Onderzoeksmethode samenvatting boek & kennisclips
BOEK: Dit is onderzoek
Hoofdstuk 1
1.1 Wat zijn de probleemstelling, de doelstelling en de onderzoeksvraag?
Open vraag: kwalitatief onderzoek
Gesloten vraag: kwantitatief onderzoek
Over wie of wat (eenheden) ga je wat (kenmerken) zeggen.
De probleemstelling is de achtergrond waaruit de onderzoeksvraag voortkomt.
Het analyseren van het probleem vergt veel tijd en aandacht.
Een beleidsvraag is geen onderzoeksvraag: bv. ‘’hoe kan het marktaandeel vergroot worden’’. Maar
er moet wel onderzoek worden gedaan om hier achter te komen.
De doelstelling is het antwoord op de vraag waarom je het onderzoek doet, wat je ermee wilt
bereiken.
Bij zuiver wetenschappelijk onderzoek is het doel om met onderzoek alleen kennis te vergaren.
Op wetenschappelijk verantwoorde wijze onderzoek doen betekend dat je op een verantwoorde en
controleerbare manier onderzoek doet.
Bij toegepast onderzoek verzamel je ook kennis, maar deze pas je ook toe.
Houdt je aan de ethische voorwaarden van de ESOMAR (Europese associatie van
marktonderzoekers). De volgende vragen moeten positief worden beantwoord:
1. Doet de respondent vrijwillig mee?
2. Ondervindt de respondent geen negatieve gevolgen van het onderzoek?
3. Legt de onderzoeker goed uit wat hij gaat doen en waarom?
4. Zijn de onderzoeksresultaten minimaal vertrouwelijk, maar het liefst anoniem?
5. Wordt het onderzoek op een betrouwbare en valide manier uitgevoerd?
De onderzoeksvraag is de vraag waarop het onderzoek antwoord moet geven.
1.2 Kwalitatief of kwantitatief; een open of gesloten onderzoeksvraag
Open onderzoeksvraag -> kwalitatief onderzoek -> is het verifieerbaar?
Verifieerbaar: De conclusies moeten plausibel en je werkwijze moet transparant zijn.
Gesloten onderzoeksvraag -> kwantitatief onderzoek -> is het reproduceerbaar?
Reproduceerbaar: Iemand anders moet het onderzoek kunnen herhalen.
Bij kwalitatief onderzoek gaat het vooral om het verkrijgen van inzichten en minder om de harde,
getalsmatige onderbouwde feiten.
Bij kwalitatief is de onderzoeksvraag vaak smal en weet je wat je kunt verwachten.
Kwalitatief onderzoek:
Open onderzoeksvraag
Onderzoeksvraag aanpassen
Ontwikkelen ideeën
, Dataverzameling niet vast
Data: verslagen
Verwerking: labels, structuur
Kwantitatief onderzoek:
Gesloten onderzoeksvraag
Vaste onderzoeksvraag
Beschrijven/toetsen vaste ideeën
Dataverzameling vast
Data: cijfers
Verwerking: statistisch
Mixed methods benadering: combinatie van kwalitatief en kwantitatief onderzoek
1.3 Wat zijn onderzoekseenheden en eigenschappen/kenmerken?
Over wie of wat wil de onderzoeker iets zeggen? -> onderzoekseenheden
Wat wil hij daarover zeggen? -> eigenschappen/kenmerken
Alle eenheden samen vormen de populatie.
Onderzoekseenheden zijn de personen, bedrijven, instanties of situaties waarover je op basis van je
onderzoek uitspraken wilt doen.
Kenmerken zijn de eigenschappen van de eenheden waarover je uitspraken doet op basis van de
onderzoeksresultaten.
Een datamatrix is een tabel waarin gegevens overzichtelijk zijn weergegeven.
1.4 Wat is er al bekend over het onderzoeksonderwerp?
Alvorens je onderzoek is het belangrijk om alvast vooronderzoek te doen. Dit doe je door middel van
literatuuronderzoek/bronnenonderzoek.
Literatuuronderzoek doen:
Vinden van goede zoektermen met een thesaurus
In zoekmachines zoeken naar relevante artikelen
Zoeken naar proefschriften en boeken
1.5 Gaat het om beschrijven, exploreren of toetsen?
- Beschrijvend onderzoek: onderzoek waarbij het gaat om registratie en systematische ordening van
datgene wat zich voordoet op een bepaald gebied, waarbij niet wordt gestreefd naar de
ontwikkeling van een theorie of het formuleren van een hypnothese.
Bij kwantitatief beschrijvend onderzoek gaat het meestal om frequentievragen.
- Explorerend/verkennend onderzoek: onderzoek dat frequenties, samenhang en verschillen
exploreert met als doel om tot een theorie te komen.
