Aardrijkskunde samenvattingen 5havo - Brazilië
Hoofdstuk 1 - Natuurlijk Brazilië
Paragraaf 1.1 - Ontdek Brazilië
Door de verhalen van ontdekkingsreizigers als Cabral, en later ook door kaarten, kregen de
Europeanen een eerste beeld van Zuid-Amerika.
→ Erg eenvoudig en anders dan beeld dat wij nu van Brazilië hebben:
- Tegenwoordig hebben mensen een veel uitgebreider beeld van Brazilië
- Niet alle beelden zijn positief:
- Het mooie oerwoud bijvoorbeeld wordt bedreigd door steeds
verder oprukkende landbouw
- In de steden komt diepe armoede voor.
Perceptie Persoonlijke waarneming van een plaats
Mental map Persoonlijke kaart van jou beeld
Beperkingen bij het vormen van een beeld:
1. Informatiebronnen geven altijd een onvolledige beschrijving.
2. De informatie over een plek kan onjuist zijn.
3. Er wordt vaak stereotype beelden van mensen en andere plaatsen geschetst
4. Stereotiep beeld
a. Stereotiepe = eenvoudig, overdreven beeld (vaak gebaseerd op
vooroordelen) waarbij alle bijzondere kenmerken genoemd worden
Geografisch beeld:
Beschrijving van:
- de ligging
- gebiedskenmerken
- bevolkingskenmerken
- interne en externe relaties van een gebied.
Brazilië is met een oppervlakte van 8,5 miljoen km2 het grootste land van Zuid-Amerika en
vijfde in grootte in de wereld.
→ Goederen worden in Brazilië vooral per vrachtwagen vervoerd. Duur, omdat een
vrachtwagen maar weinig lading kan meenemen.
Paragraaf 1.2 - Landschappen en delfstoffen
Hoogvlakte/hoogland = gebied dat (overwegend) hoger ligt dan 500m.
Door het bewegen van de aardplaten gedurende miljoenen jaren → ontstaan bergen,
oceanen en grote continenten.
→ Met behulp van platentektoniek en exogene processen → verklaren van vorm
en de ontstaanswijze van de verschillende landschappen in Brazilië
, De twee hooglanden in Brazilië bestaan uit zeer oude gesteenten van bijna 2 miljard jaar
oud (Pangea)
Een schild = een gebied dat ouder is dan 1 miljard jaar
De rivieren die in het hoogland ontspringen en vervolgens door het Amazonebekken
stromen, voeren veel sediment mee.
→ Zo ligt er in de ondergrond van het laagland een pakket van honderden meters
diep sedimentgesteente.
Natuurlijke hulpbronnen = zijn stoffen uit de natuur die van economisch nut zijn.
Erts = gesteente en mineraal waaruit nuttige en economisch interessante stoffen kunnen
worden gewonnen.
Ertsvorming = het ontstaan van ertsen.
Ertsvorming:
1. Het oceaanwater bevatte vroeger niet zoveel zuurstof als nu
2. Onder die zuurstofarme omstandigheden konden soms ijzerhoudende
sedimenten gevormd worden.
3. De sedimentlagen werden samengedrukt tot gesteenten.
4. Later werd de ijzerhoudende gesteenten door gebergtevorming omhoog gedrukt
tot hoge plateaus.
5. De druk werd zo groot dat in de ijzerhoudende lagen metamorfose optrad en er
ijzererts ontstond.
Vorming van Bauxiet:
1. Door het vochtige tropische klimaat en de dichte begroeiing van
oerwoudvegetatie vond veel chemische verwering plaats
2. Het gesteente viel uiteen in fijne kleideeltjes en het verweringsmateriaal kwam in
de laaggelegen omringende bekkens terecht
3. De goed oplosbare kleideeltjes spoelden door de vele neerslag uit
4. De slecht oplosbare aluminium- en ijzermineralen bleven boven in de grond
achter Lateriet
5. Langzaam werd het lateriet steeds harder Bauxiet
Fossiele energiebron = brandstof die ontstaan is uit planten- en/of dierenresten. ( aardolie,
aardgas, steenkool, bruinkool en turf).
