HISTOLOGIE
Epitheelweefsel = dekweefsel
->lagen cellen bekleden in- of uitwendige oppervlakken + klieren
Kenmerken:
- Dicht opeengepakt
- Verbonden onderliggende weefsels (basale membraan)
- Avasculaire (geen bloedvaten)
- Regeneratie cellen
- Diepere lichaamsweefsels scheiden van uitwendige omgeving
- Wrijving verminderd
- Communicatie bloed en weefselvocht
- Vloeistofsamenstelling wordt gereguleerd
Functies:
1. Fysieke bescherming bieden: beschadiging, uitdroging, schokken, waterverlies
beperken
2. Doorlaatbaarheid reguleren: alle stoffen in/uit lichaam moeten door epitheel
3. Zintuigfunctie: veranderingen in omgeving waarnemen
Neuro epitheel: prikkelen van gevoelszenuw door tastzenuw (smaakknoppen
tong)
Contracties: myo-epitheliale cellen (zweet- en melkklieren)
4. Gespecialiseerde klierproducten vormen -> kliercellen -> klierepitheel
o Exocrien: externe oppervlakten
o Endocrien: interne oppervlakten, weefsel/bloed = hormonen
Epitheeloppervlak
->Afhankelijk apicale oppervlak, intern (darmen) of extern (huid), speciale structuren:
o Microvilli ->epitheel spijsverteringskanaal (opp vergroting)
o Trilhaar ->epitheel in luchtwegen (transport schadelijke stoffen naar keel)
Basale membraan
o Epitheelcellen via BM stevig met lichaam verbonden via hemidesmosomen
o Netwerk eiwitvezels, geen cellen, vormt stevige barrière
o = lamina basalis
Vernieuwing en herstel
o Nood aan herstel en vernieuwing vanuit kiemcellen (of stamcellen) tegen BM
o METAPLASIE (ene celtype naar andere)
+ pseudomeerlagig epitheel , overgangsepitheel
,Éénlagig plaveiselepitheel
Plaatsen:
o Dekweefsel ventrale lichaamsholten
o Bekleding hart- en bloedvaten
o Delen nierbuisjes
o Binnenbekleding hoornvlies
o Alveoli van de longen
Functies:
o Vermindering wrijving
o Reguleren doorlaatbaarheid vaten
o Opname en afscheiding
In beschermende gebieden: vormen vliezen rond lichaam + bekleden holtes langs binnen
Éénlagig kubisch epitheel
Plaatsen:
o Klieren
o Afvoerbuizen
o Delen nierbuisjes
o Thyroïd
Functies:
o Beperkte bescherming
o Afscheiding
o Opname
Minder mate bescherming
Opname en afscheiding van producten
Éénlagig cilindrisch epitheel
Plaatsen:
o Bekleding maag, darmen, galblaas
o Oviducten
o Verzamelbuizen van de nieren
Functies:
, o Bescherming
o Afscheiding
o Opname
Gelaagd plaveisepitheel
Plaatsen:
o Huidoppervlak
o Bekleding van mond, keel
o Oesophagus, recum, anus en vagina
Functies:
o Fysieke bescherming tegen slijtage
o Ziekteverwekkers en chemische stoffen
Gelaagd kubisch epitheel
Plaatsen:
o Buizen van zweetklieren
o Grotere buizen van melkklieren
Gelaagd cilindrisch epitheel
Plaatsen:
o Anus en urethra
Pseudogelaagd cilindrisch epitheel
Plaatsen:
o Bekleding neusholte, trachea en bronchiën
o Mannelijke voortplantingsorganen
Functies:
o Bescherming + afscheiding
-Mengsel van celtypes
-Kernen op verschillende afstanden van oppervlak
-‘gelaagd’ uiterlijk maar eigenlijk éénlagig
Overgangsepitheel
Plaatsen:
o Urineblaas
o Nierbekken
o Ureters
