Reader economie, arbeid en
arbeidsmarkt
Inhoud
Hoofdstuk 1. De basis..................................................................................................................................2
Hoofdstuk 2. De basis 2.............................................................................................................................11
Hoofdstuk 3. De overheid..........................................................................................................................18
Hoofdstuk 4. De arbeidsmarkt...................................................................................................................25
Hoofdstuk 5. Inkomensverdeling 1............................................................................................................29
Hoofdstuk 6. Inkomensverdeling 2............................................................................................................32
Hoofdstuk 7. Globalisering........................................................................................................................36
,Hoofdstuk 1. De basis
Economie is een wetenschap die zich bezighoudt met de invulling van de menselijke behoefte naar
goederen en diensten. Volgens economische inzichten bestaat alles uit stromen goederen die
getransformeerd worden tot een eindproduct of een dienst.
Er spelen 3 factoren een rol bij de transformatie
Factoren Hoeveelheid Kwaliteit
Arbeid Omvang van de Mate van scholing, kwaliteit van
beroepsbevolking het management
Kapitaal Hoeveelheid kapitaalgoederen Toepassing nieuwe technieken.
Doelmatige organisaties
Natuur Hoeveelheid natuurlijke Kwaliteit van de hulpbronnen
hulpbronnen
Vraag en aanbod
Een stroom met goederen (grondstoffen en/of halffabricaten) vanaf de inkoopmarkt (daar waar een
organisatie zijn ingrediënten haalt) naar de afzetmarkt stroomt.
Door economen wordt ook wel onderscheidt gemaakt tussen de stroom met goederen vanaf
leveranciers tot en met de opslag van eindproducten binnen het bedrijf (materials management) en de
fysieke distributie. Dat is het traject van het eindproduct naar de klant.
> Nu kan je per klant bekijken wat de individuele vraag en wat het aanbod is om aan die individuele
vraag te voldoen.
Je kan ook naar de vraag van alle bewoners (collectieve vraag) van een land kijken en dit naast het totale
aanbod (collectieve aanbod) leggen.
Door bovenstaande factoren wordt de prijs van een product of dienst bepaald.
Als het aanbod groter is dan de vraag, zal de prijs dalen
Als de vraag groter is dan het aanbod, zal de prijs verhogen
Algemene economie en bedrijfseconomie
Economie analyseert relatie tussen verschillende economische onderwerpen. De onderwerpen kan je
verdelen in twee invalshoeken.
Schaarste en beslismomenten in algemene zin > dus bij algemene economie
Schaarste en beslismomenten voor organisaties > dus bij bedrijfseconomie
In figuur 1 zie je het verschil tussen bedrijfseconomie en algemene economie.
,Bedrijfseconomie houdt zich bezig met onderzoek naar het economische gedrag van een organisatie.
Bedrijfseconomie doet voornamelijk onderzoek en analyseert de keuze voor vestegingen, de grootte van
de organisatie waarom, wat en hoe er iets geproduceerd wordt, investeringen, bedrijfsadministratie, in-
en verkoop, etc.
Algemene economie onderscheidt 3 niveaus:
Macro: betreft het totale aanbod en de totale vraag
Maso: op sectorniveau (bijvoorbeeld de industrie) en bedrijfstakken (zoals bijvoorbeeld whisky
distilleerderijen)
Micro: de vraag naar en het aanbod van maar één goed product of dienst (bijvoorbeeld een pen)
--> concurrentie tussen winkels
Micro houdt zich bezig met het ontstaan van de uiteindelijke prijs voor een product of dienst. Soms
ontstaan prijzen door marktwerking of bedenkt de organisatie de prijs. Ook de overheid heeft invloed op
de prijsvorming (belasting). Organisaties reageren weer op de invloed van de overheid door kapitaal,
natuur, arbeid (productiefactoren) te verdelen over de diverse productiemogelijkheden (allocatie).
Micro heeft ook aandacht voor de externe organisatie waarbij een analyse wordt gemaakt van de
concurrentieverhouding op de diverse markten (gebaseerd op vastgestelde feiten).
Meso onderzoekt de economische activiteiten op het niveau van sectoren en bedrijfstakken.
Macro onderzoekt economische activiteiten voor wat betreft het totale aanbod en de totale vraag zoals
onderwerpen als werkgelegenheid, de totale productie van een land, besteding van consumenten, etc.
Bedrijfseconomie
Bedrijfseconomie wordt opgedeeld in: Dit doen ze om inzicht te hebben in de waarde toevoegende
activiteiten van een organisatie. Die activiteiten, dat transformatieproces (arbeid, natuur en kapitaal),
kan ook gedefinieerd worden als investering.
