Samenvatting Casuïstiek arbeidsrecht
Boek: hoofdstukken sociaal recht
Inhoud
Hoofdstuk 1...........................................................................................................................................2
Hoofdstuk 2...........................................................................................................................................5
Hoofdstuk 3...........................................................................................................................................8
Hoofdstuk 8.........................................................................................................................................18
8.3 WOR formele aspecten..............................................................................................................18
8.4 WOR materiële aspecten...........................................................................................................20
8.5 Wet medezeggenschap kleine ondernemingen.........................................................................22
8.6 Euro-or.......................................................................................................................................23
8.7 enkele overige medezeggenschapsrechten...........................................................................23
Hoofdstuk 9.........................................................................................................................................25
9.3 arbeidstijdenwet........................................................................................................................25
,Hoofdstuk 1
1.1 Oriëntatie
Onzelfstandige beroepsbevolking: mensen die een betaalde baan hebben. Tijdens hun werk
bevinden ze zich in een afhankelijkheidspositie ten opzichte van de werkgever. De werkgever
heeft recht om instructies te geven aan zijn ondergeschikten.
Private sector: grootste groep werkzaam in het bedrijfsleven. Dit deel is niet in de handen van
de overheid.
Publieke sector: werkzaam in de publieke sector. Zij vormen het personeel dat in dienst is van
de overheid. Centrale overheid, provincie of gemeente.
Semipublieke sector: zij zijn verbonden aan organisaties en instellingen binnen de private
sector, die financieel afhankelijk zijn van de overheid. Personeel in ziekenhuis, verpleegtehuizen,
buurthuizen, onderwijs, etc.
Zelfstandige beroepsbevolking: zijn tijdens hun werkzaamheden niet onderworpen aan
opdrachten van anderen.
Zelfstandige zonder personeel: zzp’ers worden ook wel schijnzelfstandigen genoemd, zij zijn
voor opdrachten vaak afhankelijk van maar één opdrachtgever. Zelfstandige hebben niet
dezelfde rechten als werknemers.
1.2 Werkgever en werknemer: welke rechtsbronnen?
Het arbeidsovereenkomstenrecht, het verbintenissenrecht en de overige arbeidswetten
die voor de private sector gelden, hebben betrekking op door de wetgever gemaakt
recht. Naast de wetgever kan ook de rechter als rechtsvormer optreden. Regelmatig
moet de rechter een oordeel geven over een geschil rondom een arbeidsovereenkomst,
terwijl er geen toepasselijk wetsartikel voorhanden is.
> Of de bepaling is nogal abstract en vereist nadere interpretatie. In dit soort situaties
vult de rechter de wetgever als het ware aan. De regels die hierdoor ontstaan, zijn
eveneens van toepassing op de arbeidsverhouding in de private sector.
> Op het terrein van sociaal recht/arbeidsrecht worden er jaarlijks vele
uitspraken (beschikkingen, vonnissen of arresten) gedaan. Een aantal daarvan worden in
een vakblad gepubliceerd vanwege het belang voor de rechtsontwikkeling. Bijvoorbeeld:
Nederlandse Jurisprudentie NJ is een tijdschrift voor rechtelijke uitspraken op een
groot aantal rechtsgebieden waaronder het sociaal recht.
> Binnen het arbeidsrecht worden twee vakbladen uitgegeven met uitsluitend
arbeidsrechtelijke uitspraken. Bijvoorbeeld: Jurisprudentie Arbeidsrecht JAR
en Rechtspraak Arbeidsrecht RAR
Jurisprudentie: geheel van gepubliceerde uitspraken gedaan door rechtelijke colleges
, 1.3 Van dwingend recht tot aanvullend recht
Werknemer is verplicht instructies van zijn werkgever op te volgen als deze instructies tot
redelijke grond zijn.
Dwingend recht: is recht waarvan niet of niet ten nadele van de werknemer mag worden
afgeweken.
Driekwartdwingend recht: is recht waarvan uitsluitend kan worden afgeweken bij collectieve
arbeidsovereenkomst of bij regeling door of namens een bevoegd bestuursorgaan. Hierbij
kunnen dus alleen de vakbonden en de werkgevers (organisatie) is gezamenlijk overleg met een
cao als resultaat een andere regeling treffen dan die welke in de wet staat opgenomen.
