100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached 4.2 TrustPilot
logo-home
Summary

Volledige samenvatting differentiële psychologie

Rating
4.3
(4)
Sold
53
Pages
140
Uploaded on
10-12-2021
Written in
2021/2022

Samenvatting is gemaakt aan de hand van de slides en uitleg van de prof. Af en toe met wat extra info bij moeilijke/onduidelijke stukken. Samenvatting is zo gemaakt dat men de HOC eigenlijk niet meer moet bekijken.

Institution
Course











Whoops! We can’t load your doc right now. Try again or contact support.

Written for

Institution
Study
Course

Document information

Uploaded on
December 10, 2021
Number of pages
140
Written in
2021/2022
Type
Summary

Subjects

Content preview

Aurélie Weverbergh 3BA PSYCH 2021-2022
VUB


Differentiële psychologie
Inhoud
1 Inleiding ............................................................................................................................. 9
1.1 Klassieke theorieën ...................................................................................................... 9
1.2 Hedendaags onderzoek naar persoonlijkheid .............................................................. 9
1.2.1 Kennis domein...................................................................................................... 9
1.2.1.1 Zes kennis domeinen ..................................................................................... 9
2 Persoonlijkheidstrekken over de tijd: Stabiliteit versus verandering ............................... 11
2.1 Conceptuele begrippen ............................................................................................. 11
2.1.1 Persoonlijkheidsontwikkeling ............................................................................ 11
2.1.2 Twee vormen van stabiliteit ............................................................................... 11
2.1.3 Persoonlijkheidsverandering: Twee definiërende kwaliteiten ........................... 12
2.1.3.1 Intern ........................................................................................................... 12
2.1.3.2 Aanhoudend ................................................................................................ 12
2.2 Drie niveaus van analyse ........................................................................................... 13
2.2.1 Populatie niveau ................................................................................................. 13
2.2.2 Groepsverschillen niveau ................................................................................... 13
2.2.3 Individuele verschilniveau ................................................................................. 13
2.3 Stabiliteit van persoonlijkheidstrekken over de tijd .................................................. 13
2.3.1 Stabiliteit van temperament gedurende eerste levensjaren (Baby en peutertijd
‘infancy’) .......................................................................................................................... 13
2.3.2 Stabiliteit doorheen kinderjaren (childhood) ...................................................... 14
2.3.2.1 Studie Saudino (2012): ............................................................................... 14
2.3.2.2 Enkele conclusies ........................................................................................ 15
2.3.3 Rangorde stabiliteit in volwassenheid ................................................................ 15
2.3.3.1 Rangorde stabiliteit van Big Five trekken................................................... 16
2.3.4 Gemiddeld niveau stabiliteit in volwassenheid .................................................. 17
2.3.4.1 Gemiddelde scores Big Five trekken op verschillende leeftijden ............... 17
2.4 Persoonlijkheidsverandering: enkele aspecten die meer opvallend veranderen ........ 18
2.4.1 Zelfwaarde .......................................................................................................... 18
2.4.2 Sensation seeking ............................................................................................... 20
2.4.2.1 Sensation seeking en impulsiviteit .............................................................. 20
2.4.3 Maturiteit ............................................................................................................ 20
2.4.4 Onafhankelijkheid en traditionele rollen ............................................................ 20
2.4.5 Voorspelbare veranderingen volgens toenemende leeftijd ................................ 21
2.5 Persoonlijkheidsverandering: cohorte effecten.......................................................... 21

