelasting: bijv. accijnzen (om gedrag te ontmoedigen)
4. Tijdvak- en tijdstip belastingen
Belasting over voordelen die in een bepaald tijdvak of op een bepaald tijdstip voordoen.
Voorbeelden:
- Tijdvak: inkomstenbelasting over 2021, vennootschapsbelasting, omzetbelasting per
maand of kwartaal
- Tijdstip: erfbelasting bij overlijden, overdrachtsbelasting bij verkrijging in onroerend
goed.
Plek van het belastingrecht
Waarom is belastingrecht onderdeel van bestuursrecht?
Bijzonder gaat voor algemeen.
4
Deze samenvatting bestaat uit collegeaantekeningen van het vak Fiscale Aspecten van de
studie Vastgoed en Makelaardij. Op het Saxion wordt dit vak in kwartiel 3 van leerjaar 2
gegeven.
Inhoud
Fiscale aspecten – Vastgoed & Makelaardij – Collegeaantekeningen....................................................1
College week 1: Inleiding Belastingrecht............................................................................................2
College week 2: Omzetbelasting (Wet op Omzetbelasting 1968).......................................................9
College week 4 Overdrachtsbelasting (Wet op belastingen van rechtsverkeer 1970)......................22
College week 5 Samenloop omzetbelasting & overdrachtsbelasting...............................................29
College week 6: Inkomstenbelasting deel 1......................................................................................34
College week 7: Inkomstenbelasting deel 2......................................................................................44
College week 8: Resumé...................................................................................................................58
1
,College week 1: Inleiding Belastingrecht
Waarom belastingen: belangrijk gedeelte van overheidsinkomen (naast premies en sociale
verzekeringen / overige bijdragen)
Belastingen hebben voor de overheid een:
1. Budgettaire functie: financieren overheidstaken
2. Regelende/regulerende functie:
a. Stimuleren bepaald gedrag (dmv aftrekposten of subsidies)
b. Ontmoedigen van bepaald gedrag (dmv verbruiksheffingen zoals accijns)
c. Bereiken van een rechtvaardige inkomensverdeling (bijv. dmv progressief
tarief)
Accijns: naast de normale btw nog extra verhoging om bepaald gedrag te ontmoedigen.
Btw kent verschillende gradaties, om verkoop te stimuleren of juist te ontmoedigen.
334 miljard euro aan belastingopbrengsten voor de overheid.
Belastingen zijn gedwongen afdrachten aan de overheid die berusten op een
publiekrechtelijke regeling en waartegenover geen rechtstreekse prestatie van de overheid
staat.
Wie heffen belastingen? Er zijn verschillende overheden!
- Rijksoverheid
- Provincies
- Gemeentes
- Schappen (zoals waterschappen)
Al deze partijen brengen belasting in rekening.
De rijksoverheid heft:
- Inkomstenbelasting
- Btw
- Accijns
- Overdrachtsbelasting
- Erfbelasting
- Schenkbelasting
- Etc.
De provincies heffen:
- Wegenbelasting voor provinciale wegen (heeft een naam, ff opzoeken)
De gemeenten heffen:
- Onroerende zaak belasting (gebaseerd op woz-waarde)
- Hondenbelasting
- Toeristenbelasting
Schappen:
- Watersysteemheffing (waterbeheer voor de provincie)
Belastingen zijn geregeld in de wet.
De wetten zijn ingericht op basis van grondbeginselen.
Beginselen van belastingheffing: de belastingdienst dient zich in de uitvoering van haar
werkzaamheden te gedragen als behoorlijk bestuurder.
2
,Algemene Beginselen van behoorlijk bestuur
- Vertrouwensbeginsel: een belastingplichtige moet erop kunnen vertrouwen dat de
belastingdienst (de inspecteur) zijn toezeggingen nakomt. De aanslag van de
belastinginspecteur is leidend. NIET de ‘belastingtelefoon’. De BelastingTelefoon is
een onderdeel van de Nederlandse Belastingdienst. De medewerkers van de
BelastingTelefoon kunnen (algemene) belastingvragen beantwoorden en behandelen
voornamelijk vragen betreffende de inkomstenbelasting, loonbelasting,
omzetbelasting en toeslagen.
- Gelijkheidsbeginsel: gelijke behandeling door de belastingdienst (de inspecteur) in
gelijke gevallen
- Motiveringsbeginsel: een bestuurder moet gemotiveerd aangeven, waarom ze bijv.
een verzoek afwijzen. De gronden voor een bepaald besluit van de inspecteur van de
belastingdienst dienen te worden vermeld
Naast de a.b.b.b. zijn er ook een aantal beginselen te onderscheiden waar de
belastingheffing op gestoeld is:
Beginselen van belastingrecht:
- Legaliteitsbeginsel: er moet een wettelijke grondslag zijn voor belastingheffing.
