Juridische Aspecten van Kindermishandeling
Pedagogische wetenschappen – 2021
Minor kindermishandeling en verwaarlozing
Inhoud
College 0: Inleiding recht voor niet-juristen ............................................................................... 2
College 1: Kinderrechten .............................................................................................................. 5
College 2: Preventie en Signalering .......................................................................................... 10
College 3: Vrijwillige aanpak en ondertoezichtstelling bij kindermishandeling .................. 17
College 4: Uithuisplaatsing van minderjarigen ........................................................................ 24
College 5: Aanpak kindermishandeling: Strafrecht en Wet tijdelijk huisverbod ................. 31
1
,College 0: Inleiding recht voor niet-juristen
Inhoud kennisclip 1:
1. Wat is recht?
2. Het Nederlandse rechtssysteem
3. Jeugdrecht: belangrijke rechtsbegrippen
1. Wat is recht?
- Sluimerend op de achtergrond? Als alles goed gaat is recht niet perse nodig.
- Exacte definitie is niet te geven
- Elementen:
o Regels en Normen
o Doel: maatschappelijk leven ordenen
2. Het Nederlandse rechtssysteem
Bronnen van recht
- Wetgeving: rechtsregels zijn hierin te vinden, wetten bestaan weer uit artikelen.
- Jurisprudentie: verzameling van de uitspreken van belangrijke rechters.
- Gewoonterecht: recht dat zich in de loop der jaren ontwikkelt en recht word.
- Verdragen: overeenkomsten tussen 2 partijen zoals staten of organisaties,
bijvoorbeeld Verdrag voor de rechten van het kind.
Indelingen in het recht
1. Publiek-en privaatrecht
o Publiekrecht: regelt rechtsverhouding overheid-burger → Bijv. Strafrecht
o Privaatrecht: regelt rechtsverhouding burgers (en rechtspersonen) → Bijv.
familierecht
2. Materieel en formeel recht
o Materieel recht: inhoudelijk recht → Bijv. Burgerlijk Wetboek (BW); bijv. het
recht op omgang.
o Formeel recht: procedure regels → Bijv. Wetboek van Burgerlijke
Rechtsvordering (Rv); bijv. Het hoorrecht
3. Nationaal en internationaal recht
o Nationaal recht: alle bepalingen die door onze wetgeving zijn opgesteld in
Nederland
o Internationaal recht: bijvoorbeeld Mensenrechten en kinderrechten zoals
die (o.a.) zijn neergelegd in de:
• EVRM (Het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens)
• IVRK (Het Internationale Verdrag voor de Rechten van het Kind).
o Toezicht op handhaving van verdragsregels
• Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg
• Het Comité voor de Rechten van het Kind in Geneve
4. Rechtsgebieden
2
,Indeling recht
Naar de Rechter
3
, Het Jeugdrecht
Het Jeugdrecht bestrijkt verschillende rechtsgebieden die betrekking hebben op de
rechtspositie van de minderjarige:
- Burgerlijk recht (Boek 1 Burgerlijk Wetboek, Boek 7 WGBO); afstamming en gezag
- Strafrecht
- Bestuursrecht (Jeugdwet, Wet tijdelijk huisverbod)
- Internationaal recht (IVRK, EVRM)
3. Belangrijke rechtsbegrippen jeugdrecht
1. Ouderschap (juridisch ouder)
2. Minderjarigheid (art. 1:233 BW)
3. Gezag: ouderlijk gezag of voogdij (art. 1:245 BW)
4. Beperking van het ouderlijk gezag
5. Kindermishandeling
Hoe verwijs is naar een wet?
- Artikel – Artikellid – Subonderdeel – Wet
- Voorbeeld: art. 77h lid 2 sub a Sr
Hoe verwijs ik naar jurisprudentie
- Instantie – jaartal – (titel)
- Minimale vereisten
o EHRM 2010 M.A.K. en R.K. v. UK
o HR 2009 (verschoningsrecht arts)
Juridische vaardigheden
1. Hoge Raad uitspraak lezen
- Begin bij partijnamen
- Dan naar kopje ‘Hoge Raad’
- Feiten
- Vordering en procesverloop (rechtbank, hof)
- Beoordeling van de klachten
- Dictum: verwerpt beroep, vernietigt arrest, bekrachtigt, verwijst
- Conclusie advocaat-generaal & evt. noot
2. EHRM uitspraak lezen (in het Engels)
- Het voorblad
- Vermelding van naam en kamer
- Procedure
- De feiten
- Het recht
- Het dictum
- Soms een noot en een samenvatting
4
Pedagogische wetenschappen – 2021
Minor kindermishandeling en verwaarlozing
Inhoud
College 0: Inleiding recht voor niet-juristen ............................................................................... 2
College 1: Kinderrechten .............................................................................................................. 5
College 2: Preventie en Signalering .......................................................................................... 10
College 3: Vrijwillige aanpak en ondertoezichtstelling bij kindermishandeling .................. 17
College 4: Uithuisplaatsing van minderjarigen ........................................................................ 24
College 5: Aanpak kindermishandeling: Strafrecht en Wet tijdelijk huisverbod ................. 31
1
,College 0: Inleiding recht voor niet-juristen
Inhoud kennisclip 1:
