Anatomie en fysiologie
Inleiding tot de anatomie en fysiologie
o De basale functies van levende organismen:
o Reactievermogen of prikkelbaarheid
o Groei door deling van cellen
o Voortplanting
o Inwendige of uitwendige beweging
o Stofwisseling of metabolisme
o Verschil tussen anatomie en fysiologie verklaren en de verschillende specialisaties
binnen elk van deze disciplines:
o Anatomie:
Studie van inwendige en uitwendige structuren
1- Macroscopische anatomie: uitwendige, regionale en systemische
anatomie
2- Microscopische anatomie: cytologie en histologie
o Fysiologie:
Studie van de functies van het menselijk lichaam
o Organisatieniveaus
o Atoom
o Molecule
o Cel
o Weefsel
o Orgaan
o Orgaanstelsel
o De elf orgaanstelsels benoemen en hun belangrijkste functies
1) De huid
▪ Beschermd lichaam tegen de omgeving
▪ Belangrijk bij de regeling van de lichaamstemperatuur: levert sensorische
informatie
2) Het beenderstelsel
▪ Bied ondersteuning
▪ Beschermd weefsels
▪ Vormt bloedcellen
▪ Opslagplaats voor mineralen
3) Het spierstelsel
▪ Levert beweging
▪ Bied bescherming
▪ Bied steun voor andere weefsels
▪ Produceert warmte
4) Het zenuwstelsel
, ▪ Reacties op prikkels uitzenden
▪ Ontvangt sensorische informatie
5) Het endocriene stelsel
Scheid inwendige hormonen uit, het is een hormoonstelsel
▪ Regulering van langdurige activiteit van andere orgaanstelsels
6) Het cardiovasculaire stelsel
▪ Transport cellen en opgeloste stoffen (bv: afvalstoffen, zuurstof,
voedingsstoffen en CO2)
Arterie: slagader
Vene: ader
Capillairen: haarvaten
7) Het lymfestelsel
▪ Verdediging tegen infecties en ziektes
▪ Zorgt voor terugkeer weefselvocht naar de bloedomloop
8) Het ademhalingsstelsel
▪ Vervoert lucht naar de longen
▪ Produceert geluid voor communicatie
9) Het spijsverteringsstelsel
▪ Verwerkt voedsel
▪ Neemt voedingsstoffen op
▪ Verwijdert afvalstoffen
10) Het urinaire stelsel
▪ Verwijdert afvalstoffen vanuit het bloed
▪ Reguleert de waterbalans
11) Het mannelijk voortplantingsstelsel
▪ Productie van mannelijke geslachtshormonen en cellen
12) Het vrouwelijk voortplantingsstelsel
▪ Productie vrouwelijke geslachtshormonen en cellen
▪ Ondersteunt embryonale en foetale ontwikkeling van bevruchting tot
geboorte
o Homeostase
Het behoud van een relatief constant inwendig evenwicht/
Het streven naar intern evenwicht
Bv: een normale lichaamstemperatuur setpoint: 37 graden, ingesteld in de
hypothalamus = belangrijk voor fysiologische processen
Te warm: bloedvaten zetten uit en geven warmte af = vasodilatatie
+ transpireren via de huidmondjes
Te koud: je spieren gaan ‘rillen’ waardoor je opwarmt
+ bloedvaten vernauwen = vasoconstrictie wat de bloedstroom vernauwd en je zal
het daardoor warmer krijgen.
, De prikkel wordt ontvangen door de receptor.
De informatie van de receptor heeft invloed op het besturingssysteem.
Het besturingssysteem stuurt een signaal uit naar de effector.
De effector reageert.
o Negatieve en positieve terugkoppeling
o Negatieve terugkopping
De meeste homeostatische systemen in ons lichaam werken met negatieve
terugkoppeling:
De prikkel brengt een reactie teweeg waardoor de prikkel zal afnemen
Bv: warmte regulatie
Het warmtereguleringsstelsel bevind zich in de hersenen
Setpoint is 37 graden
het ene gaat omhoog en het andere omlaag:
, Bij negatieve terugkoppeling veroorzaakt een prikkel een reactie die hem (de prikkel
zelf), tegengaat.
o Positieve terugkoppeling
De prikkel brengt een reactie teweeg die diezelfde prikkel enkel versterkt
Bv: bevalling en bloedstolling. Eenmaal in gang, stopt het niet.
