John Rawls
1 Wat weet je nu over de theorie van rechtvaardigheid van John Rawls?
De theorie van rechtvaardigheid is geschreven door John Rawls en houdt in dat een samenleving pas
rechtvaardig kan worden genoemd op het moment dat iedereen, ongeacht zijn maatschappelijke
positie, kan instemmen met dezelfde fundamentele principes van rechtvaardigheid. Rawls heeft een
gedachte-experiment gedaan die hij de ‘sluier van onwetendheid’ noemt. In dit experiment weet
niemand zijn eigen en andermans maatschappelijke positie of (culturele) achtergrond en op dat
moment zou iedereen tot het besef komen dat iedereen gelijke en maximale basisvrijheden en rechten
moet hebben (Eerste principe) en dat ze de rechten van anderen niet mogen schenden. Niemand zal
volgens Rawls gaan voor het uitgangspunt van de utilisten dat alles in het voordeel van de grootste
groep moet zijn en hij gaat er vanuit dat iedereen kiest voor hun eigenbelang. In alle gevallen moeten
de minst bedeelden worden bevoordeeld (Tweede principe). De vooruitzichten van mensen met een
goede positie mag alleen verbeteren als de vooruitzichten van de minst bedeelden er ook beter op
worden. (Uitzondering) = Justice as Fairness
2. Waarom is eerlijk verdeling het belangrijkste uitgangspunt volgens Rawls? Hij heeft het dan over
principes die eerlijk verdeeld moeten worden? Welke principes? En wat is daarop de uitzondering?
Dit is het belangrijkste uitgangspunt volgens Rawls omdat volgens hem een samenleving pas
rechtvaardig genoemd kan worden als iedereen, ongeacht zijn maatschappelijke positie, kan
instemmen met dezelfde fundamentele principes van rechtvaardigheid. Deze principes zijn gelijke en
maximale basisvrijheden, basisrechten en dat deze de vrijheden en rechten van anderen niet
schenden. De minst bedeelden moeten ten alle tijden bevoordeeld worden, TENZIJ, de mensen die al
een goede positie erop vooruit gaan EN dit niet in het nadeel werkt, maar ook in het voordeel van de
minst bedeelden.
3. Waarom spreken we bij Rawls - met de kritiek van Martha Nussbaum - ook wel van een
gunstparadigma?
Een paradigma betekent letterlijk voorbeeld. We spreken bij Rawls van de gunstparadigma omdat het
een gunst is dat gegeven wordt dat de minder bedeelden er altijd op vooruitgaan. Er wordt ook kritiek
op gegeven omdat het op een gegeven moment wél onrechtvaardig kan worden als de hogere groep
er veel op vooruitgaat en de minst bedeelden telkens maar een klein beetje. De zelfontplooiing van
burgers kan belemmerd worden omdat er áltijd in het voordeel van de minst bedeelden wordt
gekozen, terwijl deze burgers misschien zelf wel bepaalde keuzes hebben gemaakt om niet te (willen)
werken of om criminaliteit te plegen en daardoor dakloos te raken.
4. Met welke sociale primaire goederen krijg je als sociaal werker in je werk allemaal te maken en wat
is jouw professionele invloed hierop?
Voorbeelden van sociale primaire goederen waarmee je als sociaal werker te maken kunt krijgen zijn:
basisrechten van de burgers, basisvrijheden van de burgers, kansengelijkheid, vrijheid van
meningsuiting. Mijn professionele invloed hierop is ten alle tijden kijken naar de context van de cliënt.
Wat heeft de cliënt voor verleden en hoe kan het zijn dat bijvoorbeeld een deel van zijn vrijheid is
ingeperkt? We kunnen samen kijken of we een factor kunnen aanpakken die ertoe heeft geleid dat
iemand (in dat geval) zijn vrijheid is ingeperkt. Of iemand baalt er enorm van dat hij geen opleiding kan
afmaken (kansengelijkheid) waarmee heeft dat te maken? De financiële situatie: we kunnen samen
zoeken naar een oplossing, naar de gemeente, DUO, Stufi. Of heeft het te maken met dat iemand
leren heel lastig vindt? Dan kunnen we bijvoorbeeld samen kijken naar bijlessen.
