Meertaligheid
Nederlands als tweede taal
Begrippen
Anderstalige - 5 – 12 jaar
nieuwkomers (ANS) - Nederlands is niet hun thuis-of moedertaal
- Max. 9 maanden onderwijs in Nederlandse school
- Kennen onvoldoende Nederlands om onderwijs te kunnen volgen
- verblijven maximaal een jaar ononderbroken in België
Onthaalonderwijs - Klassen waarin anderstalige lln. een taalbad krijgen
anderstalige - Doel: taalvaardigheid en een sociale integratie te bevorderen
nieuwkomers (OKAN)
Tweedetaalverwerving Verwerven van de taal die niet de moedertaal is maar die wel dominant
is en de omgeving van het kind
<> vreemdetaalontwikkeling: kind leert een taal die niet de
moedertaal is en die niet dominant is in de omgeving
voorbeeldlessen Frans in het vijfde leerjaar
Nederlands als tweede - Een vorm van tweede taalverwerving
taal (N)T2 / niet- - Nederlands of een andere taal verwerven als tweede of derde taal,
in een omgeving waarin die taal dominant is
thuistaal
(N)VT Nederlands of een ander taal verwerven, in een omgeving waarin die
niet dominant is
Meertaligheid - begrijpen en reproduceren meer dan één taal
- dit kan op verschillende niveaus de niveaus dus niet alle talen
hoeven even sterk verworven te zijn
- meertalig taalrepertoire: verschillende taalvariëteiten gebruiken
zoals tussentaal dialect is een sms-taal
Anders taligheid - Legt de nadruk op een niet kunnen of een andersz-ijn
- het gebrek aan Nederlands
1
, Is het Nederlands een moeilijke taal om te leren?
- Schooltaal: nodig om opdrachten te begrijpen, om lessen te volgen en vragen te ontcijferen
o voor tweede taalverwerving is duurt het minstens twee jaar om de alledaagse taal te
verwerven, maar voor schooltaal duurt dit 5 tot 9 jaar
- Uitspraak van bepaalde klanken: u, uu, g, h, ch
- Klemtonen
- Woordvolgorde: inversie en tangconstructie
- Lidwoorden: de of het?
- Hangt af van je moedertaal
o Klanken/letters
o Woordvolgorde
Meertaligheid in de basisschool
Cijfers
- gemiddeld 20% van de kinderen in het basisonderwijs heeft een andere thuistaal dan het
Nederlands
- in grote steden en in kleine provinciesteden: 60%;
- in het Brusselse Nederlandstalige basisonderwijs: 70%.
Ons onderwijslandschap wordt m.a.w. steeds meertaliger en taaldiverser.
Vooruitzichten:
- oververtegenwoordigd in het buitengewoon onderwijs
- stromen veel sneller door naar het beroepsonderwijs
- verlaten vaak de schoolbanken zonder diploma
- maken heel moeilijk de overstap naar het hoger onderwijs
Kanttekening
- kinderen die in een andere taal dan het Nederlands worden opgevoed, maar opgroeien in
een gezin met hoogopgeleide ouders, doen het beter dan kinderen van meertalige,
laagopgeleide ouders
- kinderen van laagopgeleide ouders die in het Nederlands worden opgevoed, presteren vaak
minder goed op school
2
Nederlands als tweede taal
Begrippen
Anderstalige - 5 – 12 jaar
nieuwkomers (ANS) - Nederlands is niet hun thuis-of moedertaal
- Max. 9 maanden onderwijs in Nederlandse school
- Kennen onvoldoende Nederlands om onderwijs te kunnen volgen
- verblijven maximaal een jaar ononderbroken in België
Onthaalonderwijs - Klassen waarin anderstalige lln. een taalbad krijgen
anderstalige - Doel: taalvaardigheid en een sociale integratie te bevorderen
nieuwkomers (OKAN)
Tweedetaalverwerving Verwerven van de taal die niet de moedertaal is maar die wel dominant
is en de omgeving van het kind
<> vreemdetaalontwikkeling: kind leert een taal die niet de
moedertaal is en die niet dominant is in de omgeving
voorbeeldlessen Frans in het vijfde leerjaar
Nederlands als tweede - Een vorm van tweede taalverwerving
taal (N)T2 / niet- - Nederlands of een andere taal verwerven als tweede of derde taal,
in een omgeving waarin die taal dominant is
thuistaal
(N)VT Nederlands of een ander taal verwerven, in een omgeving waarin die
niet dominant is
Meertaligheid - begrijpen en reproduceren meer dan één taal
- dit kan op verschillende niveaus de niveaus dus niet alle talen
hoeven even sterk verworven te zijn
- meertalig taalrepertoire: verschillende taalvariëteiten gebruiken
zoals tussentaal dialect is een sms-taal
Anders taligheid - Legt de nadruk op een niet kunnen of een andersz-ijn
- het gebrek aan Nederlands
1
, Is het Nederlands een moeilijke taal om te leren?
- Schooltaal: nodig om opdrachten te begrijpen, om lessen te volgen en vragen te ontcijferen
o voor tweede taalverwerving is duurt het minstens twee jaar om de alledaagse taal te
verwerven, maar voor schooltaal duurt dit 5 tot 9 jaar
- Uitspraak van bepaalde klanken: u, uu, g, h, ch
- Klemtonen
- Woordvolgorde: inversie en tangconstructie
- Lidwoorden: de of het?
- Hangt af van je moedertaal
o Klanken/letters
o Woordvolgorde
Meertaligheid in de basisschool
Cijfers
- gemiddeld 20% van de kinderen in het basisonderwijs heeft een andere thuistaal dan het
Nederlands
- in grote steden en in kleine provinciesteden: 60%;
- in het Brusselse Nederlandstalige basisonderwijs: 70%.
Ons onderwijslandschap wordt m.a.w. steeds meertaliger en taaldiverser.
Vooruitzichten:
- oververtegenwoordigd in het buitengewoon onderwijs
- stromen veel sneller door naar het beroepsonderwijs
- verlaten vaak de schoolbanken zonder diploma
- maken heel moeilijk de overstap naar het hoger onderwijs
Kanttekening
- kinderen die in een andere taal dan het Nederlands worden opgevoed, maar opgroeien in
een gezin met hoogopgeleide ouders, doen het beter dan kinderen van meertalige,
laagopgeleide ouders
- kinderen van laagopgeleide ouders die in het Nederlands worden opgevoed, presteren vaak
minder goed op school
2
