De 21e Eeuw en de Moderne Mens – Prikkels – Artikelen
Vanuit de verschillende richtingen:
Psychologische functieleer
- hoe aandacht ons helpt prikkels te filteren.
- hoe aandacht ons helpt prikkels te selecteren.
Sociale gezondheids- en organisatiepsychologie
- de betekenis van prikkels en hoe dat invloed heeft op ons denken, doen en motivatie.
Ontwikkelingspsychologie
- hoe de omgeving waarin we opgroeien bepaalt hoe we met prikkels omgaan.
Klinische psychologie
- wat er mis kan gaan in het omgaan met prikkels en wat we er tegen kunnen doen.
Artikelen Prikkels:
Data management table:
,1.1.1 Awh, E., Belopolsky, A. V., & Theeuwes, J. (2012). Top-down versus bottom-up attentional
control: a failed theoretical dichotomy. Trends in Cognitive Sciences, 16(8), 437–443.
https://doi.org/10.1016/j.tics.2012.06.010
Discipline/sub-discipline: psychologische functieleer (PF).
Theorie: onderzoek naar aandacht focust vaak op of een geobserveerde selectie bias komt door top-
down (goal-gedreven) of bottom-up (stimulus-gedreven) factoren. De auteurs vinden dit incompleet
omdat het top-down label niet het verschil tussen de effecten van huidige doelen van de waarnemer
en de effecten van selectie historie erkent. Omdat deze selectie historie effecten de huidige doelen
van de waarnemer kunnen tegenspreken, stellen de auteurs dat selectie historie en huidige doelen
gezien moeten worden als verschillende categorieën van controle. Zij stellen een nieuw theoretisch
framework voor. Namelijk, een prioriteitenmap in de controle van aandacht dat drie categorieën van
selectie bias integreert: huidige doelen van de waarnemer, selectie historie en fysieke saillantie.
Concepten:
- bottom-up aandacht-controle: aandachts-controle dat gedreven is door externe factoren, zoals de
saillantie van een stimulus.
- goal-gedreven selectie: een selectie bias gebaseerd op de huidige selectie doelen van de
waarnemer.
- selectie bias: een perceptuele bias tegenover een specifiek kenmerk zoals kleur of locatie waardoor
stimuli met dat kenmerk meer prioriteit krijgt dan andere stimuli.
- selectie historie: de bias om prioriteit te geven aan items die eerder voorbij zijn gekomen in een
gegeven context.
- stimulus saillantie: de mate waarin een stimulus de aandacht trekt.
- top-down aandachts-controle: aandachts-controle dat gedreven is door factoren die intern liggen
bij de waarnemer.
Assumpties: prominente modellen van aandacht-controle beweren een dichotomy (tweedeling)
tussen top-down en bottom-up controle. Top-down controle wordt bepaald door huidige selectie
doelen (van de waarnemer), bottom-up controle wordt bepaald door fysieke saillantie.
Abstract
Prominente modellen van aandacht-controle beweren een dichotomy (tweedeling) tussen top-down
en bottom-up controle. Top-down controle wordt bepaald door huidige selectie doelen (van de
waarnemer), bottom-up controle wordt bepaald door fysieke saillantie (op de voorgrond
tredend/opvallend); de fysieke eigenschappen van de scene in kwestie. Deze theoretische
dichotomie faalt in het verklaren van toenemende casussen waarin zowel huidige doelen als fysieke
saillantie geen rekenschap kan afleggen voor sterke selectie biases. Zo kan stimuli die even opvallend
is, en geassocieerd is met beloning aandacht vangen, zelfs wanneer dit huidige selectie doelen
tegenspreekt. In dit artikel wordt een alternatief framework beschreven, waarin vroegere selectie
historie geïntegreerd is met huidige doelen en fysieke saillantie om een geïntegreerde prioriteiten-
map te vormen.