Financiering: wat kost het en wat levert het op. Aangezien de kosten voorlopen op de
opbrengsten dient die tussenliggende periode ook financieel gedekt te zijn.
Accounting: heeft een 2deling
Management accounting (interne verslaggeving) heeft tot doel (financiële)
informatieverschaffing aan de organisatie. Voor het beheersen van de organisatie is er een
bedrijfseconomische cyclus. Hierdoor kan er worden onderzocht worden of de organisatie naar
, verwachting presteert. De organisatie mag hierbij zelf weten hoe het management accouting
systeem eruitziet.
Financiële accounting (externe verslaggeving) is de (financiële) informatieverstrekking aan
andere belanghebbenden (aandeelhouders, kredietverstrekkers, overheid). Is een jaarverslag
met als belangrijk onderdeel de jaarrekening (die bestaat uit de balans en resultatenrekening).
Bij financiële accounting is er wettelijk bepaald hoe het eruit moet zien.
Bedrijfseconomen proberen altijd iets in geld uit te drukken.
Creative accounting: een organisatie kan in de verleiding komen om zijn financiële informatie wat meer
gekleurd naar buiten te brengen. Organisaties zijn verplicht bepaalde financiële informatie naar buiten
te brengen.
Bedrijfseconomische cyclus
1. Plan ontwikkelen (doel, activiteiten en termijnen)
2. Analyseren van de beginsituatie (stand van zaken: wat heb je al in je bezit en wat moet je nog
aanschaffen om te kunnen starten)
3. Activiteiten plannen
4. Activiteiten uitvoeren
5. Afrekenen (wat heb ik behaald)
6. Eindsituatie (start van nieuwe periode)
De jaarrekening is een onderdeel van het jaarverslag, de jaarrekening bestaat uit de balans, de
resultatenrekening (winst- en verliesrekening) en een toelichting daarop.
Balans: is een overzicht va al het vermogen op een bepaald moment. Is een moment opname. Ene kant
balans bezittingen bedrijf (waardes) en aan de andere kant balans hoe komen ze aan het geld om dat te
financieren (uit eigen vermogen + vreemd vermogen) optel soms = bedrag bezittingen en geld moet
gelijk zijn, want het is een balans. Is het niet in balans dan is het een disbalans.
arbeidsmarkt
Inhoud
Hoofdstuk 1. De basis..................................................................................................................................2
Hoofdstuk 2. De basis 2.............................................................................................................................11
Hoofdstuk 3. De overheid..........................................................................................................................18
Hoofdstuk 4. De arbeidsmarkt...................................................................................................................25
Hoofdstuk 5. Inkomensverdeling 1............................................................................................................29
Hoofdstuk 6. Inkomensverdeling 2............................................................................................................32
Hoofdstuk 7. Globalisering........................................................................................................................36
,Hoofdstuk 1. De basis
Economie is een wetenschap die zich bezighoudt met de invulling van de menselijke behoefte naar
goederen en diensten. Volgens economische inzichten bestaat alles uit stromen goederen die
getransformeerd worden tot een eindproduct of een dienst.
Er spelen 3 factoren een rol bij de transformatie
Factoren Hoeveelheid Kwaliteit
Arbeid Omvang van de Mate van scholing, kwaliteit van
beroepsbevolking het management
Kapitaal Hoeveelheid kapitaalgoederen Toepassing nieuwe technieken.
Doelmatige organisaties
Natuur Hoeveelheid natuurlijke Kwaliteit van de hulpbronnen
hulpbronnen
Vraag en aanbod
Een stroom met goederen (grondstoffen en/of halffabricaten) vanaf de inkoopmarkt (daar waar een
organisatie zijn ingrediënten haalt) naar de afzetmarkt stroomt.
Door economen wordt ook wel onderscheidt gemaakt tussen de stroom met goederen vanaf
leveranciers tot en met de opslag van eindproducten binnen het bedrijf (materials management) en de
fysieke distributie. Dat is het traject van het eindproduct naar de klant.
> Nu kan je per klant bekijken wat de individuele vraag en wat het aanbod is om aan die individuele
vraag te voldoen.
Je kan ook naar de vraag van alle bewoners (collectieve vraag) van een land kijken en dit naast het totale
aanbod (collectieve aanbod) leggen.
Door bovenstaande factoren wordt de prijs van een product of dienst bepaald.
Als het aanbod groter is dan de vraag, zal de prijs dalen
Als de vraag groter is dan het aanbod, zal de prijs verhogen
Algemene economie en bedrijfseconomie
Economie analyseert relatie tussen verschillende economische onderwerpen. De onderwerpen kan je
verdelen in twee invalshoeken.
