Dovenstudies aantekeningen bij hoorcolleges
Les 2: Doof en zo [Martine Wattel, 06/09/21]............................................................................1
Les 3: Cultuur en cultuuroverdracht [Martine Wattel, 13/09/21]..............................................1
Les 4: Identiteit en socialisatie [Tony Bloem, 15/09/21]............................................................2
Les 5: Paradigma’s [Martine Wattel, 20/09/21].........................................................................3
Les 6: De geschiedenis van de dovengemeenschap [Tony Bloem, 22/09/21]...........................4
Les 7: De geschiedenis van het dovenonderwijs [Martine Wattel, 27/09/21]...........................5
Les 8: NGT-erkenning [Tony Bloem, 29/09/21]..........................................................................7
Les 9: Bowling in stilte [Martine Wattel, 04/10/21]...................................................................9
Les 2: Doof en zo [Martine Wattel, 06/09/21]
Naamgebaar: een gebaar dat verwijst naar een (fictief) persoon of dier
Dovengemeenschap is een high-context culture
Les 3: Cultuur en cultuuroverdracht [Martine Wattel, 13/09/21]
Marginaliteit: je zit tussen twee culturen in -> zie latere notities
Harry Potter:
- Muggle = horend } Generaties lang
- Witch = doof }^
- Hogwarts = Gallaudet
- Horenden hebben geen weet van de dovengemeenschap
Niveau’s van cultuur zijn bv. nationaal, regionaal, etnisch, religieus, taalniveau, sekse,
generatie, sociale klasse etc
Subcultuur: Specifieke tak van een cultuur met kleine verschillen in gebruiken, wel overlap
met de dominante cultuur.
Connotatie: figuurlijk, bijgedachte bij een woord, associatie
Dennotatie: letterlijke betekenis, woordenboekbetekenis
Symbolen: iets fysieks wat iets abstracts weergeeft
Componenten van een cultuur: symbolen/vaardigheden
vb. Vaardigheden NL: fietsen
Normen en waarden:
1. Waarde: principes
2. Norm: afspraken om de principes te verwerken in het dagelijks leven
Minderheidscultuur:
Multiculturele samenleving
Weinig connectie met de dominante cultuur
Doofheid vs. Doofzijn [Deafhood (Paddy Ladd)]
1
, Contracultuur: cultuurpatroon ontstaan uit conflictsituaties en/of onder als frustrerend
ervaren sociale omstandigheden. Een vorm van verzet.
Dimensies cultuuroverdracht:
Tijd & Geografische ruimte & Sociale ruimte
Enculturatie: Het aanleren van de (sub)cultuur waarin men geboren wordt
Acculturatie: Het later alsnog aanleren en verwerven van een andere (sub)cultuur of
elementen daaruit
Marginaliteit: Zich bevinden op de grens van 2 samenlevingen met ieder een eigen cultuur,
die op belangrijke punten verschillen/tegenstrijdig zijn.
CODA’s:
Bi-culturele identiteit
Verhoogd risico op parentificatie
Les 4: Identiteit en socialisatie [Tony Bloem, 15/09/21]
Aspecten van identiteit:
Persoonlijke identiteit: subjectieve ervaringen
Fysieke identiteit: DNA, feitelijk, lichaam, seksualiteit
Sociale identiteit: waar je bij hoort en waarbij anderen je indelen
Culturele identiteit: normen en waarden, historisch continuïteitsbesef
Nationale identiteit: land van afkomst, taal
Identiteit is constant veranderend, niet statisch (alleen je kern identiteit is niet veranderlijk)
Identiteit = beeld van jezelf + het beeld dat anderen van jou hebben
Socialisatie proces:
d.m.v. cultuuroverdracht, normen en waarden, verwachtingen, voorspellingen en
patronen
taal is essentieel, cruciaal
Verticale identiteit: generaties aan invloed, gewoontes thuis, geen keuze, generationeel
Horizontale identiteit: sense of belonging, de groepen waar je bij wil horen, wel keuze
Les 4 vervolg [Martine Wattel, 20/09/21]
Aangeleerde hulpeloosheid d.m.v. de gemeenschap die een ‘gehandicapt’ kind afwijst. Denk
aan doofheid.
Verschillende verwachtingen:
hoge verwachtingen op gebied van spreekvaardigheden
lage verwachtingen toekomstperspectief
Voor een doof kind is een rolmodel vaak horend, een gezond zelfbeeld bestaat pas als een
rolmodel doof is.
Doof kind boos? Ogen dicht!
