Samenvatting Oude Geschiedenis jaar 1 Ba Geschiedenis

Tijdlijn/samenvatting Oude Geschiedenis

Het Oude Nabije Oosten
 2.5 miljoen – 12.000 BCE: Paleolithicum
 Eerste mensen vanuit Afrika over rest van de wereld verspreid
 Jagers-verzamelaars
 IJstijd
 ‘De eerste rijke beschaving’
 Lage niveaus op steen gebaseerde technologieën en kleine (kleine
hoeveelheden mensen)/ jonge (vroeg sterven) bevolking
Tasaday in de Filipijnen: hedendaagse prehistorische samenlevingen

 11.000 BCE: Neolithische Revolutie
 Klimaatverandering (Holocene)
 Meer geavanceerde (stenen) gereedschappen
 Getemde dieren (vee)
 Uitvinding landbouw (teelt van gewassen)
 Introductie keramiek (pottenbakkerskunst) > voedselproductie, bewaren,
delen van voedsel
 Eerste nederzettingen: Catal Huyuk (7500-5000 BCE)

Consequenties Neolithische Revolutie
 Economisch: sedentaire landbouw (overschotten)
 Demografisch: bevolkingsgroei
 Sociaal: permanent vestigen, grotere complexere samenlevingen
 Technologisch: verandering leidt tot gebruik metalen (goud, zilver, koper, brons)

De uitvinding van de landbouw
 Opkomst van domesticatie van veeteelt (schapen, geiten, varkens, vee)
 Akkerbouw: granen en rijst (linzen, kikkererwten, erwten, druiven, olijven, walnoten,
amandelen, abrikozen, vijgen,dadels, bonen)

 9000 BCE: De eerste nederzettingen in Mesopotamie & Egypte: de vruchtbare Halve
Maan

Irrigatiecultuur > complexe sociale organisatie
 Irrigatiekanalen (hebben onderhoud nodig)
 Regelmatige oogst (staan opslag toe)
 Complexe sociale organisatie

Complexe samenlevingen
 Tempel als centrum van staat
 Regulatie arbeid
 Centrale administratie
 Schrift (hiërogliefen in Egypte/ spijkerschrift in Mesopotamië de essentiële
technologie voor organisatie en macht
 3000 BC: Introductie brons

,  Legering kopen en tin
 Ertsen gelokaliseerd, grondstoffen schaars
 Verbondenheid is oorzaak en gevolg (globalisering??)
 Geavanceerde gereedschappen en wapens

Vroege Bronstijd EGYPTE
 2900-2600 BCE: Vroege Dynastieke periode
 Samenkomst hoger- en lager Egypte
 Dynastie 1
 2600-2150 BCE: Oude Koninkrijk
 Dynastieën 3 – 6
 Hoofdstad Memphis
 Pyramides
 Gecentraliseerde staat, hiërarchische samenleving
 Mobilisatie (gedwongen) arbeid
 2150-2000 BCE: Eerste intermediaire periode
 Crisis (andere dynastieën die macht claimden)
 Dynastieën 7 en 8

Mesopotamië
 2900-2300 BCE: Vroege Dynastieke periode (Sumerie, Ur & Akkad)
 Sumerische stadstaten
 Uitvindingen: wiskunde, astronomie, spijkerschrift
 2350 BCE: Opkomst Akkadie
 2350 BCE: Sargon, stichter van Akkadie
 Centralisatie: goddelijk koningschap
 Globale ambities (eerste Imperialist)
 2100-2000 BCE: Sumerische Renaissance (Ur)
 Tempel belangrijker dan paleis
 Crisis

Vroege Bronstijd GRIEKENLAND
 3000-2000 BCE:
 Toename bevolking
 Toenemende interactie
 Kolonisering Egeïsche eilanden (Cycladen) > Griekse eilanden
 Verschijning sociale differentiatie > sociale stratificatie

Midden-Bronstijd EGYPTE (2100-1800 BCE)
 2100-1800 BCE: Middel Koninkrijk
 Dynastieën 11 en 12
 Nieuwe hoofdstad Thebes
 Kweek fayum
 Klassieke periode literatuur en kunst