Inleiding tot de anatomie en fysiologie
o De basale functies van levende organismen:
o Reactievermogen of prikkelbaarheid
o Groei door deling van cellen
o Voortplanting
o Inwendige of uitwendige beweging
o Stofwisseling of metabolisme
o Verschil tussen anatomie en fysiologie verklaren en de verschillende specialisaties
binnen elk van deze disciplines:
o Anatomie:
Studie van inwendige en uitwendige structuren
1- Macroscopische anatomie: uitwendige, regionale en systemische
anatomie
2- Microscopische anatomie: cytologie en histologie
o Fysiologie:
Studie van de functies van het menselijk lichaam
o Organisatieniveaus
o Atoom
o Molecule
o Cel
o Weefsel
o Orgaan
o Orgaanstelsel
o De elf orgaanstelsels benoemen en hun belangrijkste functies
1) De huid
▪ Beschermd lichaam tegen de omgeving
▪ Belangrijk bij de regeling van de lichaamstemperatuur: levert sensorische
informatie
2) Het beenderstelsel
▪ Bied ondersteuning
▪ Beschermd weefsels
▪ Vormt bloedcellen
▪ Opslagplaats voor mineralen
3) Het spierstelsel
▪ Levert beweging
▪ Bied bescherming
▪ Bied steun voor andere weefsels
▪ Produceert warmte
4) Het zenuwstelsel
, ▪ Reacties op prikkels uitzenden
▪ Ontvangt sensorische informatie
5) Het endocriene stelsel
Scheid inwendige hormonen uit, het is een hormoonstelsel
▪ Regulering van langdurige activiteit van andere orgaanstelsels
6) Het cardiovasculaire stelsel
▪ Transport cellen en opgeloste stoffen (bv: afvalstoffen, zuurstof,
voedingsstoffen en CO2)
Arterie: slagader
Vene: ader
Capillairen: haarvaten
7) Het lymfestelsel
▪ Verdediging tegen infecties en ziektes
▪ Zorgt voor terugkeer weefselvocht naar de bloedomloop
8) Het ademhalingsstelsel
▪ Vervoert lucht naar de longen
▪ Produceert geluid voor communicatie
9) Het spijsverteringsstelsel
▪ Verwerkt voedsel
▪ Neemt voedingsstoffen op
▪ Verwijdert afvalstoffen
10) Het urinaire stelsel
▪ Verwijdert afvalstoffen vanuit het bloed
▪ Reguleert de waterbalans
11) Het mannelijk voortplantingsstelsel
▪ Productie van mannelijke geslachtshormonen en cellen
12) Het vrouwelijk voortplantingsstelsel
▪ Productie vrouwelijke geslachtshormonen en cellen
▪ Ondersteunt embryonale en foetale ontwikkeling van bevruchting tot
geboorte
o Homeostase
Het behoud van een relatief constant inwendig evenwicht/
Het streven naar intern evenwicht
Bv: een normale lichaamstemperatuur setpoint: 37 graden, ingesteld in de
hypothalamus = belangrijk voor fysiologische processen
Te warm: bloedvaten zetten uit en geven warmte af = vasodilatatie
+ transpireren via de huidmondjes
Te koud: je spieren gaan ‘rillen’ waardoor je opwarmt
+ bloedvaten vernauwen = vasoconstrictie wat de bloedstroom vernauwd en je zal
het daardoor warmer krijgen.
, De prikkel wordt ontvangen door de receptor.
De informatie van de receptor heeft invloed op het besturingssysteem.
Het besturingssysteem stuurt een signaal uit naar de effector.
De effector reageert.
o Negatieve en positieve terugkoppeling
o Negatieve terugkopping
De meeste homeostatische systemen in ons lichaam werken met negatieve
terugkoppeling:
De prikkel brengt een reactie teweeg waardoor de prikkel zal afnemen
Bv: warmte regulatie
Het warmtereguleringsstelsel bevind zich in de hersenen
Setpoint is 37 graden
het ene gaat omhoog en het andere omlaag:
, Bij negatieve terugkoppeling veroorzaakt een prikkel een reactie die hem (de prikkel
zelf), tegengaat.
o Positieve terugkoppeling
De prikkel brengt een reactie teweeg die diezelfde prikkel enkel versterkt
Bv: bevalling en bloedstolling. Eenmaal in gang, stopt het niet.
