Leren en cognitie Samenvatting
College 1 (H1)
De definitie van leren
Leren is een lange termijn verandering in mentale representaties of associaties als gevolg van
een ervaring.
- Door te leren kan men zich onderscheiden van anderen.
- Of een individu leert, kan vastgesteld worden door het gedrag van diegene te
bestuderen.
Iemand kan bijvoorbeeld nieuw gedrag vertonen, bestaand gedrag veranderen
of anders reageren op een stimulus.
Het bestuderen van een leerproces kan het beste objectief en systematisch.
- Er zijn twee typen onderzoek om leerprocessen te bestuderen:
1. Basic research. In dit type onderzoek worden specifieke leerprocessen onder
zeer gecontroleerde condities onderzocht.
2. Applied research. In dit type onderzoek wordt het menselijk leren bij ‘real-world’
taken en omstandigheden bestudeerd.
- Onderzoek data kan twee vormen aannemen, namelijk kwantitatief (getallen) en
kwalitatief (woorden om gedachten of ervaringen te onderzoeken).
Leerprincipes en leertheorieën
De uitspraken van psychologen over leren bestaan uit twee onderdelen:
1. Leerprincipes. Deze principes identificeren bepaalde factoren die het leren beïnvloeden
en beschrijven welke specifieke effecten deze factoren hebben.
- Voorbeeld: Gedrag dat gevolgd wordt door een beloning (factor) komt vaker
voor (effect) dan gedrag dat niet gevolgd wordt door een beloning.
- Leerprincipes zijn het meest geschikt als ze in verschillende situaties toegepast
kunnen worden.
2. Leertheorieën. Deze theorieën verklaren waarom bepaalde factoren belangrijk zijn
voor leerprocessen.
- Voorbeeld: Een beloning beïnvloedt het leerproces omdat een beloning de
aandacht van een individu vergroot en die aandacht zorgt ervoor dat er geleerd
wordt.
- Leertheorieën veranderen constant omdat er steeds nieuwe onderzoeken gedaan
worden die nieuwe uitkomsten hebben.
Binnen de vroege psychologie werden processen als denken en leren bestudeerd met niet-
objectieve methoden.
- Er waren twee dominante perspectieven, namelijk het structuralisme en
functionalisme, die beide een precieze methodiek miste.
- Introspectie is een manier om denken en leren te onderzoeken door middel van het
‘kijken’ in de hoofden van individuen en vertellen wat zij denken.
Rond 1900 kwam er kritiek op deze aanpak: psychologen stelden dat
onderzoekers zich moesten focussen op twee dingen die geobserveerd en
objectief gemeten konden worden, namelijk gedrag en gebeurtenissen in de
omgeving.
Binnen het behaviorisme wordt getracht leren en gedrag te beschrijven door middel van een
analyse van stimulus-respons relaties.
, - Het behavioristisch perspectief heeft veel invloed gehad op ons begrip over hoe
mensen leren en hoe therapeutische omgevingen mensen kunnen helpen om zich
effectiever te gedragen.
- Het behavioristisch model stelt dat het brein een black box is, dit houdt in dat mensen
alleen kunnen leren door zelf iets te doen.
Het idee dat individuen ook leren als zij anderen iets zien doen, ook wel
modeling genoemd, zorgde voor de aansporing van de sociale leertheorie.
Binnen het cognitivisme worden mentale fenomenen bestudeerd met objectieve en
wetenschappelijke methoden.
- Cognitie is een paraplutem, waartoe de mentale processen gerekend worden die
optreden wanneer individuen waarnemen, informatie verwerken, leren, denken en
problemen oplossen.
- De sociale leertheorie gebruikt bepaalde aspecten van het cognitivisme om
leerprocessen te verklaren.
Door het mengen van deze twee perspectieven, ontstond de sociale cognitieve
theorie.
Recente technische innovaties hebben ervoor gezorgd dat er daadwerkelijk in het brein
gekeken kan worden.