⏯ : Found Deaf Identity op Youtube
2
Les 2: Doof en zo [Martine Wattel, 06/09/21]............................................................................1
Les 3: Cultuur en cultuuroverdracht [Martine Wattel, 13/09/21]..............................................1
Les 4: Identiteit en socialisatie [Tony Bloem, 15/09/21]............................................................2
Les 5: Paradigma’s [Martine Wattel, 20/09/21].........................................................................3
Les 6: De geschiedenis van de dovengemeenschap [Tony Bloem, 22/09/21]...........................4
Les 7: De geschiedenis van het dovenonderwijs [Martine Wattel, 27/09/21]...........................5
Les 8: NGT-erkenning [Tony Bloem, 29/09/21]..........................................................................7
Les 9: Bowling in stilte [Martine Wattel, 04/10/21]...................................................................9
Les 2: Doof en zo [Martine Wattel, 06/09/21]
Naamgebaar: een gebaar dat verwijst naar een (fictief) persoon of dier
Dovengemeenschap is een high-context culture
Les 3: Cultuur en cultuuroverdracht [Martine Wattel, 13/09/21]
Marginaliteit: je zit tussen twee culturen in -> zie latere notities
Harry Potter:
- Muggle = horend } Generaties lang
- Witch = doof }^
- Hogwarts = Gallaudet
- Horenden hebben geen weet van de dovengemeenschap
Niveau’s van cultuur zijn bv. nationaal, regionaal, etnisch, religieus, taalniveau, sekse,
generatie, sociale klasse etc
Subcultuur: Specifieke tak van een cultuur met kleine verschillen in gebruiken, wel overlap
met de dominante cultuur.
Connotatie: figuurlijk, bijgedachte bij een woord, associatie
Dennotatie: letterlijke betekenis, woordenboekbetekenis
Symbolen: iets fysieks wat iets abstracts weergeeft
Componenten van een cultuur: symbolen/vaardigheden
vb. Vaardigheden NL: fietsen
Normen en waarden:
1. Waarde: principes
2. Norm: afspraken om de principes te verwerken in het dagelijks leven
Minderheidscultuur:
Multiculturele samenleving
Weinig connectie met de dominante cultuur
Doofheid vs. Doofzijn [Deafhood (Paddy Ladd)]
1
, Contracultuur: cultuurpatroon ontstaan uit conflictsituaties en/of onder als frustrerend
ervaren sociale omstandigheden. Een vorm van verzet.
Dimensies cultuuroverdracht:
Tijd & Geografische ruimte & Sociale ruimte
Enculturatie: Het aanleren van de (sub)cultuur waarin men geboren wordt
Acculturatie: Het later alsnog aanleren en verwerven van een andere (sub)cultuur of
elementen daaruit
Marginaliteit: Zich bevinden op de grens van 2 samenlevingen met ieder een eigen cultuur,
die op belangrijke punten verschillen/tegenstrijdig zijn.
CODA’s:
Bi-culturele identiteit
Verhoogd risico op parentificatie
Les 4: Identiteit en socialisatie [Tony Bloem, 15/09/21]
Aspecten van identiteit:
Persoonlijke identiteit: subjectieve ervaringen
Fysieke identiteit: DNA, feitelijk, lichaam, seksualiteit
Sociale identiteit: waar je bij hoort en waarbij anderen je indelen
Culturele identiteit: normen en waarden, historisch continuïteitsbesef
Nationale identiteit: land van afkomst, taal
Identiteit is constant veranderend, niet statisch (alleen je kern identiteit is niet veranderlijk)
Identiteit = beeld van jezelf + het beeld dat anderen van jou hebben
Socialisatie proces:
d.m.v. cultuuroverdracht, normen en waarden, verwachtingen, voorspellingen en
patronen
taal is essentieel, cruciaal
Verticale identiteit: generaties aan invloed, gewoontes thuis, geen keuze, generationeel
Horizontale identiteit: sense of belonging, de groepen waar je bij wil horen, wel keuze
Les 4 vervolg [Martine Wattel, 20/09/21]
Aangeleerde hulpeloosheid d.m.v. de gemeenschap die een ‘gehandicapt’ kind afwijst. Denk
aan doofheid.
Verschillende verwachtingen:
hoge verwachtingen op gebied van spreekvaardigheden
lage verwachtingen toekomstperspectief
Voor een doof kind is een rolmodel vaak horend, een gezond zelfbeeld bestaat pas als een
rolmodel doof is.
Doof kind boos? Ogen dicht!
⏯ : Found Deaf Identity op Youtube
2