 1800-1550 BCE: Tweede intermediaire periode
 Dynastieën 15-17

,  Crisis
 Invasies Hyksos

Midden-Bronstijd MESOPOTAMIE (Oud-Assyrische en Oud-Babylonische periodes)
 2000-1760 BCE: Oud-Assyrische Rijk in Assur
 1800-1600 BCE: Babylonische Rijk
 +/- 1700 BCE: Koning Hammurabi verovert Mesopotamië en vaardigt ‘wet’ uit
 Na 200 jaar: Snelle desintegratie Babylonië

 2000-1700 BCE: Midden-Bronstijd (Kreta, Minoïsche beschaving)
 Paleizen komen op
 Rol van religie (vrouwen belangrijke rol)
 Expansie invloed over Egeïsche Zee

Middellandse Zeegebied en Nabije Oosten in Late Bronstijd (1700-1100 BCE):
 Een verbonden wereld
Mesopotamië in de Late Bronstijd (1600-1200 BCE):
 De Midden-Assyrische en Midden-Babylonische periode
 Sterk verbonden koninkrijken
 1595-1155 BCE: Babylon Chassidische Koningen
 1350-1200 BCE: Opkomst Assur
 1200 BCE: Arameeërs en Chaldeeërs
 1165 BCE: Elamieten (Iran) plunderen Babylon

Late Bronstijd in EGYPTE (1600-1200 BCE):
 1550-1100 BCE: Nieuw Koninkrijk
 18de Dynasty: Hatshepsut, Thutmosis, Achnaton Nefertiti (Monotheisme)
 19de Dynastie: Ramses II
 1200 BCE: invasie van de zeerovers

Late Bronstijd ANATOLIE, HITTITES, HATUSA
 1700 BCE: Oud-Hitittische Koninkrijk
 1500-1250 BCE: Neo-Hitittische Rijk Mitannie
 1200 BCE: Invasies

Late Bronstijd GRIEKENLAND
 1642 BCE: Vulkaanuitbarsting Thera?

Late Bronstijd MYCEENSE BEVOLKING (1700-1100 BCE):
 Myceens paleizensysteem
 Rol van geweld en leger (Trojaanse Oorlog)
 Expansie invloed over Egeïsche Zee
 Handelsrelaties met Nabije Oosten en Italië
 Lineair B

Griekenland:
 2000-1200 BCE: Myceense periode (Bronzen tijdperk)

,  1200-750 BCE: Donkere eeuwen/ Vroege ijzertijd
 750-500/480 BCE: Archaïsche periode
 500/480- 330 BCE: Klassieke periode
 330-27 BCE: Hellenistische periode

Rome:
 753-510/9 BCE: Monarchie
 510/9-27 BCE: Republiek (res publica)
 509-287 BCE: Vroege Republiek
 287-133 BCE: Midden-Republiek
 133-27 BCE: Late Republiek
 27 BCE-476 CE: Imperialistische periode

Griekenland

De Myceense periode (2000-1200 BCE)

 1600 BCE: Mycenae (ommuurde stadstaat in het zuidwesten van Griekenland)

De donkere Eeuwen (1200-750 BCE)

 1200-750 BCE: De Donkere Eeuwen
– Afname in aantal nederzettingen vergeleken met Myceense tijd (Bronzen)
– Systemen storten ineen: het uiteenvallen in kleine delen, verdwijning van het schrift
(Lineair B), de afname van de populatie
 1000 BCE: Griekenland bestaat uit kleine en geïsoleerde samenlevingen
 De Illias van Homerus: Odysseus die wordt beschreven als een bevelen uitdelende,
edele krijgsheld en als stedenverwoester. Een heldenstatus. Thersites werd afgebeeld
als brutaal, alles zeggen wat hij dacht en lelijk.
 Sociaal-politieke ordening: een hogere rangorde betekende meer aanzien en een
respectvolle beschrijving in de geschiedschrijving.

De dage raad van Europa

 900-500 BCE: De dage raad van Europa: Griekse en Romeinse beschaving
– Nadruk op het ontstaan van de stadstaat = polis in Griekenland en Rome
– BEVOLKINGSGROEI
– Opkomst van de polis
– Kolonisering
– Ontwikkeling hoplite phalanx= de opstelling van zwaarbewapende infanteristen in
Oude-Griekse leger




De Archaïsche periode (750-500/480 BCE)