Volledige samenvatting Media-Effecten (S0B02C)

MEDIA-EFFECTEN
THEORIEËN TOPICS EN PERSPECTIEVEN
24/09: Agenda-setting 05/11: Geweld
25/09: Framing 06/11: Angst
01/10: Cultivatie 12/11: Body image
02/10: Social cognition 13/11: Seks
08/10: Priming 19/11: Slaap
09/10: Social-cognitive theory 20/11: Gezondheid (gastles)
15/10: ELM 26/11: Sociale media
16/10: Uses & Gratifications 27/11: Individual differences
22/10: Third person effect 10/12: kleine groep les
30/10: kleine groep les


DEEL 1: THEORIEËN
H1- AGENDA-SETTING THEORY (AST) 24/9

WAAROVER WE DENKEN

 (Nieuws)media bepalen niet wat we denken, maar waarover
 Ze beïnvloeden de prominentie (salience) van onderwerpen op de publieke agenda
o = de 1e stap in de vorming van publieke opinie
 Onderwerpen ‘strijden’ om prominentie, slechts enkele zijn succesvol
 Zoals bijvoorbeeld #metoo, baby pia
o Door media op de agenda gezet
 Media bepalen waarover we denken

HISTORISCHE CONTEXT

 1940, Lazarsfeld, limited effects model => jaren ‘60
o ging bij presidentsverkiezingen na of mensen hun stem laten afhangen van de media
 weinig invloed van de media
 = limited effect model

 Maar in die context krijgen ideeën van Walter Lippmann (1922, Public Opinion) voet aan de grond
 Later: McCombs & Shaw Namen ideeen van Lippmann over en gebruikten voor het eerst de term
‘agenda-setting’
o Presidentsverkiezingen 1968, Studie McCombs & Shaw (1972):
media prioriteren campagnethema’s
 Toonden aan dat dat topics die kiezers het belangrijkste vonden het meest in de
media kwamen
 Survey bij onbesliste kiezers: percentagerangschikking van belangrijke
thema’s ~ # news stories over die thema’s
 Selectieve perceptie als alternatieve hypothese krijgt minder steun

 Selectieve perceptie
o Mensen kiezen media-inhoud selectief, kiezen inhoud die het
meest bij hun opinie/ attitude aansluit

 Vooral bewijs voor Agenda-setting gevonden, niet voor selectieve
perceptie (was een alternatieve hypothese)



1

,425 STUDIES

 Presidentsverkiezingen ’76: 9 verschillende metingen
 Niet beperkt tot verkiezingscontext
o Winter & Eyal, 1981: burgerrechten ~ NY Times: r = +.71
 Niet beperkt tot VS
o Peter (2003): aandacht voor EU in 14 lidstaten

 Ook evidentie in labo-experimenten
o Journaals ‘gehermonteerd’ om klemtoon te manipuleren
o Themaspecifieke agendasetting-effecten aangetoond

 Meta-analyse van 90 studies: mean r = +.53
o Verschillende studies bestudeerd
o Gemiddelde correlatie van + 0,53

 Nieuws biedt selectief beeld van de realiteit en geen afspiegeling
o Nieuws ~realiteit: r=ns, nieuws ~ publieke agenda: r=78
 Nieuws is wel significant gecorreleerd met de publieke agenda, niet met de
realiteit

THE ACAPULCO TYPOLOGY

Measure of public salience
Focus of attention Aggregated data Individual data
Entire agenda Perspective 1: competition Perspective 2: automaton
Single item on agenda Perspective 3: history Perspective 4: cognitive portrait

 Competition: tussen topics om in de media te komen
 Automaton: welk belang hechten individuen aan nieuwsmedia, media-agenda bij het bepalen van
de eigen agende
 Natural history: een item volgend op lange termijn (in de media en bij publiek)
 Cognitive portrait: wat is het belang van een topic voor een individu voor en na blootstelling aan
nieuwsmedia

SECOND-LEVEL AGENDA-SETTING

 2de Niveau: Kenmerken (attributes)
o verschillende kenmerken hebben een verschillende prominentie
o Dus niet alleen ‘welke topics krijgen klemtoon’
o ook ‘welke kenmerken van een topic krijgen klemtoon’ (vb. Maggie De Block)

 hoe we nadenken over bepaalde topics
o cognitieve component
 informatie inhoud van het topic
o affectieve component
 positieve of negatieve toon bij het topic (of neutrale toon)

 Cognitieve component en affectieve component
o 1976: 11 democratische kandidaten voor strijd tegen pres. Ford
o Aspecten beklemtoond van economische crisis jaren ‘70: +.81
o Aspecten beklemtoond van milieu-issue: +.71

 komt heel sterk overeen met framing (eigenlijk met bepaalde definities van framing



2

,NEED FOR ORIENTATION (NFO)

Agenda setting treedt niet altijd op en ook niet voor iedereen
 obtrusive issue
o issue waar je persoonlijke ervaring mee hebt (gehad)
 unobtrusive issues
o issue waar je GEEN persoonlijke ervaring mee hebt (gehad)
 hierbij leer je van de media

 Continuum tussen obtrusive en unobtrusive issues
 Agenda-setting vooral voor unobtrusive issues

 NFO-concept zegt dat er individuele verschillen zijn in de nood aan informatie over een issue
o Relevantie van het issue is belangrijk
 Als het issue niet relevant is voor het individu, is de NFO laag
o Onzekerheid
 Als je onzeker bent, niet veel weet over het topic heb je veel NFO en ben je
vatbaar voor agendasettign

 Correcter beeld van variabiliteit in agenda-setting wordt verschaft door need for orientation
 NFO = 1. relevantie 2. Onzekerheid
o Lage, gematigde, hoge NFO

o NFO is voorspeller van nieuwsconsumptie en modereert agenda-setting
o Onbesliste kiezers 1972-studie: hoge NFO
o Minder belangrijk voor 2e level agenda setting
 Vooral toepasbaar op first-level agenda-setting


CONSEQUENTIES (VAN AGENDA-SETTING)

 Opinievorming
o Link tussen hoeveelheid media-aandacht voor een topic & de vorming van opinies over
dat topic
 Priming
o gevolg van 1ste level agenda-setting
o of we eraan denken
 attribute priming
o gevolg van 2de leven agenda-setting
o hoe we erover denken

 De vraag: wie bepaalt de agenda? Hoe wordt de agenda bepaald?

 RECENTE TOEVOEGING:
o 3th level agenda setting
 niet alleen media bepaald hoe je over een item denkt, je brein in een netwerk van
associaties,
 niet alleen een nieuwsbericht beïnvloedt je opinie, het hangt samen met andere
zaken in je hoofd
H2 - FRAMING THEORY (FT) 25/9

IN ESSENTIE, FRAMING VERWIJST NAAR…




3

,  Hoe informatie gepresenteerd wordt (een frame genoemd) beïnvloedt hoe mensen die informatie
verwerken
o Hoe je nieuws/info brengt

 Frames zijn abstracties die een structuur aanbrengen in de betekenis die in boodschappen wordt
gelegd
 MAAR er wordt op veel verschillende manieren naar het concept gekeken

 (GF) game frame = benadrukken van de voordelen
 (EF) loss frame = benadrukken van de verliezen
o Vb. bij natuurramp
o Vb. bij HIV-testen (onderzoek Eggermont)
 GF: je zal langer leven, niemand kunnen besmetten
 EF: …

 War frame = iets overbrengen als een strijd tussen verschillende partijen
o Vb. eurocrisis
 Disease frame = vb. eurocrisis als een ziekte, Europa is ziek
o (Beide komen in woordgebruik veel terug)


 FRAMING = beïnvloed hoe mensen informatie verwerken
 FRAMES brengen structuur aan in een boodschap
o Veel verschillende definities van


DISCIPLINAIRE OORSPRONG

 Sociologisch (macro-niveau)
o Attributietheorie (Heider)
 Attributie = geobserveerd gedrag koppelen aan een mogelijke oorzaak
 Theorie = mensen zijn voortdurend bezig met de wereld rondom hen te
begrijpen, vaak in termen van oorzaak-gevolg, wie/wat de oorzaak van iets is
 Reduceert complexiteit van de buitenwereld

o Frame analysis (Goffman); primary frameworks:
 Sociaal-geconstrueerde categorieën voor informatieverwerking
 ‘kapstokken’ om het publiek te beïnvloeden
 mensen hebben in hun hoofd interpretatieve schema’s (= primary
frameworks), info wordt a.d.h. daarvan verwerkt

 Psychologisch (micro-niveau)
o Frames of reference (Sherif), reference dependency
 Het is onmogelijk om iets te begrijpen zonder kaders
o Kahneman & Tversky: Reference dependency ~ interpretatief schema; zo’n schema kan
worden opgewekt
 Toegepast in domein van risicovolle keuzes
 Prospect theorie
 Info wordt anders verwerkt door verschillende personen
 Iedereen interpreteerd info anders
 = reference dependency
o verwerking afhankelijk van hoe je hoofd in mekaar zit
o afhankelijke van welke interpretatieve schema’s je hanteert


VERWANTE, MAAR ANDERE PROCESSEN


INFORMATION EFFECT



4