Kwalitatief onderzoek
Wetenschappelijk onderzoek is onderzoek dat strikt volgens de methodologische regels
voor onderzoek die binnen dat vakgebied gelden is uitgevoerd. Bij empirisch onderzoek
voer je zelf een onderzoek met dataverzameling uit om nieuwe kennis op te doen.
Wanneer kwalitatief onderzoek?
1. Verkennen: om inzicht te krijgen in onderwerpen die nog niet of onvoldoende
onderzocht zijn
- Onbekende perspectieven (bijv. onderzoeksprioriteiten patiënten)
2. Begrijpen: om inzicht te krijgen in onderwerpen die niet goed zijn te meten of te
kwantificeren
- Persoonlijke beleving en gevoelens (bijv. verslaafd zijn), wo moeilijk benoembaar
ervaringen
- Sociale en culturele interacties (bijv. beeldvorming over verslaving)
Wat is kwalitatief onderzoek?
Onderzoek dat zich richt op het beantwoorden van het wat, hoe of waarom van een bepaald
fenomeen.
- Wat zijn redenen voor patiënten om te stoppen met medicatie?
- Hoe verloopt de communicatie tussen arts en patiënt betreffende ...?
- Waarom willen ouderen niet naar een verpleeghuis verhuizen?
Hierin onderscheidt het zich van kwantitatief onderzoek, dat meer geïnteresseerd is vragen
over hoe vaak iets voorkomt of hoeveel mensen iets vinden.
Kenmerken kwalitatief onderzoek: Hoe, wat waarom, open, emergent design, theoretisch,
langdurend (interview/observatie), tekstueel, ervaringen, begrijpen.
- Evidence based
Kwalitatief onderzoek is altijd in ontwikkeling.
, Verschillende perioden/momenten
1. Klassieke periode (1900-WO II)
Klassieke antropologie
- Studie van traditionele volken in koloniën
- ‘Leven’ in/met bestudeerde gemeenschap
The coming of age in samoa door Margaret Mead
o Studie uit 1928
o Mead was een Amerikaanse antropologe
o Studie is een vergelijking adolescentie in Amerika en Samoa
o Studie is om meerdere redenen een doorbraak in de antropologie
Belangrijke bijdrage aan theorie over invloed van cultuur op de
psychoseksuele ontwikkeling
Invloedrijk en vormend voor de antropologie en etnografie met haar veldwerk
en cross-culturele vergelijking
Leidde tot debat in antropologie over rol eigen assumpties
2. Moderne periode (WO II-jaren ’70)
Kenmerken:
- Formaliseren van kwalitatieve methoden
- Voldoen aan de eisen van kwalitatief onderzoek
- Regels voor systematische analyse
Awereness of dying – The discovery of grounded theory
o Strauss, medisch socioloog, wilde onderzoek doen dat medici zou
interesseren
o Gang door ziekenhuizen en zorg de dood als hoogst problematisch
onderwerp
o Wens bijdrage te leveren aan end-of-life care
o Trok Glaser aan, samen intensief veldwerk in 6 ziekenhuizen (interviews en
observaties)
o Strauss zag complexiteit en de rijkdom kwalitatieve data, Glaser benadrukte
systematische analyse
Nieuwe methodologie! Theorie door het systematisch verzamelen en
analyseren van de data.
De data wordt gecodeerd en de codes worden groepeert en vertaald in
concepten wat leidt tot categorieën.
3. Postmoderne periode (na jaren ’70)
Kenmerken:
- Breed palet van theorieën en benaderingen
- Opkomst toegepast kwalitatief onderzoek -> bruikbaar als criterium
Good days, bad days
o Grounded theorie spreekt van ‘ontdekking’ data en theorie
o Charmaz: er is sprake van ‘constructie’. Van data en theorie, end e sociale
positie van de onderzoeker beïnvloedt de constructie.
o Zij benadrukt belang van transparantie, maar ook maatregelen zoals
transcriptie, codering en her-codering t.b.v. theorievorming
Wetenschappelijk onderzoek is onderzoek dat strikt volgens de methodologische regels
voor onderzoek die binnen dat vakgebied gelden is uitgevoerd. Bij empirisch onderzoek
voer je zelf een onderzoek met dataverzameling uit om nieuwe kennis op te doen.
