, Hoofdstuk 9 Zonnestelsel en heelal – Astronomie
paragraaf 9.1 voorkennis
alle krachten bij elkaar op een voorwerp zorgen voor een resulterende kracht (F res) die de
beweging van dat voorwerp bepaalt. Deze resulterende kracht noem je ook wel nettokracht.
als de resulterende kracht nul is, dan is de snleheid van het voorwerp constant of blijft het
voorwerp stilstaan (1e wet van Newton). Het omgekeerde geldt ook.
de gemiddelde snelheid vgem van een voorwerp is de verplaatsing ∆s gedeeld door de tijdsduur
∆s
∆t van die verplaatsing: vgem = Bij een eenparige bewegingen is de snelheid constant: v gem =
∆t
∆s
∆t
een resulterende kracht in de bewegingsrichting zorgt voor een versnleing en een resulterende
kracht tegen de beweginsrichting in zorgt voor een vertraging.
de gemiddelde versnelling agem van een voorwerp is de snelheidstoename ∆v gedeeld door de
∆v
tijdsduur ∆t van die snelheidstoename: agem = Bij een eenparig versnelde beweging is de
∆t
∆v
versnelling constant a =
∆t
de versnelling a van een voorwerp is evenredig met de resulterende kracht F res op dat voorwerp
en omgekeerd evenredig met de massa m van het voorwerp:
Fres e
a= (2 wet van newton).
m
de zwaartekracht Fz op een voorwerp hangt af van de massa m van het voorwerp:
Fz = m ∙ g
kracht is een wisselwerking tussen 2 voorwerpen. De krachten die 2 voorwerpen op elkaar
uitoefenen zijn even groot en tegengesteld gericht (3 e wet van newton).
Paragraaf 9.2 zonnestelsel
Het zonnestelsel
Zon Staat in het centrum van het zonnestelsel
planeten draaien rondom zon, nagenoeg in cirkelbanen; planten
draaien tevens om eigen as; rondom planeten draaien vaak
manen BiNaS 31
Kometen Kleine hemellichamen dat in een baan rond de zon draait
meteoroïden kleine stukjes materie (steen, stof, ijs) die in ruimte bewegen;
deel/brokstuk dat na passeren van dampkring op aarde inslaat
heet meteoriet
asteroïdegordel gordel van materie, draait om zon in baan tussen Mars en Jupiter
Bewegingen van aarde en maan
De draaibewegingen zijn tegen de klok in
- aarde om eigen as; 24 uur; zon komt op in oosten
Schijnbare beweging Aarde staat stil en de hemellichamen draaien), dit wordt
veroorzaakt door het draaien van de aarde rond haar as.
paragraaf 9.1 voorkennis
alle krachten bij elkaar op een voorwerp zorgen voor een resulterende kracht (F res) die de
beweging van dat voorwerp bepaalt. Deze resulterende kracht noem je ook wel nettokracht.
als de resulterende kracht nul is, dan is de snleheid van het voorwerp constant of blijft het
voorwerp stilstaan (1e wet van Newton). Het omgekeerde geldt ook.
de gemiddelde snelheid vgem van een voorwerp is de verplaatsing ∆s gedeeld door de tijdsduur
∆s
∆t van die verplaatsing: vgem = Bij een eenparige bewegingen is de snelheid constant: v gem =
∆t
∆s
∆t
een resulterende kracht in de bewegingsrichting zorgt voor een versnleing en een resulterende
kracht tegen de beweginsrichting in zorgt voor een vertraging.
de gemiddelde versnelling agem van een voorwerp is de snelheidstoename ∆v gedeeld door de
∆v
tijdsduur ∆t van die snelheidstoename: agem = Bij een eenparig versnelde beweging is de
∆t
∆v
versnelling constant a =
∆t
de versnelling a van een voorwerp is evenredig met de resulterende kracht F res op dat voorwerp
en omgekeerd evenredig met de massa m van het voorwerp:
Fres e
a= (2 wet van newton).
m
de zwaartekracht Fz op een voorwerp hangt af van de massa m van het voorwerp:
Fz = m ∙ g
kracht is een wisselwerking tussen 2 voorwerpen. De krachten die 2 voorwerpen op elkaar
uitoefenen zijn even groot en tegengesteld gericht (3 e wet van newton).
Paragraaf 9.2 zonnestelsel
Het zonnestelsel
Zon Staat in het centrum van het zonnestelsel
planeten draaien rondom zon, nagenoeg in cirkelbanen; planten
draaien tevens om eigen as; rondom planeten draaien vaak
manen BiNaS 31
Kometen Kleine hemellichamen dat in een baan rond de zon draait
meteoroïden kleine stukjes materie (steen, stof, ijs) die in ruimte bewegen;
deel/brokstuk dat na passeren van dampkring op aarde inslaat
heet meteoriet
asteroïdegordel gordel van materie, draait om zon in baan tussen Mars en Jupiter
Bewegingen van aarde en maan
De draaibewegingen zijn tegen de klok in
- aarde om eigen as; 24 uur; zon komt op in oosten
Schijnbare beweging Aarde staat stil en de hemellichamen draaien), dit wordt
veroorzaakt door het draaien van de aarde rond haar as.