Semidwingend recht: is recht waarvan alleen kan worden afgeweken bij schriftelijk aangegane
overeenkomst. Hierbij kunnen werkgever en werknemer individueel van het bepaalde in de wet
afwijken, mits dit schriftelijk plaatsvindt.
Aanvullend recht: is recht waarvan altijd ook individueel en mondeling mag worden
afgeweken.
1.4 bevoegde rechter
Alle civielrechtelijke zaken moeten bij de rechtbank aanhangig worden gemaakt. De rechtbank is
onderverdeeld in enkele sectoren, waaronder de civiele sector, de bestuurssector en de
strafsector. Alle individuele vorderingen op het terrein van het arbeidsrecht moeten bij de
civiele sector rechtbank worden ingesteld. Deze civiele sector bestaat uit de gewone rechter en
uit de kantonrechter.
Arbeidsgeschillen worden door de kantonrechter beslist en moeten bij hem aanhangig worden
gemaakt. De hoogte van het gevorderde bedrag speelt geen rol hierbij.
Op de regel dat de kantonrechter de bevoegde rechter is, bestaat uit één uitzondering en die
betreft de bestuurder van een naamloze of besloten vennootschap. Geschillen tussen de
bestuurder en de naamloze of besloten vennootschap, worden door de gewone civiele rechter
beslis, dus niet door de kantonrechter. Mits het een vordering betreft van meer dan €25.000 of
waarbij het bedrag onbepaald is (art. 2:131 en 241 BW).
Nederland kent 4 gerechtshoven:
1. Den Haag
2. Amsterdam
3. Den Bosch
4. Arnhem/Leeuwarden
Iedere rechtbank in Nederland is een bepaald gebied toegekend. Deze gebieden
worden arrondissementen genoemd. Ieder arrondissement is weer in twee of meer kleinere
regio’s verdeeld waarbinnen kantonrechters werkzaam zijn.
Vestigingsplaats: de plaats waar de kantonrechter gevestigd is.
Een regio omvat één of meer gemeenten. Op deze wijze zijn de elf arrondissementen in
Nederland zodanig opgedeeld dat er ruim dertig regio’s bestaan waar een vestigingsplaats
van een kantonrechter is.
Boek: hoofdstukken sociaal recht
Inhoud
Hoofdstuk 1...........................................................................................................................................2
Hoofdstuk 2...........................................................................................................................................5
Hoofdstuk 3...........................................................................................................................................8
Hoofdstuk 8.........................................................................................................................................18
8.3 WOR formele aspecten..............................................................................................................18
8.4 WOR materiële aspecten...........................................................................................................20
8.5 Wet medezeggenschap kleine ondernemingen.........................................................................22
8.6 Euro-or.......................................................................................................................................23
8.7 enkele overige medezeggenschapsrechten...........................................................................23
Hoofdstuk 9.........................................................................................................................................25
9.3 arbeidstijdenwet........................................................................................................................25
,Hoofdstuk 1
1.1 Oriëntatie
Onzelfstandige beroepsbevolking: mensen die een betaalde baan hebben. Tijdens hun werk
bevinden ze zich in een afhankelijkheidspositie ten opzichte van de werkgever. De werkgever
heeft recht om instructies te geven aan zijn ondergeschikten.
Private sector: grootste groep werkzaam in het bedrijfsleven. Dit deel is niet in de handen van
de overheid.
Publieke sector: werkzaam in de publieke sector. Zij vormen het personeel dat in dienst is van
de overheid. Centrale overheid, provincie of gemeente.
Semipublieke sector: zij zijn verbonden aan organisaties en instellingen binnen de private
sector, die financieel afhankelijk zijn van de overheid. Personeel in ziekenhuis, verpleegtehuizen,
buurthuizen, onderwijs, etc.
Zelfstandige beroepsbevolking: zijn tijdens hun werkzaamheden niet onderworpen aan
opdrachten van anderen.
Zelfstandige zonder personeel: zzp’ers worden ook wel schijnzelfstandigen genoemd, zij zijn
voor opdrachten vaak afhankelijk van maar één opdrachtgever. Zelfstandige hebben niet
dezelfde rechten als werknemers.
