Kwantitatieve methoden voor
bedrijfskunde
1
Academiejaar 2021-2022
,Table of Contents
Module 1 – Inleiding tot de statistiek ................................................................................. 4
Onderzoeksproces ...................................................................................................................... 4
Variabelen.................................................................................................................................. 5
Kwalitatief (categorisch) ............................................................................................................................... 5
Kwantitatief (scale) ....................................................................................................................................... 6
Nominaal ....................................................................................................................................................... 6
Ordinaal......................................................................................................................................................... 6
Interval .......................................................................................................................................................... 6
Ratio .............................................................................................................................................................. 6
Direct meetbare variabelen .......................................................................................................................... 7
Indirecte meetbare variabelen...................................................................................................................... 7
Observationele/ correlationeel studie ........................................................................................................ 10
Experimentele study ................................................................................................................................... 10
Quasi-experimenten ................................................................................................................................... 10
Module 2 – Beschrijvende Statistiek en Grafieken ............................................................ 12
Verdeling ..................................................................................................................................12
Scheefheid (skewness) ................................................................................................................................ 15
Kurtosis (platheid) ....................................................................................................................................... 16
Centrummaten ..........................................................................................................................16
Spreidingsmaten .......................................................................................................................20
Spreidingsbreedte ....................................................................................................................................... 20
Interkwartiel afstand ................................................................................................................................... 20
De variantie ................................................................................................................................................. 21
De standaardafwijking ................................................................................................................................ 22
Module 3 – De Grondbeginselen van de Inferentiële Statistiek: Hypothesetoetsing ......... 25
Hypothesetoetsing ....................................................................................................................25
1. Stel de nulhypothese en de alternatieve hypothese op ......................................................................... 25
2. Bepaal een significatieniveau/drempelwaarde ....................................................................................... 26
3. Trek een steekproef en kies de correcte statistische toets ..................................................................... 27
4. Voer de statistische toets uit en bepaal de p-waarde............................................................................. 27
5. Interpreteer de resultaten en trek een conclusie ................................................................................... 28
Module 4 – Verschil- en Variantieanalyse: t-Testen en One-Way ANOVA ......................... 30
One-sample t-test .....................................................................................................................30
Two-samples t-test....................................................................................................................34
OV1 en OV2 – paired samples t-test ........................................................................................................... 34
OV3 en OV4 – independent samples t-test ................................................................................................. 37
One-way ANOVA (Analysis of Variances) ...................................................................................41
Case study ................................................................................................................................................... 41
Module 5 – Pearson Correlatie ......................................................................................... 46
Correlatie ..................................................................................................................................46
Richting ....................................................................................................................................................... 46
2
Academiejaar 2021-2022
, Sterkte ......................................................................................................................................................... 47
Module 6 – Lineaire Regressie ......................................................................................... 49
Regressie...................................................................................................................................49
Eenvoudige lineaire regressie ..................................................................................................................... 49
Meervoudige lineaire regressie................................................................................................................... 52
1. Lineariteit ................................................................................................................................................ 53
2. Normaal-verdeelde fouten...................................................................................................................... 53
3. Onafhankelijke fouten ............................................................................................................................. 54
4. Homoscedasticiteit.................................................................................................................................. 55
5. Multicollineariteit.................................................................................................................................... 56
Module 7 – Kies de juiste statistische test ........................................................................ 57
3
Academiejaar 2021-2022
, Module 1 & 2 – 22/10/2021
Module 1 – Inleiding tot de statistiek
Wetenschap: verzamelen van data en verklaringen zoeken voor die data.
Wanneer gegevens bestaan uit woorden of tekst hebben we kwalitatieve onderzoeksmethoden
nodig om de woorden en de betekenis te analyseren. Veel voorkomende kwalitatieve
dataverzamelingsmethoden zijn interviews en focusgroepen.
Wanneer gegevens bestaat uit cijfers hebben we kwantitatieve onderzoeksmethoden nodig. Dit is
het onderwerp van deze cursus. à Een set van tools en technieken die gebruikt wordt voor het
beschrijven, organiseren en interpreteren van informatie of gegevens. Statistiek is een instrument
dat helpt de wereld rondom ons te beschrijven.
Snelle en rudimentaire statistische analyse: Vergelijking van 2 producten op amazon waarbij je kijkt
naar levertermijn, prijs, reviews
Variantie
Standaard deviatie
Wetenschappers zijn geïnteresseerd in de waarheid, en statistiek geeft je dat tikkeltje meer kennis.
