In-group en out-group Ingroup (wij) = de groep waar je zelf toe behoort.
Outgroup (zij) = de groep waar je zelf niet toe behoort.
Schema’s ‘Denkcategorieën’ die het inschatten van mensen en situaties eenvoudiger maken. Ze
worden gebaseerd op vroegere ervaringen en helpen ons de wereld om ons heen te
begrijpen.
Stereotypen Algemene ideeën die we hebben over een groep als geheel, waardoor we verwachtingen
hebben over de individuele leden van die groep.
Stereotypering Het toeschrijven van kenmerken aan een persoon puur omdat hij tot een sociale groep
behoort.
Confirmation bias De neiging om te zoeken naar informatie die overeenkomt met onze verwachtingen en
overtuigingen.
Vooroordelen Negatieve houdingen, overtuigingen en gevoelens tegenover iemand omdat hij lid is van
een bepaalde groep. Opvattingen, gevoelens en gedachten.
Discriminatie Onterecht onderscheid maken, waarbij je de ene groep benadeelt ten opzichte van de
anderen. Handelen naar vooroordelen.
Dehumanisering Mensen minder als mens beschouwen.
Interpretatie Een persoonlijk oordeel over de betekenis van een waarneming. Door de interpretatie
van een situatie, krijg je gedachten en daar ga je je naar voelen en gedragen.
Cognities Cognities zijn alle dingen waar we ons hoofd voor gebruiken: dromen, herinneringen,
beelden, aandacht en dus ook gedachten.
Cognitieve therapie (CT) Cognitieve psychotherapie wordt ingezet om het cognitief functioneren te veranderen.
Leren om gebeurtenissen anders te interpreteren.
Stap 1: Het denkpatroon veranderen van ‘de situatie bepaalt mijn gevoel en
gedrag’ naar ‘mijn gedachten bepalen mijn gevoel en gedrag’.
Stap 2: Mensen helpen bij het op het spoor komen van hun disfunctionele/irrationele
gedachten door er kritische vragen bij te stellen.
– Vaststellen welke van de gedachten rationeel is en welke irrationeel.
Twee belangrijke criteria:
1. Is de gedachte gebaseerd op bewijs?
2. Helpt de gedachte mij om mij te voelen en te gedragen op een manier die ik wil?
Helpt de gedachte mij om mijn doelen te bereiken?
Stap 3: De disfunctionele gedachten vervangen door helpende gedachten die wél waar
zijn.
Rationele gedachten Een gedachten is rationeel (helpend/bevrijdend) als deze:
– Logisch is
– Toetsbaar is aan de hand van feiten
– Genuanceerd is (d.w.z. met een redelijke mate van zekerheid juist is)
– Tot een passende emotie leidt
– Je verder helpt, bijdraagt aan je zelfvertrouwen
Disfunctionele/irrationele Gedachten die niet waar zijn en niet helpend zijn.
gedachten
Kernovertuigingen Meest diepliggende schema’s over jezelf. Moeilijk te beïnvloeden
Intermediaire opvattingen Ongeschreven regels voor jezelf, do’s en dont’s. Soms bij te stellen met
gedragsoefeningen
Automatische gedachten Negatief denken, zwart-wit denken, generaliseren, gedachten lezen, toekomst
voorspellen, moet-denken. Relatief makkelijk op te sporen en bij te stellen
Denkfout: negatief denken Alles in een negatief daglicht plaatsen.
Outgroup (zij) = de groep waar je zelf niet toe behoort.
Schema’s ‘Denkcategorieën’ die het inschatten van mensen en situaties eenvoudiger maken. Ze
worden gebaseerd op vroegere ervaringen en helpen ons de wereld om ons heen te
begrijpen.
Stereotypen Algemene ideeën die we hebben over een groep als geheel, waardoor we verwachtingen
hebben over de individuele leden van die groep.
Stereotypering Het toeschrijven van kenmerken aan een persoon puur omdat hij tot een sociale groep
behoort.
Confirmation bias De neiging om te zoeken naar informatie die overeenkomt met onze verwachtingen en
overtuigingen.
Vooroordelen Negatieve houdingen, overtuigingen en gevoelens tegenover iemand omdat hij lid is van
een bepaalde groep. Opvattingen, gevoelens en gedachten.
Discriminatie Onterecht onderscheid maken, waarbij je de ene groep benadeelt ten opzichte van de
anderen. Handelen naar vooroordelen.
Dehumanisering Mensen minder als mens beschouwen.
Interpretatie Een persoonlijk oordeel over de betekenis van een waarneming. Door de interpretatie
van een situatie, krijg je gedachten en daar ga je je naar voelen en gedragen.
Cognities Cognities zijn alle dingen waar we ons hoofd voor gebruiken: dromen, herinneringen,
beelden, aandacht en dus ook gedachten.
Cognitieve therapie (CT) Cognitieve psychotherapie wordt ingezet om het cognitief functioneren te veranderen.
Leren om gebeurtenissen anders te interpreteren.
Stap 1: Het denkpatroon veranderen van ‘de situatie bepaalt mijn gevoel en
gedrag’ naar ‘mijn gedachten bepalen mijn gevoel en gedrag’.
Stap 2: Mensen helpen bij het op het spoor komen van hun disfunctionele/irrationele
gedachten door er kritische vragen bij te stellen.
– Vaststellen welke van de gedachten rationeel is en welke irrationeel.
Twee belangrijke criteria:
1. Is de gedachte gebaseerd op bewijs?
2. Helpt de gedachte mij om mij te voelen en te gedragen op een manier die ik wil?
Helpt de gedachte mij om mijn doelen te bereiken?
Stap 3: De disfunctionele gedachten vervangen door helpende gedachten die wél waar
zijn.
Rationele gedachten Een gedachten is rationeel (helpend/bevrijdend) als deze:
– Logisch is
– Toetsbaar is aan de hand van feiten
– Genuanceerd is (d.w.z. met een redelijke mate van zekerheid juist is)
– Tot een passende emotie leidt
– Je verder helpt, bijdraagt aan je zelfvertrouwen
Disfunctionele/irrationele Gedachten die niet waar zijn en niet helpend zijn.
gedachten
Kernovertuigingen Meest diepliggende schema’s over jezelf. Moeilijk te beïnvloeden
Intermediaire opvattingen Ongeschreven regels voor jezelf, do’s en dont’s. Soms bij te stellen met
gedragsoefeningen
Automatische gedachten Negatief denken, zwart-wit denken, generaliseren, gedachten lezen, toekomst
voorspellen, moet-denken. Relatief makkelijk op te sporen en bij te stellen
Denkfout: negatief denken Alles in een negatief daglicht plaatsen.