Functies:
Epitheelweefsel = dekweefsel
->lagen cellen bekleden in- of uitwendige oppervlakken + klieren
Kenmerken:
- Dicht opeengepakt
- Verbonden onderliggende weefsels (basale membraan)
- Avasculaire (geen bloedvaten)
- Regeneratie cellen
- Diepere lichaamsweefsels scheiden van uitwendige omgeving
- Wrijving verminderd
- Communicatie bloed en weefselvocht
- Vloeistofsamenstelling wordt gereguleerd
Functies:
1. Fysieke bescherming bieden: beschadiging, uitdroging, schokken, waterverlies
beperken
2. Doorlaatbaarheid reguleren: alle stoffen in/uit lichaam moeten door epitheel
3. Zintuigfunctie: veranderingen in omgeving waarnemen
Neuro epitheel: prikkelen van gevoelszenuw door tastzenuw (smaakknoppen
tong)
Contracties: myo-epitheliale cellen (zweet- en melkklieren)
4. Gespecialiseerde klierproducten vormen -> kliercellen -> klierepitheel
o Exocrien: externe oppervlakten
o Endocrien: interne oppervlakten, weefsel/bloed = hormonen
Epitheeloppervlak
->Afhankelijk apicale oppervlak, intern (darmen) of extern (huid), speciale structuren:
o Microvilli ->epitheel spijsverteringskanaal (opp vergroting)
o Trilhaar ->epitheel in luchtwegen (transport schadelijke stoffen naar keel)
Basale membraan
o Epitheelcellen via BM stevig met lichaam verbonden via hemidesmosomen
o Netwerk eiwitvezels, geen cellen, vormt stevige barrière
o = lamina basalis
Vernieuwing en herstel
o Nood aan herstel en vernieuwing vanuit kiemcellen (of stamcellen) tegen BM
o METAPLASIE (ene celtype naar andere)
+ pseudomeerlagig epitheel , overgangsepitheel
,Éénlagig plaveiselepitheel
Plaatsen:
o Dekweefsel ventrale lichaamsholten
o Bekleding hart- en bloedvaten
o Delen nierbuisjes
o Binnenbekleding hoornvlies
o Alveoli van de longen
Functies:
o Vermindering wrijving
o Reguleren doorlaatbaarheid vaten
o Opname en afscheiding
In beschermende gebieden: vormen vliezen rond lichaam + bekleden holtes langs binnen
Éénlagig kubisch epitheel
Plaatsen:
o Klieren
o Afvoerbuizen
o Delen nierbuisjes
o Thyroïd
Functies:
o Beperkte bescherming
o Afscheiding
o Opname
Minder mate bescherming
Opname en afscheiding van producten
Éénlagig cilindrisch epitheel
Plaatsen:
o Bekleding maag, darmen, galblaas
o Oviducten
o Verzamelbuizen van de nieren
Functies:
, o Bescherming
o Afscheiding
o Opname
Gelaagd plaveisepitheel
Plaatsen:
o Huidoppervlak
o Bekleding van mond, keel
o Oesophagus, recum, anus en vagina
Functies:
o Fysieke bescherming tegen slijtage
o Ziekteverwekkers en chemische stoffen
Gelaagd kubisch epitheel
Plaatsen:
o Buizen van zweetklieren
o Grotere buizen van melkklieren
Gelaagd cilindrisch epitheel
Plaatsen:
o Anus en urethra
Pseudogelaagd cilindrisch epitheel
Plaatsen:
o Bekleding neusholte, trachea en bronchiën
o Mannelijke voortplantingsorganen
Functies:
o Bescherming + afscheiding
-Mengsel van celtypes
-Kernen op verschillende afstanden van oppervlak
-‘gelaagd’ uiterlijk maar eigenlijk éénlagig
Overgangsepitheel
Plaatsen:
o Urineblaas
o Nierbekken
o Ureters
Functies: