4.1 – De pruikentijd
De 18e eeuw staat bekend als de
pruikentijd, of ook wel de tijd van
pruiken en revoluties. In heel
Europa droegen aanzienlijke mannen
een pruik. De reden dat ze een pruik
droegen was om te laten zien dat ze
rijk en machtig waren. Aanzienlijke
vrouwen droegen geen pruik. In
plaats daarvan droegen lieten ze
haarstukjes verwerken in hun
opgestoken kapsel.
Nederland had een economische
voorsprong aan Engeland en Schotland, maar in de 18 e eeuw, rond 17o0 ging de
Nederlandse economisch slecht vergeleken met eerst. Er ontstonden grote
inkomensverschillen VOC haalde minder winsten dan normaal en de
werkloosheid steeg enorm. Toen in 1707 Engeland en Schotland samen Groot-
Brittannië vormden haalde hun de voorsprong
die Nederland had in.
Een groot deel van alle Franse staatinkomen
kwam uit belastingen die mensen niet in een
keer afdroegen aan de staat, maar betaalde bij
het kopen van boodschappen bijvoorbeeld. Dit
noemde ze indirecte belasting.
In de Franse standenmaatschappij was de
bevolking in standen verdeeld. Tot welke stand
je behoorde hing af van wie je ouders waren. Er
waren drie standen. De geestelijke vormden de
eerste stand, de adel de tweede stand, en de
rest de
derde stand.
Elke stand
had zijn
eigen
rechten en
plichten. De eerste en tweede stand hadden
veel privileges. Ze betaalde weinig tot geen
belasting en hoefden geen arbeid te
verrichten. De derde stand daarentegen
hadden weinig rechten.
In de 17e eeuw werden er veel ontdekkingen
gedaan in westerse landen. Hierdoor
ontstond er in de 18e eeuw het idee dat mensen alles konden begrijpen en
verklaren met hun verstand. De mensen die deze manier van gebruik van het
verstand wilden bevorderen verlichting genoemd. De verlichting zorgde voor
veel kritiek in de standenmaatschappij. Ze vonden dat er rechten moesten zijn
die voor iedereen gelden. Aangezien de rechten totaal niet gelijk waren,
bijvoorbeeld met de standenmaatschappij. Ze noemde dat mensenrechten. Ook
, moest er een rechtsstaat komen, waarin de wet gelijk was voor iedereen en
waar iedereen zich aan moest houden.
De verlichters dachten dat deze manier van
rationeel denken de wereld beter en gelukkiger
zou maken. Daarom brachten de twee Franse
schrijvers Diderot en d’Alembert kennis bij
elkaar in de Encyclopédie.
Voordat de verlichting bestond, geloofde
iedereen
dat god
ingreep in
het leven.
Bijvoorbeeld als er en ramp was, werd het
gezien als een straf van god. Verlichte
denkers zeiden dat alles het gevolg was van
natuurlijke en menselijke handelen. Door de
verlichters gingen mensen hier dus anders
over denken. De Franse man Voltair, zag
god als iemand die wel de wereld had
geschapen, maar verder alles lier gebeuren.
Ook werden er mensen atheïst. Hun
geloofde helemaal niet meer in god.
In 1174 was er een dominee die voorspelde
dat de ondergang van de wereld precies
was zoals het in de bijbel werd voorspeld.
Het was een voorspelling die veel paniek
veroorzaakte. Maar de verlicher, Eise
Eisinga geloofde het niet. Hij deed namelijk
onderzoek naar wis- en sterrenkunde. Hij
bouwde een zonnestelsel na, om mensen te
laten zien dat het niet waar was.
John Locke schreef dat vorsten en
regeringen hun macht niet van god kregen,
maar van het volk. Charles Montequieu
schreef absolutisme leidt tot onderdrukking en macht misbruik. Als dit gebeurde
mocht het volk ze afzetten en een andere regering aanwijzen. Charles vond dat
het gezag van de overheid verdeeld moest zijn over drie gescheiden machten.
Dit noemde ze driemachtenleer. Volgens hen moest de wetgevende macht de
wetten maken.