The ‘top-down’ vs. ‘bottom-up’ dichotomy is inadequate
Volgens de auteurs is de top-down vs. bottom-up dichotomie een inadequate taxonomie
(classificatie) van aandacht-controle. Casussen zijn bekend waarin sterke selectie biases niet
verklaard kunnen worden door huidige selectie doelen (top-down) en fysieke saillantie (bottom-up)
van potentiële targets. Er worden twee klassen van selectie verschijnselen benoemd waar dit
probleem duidelijk uit wordt:
- studies die laten zien dat recente geschiedenis van aandacht, selectie biases kan ontlokken, terwijl
, zulke selectie geschiedenis effecten ongerelateerd kan zijn aan huidige doelen of fysieke saillantie
van items die concurreren voor selectie.
- visuele selectie is biased naar items geassocieerd met voorgaande beloning, terwijl beloning
historie ook gescheiden kan zijn van huidige doelen en stimulus saillantie.
Voorgesteld theoretisch framework: een prioriteiten map dat meerdere selectie invloeden
integreert. Prioriteit is niet alleen bepaald door goal- en stimulus-gedreven selectie, maar ook door
de effecten van vroegere selectie episodes (e.g., beloning en selectie historie).
Selection phenomena that defy the top-down vs. bottom-up dichotomy – Selection history
Hoofdpunt over selectie historie van de auteurs: selectie historie kan niet verklaard worden door de
traditionele dichotomie waarin top-down en goal-gedreven controle synoniemen zijn. De auteurs
vinden dat selectie historie effecten een derde categorie binnen de taxonomie van aandachts-
controle is, omdat historie effecten selectie-prioriteit kan beïnvloeden op een manier dat niet
aansluit bij zowel de huidige doelen van de waarnemer als de fysieke saillantie van de stimulus.
Reward history
Er is sprake van dissociatie tussen de effecten van beloning-historie en de huidige doelen van de
waarnemer. Geleerde beloning biased aandachts-selectie, zelfs als de beloning in tegenspraak is met
de huidige doelen van de waarnemer. Meerdere studies laten zien dat selectie biased is naar eerder
beloonde kenmerken, maar dat dit effect niet verklaard kan worden door ofwel de vrijwillige selectie
doelen van de waarnemer of de fysieke eigenschappen van de geselecteerde items. Dus, zowel
selectie als beloning historie effecten benadrukken het punt dat het gelijkstellen van ‘top-down’
controle met goal-gedreven selectie een incomplete taxonomie van aandachts-controle verleent.
An integrative framework
Voorstel van de auteurs: een prioriteitenmap in de controle van aandacht dat drie categorieën van
selectie bias integreert:
- Huidige doelen van de waarnemer.
benadrukt de rol van vrijwillige selectie.
- Selectie historie
deze categorie representeert zowel selectie als beloning historie effecten. Daarnaast zijn er
meerdere andere voorbeelden waarin effecten van vroegere ervaring die selectie biases van
de waarnemer vormen. Kern: eerdere selectie episodes worden in opvolgende trials herhaald
wanneer de relevante context weer tegengekomen wordt.
- Fysieke saillantie
representeert het feit dat selectie soms biased is op een manier die afhangt van de
eigenschappen van de stimulus zelf i.p.v. de interne mentale staat van de waarnemer.
Selectie historie: de bias om items te prioriteren die eerder voorbij gekomen zijn in een gegeven
context. Omdat deze selectie historie effecten de huidige doelen van de waarnemer kunnen
tegenspreken, stellen de auteurs dat selectie historie en huidige doelen gezien moeten worden als
verschillende categorieën van controle.
In het kort: onderzoek naar aandacht focust vaak op of een geobserveerde selectie bias komt door
top-down (goal-gedreven) of bottom-up (stimulus-gedreven) factoren. De auteurs vinden dit
incompleet omdat het top-down label niet het verschil tussen de effecten van huidige doelen van de
waarnemer en de effecten van selectie historie erkent. Omdat deze selectie historie effecten de
huidige doelen van de waarnemer kunnen tegenspreken, stellen de auteurs dat selectie historie en
huidige doelen gezien moeten worden als verschillende categorieën van controle. Zij stellen een
Vanuit de verschillende richtingen:
Psychologische functieleer
- hoe aandacht ons helpt prikkels te filteren.
