Sociologie aantekeningen

Hoofdstuk 1 Wat is sociologie?

Psychologen kijken naar gedragingen vanuit een persoon zelf:
- Persoonlijkheid
- Aanleg
- Karakter

Sociologen  kijken naar verklaringen van het gedrag als gevolg van
samenlevings- verbanden die mensen met elkaar aankopen

Sociologie  Wetenschap van:
- Sociaal
- Menselijk samenleven
- Maatschappij

Sociaal  Alles wat te maken heeft met het samenleven van mensen

Verschillende niveaus:
- Macroniveau
 Gehele maatschappij
- Mesoniveau
 Omvat grote verbanden waarbij mensen betrokken zijn
- Microniveau
 Omvat kleine samenlevingsverbanden tussen mensen

Psychologiseren  kijken alleen naar de rol van het individu

Individualisering  wanneer men de neiging heeft sociale en maatschappelijke
problemen om te vormen tot individuele en persoonlijke problemen

Elias  relatieve autonomie

Relatieve autonomie  mensen die met elkaar samenleven bepaalde processen
doorstaan die van tevoren niet zo bedoeld en gepland zijn

Sociologie  empirische wetenschap  wanneer de kennis wordt verkregen uit
systematische waarnemingen van feiten

Objectieve gegevens  feiten, zonder dat ze op een bepaalde manier ingekleurd
kunnen worden door mensen

Subjectieve gegevens  uit persoonlijk oogpunt wordt gezien of beoordeeld

Weerstanden tegen de benaderingswijze van de sociologie:
- Sociologen tonen alleen maar aan wat ieder mens al weet
- Sociologie geen individuele verantwoordelijkheid kenmerkt
- Sociologie kijkt naar de gemeenschappelijke kenmerken van mensen, en
van hier uit vertonen mensen hun gedrag

Sociologisch onderzoek  wordt gekeken waarom mensen bepaald gedrag
vertonen maar voor ‘verkeerd’ gedrag moeten mensen nog steeds individueel
gestraft worden

Belangrijk item  men bepaald gedrag niet bij voorbaat veroordeelt

,Mensen zijn op drie verschillende manieren met elkaar verbonden:
1. Interdependentie
 Mensen zijn van elkaar afhankelijk en kunnen niet zonder andere mensen
leven
2. Interactie
 Mensen zijn op elkaar gericht en stemmen hun gedrag op elkaar af
3. Cultuur
 Mensen worden door elkaar gevormd




Hoofdstuk 2 Mensen zijn op elkaar gericht: interactie

,Interactie  wisselwerking van het gedrag tussen mensen

Interpretatie  subjectieve definitie van de situatie

Zelfbeeld  identiteit van een individu is de wijze waarop iemand naar zichzelf
kijkt

Men ontwikkelt zichzelf door middel van de sociale omgeving  microniveau 
meso- en macroniveau

Collectieve betekenissen  wanneer men weet hoe men een situatie moet
definiëren

Interpretaties zijn voortdurend in beweging wat uiteindelijk zal leiden tot een
nieuwe cultuur

Het anders interpreteren van dingen heeft alles te maken met het
referentiekader van een individu

Referentiekader:
- Normen
- Waarden
- Vanzelfsprekendheden
- Overtuigingen waarnaar de leden van een groepering handelen en
oordelen

Sensorische deprivatie  wanneer mensen in onvoldoende mate gevarieerde
zintuigelijke prikkels opdoen

Sensorische overstimulatie  wanneer het te lang en te veel blootstaan aan
allerlei zintuigelijke prikkels

Selectief openstellen  door middel van het referentiekader maken mensen zelf
een selectie van de prikkels waar zij voor open staan

Selectief onthouden  men maakt een selectie wat men wil onthouden

Selectief waarnemen  men richt de aandacht op bepaalde zaken

Relativiteit  waarnemen van veranderingen (brandweer)

Adaptatie  niet waarnemen van constante prikkels (ambulance)

Sociale constructie  de groep bepaalt zelf welke gedragingen zij abnormaal
vinden en welke gedragingen normaal

Attribueren  toeschrijven
Volgens de attributietheorie probeert men voor waargenomen gedrag altijd een
verklaring te zoeken.
- Interne factoren
 De persoon zelf
- Externe factoren
 De omstandigheden waarmee een persoon te maken heeft
- Combinatie van beide

, Fundamentele attributiefout  een overschatting van de rol van de persoon en
een onderschatting van de rol van omstandigheden

Etikettering  een etiket plakken op iemand of een bepaalde groep (positief of
negatief)

Stigmatisering  bepaalde eigenschappen een erg negatieve lading krijgen

3 verschillende soorten stigma’s:
1. Karaktertrekken die als ongewenst worden beschouwd
 Homoseksualiteit, verslaving en psychiatrische stoornissen
2. Collectieve stigmas
 Het behoren tot een bepaalde soort, ras of volk (joden niet welkom in
Duitsland)
3. Lichamelijke afwijkingen en gebreken
 Amputaties, huidafwijkingen

Selffulfilling prophecy  iemand die steeds wordt benaderd als … zal hier
uiteindelijk in gaan geloven en zich ook zo voordoen

Stereotype  een groep op een vaste manier denkt, handelt en voelt ten
opzichte van een andere groep mensen

Vooroordelen  op een vaste manier wordt gedacht, gehandeld en gevoeld wat
als gevolg heeft dat een gedeelte van de sociale werkelijkheid in enorme mate
vertekend wordt

Selfdestroying prohecy  een juiste definitie van de situatie heeft met als gevolg
dat iemand hiernaar gaat handelen en uiteindelijk een onjuiste definitie wordt