AUDIOLOGIE 1: DEEL
GELUIDSLEER
HOOFDSTUK 1 – SLEUTELBEGRIPPEN
UIT DE FYSICA
1. VOORKENNIS
A. DECIMALE VOORVOEGSELS
B. BASISDIMENSIES
2. MASSA (M)
= Hoeveelheid materie i/e voorwerp
1
, - Gewicht ~ massa
- Massa’s trekken elkaar aan (aarde-lichaam) → drukt zich uit in bep gewicht (kg)
o Aantrekkingskracht is evenredig met grootte v/d massa’s + omgekeerd evenredig met afstand
ertussen (Gravitatiewet van Newton)
3. INERTIE
- Massa die stilligt heeft neiging om stil te blijven liggen v = 0 m/s
- Massa die beweegt heeft neiging te blijven bewegen a = 0 m/s²
= Traagheid of inertie
- Inertie is eigenschap v/e elke massa
- Indien er alleen inertie is, blijft voorwerp continue bewegen of stilliggen
4. SNELHEID EN VERSNELLING (V EN A)
A. SNELHEID (V)
- Massa legt afstand (s) af
- Daar heeft massa bep tijd (t) voor nodig
- Hoe sneller afstand wordt afgelegd, hoe kleiner tijd:
→ Snelheid (v) is gelijk aan afstand (s) gedeeld door tijd (t)
v=s/ t
(Eenheid m / s)
! Om van km/u naar m/s te gaan → delen door 3 600 s) !
Voorbeeld: pwp ‘Basisbegrippen’, dia 11
B. VERSNELLING (A)
Snelheid kan wijzigen
- Verhoogt → versnellen
- Verlaagt → vertragen
Versnelling (a) is tijd die massa (m) nodig heeft om snelheid te veranderen = verandering in snelheid / tijd
∆v v 2– v 1
a= =
t t
Eenheid: (m/s) / s → m / s²
Voorbeeld: pwp ‘Basisbegrippen’, dia 13 – 14
C. VECTORIËLE GROOTHEDEN – SCALAIRE GROOTHEDEN
Vectoriële grootheden Scalaire grootheden
- Grootte [waarde] - Grootte [waarde]
- Richting [pijl] - Geen richting
- Vb. snelheid, versnelling… - Vb. temperatuur, massa
2
,→ Snelheid + versnelling hebben waarde + richting (grootte v/d pijl = waarde, richting + zin v/d pijl = richting)
5. KRACHT (F)
= Invloed die op massa’s moet uitgeoefend worden om hun inertie tegen te werken
- Niet alle massa’s blijven eeuwig stilliggen of bewegen
- Inertie wordt tegengewerkt
- Dit gebeurt door kracht (F)
o Kracht doet massa’s bewegen vanuit stilstand
o Kracht doet massa’s versnellen
o Kracht doet massa’s vertragen
→ Kracht veroorzaakt versnelling
Geen kracht
- Geen versnelling (a = 0 m/s)
- Constante snelheid (v = cte)
Constante kracht
- Constante versnelling (a = cte)
- Snelheid wijzigt (v ↑ of ↓)
A. KRACHT EN VERSNELLING → EVENREDIG (F ~ A)
- Indien gelijke kracht wordt uitgeoefend op 2 massa’s, krijgt kleinste massa grootste versnelling
- → Versnelling (a) is omgekeerd evenredig met massa (m) of a ~ 1/m
}
a F
F
1 => a
¿a m
m
F
=> a = Cste.
m
Constante is afhankelijk v/d voor F, m en a gekozen eenheden
Eenheid van kracht (Newton) is nu zodanig gekozen dat constante in vorige formule gelijk is aan 1
F
a = Cste.
m
F
a = 1. => F = m.a
m
Formule: F = m . a
Eenheid: Newton (N)
→ Kracht van 1 Newton kan massa van 1 kg in 1 seconde extra snelheid van 1 m/s
meegeven
3
, B. AANTREKKINGSKRACHT TSS MASSA’S
Gravitatiewet: aantrekkingskracht tss 2 massa’s is evenredig met grootte v/d massa’s + omgekeerd evenredig
met afstand tss de massa’s
→ Hoe verder 2 voorwerpen uit elkaar staan, hoe kleiner aantrekkingskracht ertussen
Vb. satelliet in baan om aarde, aarde in baan om zon
C. ZWAARTEKRACHT (F)
1 kg gewicht wordt door aarde aangetrokken (valt) met versnelling van 9,81 m/s² (= valversnelling (g))
Dus 1 kg → F = m . a = 1 kg . 9,81 m/s² = 9,81 N
6. ARBEID (W), ENERGIE (E) EN VERMOGEN (P)
A. ARBEID (W)
- Door kracht uit te oefenen → massa verplaatst over afstand = mechanische arbeid (W)
- Arbeid = kracht x verplaatsing
W=F.s
- Een kracht van 1 Newton uitgeoefend om 1 m verplaatsing te realiseren, kost 1 Joule arbeid
Eenheid Joule (J) = N . m
- (Kracht is hoe hard je duwt, arbeid is wat je ermee gedaan hebt, hoever je vw verplaatst hebt)
Voorbeeld: pwp ‘Basisbegrippen’, dia 29
B. ARBEID (W): EEN VOORBEELD: DE HEFBOOM
Bij gebruik van hefboom: afstand waarover steen verplaatst ≠ afstand waarover man kracht uitvoert
- W=F.s
o Hoe kleiner F (kracht bij duwen), hoe groter s (te duwen afstand)
DUS: om extra kracht uit te oefenen op de massa, moet men grotere afstand afleggen
4
GELUIDSLEER
HOOFDSTUK 1 – SLEUTELBEGRIPPEN
UIT DE FYSICA
1. VOORKENNIS
A. DECIMALE VOORVOEGSELS
B. BASISDIMENSIES
2. MASSA (M)
= Hoeveelheid materie i/e voorwerp
1
, - Gewicht ~ massa
- Massa’s trekken elkaar aan (aarde-lichaam) → drukt zich uit in bep gewicht (kg)
o Aantrekkingskracht is evenredig met grootte v/d massa’s + omgekeerd evenredig met afstand
ertussen (Gravitatiewet van Newton)
3. INERTIE
- Massa die stilligt heeft neiging om stil te blijven liggen v = 0 m/s
- Massa die beweegt heeft neiging te blijven bewegen a = 0 m/s²
= Traagheid of inertie
- Inertie is eigenschap v/e elke massa
- Indien er alleen inertie is, blijft voorwerp continue bewegen of stilliggen
4. SNELHEID EN VERSNELLING (V EN A)
A. SNELHEID (V)
- Massa legt afstand (s) af
- Daar heeft massa bep tijd (t) voor nodig
- Hoe sneller afstand wordt afgelegd, hoe kleiner tijd:
→ Snelheid (v) is gelijk aan afstand (s) gedeeld door tijd (t)
v=s/ t
(Eenheid m / s)
! Om van km/u naar m/s te gaan → delen door 3 600 s) !