- hoe aandacht ons helpt prikkels te selecteren.
Sociale gezondheids- en organisatiepsychologie
- de betekenis van prikkels en hoe dat invloed heeft op ons denken, doen en motivatie.
Ontwikkelingspsychologie
- hoe de omgeving waarin we opgroeien bepaalt hoe we met prikkels omgaan.
Klinische psychologie
- wat er mis kan gaan in het omgaan met prikkels en wat we er tegen kunnen doen.
Artikelen Prikkels:
Data management table:
,1.1.1 Awh, E., Belopolsky, A. V., & Theeuwes, J. (2012). Top-down versus bottom-up attentional
control: a failed theoretical dichotomy. Trends in Cognitive Sciences, 16(8), 437–443.
https://doi.org/10.1016/j.tics.2012.06.010
Discipline/sub-discipline: psychologische functieleer (PF).
Theorie: onderzoek naar aandacht focust vaak op of een geobserveerde selectie bias komt door top-
down (goal-gedreven) of bottom-up (stimulus-gedreven) factoren. De auteurs vinden dit incompleet
omdat het top-down label niet het verschil tussen de effecten van huidige doelen van de waarnemer
en de effecten van selectie historie erkent. Omdat deze selectie historie effecten de huidige doelen
van de waarnemer kunnen tegenspreken, stellen de auteurs dat selectie historie en huidige doelen
gezien moeten worden als verschillende categorieën van controle. Zij stellen een nieuw theoretisch
framework voor. Namelijk, een prioriteitenmap in de controle van aandacht dat drie categorieën van
selectie bias integreert: huidige doelen van de waarnemer, selectie historie en fysieke saillantie.
Concepten:
- bottom-up aandacht-controle: aandachts-controle dat gedreven is door externe factoren, zoals de
saillantie van een stimulus.
- goal-gedreven selectie: een selectie bias gebaseerd op de huidige selectie doelen van de
waarnemer.
- selectie bias: een perceptuele bias tegenover een specifiek kenmerk zoals kleur of locatie waardoor
stimuli met dat kenmerk meer prioriteit krijgt dan andere stimuli.
- selectie historie: de bias om prioriteit te geven aan items die eerder voorbij zijn gekomen in een
gegeven context.
- stimulus saillantie: de mate waarin een stimulus de aandacht trekt.
- top-down aandachts-controle: aandachts-controle dat gedreven is door factoren die intern liggen
bij de waarnemer.
Assumpties: prominente modellen van aandacht-controle beweren een dichotomy (tweedeling)
tussen top-down en bottom-up controle. Top-down controle wordt bepaald door huidige selectie
doelen (van de waarnemer), bottom-up controle wordt bepaald door fysieke saillantie.
Abstract
Prominente modellen van aandacht-controle beweren een dichotomy (tweedeling) tussen top-down
en bottom-up controle. Top-down controle wordt bepaald door huidige selectie doelen (van de
waarnemer), bottom-up controle wordt bepaald door fysieke saillantie (op de voorgrond
tredend/opvallend); de fysieke eigenschappen van de scene in kwestie. Deze theoretische
dichotomie faalt in het verklaren van toenemende casussen waarin zowel huidige doelen als fysieke
saillantie geen rekenschap kan afleggen voor sterke selectie biases. Zo kan stimuli die even opvallend
is, en geassocieerd is met beloning aandacht vangen, zelfs wanneer dit huidige selectie doelen
tegenspreekt. In dit artikel wordt een alternatief framework beschreven, waarin vroegere selectie
historie geïntegreerd is met huidige doelen en fysieke saillantie om een geïntegreerde prioriteiten-
map te vormen.