Onderzoeksproces
Elk onderzoek begint met een duidelijk vraag of probleem, waar het onderzoek een antwoord op wil
bieden. Deze vraag moet ondubbelzinnig worden geformuleerd zodat we precies weten waarin we
geïnteresseerd zijn en welke doelgroep we willen bestuderen.
De onderzoeksvraag kan voortkomen uit iets dat je vaststelt doordat je de wereld observeerd en
waar je een antwoord op wilt krijgen. Als je GEEN observatie hebt kan je ook een onderzoeksvraag
genereren door voorgaande literatuur te lezen en een leegte in dit literatuur te ontdekken dat
verder onderzoek vereist.
Bijvoorbeeld Ben is eigenaar van ijswinkels op 5 locaties. Op 2 locaties is de verkoop gedaalt, en hij
wilt weten waarom. Hij denkt dat de de managers niet denken aan klanttevredenheid, maar hij heeft
meer nodig dan enkel een buikgevoel. Daarom besluit hij met zijn onderzoeksproces met het
genereren van de onderzoeksvraag à Verschilt de klanttevredenheid tussen de 5 locaties.
De eerste stap binnen het beantwoorden van een onderzoeksvraag is het zoeken naar relevante
theorie. Een theorie is een verklaring of een set van principes die een breed fenomeen verklaart en
die goed onderbouwd is door herhaaldelijk te zijn getest.
Een hele set van entiteiten staat bekend als een populatie. Dit is een theoretische groep waarover je
conclusies wil trekken, zoals bv alle potentiële klanten.
Een theorie van klanttevredenheid zegt bv dat de tevredenheid wordt beïnvloed door veel factoren,
waaronder vriendelijke en behulpzame winkelmanagers.
Op basis van theorieën genereren we hypotheses. Een hypothese is een vooropgestelde verklaring
voor een vrij beperkt fenomeen of reeks waarnemingen. Het is geen gok, maar een geïnformeerde
poging om te trachten te verklaren wat er is waargenomen. Zowel theorieën als hypotheses
proberen de wereld te verklaren. Een theorie verklaart een breed schaal aan fenomenen en werd
reeds veelvuldig getest terwijl hypotheses typisch een enger fenomeen probeert te verklaren en nog
NIET getest is geweest.
4
Academiejaar 2021-2022
bedrijfskunde
1
Academiejaar 2021-2022
,Table of Contents
Module 1 – Inleiding tot de statistiek ................................................................................. 4
Onderzoeksproces ...................................................................................................................... 4
Variabelen.................................................................................................................................. 5
Kwalitatief (categorisch) ............................................................................................................................... 5
Kwantitatief (scale) ....................................................................................................................................... 6
Nominaal ....................................................................................................................................................... 6
Ordinaal......................................................................................................................................................... 6
Interval .......................................................................................................................................................... 6
Ratio .............................................................................................................................................................. 6
Direct meetbare variabelen .......................................................................................................................... 7
Indirecte meetbare variabelen...................................................................................................................... 7
Observationele/ correlationeel studie ........................................................................................................ 10
Experimentele study ................................................................................................................................... 10
Quasi-experimenten ................................................................................................................................... 10
Module 2 – Beschrijvende Statistiek en Grafieken ............................................................ 12
Verdeling ..................................................................................................................................12
Scheefheid (skewness) ................................................................................................................................ 15
Kurtosis (platheid) ....................................................................................................................................... 16
Centrummaten ..........................................................................................................................16
Spreidingsmaten .......................................................................................................................20
Spreidingsbreedte ....................................................................................................................................... 20
Interkwartiel afstand ................................................................................................................................... 20
De variantie ................................................................................................................................................. 21
De standaardafwijking ................................................................................................................................ 22
Module 3 – De Grondbeginselen van de Inferentiële Statistiek: Hypothesetoetsing ......... 25
Hypothesetoetsing ....................................................................................................................25
1. Stel de nulhypothese en de alternatieve hypothese op ......................................................................... 25
2. Bepaal een significatieniveau/drempelwaarde ....................................................................................... 26
3. Trek een steekproef en kies de correcte statistische toets ..................................................................... 27
4. Voer de statistische toets uit en bepaal de p-waarde............................................................................. 27
5. Interpreteer de resultaten en trek een conclusie ................................................................................... 28
Module 4 – Verschil- en Variantieanalyse: t-Testen en One-Way ANOVA ......................... 30
One-sample t-test .....................................................................................................................30
Two-samples t-test....................................................................................................................34
OV1 en OV2 – paired samples t-test ........................................................................................................... 34
OV3 en OV4 – independent samples t-test ................................................................................................. 37
One-way ANOVA (Analysis of Variances) ...................................................................................41
Case study ................................................................................................................................................... 41
Module 5 – Pearson Correlatie ......................................................................................... 46
Correlatie ..................................................................................................................................46
Richting ....................................................................................................................................................... 46
2
Academiejaar 2021-2022
, Sterkte ......................................................................................................................................................... 47
Module 6 – Lineaire Regressie ......................................................................................... 49
Regressie...................................................................................................................................49
Eenvoudige lineaire regressie ..................................................................................................................... 49
Meervoudige lineaire regressie................................................................................................................... 52
1. Lineariteit ................................................................................................................................................ 53
2. Normaal-verdeelde fouten...................................................................................................................... 53
3. Onafhankelijke fouten ............................................................................................................................. 54
4. Homoscedasticiteit.................................................................................................................................. 55
5. Multicollineariteit.................................................................................................................................... 56
Module 7 – Kies de juiste statistische test ........................................................................ 57
3
Academiejaar 2021-2022
, Module 1 & 2 – 22/10/2021
Module 1 – Inleiding tot de statistiek
Wetenschap: verzamelen van data en verklaringen zoeken voor die data.