- De cognitieve neurowetenschappen hebben ontdekt hoe het brein het gedrag en het
leervermogen van individuen kan beïnvloeden en hoe gedrag en leren de ontwikkeling
van het brein kan beïnvloeden.
De verschillende theorieën
Mensen zijn geavanceerd in leren en denken, maar waarom?
1. De cortex (belangrijk bij denken) is complexer en beter ontwikkeld dan dat van andere
organismen.
2. De flexibele taalvaardigheden van mensen zorgen ervoor dat mensen beter kunnen
communiceren en samen kunnen werken dan andere organismen.
3. Mensen kunnen kennis doorgeven aan de volgende generatie.
4. De sociale en culturele omgevingen van mensen zorgen voor support systemen om
nieuwe uitdagingen en problemen aan te pakken.
- Socioculturele/contextuele theorieën zijn theorieën over de cruciale rollen van
sociale interacties en cultuur.
, Leertheorieën hebben vier voordelen ten opzichte van leerprincipes:
1. Theorieën kunnen de uitkomst van veel verschillende studies samenvatten.
- Theorieën zijn beknopt, ook wel parsimonious genoemd.
2. Theorieën zorgen voor beginpunten voor nieuw onderzoek doordat theorieën
onderzoeksvragen suggereren.
3. Theorieën helpen het begrijpen en verklaren van onderzoeksresultaten.
4. Theorieën kunnen instructionele en therapeutische omgevingen ontwerpen door kennis
te geven over de onderliggende mechanismen die leren mogelijk maken.
Maar, leertheorieën hebben ook twee nadelen ten opzichte van leerprincipes:
1. Geen enkele theorie kan alle onderzoeksresultaten verklaren, dit komt omdat elke
theorie zich ergens op focust en daarmee sommige fenomenen negeert.
2. Theorieën beïnvloeden nieuwe informatie, hiermee wordt onze kennis over leren
gebiased.
College 1 (H1)
De definitie van leren
Leren is een lange termijn verandering in mentale representaties of associaties als gevolg van
een ervaring.
- Door te leren kan men zich onderscheiden van anderen.
- Of een individu leert, kan vastgesteld worden door het gedrag van diegene te
bestuderen.
Iemand kan bijvoorbeeld nieuw gedrag vertonen, bestaand gedrag veranderen
of anders reageren op een stimulus.
Het bestuderen van een leerproces kan het beste objectief en systematisch.
- Er zijn twee typen onderzoek om leerprocessen te bestuderen:
1. Basic research. In dit type onderzoek worden specifieke leerprocessen onder
zeer gecontroleerde condities onderzocht.
2. Applied research. In dit type onderzoek wordt het menselijk leren bij ‘real-world’
taken en omstandigheden bestudeerd.
- Onderzoek data kan twee vormen aannemen, namelijk kwantitatief (getallen) en
kwalitatief (woorden om gedachten of ervaringen te onderzoeken).
Leerprincipes en leertheorieën
De uitspraken van psychologen over leren bestaan uit twee onderdelen:
1. Leerprincipes. Deze principes identificeren bepaalde factoren die het leren beïnvloeden
en beschrijven welke specifieke effecten deze factoren hebben.
- Voorbeeld: Gedrag dat gevolgd wordt door een beloning (factor) komt vaker
voor (effect) dan gedrag dat niet gevolgd wordt door een beloning.
- Leerprincipes zijn het meest geschikt als ze in verschillende situaties toegepast
kunnen worden.
2. Leertheorieën. Deze theorieën verklaren waarom bepaalde factoren belangrijk zijn
voor leerprocessen.
- Voorbeeld: Een beloning beïnvloedt het leerproces omdat een beloning de
aandacht van een individu vergroot en die aandacht zorgt ervoor dat er geleerd
wordt.