Voorbeeld: pwp ‘Basisbegrippen’, dia 11
B. VERSNELLING (A)
Snelheid kan wijzigen
- Verhoogt → versnellen
- Verlaagt → vertragen
Versnelling (a) is tijd die massa (m) nodig heeft om snelheid te veranderen = verandering in snelheid / tijd
∆v v 2– v 1
a= =
t t
Eenheid: (m/s) / s → m / s²
Voorbeeld: pwp ‘Basisbegrippen’, dia 13 – 14
C. VECTORIËLE GROOTHEDEN – SCALAIRE GROOTHEDEN
Vectoriële grootheden Scalaire grootheden
- Grootte [waarde] - Grootte [waarde]
- Richting [pijl] - Geen richting
- Vb. snelheid, versnelling… - Vb. temperatuur, massa
2
,→ Snelheid + versnelling hebben waarde + richting (grootte v/d pijl = waarde, richting + zin v/d pijl = richting)
5. KRACHT (F)
= Invloed die op massa’s moet uitgeoefend worden om hun inertie tegen te werken
- Niet alle massa’s blijven eeuwig stilliggen of bewegen
- Inertie wordt tegengewerkt
- Dit gebeurt door kracht (F)
o Kracht doet massa’s bewegen vanuit stilstand
o Kracht doet massa’s versnellen
o Kracht doet massa’s vertragen
→ Kracht veroorzaakt versnelling
Geen kracht
- Geen versnelling (a = 0 m/s)
- Constante snelheid (v = cte)
Constante kracht
- Constante versnelling (a = cte)
- Snelheid wijzigt (v ↑ of ↓)
A. KRACHT EN VERSNELLING → EVENREDIG (F ~ A)
- Indien gelijke kracht wordt uitgeoefend op 2 massa’s, krijgt kleinste massa grootste versnelling
- → Versnelling (a) is omgekeerd evenredig met massa (m) of a ~ 1/m
}
a F
F
1 => a
¿a m
m
F
=> a = Cste.
m
Constante is afhankelijk v/d voor F, m en a gekozen eenheden
Eenheid van kracht (Newton) is nu zodanig gekozen dat constante in vorige formule gelijk is aan 1
F
a = Cste.
m
F
a = 1. => F = m.a
m
Formule: F = m . a
Eenheid: Newton (N)
→ Kracht van 1 Newton kan massa van 1 kg in 1 seconde extra snelheid van 1 m/s
meegeven
3
, B. AANTREKKINGSKRACHT TSS MASSA’S
Gravitatiewet: aantrekkingskracht tss 2 massa’s is evenredig met grootte v/d massa’s + omgekeerd evenredig
met afstand tss de massa’s
→ Hoe verder 2 voorwerpen uit elkaar staan, hoe kleiner aantrekkingskracht ertussen
Vb. satelliet in baan om aarde, aarde in baan om zon
C. ZWAARTEKRACHT (F)
1 kg gewicht wordt door aarde aangetrokken (valt) met versnelling van 9,81 m/s² (= valversnelling (g))
Dus 1 kg → F = m . a = 1 kg . 9,81 m/s² = 9,81 N
6. ARBEID (W), ENERGIE (E) EN VERMOGEN (P)
A. ARBEID (W)
- Door kracht uit te oefenen → massa verplaatst over afstand = mechanische arbeid (W)
- Arbeid = kracht x verplaatsing
W=F.s
- Een kracht van 1 Newton uitgeoefend om 1 m verplaatsing te realiseren, kost 1 Joule arbeid
Eenheid Joule (J) = N . m
- (Kracht is hoe hard je duwt, arbeid is wat je ermee gedaan hebt, hoever je vw verplaatst hebt)
Voorbeeld: pwp ‘Basisbegrippen’, dia 29
B. ARBEID (W): EEN VOORBEELD: DE HEFBOOM
Bij gebruik van hefboom: afstand waarover steen verplaatst ≠ afstand waarover man kracht uitvoert
- W=F.s
o Hoe kleiner F (kracht bij duwen), hoe groter s (te duwen afstand)
DUS: om extra kracht uit te oefenen op de massa, moet men grotere afstand afleggen
4
