COLLEGE 1; VERKLEUREN EN BLEKEN
Een tandkleur is opgebouwd uit verschillende kleuren. Je hebt 13 shades/ tinten.
Als Iemand de kleur A2 heeft en je bleekt het naar A1 is dit niet/ bijna niet zichtbaar voor en buitenstaander.
Het is alleen zichtbaar als er 2/3 stappen verschil in zit.
Als je ouder wordt zullen je tanden ook geler worden. Ook kleurstoffen uit voeding dragen hieraan bij.
Gebitselementen zijn zelden egaal van kleur
Licht doorlatend
Dentine
INDELING IN 3 VLAKKEN
Levendigheid aan element
Als je gaat bleken, word het glazuur
‘schoon’.
ETIOLOGIE KLEURVERSCHIL
- Erfelijkheid
- Aanleg
- Veroudering
- Trauma
TAND ONTWIKKELING
Indeling verkleuring:
- Verkleuring van het glazuur
- Verkleuring van het dentine
Een witte vlek is een opeenstapeling van glazuurprisma’s
1
, OORSPRONG VERKLEURINGEN TAND
1. Dentogenese en (pre)eruptieve-rijping
2. Na dentogenese geïnfiltreerd in glazuur en/of dentine exogeen of endogeen
3. Gebrekkige aanleg glazuur en/of dentine
4. Verkeurende agentia op glazuur (kan bijvoorbeeld zijn; vroeger werd tetracycline gebruikt
tijdens de ontwikkeling, daardoor krijgt het glazuur een blauwe
kleur)
5. Glazuur of dentine post eruptief verdwenen
Endogeen formatieve verkleuring
= uit lichaam (inclusief pulpa) afkomstig agentia in dentine/glazuur
ingebouwd. Hiertoe worden ook gerekend hypo calcificaties en erfelijke
structuurstoornissen van het glazuur en/of dentine.
- Ontstaat tijdens dentogenese
- Onduidelijk welke kleurstoffen
- Sommige zijn uiterst zeldzaam
Voorbeelden:
- MIH (kaasmolaren)
- Coeliakie
- Lues (= schroevendraaier tand(rechtsonder)
- Syfilis
- Mulberry molar (kleine puntjes, heel gevoelig)
Syfilis Mulberry molar Kaasmolaren
↑ Fluorotische verkleuringen komen altijd
aan 2 kanten voor! Vaak Aziatische landen + noord
Afrika landen
Tetracycline wordt bij kinderen niet meer
gegeven. In NL wordt het zeldzaam gegeven ook aan
volwassene.
2
, Endogeen posteruptieve verkleuring
= vorming van tertiair dentine in pulpa, pulpa-obliteratie (veroudering), pulpale bloeding
(Post= na)
Van binnenuit, ontstaan na de eruptie
Ook wel tertiaire dentine, pulpa, avitaliteit (afbraakverkleuring) genoemd
- Capillaire bloeding door trauma (kan tijdelijk zijn)
- Necrotisch pulpa (avitaliteit)
Klasse 4 is element verloren. Oorzaak is onbekend.
EXOGEEN, POSTERUPTIEF
- Exogene posteruptieve infiltratie
- Exogene posteruptieve pseudoverkleuring
- Exogene posteruptieve afbraakverkleuring
(post = na)
Exogene posteruptieve infiltratie
= vanuit de mond in het glazuur/dentine geïnfiltreerd en uit
caviteit/vulling/pulpavulling binnengedrongen
- Pigmenten dringen door d.m.v. cracks
- Industriële verkleuringen Tabak streepje
- Doorschemering van amalgaam/ vulmaterialen
- Dieet
Exogeen posteruptieve pseudo-verkleuringen
= aanslag op buitenzijde gebitselement
- Tandsteen
- Chloorhexidine
- Chromogene bacteriën
Allemaal behandeld door (selectief) polijsten
Voor CHX eerst goed poetsen + goed spoelen dat al de tandpasta weg is
Exogeen posteruptieve afbraakverkleuring
= dunner wordend/verdwenen glazuur en blootliggend tandbeen (dit laatste evt. secundair verkleurd
door infiltratie van agentia) doorschemerende pulpa na interne dentineresorptie.
- Cariës
- Erosie
- Slijtage
- Kroonfractuur
3