5 INLEIDING OP CICERO
5.1 sociale en politieke moeilijkheden in de romeinse republiek
5.1.1 plebejers versus patriciërs
Patriciërs: adel
Plebejers: gewone volk
Sociale spanningen
Bevoorrechte positie particiers
-> toegevingen patriciërs
494 vch
- Militaire Staking volk
-> instelling volkstribunaat
= twee volstribunen door volk gekozen, beschermen tegen almacht patriciers
449 vch
- Lez Valeria Horatia
- Lex licinia
Praktijk <-> theorie
- Kleine groep plebejers geniet voordelen <-> soevereiniteit volk hersteld
5.1.2 de uitbreiding vh romeinse rijk
Carthaagse invloedsfeer
Punische oorlogen
-> Uitschakeling N-Afr zeegebied
-> overzeese provincies en hellenistische rijken
Wijzigen econ en sociale leven in Rome
- vele langdurige oorlogen
- Uitgestrekte landbouwbedrijven/ latifundia vervangen zelfstandige kleine boeren
+ Rijke grootgrondbezitters breiden uit en produceren massaal en goedkoop
- invoer graan Sicilie
-> italie steeds minder graanbouw
, - handelsbetrekkingen
-> rijke handelaars
- bevoorrechte klassen leven zeer luxueus
Ontstaan stadsproletariaat
5.1.3 populares versus optimates
Nieuwe tweestrijd:
- populares = plebs en verarmde patriciërs
- Optimates = patriciërs en rijk geworden plebejers
Arm <-> rijk
Ipv verschil standen
Tiberius Gracchus ( en gaius )
- akkerwet = deel staatsdomein verdelen onder boeren van vroeger
- Moord gracchen broers
Marius = opperbevelhebber N-Afrika
- aanleiding: Sulla, volk kreeg geen bevoegde rechten
- Burgeroorlog Rome
Catilina (63)
- zelfde soc/econ strijd ging door
5.2 de organisatie republiek ten tijde van cicero
Republiek = ideale regeringsvorm dr evenwichtige verdeling staatsbestuur
- monarchie: consuls
- Aristocratie: senaat
- Democratie: comitia
Senaat en hoge functies voorbehouden voor elite
Verdeling machten
- wetg macht: senaat
- Uitv macht: 2 consuls
- Recht macht: praetor
Zie schemaatje p18
5.1 sociale en politieke moeilijkheden in de romeinse republiek
5.1.1 plebejers versus patriciërs
Patriciërs: adel
Plebejers: gewone volk
Sociale spanningen
Bevoorrechte positie particiers
-> toegevingen patriciërs
494 vch
- Militaire Staking volk
-> instelling volkstribunaat
= twee volstribunen door volk gekozen, beschermen tegen almacht patriciers
449 vch
- Lez Valeria Horatia
- Lex licinia
Praktijk <-> theorie
- Kleine groep plebejers geniet voordelen <-> soevereiniteit volk hersteld
5.1.2 de uitbreiding vh romeinse rijk
Carthaagse invloedsfeer
Punische oorlogen
-> Uitschakeling N-Afr zeegebied
-> overzeese provincies en hellenistische rijken
Wijzigen econ en sociale leven in Rome
- vele langdurige oorlogen
- Uitgestrekte landbouwbedrijven/ latifundia vervangen zelfstandige kleine boeren
+ Rijke grootgrondbezitters breiden uit en produceren massaal en goedkoop
- invoer graan Sicilie
-> italie steeds minder graanbouw
, - handelsbetrekkingen
-> rijke handelaars
- bevoorrechte klassen leven zeer luxueus
Ontstaan stadsproletariaat
5.1.3 populares versus optimates
Nieuwe tweestrijd:
- populares = plebs en verarmde patriciërs
- Optimates = patriciërs en rijk geworden plebejers
Arm <-> rijk
Ipv verschil standen
Tiberius Gracchus ( en gaius )
- akkerwet = deel staatsdomein verdelen onder boeren van vroeger
- Moord gracchen broers
Marius = opperbevelhebber N-Afrika
- aanleiding: Sulla, volk kreeg geen bevoegde rechten
- Burgeroorlog Rome
Catilina (63)
- zelfde soc/econ strijd ging door
5.2 de organisatie republiek ten tijde van cicero
Republiek = ideale regeringsvorm dr evenwichtige verdeling staatsbestuur
- monarchie: consuls
- Aristocratie: senaat
- Democratie: comitia
Senaat en hoge functies voorbehouden voor elite
Verdeling machten
- wetg macht: senaat
- Uitv macht: 2 consuls
- Recht macht: praetor
Zie schemaatje p18
