Bachelor verpleegkunde OLF 2
Filosofie van de relationele zorg 2
1
Filosofie van de relationele zorg
, Bachelor verpleegkunde OLF 2
De mens als relationeel wezen
à met zijn/haar context
1. Systeemdenken
1.1. Inleiding
• In de systeemtheorie gaat het in de eerste instantie om relaties, het is een manier van kijken
naar en omgaan met individu-overstijgende sociale systemen
• De aandacht gaat naar het systeem als geheel en naar de relatie- en communicatiepatronen
• 4 identieke begrippen: communicatie = interactie = gedrag = beïnvloeding
1.2. Systeemtheorie
• Een manier van denken, een specifieke benaderingswijze
o De bril die je opzet om naar de werkelijkheid te kijken
o Omgaan met en kijken naar “systemen” à verschillende soorten werkelijkheid
• Mogelijkheden tot “behandeling”
1.3. Definitie van het begrip systeem
Leerdoel: het begrip systeem uitleggen en voorbeelden geven.
• Individuen: elementen – objecten – delen
• Een systeem is een samenspel van elementen en van betrekkingen tussen die elementen, dat als
geheel functioneert door de onderlinge afhankelijkheid van de elementen en dat voor de
betrokken elementen bepaalde functies vervult (Willemse, 2015).
• Vb.: verhaal van de vossen à niet het individu, maar het individu in zijn omgeving is
onderwerp van de systeemtheorie
1.4. Het ‘kader’ en de ‘context’ als kernbegrippen
Leerdoel: kader en context als kernbegrippen van de systeemtheorie uitleggen
• Wanneer een bepaalde wetenschap objecten met behulp van de systeemtheorie bestudeert:
o Objecten bestuderen in een breder kader, geplaatst in hun context
o Kijken via een meer omvattend geheel à helicopter-zicht
o Breder zicht krijgen op de sociale werkelijkheid à in breed perspectief bekijken
o Objecten zien als onderdeel van en beïnvloed door het systeem waar ze deel
uitmaken
o Vanuit het geheel naar de delen kijken à synthetisch of vanuit het geheel benaderen
o Aandacht voor de structuur waarbinnen deze dingen hun plaats en hun onderlinge
verband hebben
o Inclusief denken en kijken à de omgeving meenemen in wijze van denken en kijken
1.5. De belangrijkste uitgangspunten van de systeemtheorie
Leerdoel: de belangrijkste uitgangspunten van de systeemtheorie uitleggen en voorbeelden geven.
1.5.1. Het geheel is meer dan de som van de delen
• 1+1>3
• Vb.: de groep heeft een bepaald karakter en kan als bv. energiek worden getypeerd
2
Filosofie van de relationele zorg
Filosofie van de relationele zorg 2
1
Filosofie van de relationele zorg
, Bachelor verpleegkunde OLF 2
De mens als relationeel wezen
à met zijn/haar context
1. Systeemdenken
1.1. Inleiding
• In de systeemtheorie gaat het in de eerste instantie om relaties, het is een manier van kijken
naar en omgaan met individu-overstijgende sociale systemen
• De aandacht gaat naar het systeem als geheel en naar de relatie- en communicatiepatronen
• 4 identieke begrippen: communicatie = interactie = gedrag = beïnvloeding
1.2. Systeemtheorie
• Een manier van denken, een specifieke benaderingswijze
o De bril die je opzet om naar de werkelijkheid te kijken
o Omgaan met en kijken naar “systemen” à verschillende soorten werkelijkheid
• Mogelijkheden tot “behandeling”
1.3. Definitie van het begrip systeem
Leerdoel: het begrip systeem uitleggen en voorbeelden geven.
• Individuen: elementen – objecten – delen
• Een systeem is een samenspel van elementen en van betrekkingen tussen die elementen, dat als
geheel functioneert door de onderlinge afhankelijkheid van de elementen en dat voor de
betrokken elementen bepaalde functies vervult (Willemse, 2015).
• Vb.: verhaal van de vossen à niet het individu, maar het individu in zijn omgeving is
onderwerp van de systeemtheorie
1.4. Het ‘kader’ en de ‘context’ als kernbegrippen
Leerdoel: kader en context als kernbegrippen van de systeemtheorie uitleggen
• Wanneer een bepaalde wetenschap objecten met behulp van de systeemtheorie bestudeert:
o Objecten bestuderen in een breder kader, geplaatst in hun context
o Kijken via een meer omvattend geheel à helicopter-zicht
o Breder zicht krijgen op de sociale werkelijkheid à in breed perspectief bekijken
o Objecten zien als onderdeel van en beïnvloed door het systeem waar ze deel
uitmaken
o Vanuit het geheel naar de delen kijken à synthetisch of vanuit het geheel benaderen
o Aandacht voor de structuur waarbinnen deze dingen hun plaats en hun onderlinge
verband hebben
o Inclusief denken en kijken à de omgeving meenemen in wijze van denken en kijken
1.5. De belangrijkste uitgangspunten van de systeemtheorie
Leerdoel: de belangrijkste uitgangspunten van de systeemtheorie uitleggen en voorbeelden geven.
1.5.1. Het geheel is meer dan de som van de delen
• 1+1>3
• Vb.: de groep heeft een bepaald karakter en kan als bv. energiek worden getypeerd
2
Filosofie van de relationele zorg