, Bij een kwantitatief verkennend of explorerend onderzoek heb je van tevoren uiteraard al ideeën
over mogelijk beïnvloedbare factoren. Je stelt vast of:
Of de relevante factoren invloed hebben
In welke maten ze invloed hebben
Of ze mogelijk samenhangen met andere factoren
- Verklarend/toetsend onderzoek: onderzoek waarin je toetst of je steun kunt vinden voor een van
tevoren geformuleerde verwachting, meestal een hypothese die is gebaseerd op een theorie.
Een hypothese is een vaak op theorie gebaseerd antwoord op de onderzoeksvraag die je in het
onderzoek toetst.
Een theorie is een aantal logisch gekoppelde en plausibele beweringen die een verklaring voor een
specifiek fenomeen vormen.
Kwalitatief toetsen onderzoek komt nauwelijks voor ->
template benadering -> toetsen of een eerder ontwikkelde theorie ook geldig is in een
andere situatie.
Actieonderzoek -> acties bedenken die een probleem kunnen verminderen.
1.6 Is het onderzoek uitvoerbaar?
Is er voldoende:
Tijd
Geld
Bereidheid respondenten
Bereikbaarheid van respondenten en bestaand materiaal
Hoofdstuk 2
Interne validiteit betekent dat je een vorm van onderzoek kiest waarmee je de onderzoeksvraag
kunt beantwoorden.
Externe validiteit betekent dat je uitspraken kunt doen over de beoogde populatie.
2.1 Wat is een onderzoek ontwerp?
Je gebruikt een survey wanneer je een probleem wilt beschrijven of een verklaring zoekt voor een
probleem. Dit is beschrijvend onderzoek.
Je gebruikt een survey ook wanneer je wilt weten welke mogelijke oorzaken van problemen er zijn.
Dit is explorerend onderzoek. Het gaat hier vaak om waarom vragen.
Je zet een experiment op wanneer je het effect van iets wilt vaststellen.
Wanneer je iets over een grote populatie/onderzoekseenheden gaat zeggen doe je vaak een
steekproef. Bij een kleinere groep interview je de onderzoekseenheden.
Wanneer je onderzoek doet is het belangrijk om het begrip dat je begrijpt, zoals bv. duurzaamheid,
eerst goed te definiëren. Het is dan voor alle onderzoekseenheden duidelijk wat je bedoelt.
BOEK: Dit is onderzoek
Hoofdstuk 1
1.1 Wat zijn de probleemstelling, de doelstelling en de onderzoeksvraag?
Open vraag: kwalitatief onderzoek
Gesloten vraag: kwantitatief onderzoek
Over wie of wat (eenheden) ga je wat (kenmerken) zeggen.
De probleemstelling is de achtergrond waaruit de onderzoeksvraag voortkomt.
Het analyseren van het probleem vergt veel tijd en aandacht.
Een beleidsvraag is geen onderzoeksvraag: bv. ‘’hoe kan het marktaandeel vergroot worden’’. Maar
er moet wel onderzoek worden gedaan om hier achter te komen.
De doelstelling is het antwoord op de vraag waarom je het onderzoek doet, wat je ermee wilt
bereiken.
Bij zuiver wetenschappelijk onderzoek is het doel om met onderzoek alleen kennis te vergaren.
Op wetenschappelijk verantwoorde wijze onderzoek doen betekend dat je op een verantwoorde en
controleerbare manier onderzoek doet.
Bij toegepast onderzoek verzamel je ook kennis, maar deze pas je ook toe.
Houdt je aan de ethische voorwaarden van de ESOMAR (Europese associatie van
marktonderzoekers). De volgende vragen moeten positief worden beantwoord:
1. Doet de respondent vrijwillig mee?
2. Ondervindt de respondent geen negatieve gevolgen van het onderzoek?
3. Legt de onderzoeker goed uit wat hij gaat doen en waarom?
4. Zijn de onderzoeksresultaten minimaal vertrouwelijk, maar het liefst anoniem?
5. Wordt het onderzoek op een betrouwbare en valide manier uitgevoerd?
De onderzoeksvraag is de vraag waarop het onderzoek antwoord moet geven.
1.2 Kwalitatief of kwantitatief; een open of gesloten onderzoeksvraag
Open onderzoeksvraag -> kwalitatief onderzoek -> is het verifieerbaar?
Verifieerbaar: De conclusies moeten plausibel en je werkwijze moet transparant zijn.
Gesloten onderzoeksvraag -> kwantitatief onderzoek -> is het reproduceerbaar?
Reproduceerbaar: Iemand anders moet het onderzoek kunnen herhalen.