1.2 Werkgever en werknemer: welke rechtsbronnen?
Het arbeidsovereenkomstenrecht, het verbintenissenrecht en de overige arbeidswetten
die voor de private sector gelden, hebben betrekking op door de wetgever gemaakt
recht. Naast de wetgever kan ook de rechter als rechtsvormer optreden. Regelmatig
moet de rechter een oordeel geven over een geschil rondom een arbeidsovereenkomst,
terwijl er geen toepasselijk wetsartikel voorhanden is.
> Of de bepaling is nogal abstract en vereist nadere interpretatie. In dit soort situaties
vult de rechter de wetgever als het ware aan. De regels die hierdoor ontstaan, zijn
eveneens van toepassing op de arbeidsverhouding in de private sector.
> Op het terrein van sociaal recht/arbeidsrecht worden er jaarlijks vele
uitspraken (beschikkingen, vonnissen of arresten) gedaan. Een aantal daarvan worden in
een vakblad gepubliceerd vanwege het belang voor de rechtsontwikkeling. Bijvoorbeeld:
Nederlandse Jurisprudentie NJ is een tijdschrift voor rechtelijke uitspraken op een
groot aantal rechtsgebieden waaronder het sociaal recht.
> Binnen het arbeidsrecht worden twee vakbladen uitgegeven met uitsluitend
arbeidsrechtelijke uitspraken. Bijvoorbeeld: Jurisprudentie Arbeidsrecht JAR
en Rechtspraak Arbeidsrecht RAR
Jurisprudentie: geheel van gepubliceerde uitspraken gedaan door rechtelijke colleges
, 1.3 Van dwingend recht tot aanvullend recht
Werknemer is verplicht instructies van zijn werkgever op te volgen als deze instructies tot
redelijke grond zijn.
Dwingend recht: is recht waarvan niet of niet ten nadele van de werknemer mag worden
afgeweken.
Driekwartdwingend recht: is recht waarvan uitsluitend kan worden afgeweken bij collectieve
arbeidsovereenkomst of bij regeling door of namens een bevoegd bestuursorgaan. Hierbij
kunnen dus alleen de vakbonden en de werkgevers (organisatie) is gezamenlijk overleg met een
cao als resultaat een andere regeling treffen dan die welke in de wet staat opgenomen.
Semidwingend recht: is recht waarvan alleen kan worden afgeweken bij schriftelijk aangegane
overeenkomst. Hierbij kunnen werkgever en werknemer individueel van het bepaalde in de wet
afwijken, mits dit schriftelijk plaatsvindt.
Aanvullend recht: is recht waarvan altijd ook individueel en mondeling mag worden
afgeweken.
1.4 bevoegde rechter
Alle civielrechtelijke zaken moeten bij de rechtbank aanhangig worden gemaakt. De rechtbank is
onderverdeeld in enkele sectoren, waaronder de civiele sector, de bestuurssector en de
strafsector. Alle individuele vorderingen op het terrein van het arbeidsrecht moeten bij de
civiele sector rechtbank worden ingesteld. Deze civiele sector bestaat uit de gewone rechter en
uit de kantonrechter.
Arbeidsgeschillen worden door de kantonrechter beslist en moeten bij hem aanhangig worden
gemaakt. De hoogte van het gevorderde bedrag speelt geen rol hierbij.
Op de regel dat de kantonrechter de bevoegde rechter is, bestaat uit één uitzondering en die
betreft de bestuurder van een naamloze of besloten vennootschap. Geschillen tussen de
bestuurder en de naamloze of besloten vennootschap, worden door de gewone civiele rechter
beslis, dus niet door de kantonrechter. Mits het een vordering betreft van meer dan €25.000 of
waarbij het bedrag onbepaald is (art. 2:131 en 241 BW).
Nederland kent 4 gerechtshoven:
1. Den Haag
2. Amsterdam
3. Den Bosch
4. Arnhem/Leeuwarden
Iedere rechtbank in Nederland is een bepaald gebied toegekend. Deze gebieden
worden arrondissementen genoemd. Ieder arrondissement is weer in twee of meer kleinere
regio’s verdeeld waarbinnen kantonrechters werkzaam zijn.
Vestigingsplaats: de plaats waar de kantonrechter gevestigd is.
Een regio omvat één of meer gemeenten. Op deze wijze zijn de elf arrondissementen in
Nederland zodanig opgedeeld dat er ruim dertig regio’s bestaan waar een vestigingsplaats
van een kantonrechter is.