Invloed van de ITCZ:
In de tropen staat de zon het hele jaar bijna loodrecht boven het aardoppervlak:
1. Het land warmt op
2. Vocht verdampt
3. Vochtige lucht stijgt op
4. Het vocht condenseert
5. Ontstaan stijgingsregens
Hoofdstuk 1 - Natuurlijk Brazilië
Paragraaf 1.1 - Ontdek Brazilië
Door de verhalen van ontdekkingsreizigers als Cabral, en later ook door kaarten, kregen de
Europeanen een eerste beeld van Zuid-Amerika.
→ Erg eenvoudig en anders dan beeld dat wij nu van Brazilië hebben:
- Tegenwoordig hebben mensen een veel uitgebreider beeld van Brazilië
- Niet alle beelden zijn positief:
- Het mooie oerwoud bijvoorbeeld wordt bedreigd door steeds
verder oprukkende landbouw
- In de steden komt diepe armoede voor.
Perceptie Persoonlijke waarneming van een plaats
Mental map Persoonlijke kaart van jou beeld
Beperkingen bij het vormen van een beeld:
1. Informatiebronnen geven altijd een onvolledige beschrijving.
2. De informatie over een plek kan onjuist zijn.
3. Er wordt vaak stereotype beelden van mensen en andere plaatsen geschetst
4. Stereotiep beeld
a. Stereotiepe = eenvoudig, overdreven beeld (vaak gebaseerd op
vooroordelen) waarbij alle bijzondere kenmerken genoemd worden
Geografisch beeld:
Beschrijving van:
- de ligging
- gebiedskenmerken
- bevolkingskenmerken
- interne en externe relaties van een gebied.
Brazilië is met een oppervlakte van 8,5 miljoen km2 het grootste land van Zuid-Amerika en
vijfde in grootte in de wereld.
→ Goederen worden in Brazilië vooral per vrachtwagen vervoerd. Duur, omdat een
vrachtwagen maar weinig lading kan meenemen.
Paragraaf 1.2 - Landschappen en delfstoffen
Hoogvlakte/hoogland = gebied dat (overwegend) hoger ligt dan 500m.
Door het bewegen van de aardplaten gedurende miljoenen jaren → ontstaan bergen,
oceanen en grote continenten.
→ Met behulp van platentektoniek en exogene processen → verklaren van vorm
en de ontstaanswijze van de verschillende landschappen in Brazilië
, De twee hooglanden in Brazilië bestaan uit zeer oude gesteenten van bijna 2 miljard jaar
oud (Pangea)
Een schild = een gebied dat ouder is dan 1 miljard jaar
De rivieren die in het hoogland ontspringen en vervolgens door het Amazonebekken
stromen, voeren veel sediment mee.
→ Zo ligt er in de ondergrond van het laagland een pakket van honderden meters
diep sedimentgesteente.
Natuurlijke hulpbronnen = zijn stoffen uit de natuur die van economisch nut zijn.
Erts = gesteente en mineraal waaruit nuttige en economisch interessante stoffen kunnen
worden gewonnen.
Ertsvorming = het ontstaan van ertsen.
Ertsvorming:
1. Het oceaanwater bevatte vroeger niet zoveel zuurstof als nu
2. Onder die zuurstofarme omstandigheden konden soms ijzerhoudende
sedimenten gevormd worden.
3. De sedimentlagen werden samengedrukt tot gesteenten.
4. Later werd de ijzerhoudende gesteenten door gebergtevorming omhoog gedrukt
tot hoge plateaus.
5. De druk werd zo groot dat in de ijzerhoudende lagen metamorfose optrad en er
ijzererts ontstond.
Vorming van Bauxiet:
1. Door het vochtige tropische klimaat en de dichte begroeiing van
oerwoudvegetatie vond veel chemische verwering plaats
2. Het gesteente viel uiteen in fijne kleideeltjes en het verweringsmateriaal kwam in
de laaggelegen omringende bekkens terecht
3. De goed oplosbare kleideeltjes spoelden door de vele neerslag uit
4. De slecht oplosbare aluminium- en ijzermineralen bleven boven in de grond
achter Lateriet
5. Langzaam werd het lateriet steeds harder Bauxiet
Fossiele energiebron = brandstof die ontstaan is uit planten- en/of dierenresten. ( aardolie,
aardgas, steenkool, bruinkool en turf).
Invloed van de ITCZ:
In de tropen staat de zon het hele jaar bijna loodrecht boven het aardoppervlak:
1. Het land warmt op
2. Vocht verdampt
3. Vochtige lucht stijgt op
4. Het vocht condenseert
5. Ontstaan stijgingsregens
