Tentamen bestaande uit
- H6
- H7
- H8
, Samenvatting H6; de sociologie van het lichaam
Introductie
Het belang van het lichaam voor de sociologie van gezondheid en ziekte is op meerdere
manieren belangrijk. Ziekte kan namelijk het normaal functioneren van het lichaam
beperken. Gezondheid is in hedendaagse samenlevingen geconceptualiseerd in termen van
lichaamsbehoud activiteiten zoals training, dieet en het vermijden van ongezonde
producten. Het lichaam is ook centraal aan de sociologie van gezondheid en ziekte omdat
medische wetenschap betekenis heeft om de bindingen van ons fysieke lichaam te
veranderen. Door plastische chirurgie kunnen bijvoorbeeld delen van ons lichaam
gereconstrueerd worden.
Waarom zijn medische sociologisten geïnteresseerd in het lichaam?
Sinds midden 1980 praten we over de sociologie van het lichaam. De sociologie is lange tijd
bezorgd geweest om lichamen en hun acties en intenties, met hun talen en gebaren, met de
invloed van materiële omstandigheden van hun gezondheidsstatus en de impact die ziektes
kunnen hebben op sociale interactie en identiteit.
Er hebben echter een aantal veranderingen plaatsgevonden die bijdragen aan de expliciete
zorgen om het lichaam. De belangrijkste van deze is dat vrouwen de controle over hun eigen
lichaam moeten behouden. Een tweede verandering in de ontwikkeling van technologische
innovaties zoals die geassocieerd met menselijke reproductie. Deze hebben ethische
debatten gegenereerd over de status van de foetus en over wanneer het menselijk leven
werkelijk begint en eindigt.
De cultuur van het lichaam in de consumer cultuur vormt een toenemend belangrijke
dimensie in postmoderne samenlevingen. Er is een commerciële en een cosmetische
interesse in het lichaam; het in fit houden, dun en jong houden.
Ten vierde laten demografische factoren de veranderende natuur van menselijke lichamen
zien.
Een andere verandering die heeft geleid tot een groeiende zorg om het lichaam tijdens de
jaren 1980 was het optreden van HIV-AIDS.
Uiteindelijk is er een groeiende bezorgdheid om ethische dilemma’s in relatie tot zorgen om
het lichaam. Debatten over de ethiek van onderzoek op embryo’s en over het negeren van
de behandeling van mensen die misbruik maken van hun eigen lichaam, zoals bijv. roken.
Perspectieven op het lichaam
Er zijn twee gepolariseerde perspectieven op het lichaam; de naturalistische en de sociaal-
constructieve fenomenologie. De naturalistische benadering neemt aan dat het lichaam een
echte biologische entiteit is, die bestaat uit een universeel fenomeen. De sociaal
constructieve benadering beargumenteert dat het lichaam sociaal gecreëerd is of
uitgevonden. De realiteit van het lichaam op een gegeven moment is een effect van hoe het
gezien wordt en uitgelegd wordt. Uiteindelijk de fenomenologie benadering suggereert dat
het geheugen de sleutel is om het menselijk lichaam te begrijpen en te interpreteren.