Samenvatting Services

Samenvatting Services - literatuur
Week 1

8.2.4 centralisatie en decentralisatie (P. Thuis)
Verticale differentiatie = Hiërarchie.

 Leiding delegeert lager niveau, leiding blijft wel verantwoordelijk.
 Centralisatie = Macht bij centrale top van de top, weinig delegatie.
 Decentralisatie = Decentrale afdelingsniveau maken beslissen, veel delegatie.

Horizontale differentiatie = Uitbreiding op gelijkwaardig niveau voor de uitvoering van taken.

8.3.2 t/m blz. 133: organogrammen (P. Thuis)

Productindeling

Directie




Manager frites Manager kroketten Manager frikandellen




I I I


P P P


V V V
Mark
tindeling


Directie




Manager Manager cafetaria-
supermarktproducten snacks



I I


P P


V V

,Geografische indeling

Directie




Manager NL Manager BE Manager DUI




I I I


P P P


V V V


I = inkoop
P = productie
V = Verkoop

Lijnorganisatie = Verschillende niveaus met hun eigen taakgebied.

Eenheid van gezag = Iedereen heeft één baas boven zich.
Keten van bevel = Elke positie in de organisatie via een keten van bevelvoerders verbonden is met
de top van de organisatie.
Linking-pins = Personen die de verbinding vormen tussen de verschillende organisatielagen.
Scalaire keten = Informatie die van boven naar beneden gaat over alle aanwezige schakels van de
keten door de organisatie moeten gaan.

Voordelen lijnorganisatie:

 Iedereen weet waar hij aan toe is
 Het is simpel en doorzichtig
 Er kan snelle besluitvorming op afdelingsniveau plaatsvinden
 De taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn eenvoudig te verdelen/ af te
bakenen
 Relatief weinig leidinggevenden ( scheelt in hoge salarissen)

Nadelen lijnorganisatie:

 Indien het aantal lagen stijgt, vertraagt dit de besluitvorming omdat alle communicatie via
de leidinggevende in de verschillende lagen moet lopen
o Passerelle = Als er leidinggevende in de keten worden overgeslagen.

Span of control (spanwijdte) = Het aantal ondergeschikten aan wie direct, zonder tussenniveaus,
leiding wordt gegeven.
Depth of control ( spandiepte) = Het gaat om het totale onderschikte personen aan wie direct of
indirect leiding kan worden gegeven.
Scope of control (omspanningsvermogen) = Het aantal medewerkers aan wie men nog persoonlijk
en bewust leiding kan geven.

,Omspanningsvermogen wordt bepaald door:

 Aard van de leider
 Aard van de medewerkers
 Aard van de organisatie
 Aard van het werk

Lijn-staforganisatie


Directie


Staf
Juridische zaken Personeelszaken
De lijn



Inkoop Productie Verkoop


Voordelen lijn-staf:

 Het omspanningvermogen van de lijnmanager wordt vergroot
 Als de lijnmanager de toegevoerde waarde van de expertise van de staf goed gebruikt, kan
hij betere beslissingen nemen
 Het principe van eenheid van bevel blijft, evenals bij de lijnorganisatie, gewaarborgd

Nadelen lijn-staf:

 De stafafdeling kost extra geld
 De staf is niet verantwoordelijk voor de door de lijnmanager genomen beslissingen. Hierdoor
kan het voorkomen dat de staffunctionaris onzorgvuldiger wordt in zijn adviezen.
 Eer bestaat een zeker spanningsveld tussen de praktijkgerichtheid van de lijnmanager en de
theoretische oriëntatie van de staffunctionaris. Beiden moeten de moeite doen zich aan te
passen.

Lijn- en functionele stafstructuur = Als het voor een lijnmanager moeilijker wordt om de juistheid
van de adviezen van de staf te controleren, omdat ze een vakgebied betreffen waarop hij minder
bekend is.

, 3.1 Soorten managers (P. Thuis)
Zie: Figuur 3.1

Manager = Iemand die zich richt op de planning, organisatie, leiding en beheersing van een
organisatie en die menselijke en materiele middelen toewijst om de organisatiedoelen te bereiken.

In grote organisaties kan de machtsverdeling globaal ingedeeld worden in drie lagen:
topmanagement, middenmanagement en operationeel management.

Operationeel management = Zij moeten het primaire proces begeleiden
en aansturen. Dit houdt in dat ze medewerkers moeten motiveren, het
handhaven van het proces en het bijhouden, terugkoppelen en
verbeteren van de prestaties van de medewerkers.

Middenmanagement = Zij doen het werk van een operationeel
manager op grote schaal. Hij richt zich meer op grote
groepen. Daarnaast is hij bezig met de verdeling van geld, machines en
materialen over schillende groepen mensen en projecten.

Topmanagement = Zij houden zich bezig met de ontwikkeling van organisatiedoelen en de bepaling
van de wegen die de organisatie in zou moeten slaan.

Afplatting van organisaties = Een vermindering van het aantal managementlagen. Hierdoor
verdund/verdwijnt het middenkader.

3.2 Managementvaardigheden en basisfuncties van management
Zie: Figuur 3.2, 3.3 3.4

Een manager moet een aantal vaardigheden beheersen. De vier basisvaardigheden:

 Conceptuele vaardigheden = Vaardigheden om op creatieve wijze zelfstandig ideeën te
kunnen ontwikkelen die oplossingen moeten bieden voor problemen of kansen.
 Communicatieve vaardigheden = Vaardigheden om op juiste wijze informatie, gedachten en
gevoelens te kunnen overbrengen en ontvangen.
 Interpersoonlijke vaardigheden = Vaardigheden om te kunnen leiden, mensen te motiveren,
conflicten op te lossen en samen te werken.
 Technische vaardigheden = Vaardigheden om specifieke, voor een bepaald werkterrein
benodigde methoden, procedures en technieken toe te kunnen passen, bijvoorbeeld van
planningstechnieken.

Functioneel management = Management op een specialistisch terrein.

Het werk van een manager is onder te verdelen in vier belangrijke basisfuncties:

 Plannen
 Organiseren
 Leidinggeven
 Beheersen