Utilisme
1 Wat weet je nu over het utilisme?
Volgens het utilisme moeten de gevolgen van de handelingen die je doet gelijk staan aan je oordeel
over het doel dat je wil bereiken en niet met de intentie je te houden aan de wet. Een van de
grondleggers is Jeremy Bentham. Het uitgangspunt is dat het aansluit bij de natuur en dat het geen
zin heeft tegen de natuurlijke aard in te gaan. Het utilisme streeft naar de handeling die bij de grootste
groep het meeste genot oplevert. Is iets voor de grootste groep het grootste geluk, dan mag het
volgens de utilist, zelfs als het over de rug van de minderheid gaat.
2. Waarom is vrijheid de belangrijkste waarde voor de utilisten? En waar ligt de grens van deze
vrijheid? Hoe noemt Mill die grens?
Vrijheid is belangrijk voor de utilisten omdat ze zich niet willen vastklampen aan de wet of aan regels.
Ook vindt Mill dat dat de staat zich terughoudend op moet stellen (Nachtwakersstaat) en de enige taak
die de overheid moet krijgen dat ze het leven en de eigendommen van de burgers beschermen en
handelingsvrijheid creëren. Echter vindt Mill dat er geen sprake is van een natuurlijk recht. Vrijheid is
volgens hem een noodzakelijke voorwaarde voor het menselijke geluk.
Mill noemde deze grens “harm principle” ofwel schadebeginsel. Dit houdt in dat je alles mag doen,
zolang het maar geen schade toebrengt aan anderen.
3. Hoe kunnen wij in het sociaal werk de principes van de utilisten terug herkennen? Verwerk iig het
basis uitgangspunt, de vrijheid en het schadebeginsel in je antwoord.
Het basis uitgangspunt van utilisten is de gevolgen van je handelingen van dat wat je doet gelijk staat
aan je oordeel over het doel wat je wil bereiken en dat het niet tegen de natuurlijke aard ingaat van de
natuurrechten van de mens. Ook moet het voor de grootste groep het grootste geluk opleveren. Het
utilisme gaat niet over wetten of regels, ze willen vrijheid voor iedereen en het liefst een
nachtwakersstaat. Daarin willen ze zien dat de overheid een terughoudende taak heeft en alleen de
rechten van de burgers en hun eigendommen beschermen. Het schadebeginsel is eigenlijk de grens
van de vrijheid voor de utilisten; dit houdt in dat je heel ver mag gaan om geluk te creëren, behalve als
je een ander daarbij schade aanricht.
Wij kunnen dit herkennen in het sociaal werk, omdat je in het sociaal werk vaak voor ethische
dillema’s komt te staan en maatschappelijke invloeden veranderen de werkwijze van de sociaal
werker vaak. Hoe ver mag je gaan om iemand te helpen luidt dan de vraag. Denk dan aan de quote
“nood breekt wet”, dit staat ook wel centraal in het utilisme.
1 Wat weet je nu over het utilisme?
Volgens het utilisme moeten de gevolgen van de handelingen die je doet gelijk staan aan je oordeel
over het doel dat je wil bereiken en niet met de intentie je te houden aan de wet. Een van de
grondleggers is Jeremy Bentham. Het uitgangspunt is dat het aansluit bij de natuur en dat het geen
zin heeft tegen de natuurlijke aard in te gaan. Het utilisme streeft naar de handeling die bij de grootste
groep het meeste genot oplevert. Is iets voor de grootste groep het grootste geluk, dan mag het
volgens de utilist, zelfs als het over de rug van de minderheid gaat.
2. Waarom is vrijheid de belangrijkste waarde voor de utilisten? En waar ligt de grens van deze
vrijheid? Hoe noemt Mill die grens?
Vrijheid is belangrijk voor de utilisten omdat ze zich niet willen vastklampen aan de wet of aan regels.
Ook vindt Mill dat dat de staat zich terughoudend op moet stellen (Nachtwakersstaat) en de enige taak
die de overheid moet krijgen dat ze het leven en de eigendommen van de burgers beschermen en
handelingsvrijheid creëren. Echter vindt Mill dat er geen sprake is van een natuurlijk recht. Vrijheid is
volgens hem een noodzakelijke voorwaarde voor het menselijke geluk.
Mill noemde deze grens “harm principle” ofwel schadebeginsel. Dit houdt in dat je alles mag doen,
zolang het maar geen schade toebrengt aan anderen.
3. Hoe kunnen wij in het sociaal werk de principes van de utilisten terug herkennen? Verwerk iig het
basis uitgangspunt, de vrijheid en het schadebeginsel in je antwoord.
Het basis uitgangspunt van utilisten is de gevolgen van je handelingen van dat wat je doet gelijk staat
aan je oordeel over het doel wat je wil bereiken en dat het niet tegen de natuurlijke aard ingaat van de
natuurrechten van de mens. Ook moet het voor de grootste groep het grootste geluk opleveren. Het
utilisme gaat niet over wetten of regels, ze willen vrijheid voor iedereen en het liefst een
nachtwakersstaat. Daarin willen ze zien dat de overheid een terughoudende taak heeft en alleen de
rechten van de burgers en hun eigendommen beschermen. Het schadebeginsel is eigenlijk de grens
van de vrijheid voor de utilisten; dit houdt in dat je heel ver mag gaan om geluk te creëren, behalve als
je een ander daarbij schade aanricht.
Wij kunnen dit herkennen in het sociaal werk, omdat je in het sociaal werk vaak voor ethische
dillema’s komt te staan en maatschappelijke invloeden veranderen de werkwijze van de sociaal
werker vaak. Hoe ver mag je gaan om iemand te helpen luidt dan de vraag. Denk dan aan de quote
“nood breekt wet”, dit staat ook wel centraal in het utilisme.