1

,Aurélie Weverbergh 3BA PSYCH 2021-2022
VUB
2.5.1 Assertiviteit van vrouwen in reactie op veranderingen in sociale status en rollen
22
2.6 Persoonlijkheidsverandering voorspellen .................................................................. 22
2.6.1 Effect persoonlijkheid op relaties ....................................................................... 22
2.6.1.1 Recent onderzoek ........................................................................................ 22
2.7 Tussen stabiliteit en verandering: persoonlijkheidsfluctuatie ................................... 23
2.8 Samenvatting ............................................................................................................. 23
3 Genen en persoonlijkheid ................................................................................................. 24
3.1 Inleiding ..................................................................................................................... 24
3.1.1 Het menselijk genoom ........................................................................................ 24
3.1.2 Controverses over genen en persoonlijkheid ..................................................... 25
3.2 Begrippen en doel van gedragsgenetica .................................................................... 25
3.2.1 Doelen van gedragsgenetica ............................................................................... 25
3.2.2 Wat is erfelijkheid/overerfbaarheid? .................................................................. 26
3.2.2.1 Misvattingen over erfelijkheid .................................................................... 26
3.2.2.2 Nature-Nurture debat .................................................................................. 27
3.3 Methodes ................................................................................................................... 27
3.3.1 Kwantitatieve methoden in gedragsgenetica ...................................................... 27
3.3.1.1 Selectief kweken ......................................................................................... 27
3.3.1.2 Familiestudies ............................................................................................. 27
3.3.1.3 Tweelingen studies ...................................................................................... 28
3.3.1.4 Adoptie studies............................................................................................ 28
3.3.1.5 Voor en nadelen van verschillende methodes ............................................. 29
3.4 Belangrijke bevindingen ............................................................................................ 29
3.4.1 Persoonlijkheidstrekken ..................................................................................... 29
3.4.1.1 Als… dan…profielen .................................................................................. 30
3.4.2 Attitudes en voorkeuren ..................................................................................... 30
3.4.3 Drinken en roken ................................................................................................ 31
3.4.4 Huwelijk ............................................................................................................. 31
3.5 Omgevingsinvloeden ................................................................................................. 31
3.5.1 Het raadsel van gedeelde en niet-gedeelde omgevingsinvloeden ...................... 31
3.6 Genen en de omgeving: 2 belangrijke aandachtspunten ........................................... 32
3.6.1 Genotype-omgevingsinteractie ........................................................................... 32
3.6.2 Genotype-omgevingscorrelatie .......................................................................... 32
3.6.2.1 Passief ......................................................................................................... 33
3.6.2.2 Reactief ....................................................................................................... 33
3.6.2.3 Actief ........................................................................................................... 33


2

,Aurélie Weverbergh 3BA PSYCH 2021-2022
VUB
3.6.3 Invloed van omgeving op genexpressie ............................................................. 33
3.7 Moleculaire genetica .................................................................................................. 34
3.7.1 DRD4 ................................................................................................................. 34
3.7.2 SNP..................................................................................................................... 34
3.8 Gedragsgenetica, wetenschap, politiek en waarden .................................................. 34
3.9 Samenvatting ............................................................................................................. 35
4 Fysiologische benadering van persoonlijkheid ................................................................ 36
4.1 Inleiding, begrippen en geschiedenis ......................................................................... 36
4.1.1 Hersenschade en persoonlijkheid ....................................................................... 36
4.1.2 Fysiologische systemen ...................................................................................... 36
4.1.2.1 Fysiologische indicatoren ........................................................................... 36
4.1.2.2 Fysiologisch/biologisch causaal substraat .................................................. 36
4.1.3 Doel fysiologische benadering ........................................................................... 37
4.2 Fysiologische maten in persoonlijkheidsonderzoek .................................................. 37
4.2.1 Electrodermale respons/activiteit (huidgeleiding) ............................................. 38
4.2.2 Cardiovasculaire activiteit .................................................................................. 38
4.2.3 Hersenactiviteit................................................................................................... 39
4.2.3.1 Persoonlijkheid en fMRI ............................................................................. 39
4.2.3.2 Angst en fMRI ............................................................................................ 39
4.2.3.3 Persoonlijkheid en specifieke hersenstructuren .......................................... 40
4.2.3.4 Persoonlijkheid en verwerken van humor ................................................... 40
4.2.4 Andere metingen ................................................................................................ 40
4.3 Persoonlijkheidsdimensies met fysiologisch substraat .............................................. 41
4.3.1 Extraversie-introversie ....................................................................................... 41
4.3.1.1 Eysenck’s theorie: fysiologisch substraat ................................................... 41
4.3.2 Gevoeligheid voor beloning en straf .................................................................. 43
4.3.2.1 Integratie model van Eysenck ..................................................................... 44
4.3.2.2 Persoonlijkheid en gokken .......................................................................... 45
4.3.3 Sensatiezucht (sensation seeking) ...................................................................... 45
4.3.3.1 Onderzoek van Zuckerman: ........................................................................ 45
4.3.4 Neurotransmitters en persoonlijkheid ................................................................ 46
4.3.5 Ochtendtype/avondtype ...................................................................................... 47
4.3.6 Hersenasymmetrie en affectieve stijl ................................................................. 48
4.4 Samenvatting ............................................................................................................. 49
5 Evolutionaire benadering van persoonlijkheid ................................................................. 50
5.1 Evolutietheorie........................................................................................................... 50
5.1.1 Basistheorie en principes .................................................................................... 50