1. Wat is recht?
2. Het Nederlandse rechtssysteem
3. Jeugdrecht: belangrijke rechtsbegrippen
1. Wat is recht?
- Sluimerend op de achtergrond? Als alles goed gaat is recht niet perse nodig.
- Exacte definitie is niet te geven
- Elementen:
o Regels en Normen
o Doel: maatschappelijk leven ordenen
2. Het Nederlandse rechtssysteem
Bronnen van recht
- Wetgeving: rechtsregels zijn hierin te vinden, wetten bestaan weer uit artikelen.
- Jurisprudentie: verzameling van de uitspreken van belangrijke rechters.
- Gewoonterecht: recht dat zich in de loop der jaren ontwikkelt en recht word.
- Verdragen: overeenkomsten tussen 2 partijen zoals staten of organisaties,
bijvoorbeeld Verdrag voor de rechten van het kind.
Indelingen in het recht
1. Publiek-en privaatrecht
o Publiekrecht: regelt rechtsverhouding overheid-burger → Bijv. Strafrecht
o Privaatrecht: regelt rechtsverhouding burgers (en rechtspersonen) → Bijv.
familierecht
2. Materieel en formeel recht
o Materieel recht: inhoudelijk recht → Bijv. Burgerlijk Wetboek (BW); bijv. het
recht op omgang.
o Formeel recht: procedure regels → Bijv. Wetboek van Burgerlijke
Rechtsvordering (Rv); bijv. Het hoorrecht
3. Nationaal en internationaal recht
o Nationaal recht: alle bepalingen die door onze wetgeving zijn opgesteld in
Nederland
o Internationaal recht: bijvoorbeeld Mensenrechten en kinderrechten zoals
die (o.a.) zijn neergelegd in de:
• EVRM (Het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens)
• IVRK (Het Internationale Verdrag voor de Rechten van het Kind).
o Toezicht op handhaving van verdragsregels
• Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg
• Het Comité voor de Rechten van het Kind in Geneve
4. Rechtsgebieden
2
,Indeling recht
Naar de Rechter
3
, Het Jeugdrecht
Het Jeugdrecht bestrijkt verschillende rechtsgebieden die betrekking hebben op de
rechtspositie van de minderjarige:
- Burgerlijk recht (Boek 1 Burgerlijk Wetboek, Boek 7 WGBO); afstamming en gezag
- Strafrecht
- Bestuursrecht (Jeugdwet, Wet tijdelijk huisverbod)
- Internationaal recht (IVRK, EVRM)
3. Belangrijke rechtsbegrippen jeugdrecht
1. Ouderschap (juridisch ouder)
2. Minderjarigheid (art. 1:233 BW)
3. Gezag: ouderlijk gezag of voogdij (art. 1:245 BW)
4. Beperking van het ouderlijk gezag
5. Kindermishandeling
Hoe verwijs is naar een wet?
- Artikel – Artikellid – Subonderdeel – Wet
- Voorbeeld: art. 77h lid 2 sub a Sr
Hoe verwijs ik naar jurisprudentie
- Instantie – jaartal – (titel)
- Minimale vereisten
o EHRM 2010 M.A.K. en R.K. v. UK
o HR 2009 (verschoningsrecht arts)
Juridische vaardigheden
1. Hoge Raad uitspraak lezen
- Begin bij partijnamen
- Dan naar kopje ‘Hoge Raad’
- Feiten
- Vordering en procesverloop (rechtbank, hof)
- Beoordeling van de klachten
- Dictum: verwerpt beroep, vernietigt arrest, bekrachtigt, verwijst
- Conclusie advocaat-generaal & evt. noot
2. EHRM uitspraak lezen (in het Engels)
- Het voorblad
- Vermelding van naam en kamer
- Procedure
- De feiten
- Het recht
- Het dictum
- Soms een noot en een samenvatting
4