- Leertheorieën veranderen constant omdat er steeds nieuwe onderzoeken gedaan
worden die nieuwe uitkomsten hebben.
Binnen de vroege psychologie werden processen als denken en leren bestudeerd met niet-
objectieve methoden.
- Er waren twee dominante perspectieven, namelijk het structuralisme en
functionalisme, die beide een precieze methodiek miste.
- Introspectie is een manier om denken en leren te onderzoeken door middel van het
‘kijken’ in de hoofden van individuen en vertellen wat zij denken.
Rond 1900 kwam er kritiek op deze aanpak: psychologen stelden dat
onderzoekers zich moesten focussen op twee dingen die geobserveerd en
objectief gemeten konden worden, namelijk gedrag en gebeurtenissen in de
omgeving.
Binnen het behaviorisme wordt getracht leren en gedrag te beschrijven door middel van een
analyse van stimulus-respons relaties.
, - Het behavioristisch perspectief heeft veel invloed gehad op ons begrip over hoe
mensen leren en hoe therapeutische omgevingen mensen kunnen helpen om zich
effectiever te gedragen.
- Het behavioristisch model stelt dat het brein een black box is, dit houdt in dat mensen
alleen kunnen leren door zelf iets te doen.
Het idee dat individuen ook leren als zij anderen iets zien doen, ook wel
modeling genoemd, zorgde voor de aansporing van de sociale leertheorie.
Binnen het cognitivisme worden mentale fenomenen bestudeerd met objectieve en
wetenschappelijke methoden.
- Cognitie is een paraplutem, waartoe de mentale processen gerekend worden die
optreden wanneer individuen waarnemen, informatie verwerken, leren, denken en
problemen oplossen.
- De sociale leertheorie gebruikt bepaalde aspecten van het cognitivisme om
leerprocessen te verklaren.
Door het mengen van deze twee perspectieven, ontstond de sociale cognitieve
theorie.
Recente technische innovaties hebben ervoor gezorgd dat er daadwerkelijk in het brein
gekeken kan worden.
- De cognitieve neurowetenschappen hebben ontdekt hoe het brein het gedrag en het
leervermogen van individuen kan beïnvloeden en hoe gedrag en leren de ontwikkeling
van het brein kan beïnvloeden.
De verschillende theorieën
Mensen zijn geavanceerd in leren en denken, maar waarom?
1. De cortex (belangrijk bij denken) is complexer en beter ontwikkeld dan dat van andere
organismen.
2. De flexibele taalvaardigheden van mensen zorgen ervoor dat mensen beter kunnen
communiceren en samen kunnen werken dan andere organismen.
3. Mensen kunnen kennis doorgeven aan de volgende generatie.
4. De sociale en culturele omgevingen van mensen zorgen voor support systemen om
nieuwe uitdagingen en problemen aan te pakken.
- Socioculturele/contextuele theorieën zijn theorieën over de cruciale rollen van
sociale interacties en cultuur.
, Leertheorieën hebben vier voordelen ten opzichte van leerprincipes:
1. Theorieën kunnen de uitkomst van veel verschillende studies samenvatten.
- Theorieën zijn beknopt, ook wel parsimonious genoemd.
2. Theorieën zorgen voor beginpunten voor nieuw onderzoek doordat theorieën
onderzoeksvragen suggereren.
3. Theorieën helpen het begrijpen en verklaren van onderzoeksresultaten.
4. Theorieën kunnen instructionele en therapeutische omgevingen ontwerpen door kennis
te geven over de onderliggende mechanismen die leren mogelijk maken.
Maar, leertheorieën hebben ook twee nadelen ten opzichte van leerprincipes:
1. Geen enkele theorie kan alle onderzoeksresultaten verklaren, dit komt omdat elke
theorie zich ergens op focust en daarmee sommige fenomenen negeert.
2. Theorieën beïnvloeden nieuwe informatie, hiermee wordt onze kennis over leren
gebiased.