Schaarste en beslismomenten in algemene zin > dus bij algemene economie
Schaarste en beslismomenten voor organisaties > dus bij bedrijfseconomie
In figuur 1 zie je het verschil tussen bedrijfseconomie en algemene economie.
,Bedrijfseconomie houdt zich bezig met onderzoek naar het economische gedrag van een organisatie.
Bedrijfseconomie doet voornamelijk onderzoek en analyseert de keuze voor vestegingen, de grootte van
de organisatie waarom, wat en hoe er iets geproduceerd wordt, investeringen, bedrijfsadministratie, in-
en verkoop, etc.
Algemene economie onderscheidt 3 niveaus:
Macro: betreft het totale aanbod en de totale vraag
Maso: op sectorniveau (bijvoorbeeld de industrie) en bedrijfstakken (zoals bijvoorbeeld whisky
distilleerderijen)
Micro: de vraag naar en het aanbod van maar één goed product of dienst (bijvoorbeeld een pen)
--> concurrentie tussen winkels
Micro houdt zich bezig met het ontstaan van de uiteindelijke prijs voor een product of dienst. Soms
ontstaan prijzen door marktwerking of bedenkt de organisatie de prijs. Ook de overheid heeft invloed op
de prijsvorming (belasting). Organisaties reageren weer op de invloed van de overheid door kapitaal,
natuur, arbeid (productiefactoren) te verdelen over de diverse productiemogelijkheden (allocatie).
Micro heeft ook aandacht voor de externe organisatie waarbij een analyse wordt gemaakt van de
concurrentieverhouding op de diverse markten (gebaseerd op vastgestelde feiten).
Meso onderzoekt de economische activiteiten op het niveau van sectoren en bedrijfstakken.
Macro onderzoekt economische activiteiten voor wat betreft het totale aanbod en de totale vraag zoals
onderwerpen als werkgelegenheid, de totale productie van een land, besteding van consumenten, etc.
Bedrijfseconomie
Bedrijfseconomie wordt opgedeeld in: Dit doen ze om inzicht te hebben in de waarde toevoegende
activiteiten van een organisatie. Die activiteiten, dat transformatieproces (arbeid, natuur en kapitaal),
kan ook gedefinieerd worden als investering.
Financiering: wat kost het en wat levert het op. Aangezien de kosten voorlopen op de
opbrengsten dient die tussenliggende periode ook financieel gedekt te zijn.
Accounting: heeft een 2deling
Management accounting (interne verslaggeving) heeft tot doel (financiële)
informatieverschaffing aan de organisatie. Voor het beheersen van de organisatie is er een
bedrijfseconomische cyclus. Hierdoor kan er worden onderzocht worden of de organisatie naar
, verwachting presteert. De organisatie mag hierbij zelf weten hoe het management accouting
systeem eruitziet.
Financiële accounting (externe verslaggeving) is de (financiële) informatieverstrekking aan
andere belanghebbenden (aandeelhouders, kredietverstrekkers, overheid). Is een jaarverslag
met als belangrijk onderdeel de jaarrekening (die bestaat uit de balans en resultatenrekening).
Bij financiële accounting is er wettelijk bepaald hoe het eruit moet zien.
Bedrijfseconomen proberen altijd iets in geld uit te drukken.
Creative accounting: een organisatie kan in de verleiding komen om zijn financiële informatie wat meer
gekleurd naar buiten te brengen. Organisaties zijn verplicht bepaalde financiële informatie naar buiten
te brengen.
Bedrijfseconomische cyclus
1. Plan ontwikkelen (doel, activiteiten en termijnen)
2. Analyseren van de beginsituatie (stand van zaken: wat heb je al in je bezit en wat moet je nog
aanschaffen om te kunnen starten)
3. Activiteiten plannen
4. Activiteiten uitvoeren
5. Afrekenen (wat heb ik behaald)
6. Eindsituatie (start van nieuwe periode)
De jaarrekening is een onderdeel van het jaarverslag, de jaarrekening bestaat uit de balans, de
resultatenrekening (winst- en verliesrekening) en een toelichting daarop.
Balans: is een overzicht va al het vermogen op een bepaald moment. Is een moment opname. Ene kant
balans bezittingen bedrijf (waardes) en aan de andere kant balans hoe komen ze aan het geld om dat te
financieren (uit eigen vermogen + vreemd vermogen) optel soms = bedrag bezittingen en geld moet
gelijk zijn, want het is een balans. Is het niet in balans dan is het een disbalans.