Wanneer kwalitatief onderzoek?
1. Verkennen: om inzicht te krijgen in onderwerpen die nog niet of onvoldoende
onderzocht zijn
- Onbekende perspectieven (bijv. onderzoeksprioriteiten patiënten)
2. Begrijpen: om inzicht te krijgen in onderwerpen die niet goed zijn te meten of te
kwantificeren
- Persoonlijke beleving en gevoelens (bijv. verslaafd zijn), wo moeilijk benoembaar
ervaringen
- Sociale en culturele interacties (bijv. beeldvorming over verslaving)
Wat is kwalitatief onderzoek?
Onderzoek dat zich richt op het beantwoorden van het wat, hoe of waarom van een bepaald
fenomeen.
- Wat zijn redenen voor patiënten om te stoppen met medicatie?
- Hoe verloopt de communicatie tussen arts en patiënt betreffende ...?
- Waarom willen ouderen niet naar een verpleeghuis verhuizen?
Hierin onderscheidt het zich van kwantitatief onderzoek, dat meer geïnteresseerd is vragen
over hoe vaak iets voorkomt of hoeveel mensen iets vinden.
Kenmerken kwalitatief onderzoek: Hoe, wat waarom, open, emergent design, theoretisch,
langdurend (interview/observatie), tekstueel, ervaringen, begrijpen.
- Evidence based
Kwalitatief onderzoek is altijd in ontwikkeling.
, Verschillende perioden/momenten
1. Klassieke periode (1900-WO II)
Klassieke antropologie
- Studie van traditionele volken in koloniën
- ‘Leven’ in/met bestudeerde gemeenschap
The coming of age in samoa door Margaret Mead
o Studie uit 1928
o Mead was een Amerikaanse antropologe
o Studie is een vergelijking adolescentie in Amerika en Samoa
o Studie is om meerdere redenen een doorbraak in de antropologie
Belangrijke bijdrage aan theorie over invloed van cultuur op de
psychoseksuele ontwikkeling
Invloedrijk en vormend voor de antropologie en etnografie met haar veldwerk
en cross-culturele vergelijking
Leidde tot debat in antropologie over rol eigen assumpties
2. Moderne periode (WO II-jaren ’70)
Kenmerken:
- Formaliseren van kwalitatieve methoden
- Voldoen aan de eisen van kwalitatief onderzoek
- Regels voor systematische analyse
Awereness of dying – The discovery of grounded theory
o Strauss, medisch socioloog, wilde onderzoek doen dat medici zou
interesseren
o Gang door ziekenhuizen en zorg de dood als hoogst problematisch
onderwerp
o Wens bijdrage te leveren aan end-of-life care
o Trok Glaser aan, samen intensief veldwerk in 6 ziekenhuizen (interviews en
observaties)
o Strauss zag complexiteit en de rijkdom kwalitatieve data, Glaser benadrukte
systematische analyse
Nieuwe methodologie! Theorie door het systematisch verzamelen en
analyseren van de data.
De data wordt gecodeerd en de codes worden groepeert en vertaald in
concepten wat leidt tot categorieën.
3. Postmoderne periode (na jaren ’70)
Kenmerken:
- Breed palet van theorieën en benaderingen
- Opkomst toegepast kwalitatief onderzoek -> bruikbaar als criterium
Good days, bad days
o Grounded theorie spreekt van ‘ontdekking’ data en theorie
o Charmaz: er is sprake van ‘constructie’. Van data en theorie, end e sociale
positie van de onderzoeker beïnvloedt de constructie.
o Zij benadrukt belang van transparantie, maar ook maatregelen zoals
transcriptie, codering en her-codering t.b.v. theorievorming