4.2 – Revoluties in Amerika
Vanaf 1607 stichtten Engelsen dertien kolonies aan de Noord-Amerikaanse
oostkust. New York was een van die kolonies. In de Britse kolonies woonde
mensen van Europese achtergrond. Ze noemde zichzelf Amerikanen. In verband
met de trans-Atlantische slavenhandel woonden er ook mensen met een
De 18e eeuw staat bekend als de
pruikentijd, of ook wel de tijd van
pruiken en revoluties. In heel
Europa droegen aanzienlijke mannen
een pruik. De reden dat ze een pruik
droegen was om te laten zien dat ze
rijk en machtig waren. Aanzienlijke
vrouwen droegen geen pruik. In
plaats daarvan droegen lieten ze
haarstukjes verwerken in hun
opgestoken kapsel.
Nederland had een economische
voorsprong aan Engeland en Schotland, maar in de 18 e eeuw, rond 17o0 ging de
Nederlandse economisch slecht vergeleken met eerst. Er ontstonden grote
inkomensverschillen VOC haalde minder winsten dan normaal en de
werkloosheid steeg enorm. Toen in 1707 Engeland en Schotland samen Groot-
Brittannië vormden haalde hun de voorsprong
die Nederland had in.
Een groot deel van alle Franse staatinkomen
kwam uit belastingen die mensen niet in een
keer afdroegen aan de staat, maar betaalde bij
het kopen van boodschappen bijvoorbeeld. Dit
noemde ze indirecte belasting.
In de Franse standenmaatschappij was de
bevolking in standen verdeeld. Tot welke stand
je behoorde hing af van wie je ouders waren. Er
waren drie standen. De geestelijke vormden de
eerste stand, de adel de tweede stand, en de
rest de
derde stand.
Elke stand
had zijn
eigen
rechten en
plichten. De eerste en tweede stand hadden
veel privileges. Ze betaalde weinig tot geen
belasting en hoefden geen arbeid te
verrichten. De derde stand daarentegen
hadden weinig rechten.
In de 17e eeuw werden er veel ontdekkingen
gedaan in westerse landen. Hierdoor
ontstond er in de 18e eeuw het idee dat mensen alles konden begrijpen en
verklaren met hun verstand. De mensen die deze manier van gebruik van het
verstand wilden bevorderen verlichting genoemd. De verlichting zorgde voor
veel kritiek in de standenmaatschappij. Ze vonden dat er rechten moesten zijn
die voor iedereen gelden. Aangezien de rechten totaal niet gelijk waren,
bijvoorbeeld met de standenmaatschappij. Ze noemde dat mensenrechten. Ook
, moest er een rechtsstaat komen, waarin de wet gelijk was voor iedereen en
waar iedereen zich aan moest houden.
De verlichters dachten dat deze manier van
rationeel denken de wereld beter en gelukkiger
zou maken. Daarom brachten de twee Franse
schrijvers Diderot en d’Alembert kennis bij
elkaar in de Encyclopédie.
Voordat de verlichting bestond, geloofde
iedereen
dat god
ingreep in
het leven.
Bijvoorbeeld als er en ramp was, werd het
gezien als een straf van god. Verlichte
denkers zeiden dat alles het gevolg was van
natuurlijke en menselijke handelen. Door de
verlichters gingen mensen hier dus anders
over denken. De Franse man Voltair, zag
god als iemand die wel de wereld had
geschapen, maar verder alles lier gebeuren.
Ook werden er mensen atheïst. Hun
geloofde helemaal niet meer in god.
In 1174 was er een dominee die voorspelde
dat de ondergang van de wereld precies
was zoals het in de bijbel werd voorspeld.
Het was een voorspelling die veel paniek
veroorzaakte. Maar de verlicher, Eise
Eisinga geloofde het niet. Hij deed namelijk
onderzoek naar wis- en sterrenkunde. Hij
bouwde een zonnestelsel na, om mensen te
laten zien dat het niet waar was.
John Locke schreef dat vorsten en
regeringen hun macht niet van god kregen,
maar van het volk. Charles Montequieu
schreef absolutisme leidt tot onderdrukking en macht misbruik. Als dit gebeurde
mocht het volk ze afzetten en een andere regering aanwijzen. Charles vond dat
het gezag van de overheid verdeeld moest zijn over drie gescheiden machten.
Dit noemde ze driemachtenleer. Volgens hen moest de wetgevende macht de
wetten maken.
4.2 – Revoluties in Amerika
Vanaf 1607 stichtten Engelsen dertien kolonies aan de Noord-Amerikaanse
oostkust. New York was een van die kolonies. In de Britse kolonies woonde
mensen van Europese achtergrond. Ze noemde zichzelf Amerikanen. In verband
met de trans-Atlantische slavenhandel woonden er ook mensen met een
