PSYCHODERMATOLOGIE
Wat is de rol van psychologische factoren bij huidaandoeningen?
- Een huidaandoening heeft invloed op psychologische factoren
- Psychologische factoren hebben invloed op het ziektebeloop bij een huidaandoening
- Psychologische factoren kunnen een huidaandoening veroorzaken
Bij 30 – 40% van de huidziekten veroorzaken of interacteren psychologische factoren met de
huidklacht.
Psychologische problematiek in dermatologische praktijk:
- “Ik durf de deur niet meer uit”
- “Ik kan niet naar mezelf kijken in de spiegel”
- “Altijd lange broeken, nooit eens een leuk jurkje aan”
- “Altijd lange broeken, nooit eens een leuk jurkje aan”
Indeling Psychodermatologie:
Studie van psychosociale factoren in het ontstaan van huidziekten [NVPD]
3 typen patiënten groepen:
1. Psycho-fysiologische oorzaken. Huidziekten die verergeren onder invloed van
psychosociale factoren. (VB. stress)
2. Primair psychiatrische oorzaken: Huidziekten die worden veroorzaakt door
psychologische factoren. (Huidziekte is een symptoom)
3. Secundair psychiatrische oorzaken: Huidziekten die leiden tot psychologische
problematiek.
1. Psychofysiologische oorzaken
Huidziekten die verergeren onder invloed van psychosociale factoren. Oorzaak veelal stress.
• 37-88% van de patiënten rapporteert dat stress invloed heeft op het beloop van de
huidaandoening
• In de praktijk wordt vaak een verergering gezien van klachten na een stressvolle gebeurtenis
• Stress heeft vooral invloed op ziektebeloop, niet ontstaan
Biopsychosociaal model
, Stressmanagement:
Interventies
- Relaxatietechnieken
- Vergroten probleemoplossende vaardigheden
- Mindfullness en meditatie
Implicaties Huidtherapeut
- Stress heeft invloed op de huidziekte en dus op jouw behandeling
- Wanneer een behandeling niet aanslaat of een aandoening verergert -> vraag door: bepaal
de mate van psychosociale en werkgerelateerde stress.
- Doe je dat niet: gevaar van vicieuze cirkel
- Geef voorlichting aan de patiënt
- Verwijs patiënten eventueel door naar stressreducerende trainingen/ therapieën.
- Mindfullness en meditatie zijn veelbelovend! Maar meer onderzoek nodig.
2. Primair psychiatrische oorzaken (Parasietenwaan (Infestatiewaan).
Huidziekten die worden veroorzaakt door psychologische factoren.
Body dysmorphic disorder, acne excoriée, anorexia, dermatitis simulata
Parasietenwaan (Infestatiewaan)
- Patiënt overtuigd dat geïnfesteerd te zijn met parasieten
- Lichamelijk onderzoek levert niets op
- zeldzame aandoening
- Vaak ‘ matchbox sign’
- Oorzaak: psychose
- Behandeling door psychiater
Skin Picking Disorder
Wat is het?
- Dwangmatige drang de huid te bewerken, pikken of te krabben
- Dwangstoornis = het MOET gebeuren
- Vaak dagelijks en uren lang!
- Leasies meestal op plekken die makkelijk te bereiken zijn
- Acne Excoriee: skin picking van Acneletsel in het gelaat
Wie doen het?
- 1.4% van de bevolking, vaak vrouwen
- 40 % jonge meisjes met milde acne
- Comorbiditeit met BDD, depressie, angststoornis, borderline persoonlijkheid stoornis
DSM-5 criteria (diagnoseboek psychologen):
1. Herhaald pikken op de huid en deze beschadigen
2. Verschillende pogingen om het gedrag te stoppen
3. Het pikken op de huid lokt significante stress uit of beperkingen in sociaal, professioneel
functioneren of beperkt andere gebieden van functioneren
4. Het pikken op de huid wordt niet direct toegeschreven aan drugs of andere medische
aandoening
5. Het pikken wordt niet verklaard door een andere mentale aandoening
Wat is de rol van psychologische factoren bij huidaandoeningen?