3

, Aurélie Weverbergh 3BA PSYCH 2021-2022
VUB
5.1.1.1 Natuurlijke selectie ..................................................................................... 50
5.1.1.2 Seksuele selectie ......................................................................................... 50
5.1.1.3 Genen en inclusieve fitheid ......................................................................... 51
5.1.2 Producten van evolutionaire processen .............................................................. 52
5.1.2.1 Adaptaties ................................................................................................... 52
5.1.2.2 Neven producten van adaptaties ................................................................. 53
5.1.2.3 Ruis of ad random variaties ........................................................................ 53
5.1.3 Misvattingen ....................................................................................................... 53
5.2 Evolutionaire psychologie ......................................................................................... 54
5.2.1 Empirisch testen van evolutionaire hypothesen ................................................. 54
5.3 3 domeinen van toepassing: ....................................................................................... 55
5.3.1 Menselijke natuur ............................................................................................... 55
5.3.1.1 Need to belong ............................................................................................ 55
5.3.1.2 Helpgedrag en altruïsme ............................................................................. 56
5.3.1.3 Universele emoties ...................................................................................... 58
5.3.2 Geslachtsverschillen ........................................................................................... 58
5.3.2.1 Aantal seksuele partners (verlangen naar seksuele afwisseling) ................ 59
5.3.2.2 Kwaliteit gewenst bij partners..................................................................... 60
5.3.3 Individuele verschillen ....................................................................................... 60
5.3.3.1 Perspectief 1 ................................................................................................ 60
5.3.3.2 Perspectief 2 ................................................................................................ 61
5.3.3.3 Perspectief 3 ................................................................................................ 61
5.3.3.4 Perspectief 4 ................................................................................................ 61
5.3.3.5 The big five en evolutionair relevante adaptieve problemen ...................... 62
5.4 Beperkingen van evolutionaire benadering ............................................................... 63
5.4.1 Ongekend verleden ............................................................................................. 63
5.4.2 Onbegrepen fenomenen ...................................................................................... 63
5.4.3 De wereld is anders nu ....................................................................................... 63
5.4.4 Alternatieve verklaringen ................................................................................... 63
5.4.5 Moeilijk toetsbaar ............................................................................................... 64
5.5 Samenvatting ............................................................................................................. 64
6 Intelligentie....................................................................................................................... 65
6.1 Inleiding ..................................................................................................................... 65
6.1.1 Waarom is intelligentie belangrijk? ................................................................... 65
6.2 Wat is intelligent zijn? ............................................................................................... 66
6.2.1 Definitie van intelligentie ................................................................................... 66
6.2.1.1 Impliciete intelligentietheorieën ................................................................. 66

4
$6.29
Get access to the full document:
Purchased by 53 students

100% satisfaction guarantee
Immediately available after payment
Both online and in PDF
No strings attached

Reviews from verified buyers

Showing all 4 reviews
2 year ago

2 year ago

3 year ago

3 year ago

4.3

4 reviews

5
2
4
1
3
1
2
0
1
0
Trustworthy reviews on Stuvia

All reviews are made by real Stuvia users after verified purchases.

Get to know the seller

Seller avatar
Reputation scores are based on the amount of documents a seller has sold for a fee and the reviews they have received for those documents. There are three levels: Bronze, Silver and Gold. The better the reputation, the more your can rely on the quality of the sellers work.
aurlieweverbergh Vrije Universiteit Brussel
Follow You need to be logged in order to follow users or courses
Sold
582
Member since
4 year
Number of followers
339
Documents
20
Last sold
1 month ago

4.3

71 reviews

5
39
4
20
3
9
2
1
1
2

Recently viewed by you

Why students choose Stuvia

Created by fellow students, verified by reviews

Quality you can trust: written by students who passed their tests and reviewed by others who've used these notes.

Didn't get what you expected? Choose another document

No worries! You can instantly pick a different document that better fits what you're looking for.

Pay as you like, start learning right away

No subscription, no commitments. Pay the way you're used to via credit card and download your PDF document instantly.

Student with book image

“Bought, downloaded, and aced it. It really can be that simple.”

Alisha Student

Frequently asked questions