2021/2022
Europees recht – Thema IV
(rechtsbescherming)
TILBURG LAW SCHOOL
LISANNE DE GRAAF
,HOORCOLLEGE 8 RECHTSBESCHERMING EN HANDHAVING VAN EU RECHT
VOOR DE EUROPESE RECHTER
WAAR GAAT HET OM?
Handhaving: toezicht op de naleving verplichtingen o.g.v. EU recht voor EU instellingen,
lidstaten en particulieren
Rechtsbescherming: rechten die particulieren ontlenen aan het EU recht moeten
daadwerkelijk beschermd worden
GRONDBEGINSELEN
EU is een rechtsgemeenschap beheerst door de ‘Rule of Law’
‘Rechterlijke macht’: Hof van Justitie en nationale rechters
o Verbonden door de prejudiciële procedure (HC 11)
o Door het loyaliteitsbeginsel worden de nationale rechters europese rechters.
“Volledig stelsel van rechtsmiddelen en procedures”
o Recht op effectieve rechtsbescherming en toegang tot de rechter.
o Loyaliteitsbeginsel (art. 4(3) Unieverdrag).
Rul of law: art. 2 VEU: Respect voor mensenrechten, toegang tot onafhankelijke rechter, etc. Dit is
heel belangrijk in lidstaten waarin de democratie aan het wankelen is. Het is belangrijk dat er een
rechter is die kan toetsen of nieuwe wetgeving in strijd is met de mensenrechten.
De rechterlijke macht van de EU is niet alleen het Hof van Justitie en het Gerecht, maar ook de
nationale rechters. Nationale rechters hebben via het loyaliteitsbeginsel een actieve plicht om het EU-
recht toe te passen en te handhaven (art. 4 VEU). Het Hof van Justitie en nationale rechters worden
verbonden door de prejudiciële procedure.
HOF VAN JUSTITIE: ALGEMEEN
Hof van Justitie: rechtsgangen genoemd in de Verdragen
o Directe beroepen
Beroep tot nietigverklaring (art. 263 VWEU).
Schadevergoedingsactie tegen EU (art. 340 VWEU).
Inbreukprocedure (art. 258 VWEU).
Beroep wegens nalaten (art. 265 VWEU).
o Indirecte beroepen
Prejudiciële procedure (art. 267 VWEU)
HOF OF GERECHT
Gerecht (rechter in eerste aanleg)
o Beroep tot nietigverklaring (art. 263 VWEU) of nalaten ingesteld door particulier.
o Beroepen van lidstaten tegen de Commissie (art. 263 VWEU) en de Raad
(staatssteun, dumping, uitvoeringsbevoegdheden).
o Schadevergoedingsacties (art. 340 VWEU).
o Beroep tegen uitspraken Gerecht voor Ambtenarenzaken.
Hof
o Prejudiciële vragen (art. 267 VWEU).
o Beroep tot nietigverklaring gebracht door EU instelling (art. 263 VWEU).
o Inbreukprocedure (art. 258 VWEU).
o Beroep tegen uitspraken Gerecht
,
Europees recht – Thema IV
(rechtsbescherming)
TILBURG LAW SCHOOL
LISANNE DE GRAAF
,HOORCOLLEGE 8 RECHTSBESCHERMING EN HANDHAVING VAN EU RECHT
VOOR DE EUROPESE RECHTER
WAAR GAAT HET OM?
Handhaving: toezicht op de naleving verplichtingen o.g.v. EU recht voor EU instellingen,
lidstaten en particulieren
Rechtsbescherming: rechten die particulieren ontlenen aan het EU recht moeten
daadwerkelijk beschermd worden
GRONDBEGINSELEN
EU is een rechtsgemeenschap beheerst door de ‘Rule of Law’
‘Rechterlijke macht’: Hof van Justitie en nationale rechters
o Verbonden door de prejudiciële procedure (HC 11)
o Door het loyaliteitsbeginsel worden de nationale rechters europese rechters.
“Volledig stelsel van rechtsmiddelen en procedures”
o Recht op effectieve rechtsbescherming en toegang tot de rechter.
o Loyaliteitsbeginsel (art. 4(3) Unieverdrag).
Rul of law: art. 2 VEU: Respect voor mensenrechten, toegang tot onafhankelijke rechter, etc. Dit is
heel belangrijk in lidstaten waarin de democratie aan het wankelen is. Het is belangrijk dat er een
rechter is die kan toetsen of nieuwe wetgeving in strijd is met de mensenrechten.
De rechterlijke macht van de EU is niet alleen het Hof van Justitie en het Gerecht, maar ook de
nationale rechters. Nationale rechters hebben via het loyaliteitsbeginsel een actieve plicht om het EU-
recht toe te passen en te handhaven (art. 4 VEU). Het Hof van Justitie en nationale rechters worden
verbonden door de prejudiciële procedure.
HOF VAN JUSTITIE: ALGEMEEN
Hof van Justitie: rechtsgangen genoemd in de Verdragen
o Directe beroepen
Beroep tot nietigverklaring (art. 263 VWEU).
Schadevergoedingsactie tegen EU (art. 340 VWEU).
Inbreukprocedure (art. 258 VWEU).
Beroep wegens nalaten (art. 265 VWEU).
o Indirecte beroepen
Prejudiciële procedure (art. 267 VWEU)
HOF OF GERECHT
Gerecht (rechter in eerste aanleg)
o Beroep tot nietigverklaring (art. 263 VWEU) of nalaten ingesteld door particulier.
o Beroepen van lidstaten tegen de Commissie (art. 263 VWEU) en de Raad
(staatssteun, dumping, uitvoeringsbevoegdheden).
o Schadevergoedingsacties (art. 340 VWEU).
o Beroep tegen uitspraken Gerecht voor Ambtenarenzaken.
Hof
o Prejudiciële vragen (art. 267 VWEU).
o Beroep tot nietigverklaring gebracht door EU instelling (art. 263 VWEU).
o Inbreukprocedure (art. 258 VWEU).
o Beroep tegen uitspraken Gerecht
,
