AFP – Periode 4
Hoofdstuk 7: Nieren en urinewegen
- Boonvormig
- Donkerbruin
- Te voelen bij buikpalpatie
- Kapsel – schors – merg
Nefron
o Kapsel van Bowman
- Ligt in schors
- Omsluit glomerulus (kluwe)
- Vorming primaire urine
o Proximale tubulus
- Loopt van schors naar merg
o Lus van Henle
- Haarspeldbocht
o Distale tubulus
- Loopt van merg naar schors
o Verzamelbuis
- Loopt van schors naar merg
- Verzamelt urine van meerder nefronen
, Nierbekken
- Eindpunt verzamelbuizen
- Beginpunt urineleider
- Ureter
Hoe wordt urine gevormd?
- Hoge bloeddruk in glomerulus
- Water en opgeloste stoffen door de bloedvatwand geperst en opgevangen in kapsel van Bowman → voorurine/primaire
urine
- Cellen en grote eiwitten blijven achter in bloedvat
Functie
Verwijderen gifstoffen uit bloed
- Ureum (lichaamseigen giftige stof)
- Medcijnen en stoffen uit voeding (giftige stof van buiten het lichaam)
- Via filtratie in glomerulus in voorurine
Terugwinnen nuttige stoffen
- Water, kleine eiwitten, glucose, zouten, aminozuren, vitaminen, calcium)
- Terugresorptie door cellen proximale tubulus en lus van Henle o.i.v. hormonen > paraathormoon
Handhaven zuur-base balans & zout-water balans
- pH verandert door braken (verlies zuur) of diarree (verlies base)
- pH normaliseren door ademhaling en door de nieren
- Actieve opname natrium
o Op bevel van hormoon aldosteron
o Water gaat passief mee
- Actieve opname water
o Op bevel van hormoon ADH (Anti Diuretisch Hormoon)
Productie vit. D
- Grondstoffen uit lever
- Cellen in lus van Henle produceren vitamine D → nemen meer calcium en fosfor op & verkalking tussencelstof bot
Aanmaak hormonen
- EPO → stimuleert beenmerg tot productie erythrocyten
- Nier produceert dit als bloed dat door de nieren stroomt minder zuurstof bevat
Urineleiders (ureters)
- Van nierbekken naar blaas
- Lopen in plooi buikvlies
- Links & rechts
- Schuin in blaas
Blaas
- Opslag urine
- 3 lagen
Slijmvlies: wordt dunner bij uitrekken
Spierlaag: glad spierweefsel
Serosa: peritoneum
- Inhoud kat 60 ml/grote hond 1 liter
- Blaasuitgang > kringspier & dwarsgestreept spierweefsel
Urinebuis (urethra)
- Vanaf de blaas naar einde penis/vaginawand
- Urineafvoer
- Mannelijke dieren → afvoer sperma & lang en nauw
- Vrouwelijke dieren → kort & wijd
Urineren
- Volle blaas → prikkeling zintuigcellen blaaswand → zenuwsignaal naar ruggenmerg → zenuwsignaal naar hersenen →
moment geschikt? → signaal naar blaas → contractie gladde spieren → signaal naar sluitspier → ontspannen
dwarsgestreepte spieren → buikpers
Onderzoeken
- Urineonderzoek → pH, glucose, ketonen, bloed, eiwit, bilirubine, leucocyten, S.G.
- Beeldvormende technieken → natieve foto, (dubbel)contrast, echo
Hoofdstuk 7: Nieren en urinewegen
- Boonvormig
- Donkerbruin
- Te voelen bij buikpalpatie
- Kapsel – schors – merg
Nefron
o Kapsel van Bowman
- Ligt in schors
- Omsluit glomerulus (kluwe)
- Vorming primaire urine
o Proximale tubulus
- Loopt van schors naar merg
o Lus van Henle
- Haarspeldbocht
o Distale tubulus
- Loopt van merg naar schors
o Verzamelbuis
- Loopt van schors naar merg
- Verzamelt urine van meerder nefronen
, Nierbekken
- Eindpunt verzamelbuizen
- Beginpunt urineleider
- Ureter
Hoe wordt urine gevormd?
- Hoge bloeddruk in glomerulus
- Water en opgeloste stoffen door de bloedvatwand geperst en opgevangen in kapsel van Bowman → voorurine/primaire
urine
- Cellen en grote eiwitten blijven achter in bloedvat
Functie
Verwijderen gifstoffen uit bloed
- Ureum (lichaamseigen giftige stof)
- Medcijnen en stoffen uit voeding (giftige stof van buiten het lichaam)
- Via filtratie in glomerulus in voorurine
Terugwinnen nuttige stoffen
- Water, kleine eiwitten, glucose, zouten, aminozuren, vitaminen, calcium)
- Terugresorptie door cellen proximale tubulus en lus van Henle o.i.v. hormonen > paraathormoon
Handhaven zuur-base balans & zout-water balans
- pH verandert door braken (verlies zuur) of diarree (verlies base)
- pH normaliseren door ademhaling en door de nieren
- Actieve opname natrium
o Op bevel van hormoon aldosteron
o Water gaat passief mee
- Actieve opname water
o Op bevel van hormoon ADH (Anti Diuretisch Hormoon)
Productie vit. D
- Grondstoffen uit lever
- Cellen in lus van Henle produceren vitamine D → nemen meer calcium en fosfor op & verkalking tussencelstof bot
Aanmaak hormonen
- EPO → stimuleert beenmerg tot productie erythrocyten
- Nier produceert dit als bloed dat door de nieren stroomt minder zuurstof bevat
Urineleiders (ureters)
- Van nierbekken naar blaas
- Lopen in plooi buikvlies
- Links & rechts
- Schuin in blaas
Blaas
- Opslag urine
- 3 lagen
Slijmvlies: wordt dunner bij uitrekken
Spierlaag: glad spierweefsel
Serosa: peritoneum
- Inhoud kat 60 ml/grote hond 1 liter
- Blaasuitgang > kringspier & dwarsgestreept spierweefsel
Urinebuis (urethra)
- Vanaf de blaas naar einde penis/vaginawand
- Urineafvoer
- Mannelijke dieren → afvoer sperma & lang en nauw
- Vrouwelijke dieren → kort & wijd
Urineren
- Volle blaas → prikkeling zintuigcellen blaaswand → zenuwsignaal naar ruggenmerg → zenuwsignaal naar hersenen →
moment geschikt? → signaal naar blaas → contractie gladde spieren → signaal naar sluitspier → ontspannen
dwarsgestreepte spieren → buikpers
Onderzoeken
- Urineonderzoek → pH, glucose, ketonen, bloed, eiwit, bilirubine, leucocyten, S.G.
- Beeldvormende technieken → natieve foto, (dubbel)contrast, echo