- Een huidaandoening heeft invloed op psychologische factoren
- Psychologische factoren hebben invloed op het ziektebeloop bij een huidaandoening
- Psychologische factoren kunnen een huidaandoening veroorzaken
Bij 30 – 40% van de huidziekten veroorzaken of interacteren psychologische factoren met de
huidklacht.
Psychologische problematiek in dermatologische praktijk:
- “Ik durf de deur niet meer uit”
- “Ik kan niet naar mezelf kijken in de spiegel”
- “Altijd lange broeken, nooit eens een leuk jurkje aan”
- “Altijd lange broeken, nooit eens een leuk jurkje aan”
Indeling Psychodermatologie:
Studie van psychosociale factoren in het ontstaan van huidziekten [NVPD]
3 typen patiënten groepen:
1. Psycho-fysiologische oorzaken. Huidziekten die verergeren onder invloed van
psychosociale factoren. (VB. stress)
2. Primair psychiatrische oorzaken: Huidziekten die worden veroorzaakt door
psychologische factoren. (Huidziekte is een symptoom)
3. Secundair psychiatrische oorzaken: Huidziekten die leiden tot psychologische
problematiek.
1. Psychofysiologische oorzaken
Huidziekten die verergeren onder invloed van psychosociale factoren. Oorzaak veelal stress.
• 37-88% van de patiënten rapporteert dat stress invloed heeft op het beloop van de
huidaandoening
• In de praktijk wordt vaak een verergering gezien van klachten na een stressvolle gebeurtenis
• Stress heeft vooral invloed op ziektebeloop, niet ontstaan
Biopsychosociaal model
, Stressmanagement:
Interventies
- Relaxatietechnieken
- Vergroten probleemoplossende vaardigheden
- Mindfullness en meditatie
Implicaties Huidtherapeut
- Stress heeft invloed op de huidziekte en dus op jouw behandeling
- Wanneer een behandeling niet aanslaat of een aandoening verergert -> vraag door: bepaal
de mate van psychosociale en werkgerelateerde stress.
- Doe je dat niet: gevaar van vicieuze cirkel
- Geef voorlichting aan de patiënt
- Verwijs patiënten eventueel door naar stressreducerende trainingen/ therapieën.
- Mindfullness en meditatie zijn veelbelovend! Maar meer onderzoek nodig.
2. Primair psychiatrische oorzaken (Parasietenwaan (Infestatiewaan).
Huidziekten die worden veroorzaakt door psychologische factoren.
Body dysmorphic disorder, acne excoriée, anorexia, dermatitis simulata
Parasietenwaan (Infestatiewaan)
- Patiënt overtuigd dat geïnfesteerd te zijn met parasieten
- Lichamelijk onderzoek levert niets op
- zeldzame aandoening
- Vaak ‘ matchbox sign’
- Oorzaak: psychose
- Behandeling door psychiater
Skin Picking Disorder
Wat is het?
- Dwangmatige drang de huid te bewerken, pikken of te krabben
- Dwangstoornis = het MOET gebeuren
- Vaak dagelijks en uren lang!
- Leasies meestal op plekken die makkelijk te bereiken zijn
- Acne Excoriee: skin picking van Acneletsel in het gelaat
Wie doen het?
- 1.4% van de bevolking, vaak vrouwen
- 40 % jonge meisjes met milde acne
- Comorbiditeit met BDD, depressie, angststoornis, borderline persoonlijkheid stoornis
DSM-5 criteria (diagnoseboek psychologen):
1. Herhaald pikken op de huid en deze beschadigen
2. Verschillende pogingen om het gedrag te stoppen
3. Het pikken op de huid lokt significante stress uit of beperkingen in sociaal, professioneel
functioneren of beperkt andere gebieden van functioneren
4. Het pikken op de huid wordt niet direct toegeschreven aan drugs of andere medische
aandoening
5. Het pikken wordt niet verklaard door een andere mentale aandoening