1 Wat weet je nu over de theorie van rechtvaardigheid van John Rawls?
De theorie van rechtvaardigheid is geschreven door John Rawls en houdt in dat een samenleving pas
rechtvaardig kan worden genoemd op het moment dat iedereen, ongeacht zijn maatschappelijke
positie, kan instemmen met dezelfde fundamentele principes van rechtvaardigheid. Rawls heeft een
gedachte-experiment gedaan die hij de ‘sluier van onwetendheid’ noemt. In dit experiment weet
niemand zijn eigen en andermans maatschappelijke positie of (culturele) achtergrond en op dat
moment zou iedereen tot het besef komen dat iedereen gelijke en maximale basisvrijheden en rechten
moet hebben (Eerste principe) en dat ze de rechten van anderen niet mogen schenden. Niemand zal
volgens Rawls gaan voor het uitgangspunt van de utilisten dat alles in het voordeel van de grootste
groep moet zijn en hij gaat er vanuit dat iedereen kiest voor hun eigenbelang. In alle gevallen moeten
de minst bedeelden worden bevoordeeld (Tweede principe). De vooruitzichten van mensen met een
goede positie mag alleen verbeteren als de vooruitzichten van de minst bedeelden er ook beter op
worden. (Uitzondering) = Justice as Fairness
2. Waarom is eerlijk verdeling het belangrijkste uitgangspunt volgens Rawls? Hij heeft het dan over
principes die eerlijk verdeeld moeten worden? Welke principes? En wat is daarop de uitzondering?
Dit is het belangrijkste uitgangspunt volgens Rawls omdat volgens hem een samenleving pas
rechtvaardig genoemd kan worden als iedereen, ongeacht zijn maatschappelijke positie, kan
instemmen met dezelfde fundamentele principes van rechtvaardigheid. Deze principes zijn gelijke en
maximale basisvrijheden, basisrechten en dat deze de vrijheden en rechten van anderen niet
schenden. De minst bedeelden moeten ten alle tijden bevoordeeld worden, TENZIJ, de mensen die al
een goede positie erop vooruit gaan EN dit niet in het nadeel werkt, maar ook in het voordeel van de
minst bedeelden.
3. Waarom spreken we bij Rawls - met de kritiek van Martha Nussbaum - ook wel van een
gunstparadigma?
Een paradigma betekent letterlijk voorbeeld. We spreken bij Rawls van de gunstparadigma omdat het
een gunst is dat gegeven wordt dat de minder bedeelden er altijd op vooruitgaan. Er wordt ook kritiek
op gegeven omdat het op een gegeven moment wél onrechtvaardig kan worden als de hogere groep
er veel op vooruitgaat en de minst bedeelden telkens maar een klein beetje. De zelfontplooiing van
burgers kan belemmerd worden omdat er áltijd in het voordeel van de minst bedeelden wordt
gekozen, terwijl deze burgers misschien zelf wel bepaalde keuzes hebben gemaakt om niet te (willen)
werken of om criminaliteit te plegen en daardoor dakloos te raken.
4. Met welke sociale primaire goederen krijg je als sociaal werker in je werk allemaal te maken en wat
is jouw professionele invloed hierop?
Voorbeelden van sociale primaire goederen waarmee je als sociaal werker te maken kunt krijgen zijn:
basisrechten van de burgers, basisvrijheden van de burgers, kansengelijkheid, vrijheid van
meningsuiting. Mijn professionele invloed hierop is ten alle tijden kijken naar de context van de cliënt.
Wat heeft de cliënt voor verleden en hoe kan het zijn dat bijvoorbeeld een deel van zijn vrijheid is
ingeperkt? We kunnen samen kijken of we een factor kunnen aanpakken die ertoe heeft geleid dat
iemand (in dat geval) zijn vrijheid is ingeperkt. Of iemand baalt er enorm van dat hij geen opleiding kan
afmaken (kansengelijkheid) waarmee heeft dat te maken? De financiële situatie: we kunnen samen
zoeken naar een oplossing, naar de gemeente, DUO, Stufi. Of heeft het te maken met dat iemand
leren heel lastig vindt? Dan kunnen we bijvoorbeeld samen kijken naar bijlessen.