- Beginsel van neutrale fiscaliteit: het is niet van belang voor de belastingdienst of
de belastingplichtige zijn inkomen heeft verworven op een rechtens geoorloofde
wijze. Het maakt niet uit hoe iemand iets heeft verdient (al is het met
drugsinkomsten), overal moet belasting over worden geheven. Ook al is drugs
illegaal, de belastingdienst gaat daar niet over. Zij heffen slechts belasting.
- Draagkrachtbeginsel: er wordt bij belastingheffing rekening gehouden met de
draagkracht van de belastingplichtige. (de sterkste schouders dragen de zwaarste
lasten), progressief heffingssysteem
- Profijtbeginsel: naarmate een belastingplichtige meer voordeel heeft van zaken die
de overheid voor haar rekening neemt, moet hij/zij daar meer belasting over betalen
dan iemand die daar geen of minder gebruik van maakt. Bijv. je ontwikkelt en
gemeente bezit ‘niet-uitgeefbare’ gebied, dus zij betalen daar ook voor.
Projectontwikkelaar moet meebetalen, want hij heeft er baat van
- Indemniteitsbeginsel: wie meer schade veroorzaakt moet hier ook meer belasting
voor betalen
- Beginselen van de minste pijn: door de manier waarop de heffing van bepaalde
belastingen plaatsvindt, merkt de belastingplichtige niet dat er belasting wordt
geheven. Dus netto salaris krijgen ipv bruto, zodat je het eigenlijk niet merkt.
- Beginsel van de bevoorrechte verkrijging: als een belastingplichtige een financiële
meevaller heeft, wil de fiscus daar in meedelen door belasting te heffen (erfbelasting
bijvoorbeeld)
Soorten belastingen:
Inkomstenbelasting Vennootschapsbelasting Loonbelasting Omzetbelasting Erfbelasting
Schenkbelasting Kansspelbelasting Overdrachtsbelasting Motorrijtuigenbelasting ……etc
Indeling van belastingen:
1. Directe en indirecte belastingen
2. Subjectieve en objectieve belastingen
3. Verbruiksbelastingen
4. Tijdvak- tijdsstipbelastingen
5. Rijksbelastingen en belastingen van lagere overheden
6. Aanslag en aangiftebelastingen
3
, 1. Directe en indirecte belastingen
- Directe belastingen: belastingplichtige betaalt belasting (over winst, vermogen en
inkomen) zelf, deze is niet af te wentelen op een ander (bijv. IB inkomstenbelasting
en VpB vennootschapsbelasting). Bijvoorbeeld inkomstenbelasting, dat ‘betaal’ jij
zelf als persoon.
- Indirecte belastingen: degene bij wie de belasting wordt geheven belast zijn betaling
door aan een ander: belastingplichtige wentelt belasting af op een ander
(bijvoorbeeld de btw. De belasting wordt geheven op de ondernemer, maar jij als
consument betaalt het. Ook wel omzetbelasting). Als een ondernemer mag je je
inkoopbtw terugvragen, omdat je de btw al afwentelt op een ander. Dan heb je dus
0% btw betaalt
2. Subjectieve en objectieve belastingen
- Subjectief: er wordt rekening gehouden met persoonlijke omstandigheden van de
persoon (“het subject”) die de belasting verschuldigd is. bijv. inkomstenbelasting.
Sterkste schouders dragen de zwaarste lasten
- Objectief: alleen kijken naar object van belastingheffing. Er wordt geen rekening
gehouden met persoonlijke omstandigheden. Voorbeeld overdrachtsbelasting (geldt
ook niet echt meer, want starters, wordt later op teruggekomen)
3. Verbruiksbelastingen
Het verbruik van goederen en diensten wordt belast.
Onderscheid tussen:
- Algemene verbruiksbelasting: bijv. BTW
- Bijzondere verbruiksbelasting: bijv. accijnzen (om gedrag te ontmoedigen)
4. Tijdvak- en tijdstip belastingen
Belasting over voordelen die in een bepaald tijdvak of op een bepaald tijdstip voordoen.
Voorbeelden:
- Tijdvak: inkomstenbelasting over 2021, vennootschapsbelasting, omzetbelasting per
maand of kwartaal
- Tijdstip: erfbelasting bij overlijden, overdrachtsbelasting bij verkrijging in onroerend
goed.
Plek van het belastingrecht
Waarom is belastingrecht onderdeel van bestuursrecht?
Bijzonder gaat voor algemeen.
4