The ‘top-down’ vs. ‘bottom-up’ dichotomy is inadequate
Volgens de auteurs is de top-down vs. bottom-up dichotomie een inadequate taxonomie
(classificatie) van aandacht-controle. Casussen zijn bekend waarin sterke selectie biases niet
verklaard kunnen worden door huidige selectie doelen (top-down) en fysieke saillantie (bottom-up)
van potentiële targets. Er worden twee klassen van selectie verschijnselen benoemd waar dit
probleem duidelijk uit wordt:
- studies die laten zien dat recente geschiedenis van aandacht, selectie biases kan ontlokken, terwijl
, zulke selectie geschiedenis effecten ongerelateerd kan zijn aan huidige doelen of fysieke saillantie
van items die concurreren voor selectie.
- visuele selectie is biased naar items geassocieerd met voorgaande beloning, terwijl beloning
historie ook gescheiden kan zijn van huidige doelen en stimulus saillantie.
Voorgesteld theoretisch framework: een prioriteiten map dat meerdere selectie invloeden
integreert. Prioriteit is niet alleen bepaald door goal- en stimulus-gedreven selectie, maar ook door
de effecten van vroegere selectie episodes (e.g., beloning en selectie historie).
Selection phenomena that defy the top-down vs. bottom-up dichotomy – Selection history
Hoofdpunt over selectie historie van de auteurs: selectie historie kan niet verklaard worden door de
traditionele dichotomie waarin top-down en goal-gedreven controle synoniemen zijn. De auteurs
vinden dat selectie historie effecten een derde categorie binnen de taxonomie van aandachts-
controle is, omdat historie effecten selectie-prioriteit kan beïnvloeden op een manier dat niet
aansluit bij zowel de huidige doelen van de waarnemer als de fysieke saillantie van de stimulus.
Reward history
Er is sprake van dissociatie tussen de effecten van beloning-historie en de huidige doelen van de
waarnemer. Geleerde beloning biased aandachts-selectie, zelfs als de beloning in tegenspraak is met
de huidige doelen van de waarnemer. Meerdere studies laten zien dat selectie biased is naar eerder
beloonde kenmerken, maar dat dit effect niet verklaard kan worden door ofwel de vrijwillige selectie
doelen van de waarnemer of de fysieke eigenschappen van de geselecteerde items. Dus, zowel
selectie als beloning historie effecten benadrukken het punt dat het gelijkstellen van ‘top-down’
controle met goal-gedreven selectie een incomplete taxonomie van aandachts-controle verleent.
An integrative framework
Voorstel van de auteurs: een prioriteitenmap in de controle van aandacht dat drie categorieën van
selectie bias integreert:
- Huidige doelen van de waarnemer.
benadrukt de rol van vrijwillige selectie.
- Selectie historie
deze categorie representeert zowel selectie als beloning historie effecten. Daarnaast zijn er
meerdere andere voorbeelden waarin effecten van vroegere ervaring die selectie biases van
de waarnemer vormen. Kern: eerdere selectie episodes worden in opvolgende trials herhaald
wanneer de relevante context weer tegengekomen wordt.
- Fysieke saillantie
representeert het feit dat selectie soms biased is op een manier die afhangt van de
eigenschappen van de stimulus zelf i.p.v. de interne mentale staat van de waarnemer.
Selectie historie: de bias om items te prioriteren die eerder voorbij gekomen zijn in een gegeven
context. Omdat deze selectie historie effecten de huidige doelen van de waarnemer kunnen
tegenspreken, stellen de auteurs dat selectie historie en huidige doelen gezien moeten worden als
verschillende categorieën van controle.
In het kort: onderzoek naar aandacht focust vaak op of een geobserveerde selectie bias komt door
top-down (goal-gedreven) of bottom-up (stimulus-gedreven) factoren. De auteurs vinden dit
incompleet omdat het top-down label niet het verschil tussen de effecten van huidige doelen van de
waarnemer en de effecten van selectie historie erkent. Omdat deze selectie historie effecten de
huidige doelen van de waarnemer kunnen tegenspreken, stellen de auteurs dat selectie historie en
huidige doelen gezien moeten worden als verschillende categorieën van controle. Zij stellen een
