Samenvatting biologie

Biologie 1 e BaMV



BIOLOGIE
INLEIDING

WOEDE heeft een nut: terrein afbakenen, op strepen staan,… maar dit kan ook buitensporig worden.

De OORZAAK hiervan is MULTIFACTORIEEL:

 SES: armoede, hostiele omgeving, agressie in kindertijd…
 CULTUREEL: culturen waarin men agressie anders uit of vroeger was slaan schering en inslag bij
de opvoeding, nu zien we dat als agressief
 PSYCHOLOGISCH:
o Trauma, misbruik, verwaarlozing…
o Persoonlijkheid: antisociaal, borderline, emotieregulatie/sensitiviteit, cogn. Functioneren
o Medisch: alcohol en drugs, hersenschade
o Erfelijk: tweelingen, serotoninetransport, MAO-A

ALGEMEEN MENSBEELD: BIO-PSYCHO-SOCIAAL MODEL




 Aanleg
 Persoonlijkheid  Gezin
 Erfelijkheid
 Karaktertrekken  Vrienden
 Ziekte
 Eigenschappen  Werk
 Medicijnen
 Drugs en alcohol



 BIO  BIOLOGIE
o Is een natuurwetenschap die zich bezighoudt met de studie van het leven en levende
organismen
 PSYCHO  PSYCHOLOGIE
o Studie van de menselijke geest en het gedrag
 SOCIAAL  SOCIOLOGIE
o Geeft aan dat de mens niet op zichzelf staat, maar in relatie tot anderen

 Gedrag is onmogelijk vanuit 1 facet te verklaren!
 Zie voorbeeld bladzijde 8 ‘agressie op het openbaar vervoer”



1

Docent: Nele Warlop

,Biologie 1 e BaMV

Hersenschade, serotonine/testosteron, erfelijkheid (zijn vader was ook zo) OF drug-
Biologie
en alcoholgebruik
neuropsychologie, persoonlijkheidspsychologie, trauma meegemaakt, cognitief
Psychologie
functioneren,…
cultureel bepaald, sociaal-economische omstandigheden, hostiele omgeving,
Sociologie
agressie als voorbeeld/spiegelneuronen

SOCIAAL-AGOGISCHE RICHTINGEN

Wetenschap over de oorzaken en de gevolgen van menselijk gedrag  VERANDERINGSPROCESSEN




 Erfelijke factoren en omgevingsfactoren kunnen effect hebben op elkaar.
o Vb. roken tijdens de zwangerschap kan ervoor zorgen dat er afwijkingen optreden bij
het kind

1 GESCHIEDENIS VAN DE BIOCRIMINOLOGIE

Biocriminologie Is de wetenschap die de relatie tussen biologische en genetische factoren en
crimineel gedrag onderzoekt. (Het is een sub-discipline van criminologie)

1.1 SAMENVATTING ‘BIOCRIMINOLOGIE DOOR DE JAREN HEEN’ – KOGEL, 2009

BEGIN 19E EEUW

 PRICHARD
o Prichard is een arts uit een psychiatrische instelling (in contact met criminele
personen)  enkel van toepassing op criminelen met ernstige psychische stoornissen
 Moral insanity: het begrip dat men in de 19e eeuw nodig had om schokkende
misdaden te verklaren die gepleegd werden door schijnbaar gewetenloze,
vaak impulsieve en veelal recidiverende (hervallende) daders. Ze kunnen
geen onderscheid maken tussen goed en slecht.

 Moral savaregy: terugkeer naar primitiever menstype, de recentst
verworven beschavingsstadia zijn niet bereikt




2

Docent: Nele Warlop

,Biologie 1 e BaMV


 FRANCIS GALL
o Gall, de grondlegger van de FRENOLOGIE  meende de mate van ontwikkeling van
mensen af te kunnen leiden uit de vorm van de schedel
 Knobbels en putten op een bepaalde plaats verwezen naar een bepaald type
mens
 Criminaliteit en toerekeningsvatbaarheid kon zo verklaard worden
door de vorm van de schedel
o Frenologen waren maatschappelijk vooruitstrevend
 Door misdadig gedrag toe te schrijven aan ‘biologische’ kenmerken
 Dankzij hen veranderd de visie op crimineel gedrag
 Crimineel gedrag kan verminderd worden door het reduceren van
overontwikkelde en het vergroten van onderontwikkelde
hersengebieden door training en verbetering van levensstijl

EIND 19E EEUW

 LOMBROSO
o Geloofde in het bestaan van  een GEBOREN MISDADIGER met een aangeboren en
onverbeterlijke drang tot het stellen van crimineel gedrag
 Geboren crimineel  is minderwaardig (primitieve mensensoort)
 Te herkennen aan een aantal uiterlijke kenmerken (criminele
antropologie)
o Zo wijzen lage voorhoofden, zware doorgegroeide
wenkbrauwen (dieven), snavelachtige neuzen en vlezige
lippen (zedendelinquenten) op die primitieve mensvorm

 EVOLUTIONAIRE THEORIE
o 2 overheersende IDEEËN:
 Darwin  Crimineel is een lagere minderwaardige levensvorm. Het sociaal
Darwinisme stelt dan ook dat criminelen best niet geholpen worden, dan
sterven ze vanzelf uit en dat draagt bij tot de verbetering van de
maatschappij.
 Francis Galton  Eugenetica
 Dit verwijst naar de mening dat het menselijk ras kan verbeterd
worden doordat de ‘goede’ individuen zich meer voortplanten en dat
‘minderwaardige’ individuen (zoals misdadigers) zijn minder
voortplanten.

20STE EEUW

 EUGENETICA
o Wanpraktijken: gedwongen sterilisatie van zwakbegaafde vrouwen in instellingen,
castratie en euthanasie


3

Docent: Nele Warlop

, Biologie 1 e BaMV




 SHELDON
o LICHAAMSTYPEN  oorzaak van criminaliteit werd toegeschreven aan de
lichaamsbouw
 Endomorf (rond en zacht)
 Ectomorf (tenger en dun)
 Mesomorf (gespierd en compact)
 Dit lichaamstype zou samengaan met jeugdelijke delinquentie

 NAZI-BIOCRIMINOLOGIE
o Crimineel gedrag wordt bepaald door biologische kenmerken, de omgeving heeft
geen noemenswaardige invloed en biologische kenmerken zijn genetisch bepaald en
worden overgedragen op de volgende generatie



De BIOCRIMINOLOGIE kent een zware start, toch zijn er positie effecten van deze mindere start:
 Bijgedragen tot een humanere kijk op criminelen
 Hervormingen van het strafrecht
 Bijdragen tot de verklaring van crimineel gedrag op basis van wetenschappelijk onderzoek




HEDENDAAGSE BIOCRIMINOLOGIE

INVALSHOEKEN

 Verworven biologisch letsel
o Beschadiging aan hersenen leidt tot ontwikkelen crimineel gedrag
 Cognitieve tekorten
o Relatie crimineel gedrag en mogelijkheid tot leren door straf en beloning, aandacht
richten en moreel redeneren
 Neurobiologische factoren
o Emotieregulatie in de hersenen (frontale cortex en amygdala)
 Evolutionaire theorieën
o Meest controversieel
o Bv. Echte (biologische ouders) gaan minder snel eigen kinderen mishandelen dan
adoptieouders
 Genetische verklaringen
o Tweeling- en adoptiestudies, gen-omgeving interactie
o Bv. Ligt dit aan de opvoeding? Of zo geboren?

HEDENDAAGSE BIOCRIMINOLOGIE  OUDERE BENADERING


4

Docent: Nele Warlop