Bij kwalitatief onderzoek gaat het vooral om het verkrijgen van inzichten en minder om de harde,
getalsmatige onderbouwde feiten.
Bij kwalitatief is de onderzoeksvraag vaak smal en weet je wat je kunt verwachten.
Kwalitatief onderzoek:
Open onderzoeksvraag
Onderzoeksvraag aanpassen
Ontwikkelen ideeën
, Dataverzameling niet vast
Data: verslagen
Verwerking: labels, structuur
Kwantitatief onderzoek:
Gesloten onderzoeksvraag
Vaste onderzoeksvraag
Beschrijven/toetsen vaste ideeën
Dataverzameling vast
Data: cijfers
Verwerking: statistisch
Mixed methods benadering: combinatie van kwalitatief en kwantitatief onderzoek
1.3 Wat zijn onderzoekseenheden en eigenschappen/kenmerken?
Over wie of wat wil de onderzoeker iets zeggen? -> onderzoekseenheden
Wat wil hij daarover zeggen? -> eigenschappen/kenmerken
Alle eenheden samen vormen de populatie.
Onderzoekseenheden zijn de personen, bedrijven, instanties of situaties waarover je op basis van je
onderzoek uitspraken wilt doen.
Kenmerken zijn de eigenschappen van de eenheden waarover je uitspraken doet op basis van de
onderzoeksresultaten.
Een datamatrix is een tabel waarin gegevens overzichtelijk zijn weergegeven.
1.4 Wat is er al bekend over het onderzoeksonderwerp?
Alvorens je onderzoek is het belangrijk om alvast vooronderzoek te doen. Dit doe je door middel van
literatuuronderzoek/bronnenonderzoek.
Literatuuronderzoek doen:
Vinden van goede zoektermen met een thesaurus
In zoekmachines zoeken naar relevante artikelen
Zoeken naar proefschriften en boeken
1.5 Gaat het om beschrijven, exploreren of toetsen?
- Beschrijvend onderzoek: onderzoek waarbij het gaat om registratie en systematische ordening van
datgene wat zich voordoet op een bepaald gebied, waarbij niet wordt gestreefd naar de
ontwikkeling van een theorie of het formuleren van een hypnothese.
Bij kwantitatief beschrijvend onderzoek gaat het meestal om frequentievragen.
- Explorerend/verkennend onderzoek: onderzoek dat frequenties, samenhang en verschillen
exploreert met als doel om tot een theorie te komen.
, Bij een kwantitatief verkennend of explorerend onderzoek heb je van tevoren uiteraard al ideeën
over mogelijk beïnvloedbare factoren. Je stelt vast of:
Of de relevante factoren invloed hebben
In welke maten ze invloed hebben
Of ze mogelijk samenhangen met andere factoren
- Verklarend/toetsend onderzoek: onderzoek waarin je toetst of je steun kunt vinden voor een van
tevoren geformuleerde verwachting, meestal een hypothese die is gebaseerd op een theorie.
Een hypothese is een vaak op theorie gebaseerd antwoord op de onderzoeksvraag die je in het
onderzoek toetst.
Een theorie is een aantal logisch gekoppelde en plausibele beweringen die een verklaring voor een
specifiek fenomeen vormen.
Kwalitatief toetsen onderzoek komt nauwelijks voor ->
template benadering -> toetsen of een eerder ontwikkelde theorie ook geldig is in een
andere situatie.
Actieonderzoek -> acties bedenken die een probleem kunnen verminderen.
1.6 Is het onderzoek uitvoerbaar?
Is er voldoende:
Tijd
Geld
Bereidheid respondenten
Bereikbaarheid van respondenten en bestaand materiaal
Hoofdstuk 2
Interne validiteit betekent dat je een vorm van onderzoek kiest waarmee je de onderzoeksvraag
kunt beantwoorden.
Externe validiteit betekent dat je uitspraken kunt doen over de beoogde populatie.
2.1 Wat is een onderzoek ontwerp?
Je gebruikt een survey wanneer je een probleem wilt beschrijven of een verklaring zoekt voor een
probleem. Dit is beschrijvend onderzoek.
Je gebruikt een survey ook wanneer je wilt weten welke mogelijke oorzaken van problemen er zijn.
Dit is explorerend onderzoek. Het gaat hier vaak om waarom vragen.
Je zet een experiment op wanneer je het effect van iets wilt vaststellen.
Wanneer je iets over een grote populatie/onderzoekseenheden gaat zeggen doe je vaak een
steekproef. Bij een kleinere groep interview je de onderzoekseenheden.
Wanneer je onderzoek doet is het belangrijk om het begrip dat je begrijpt, zoals bv. duurzaamheid,
eerst goed te definiëren. Het is dan voor alle onderzoekseenheden duidelijk wat je bedoelt.