Wanneer gegevens bestaan uit woorden of tekst hebben we kwalitatieve onderzoeksmethoden
nodig om de woorden en de betekenis te analyseren. Veel voorkomende kwalitatieve
dataverzamelingsmethoden zijn interviews en focusgroepen.
Wanneer gegevens bestaat uit cijfers hebben we kwantitatieve onderzoeksmethoden nodig. Dit is
het onderwerp van deze cursus. à Een set van tools en technieken die gebruikt wordt voor het
beschrijven, organiseren en interpreteren van informatie of gegevens. Statistiek is een instrument
dat helpt de wereld rondom ons te beschrijven.
Snelle en rudimentaire statistische analyse: Vergelijking van 2 producten op amazon waarbij je kijkt
naar levertermijn, prijs, reviews
Variantie
Standaard deviatie
Wetenschappers zijn geïnteresseerd in de waarheid, en statistiek geeft je dat tikkeltje meer kennis.
Onderzoeksproces
Elk onderzoek begint met een duidelijk vraag of probleem, waar het onderzoek een antwoord op wil
bieden. Deze vraag moet ondubbelzinnig worden geformuleerd zodat we precies weten waarin we
geïnteresseerd zijn en welke doelgroep we willen bestuderen.
De onderzoeksvraag kan voortkomen uit iets dat je vaststelt doordat je de wereld observeerd en
waar je een antwoord op wilt krijgen. Als je GEEN observatie hebt kan je ook een onderzoeksvraag
genereren door voorgaande literatuur te lezen en een leegte in dit literatuur te ontdekken dat
verder onderzoek vereist.
Bijvoorbeeld Ben is eigenaar van ijswinkels op 5 locaties. Op 2 locaties is de verkoop gedaalt, en hij
wilt weten waarom. Hij denkt dat de de managers niet denken aan klanttevredenheid, maar hij heeft
meer nodig dan enkel een buikgevoel. Daarom besluit hij met zijn onderzoeksproces met het
genereren van de onderzoeksvraag à Verschilt de klanttevredenheid tussen de 5 locaties.
De eerste stap binnen het beantwoorden van een onderzoeksvraag is het zoeken naar relevante
theorie. Een theorie is een verklaring of een set van principes die een breed fenomeen verklaart en
die goed onderbouwd is door herhaaldelijk te zijn getest.
Een hele set van entiteiten staat bekend als een populatie. Dit is een theoretische groep waarover je
conclusies wil trekken, zoals bv alle potentiële klanten.
Een theorie van klanttevredenheid zegt bv dat de tevredenheid wordt beïnvloed door veel factoren,
waaronder vriendelijke en behulpzame winkelmanagers.
Op basis van theorieën genereren we hypotheses. Een hypothese is een vooropgestelde verklaring
voor een vrij beperkt fenomeen of reeks waarnemingen. Het is geen gok, maar een geïnformeerde
poging om te trachten te verklaren wat er is waargenomen. Zowel theorieën als hypotheses
proberen de wereld te verklaren. Een theorie verklaart een breed schaal aan fenomenen en werd
reeds veelvuldig getest terwijl hypotheses typisch een enger fenomeen probeert te verklaren en nog
NIET getest is geweest.
4
Academiejaar 2021-2022