Samenvatting Internationale Economie

Internationale economie

Inhoudsopgave
Hoofdstuk 0: Praktische informatie................................................................................................................ 2

Hoofdstuk 1: Wat is internationale economie?............................................................................................... 2

Reële economie: stijging van de handelsstromen.................................................................................................3

Reële economie: voordelen en nadelen van handel..............................................................................................6

Reële economie: handelspatroon voorspellen......................................................................................................7

Reële economie: effect van overheidsbeleid op handel........................................................................................7

Voorbeeld om de voordelen van vrijhandel/ handelsakkoorden aan te tonen.....................................................7

Hoofdstuk 2: Een overzicht van de wereldhandel.........................................................................................10

Het graviteitsmodel verklaart handel.................................................................................................................10

Wat verklaart/ beïnvloedt handel?.....................................................................................................................10

Basisvergelijking graviteitsmodel........................................................................................................................11

Veranderend patroon van wereldhandel: is de wereld kleiner geworden?........................................................13

Veranderend patroon van wereldhandel: welke goederen worden verhandeld?..............................................13

Veranderend patroon van wereldhandel: outsourcing/ offshoring....................................................................14

Hoofdstuk 3: Arbeidsproductiviteit en comparatieve voordelen: het Ricardiaanse model.............................15

1. Inleiding...........................................................................................................................................................15

2. Concept van comparatief voordeel.................................................................................................................15

3. Comparatief voordeel met 2 goederen...........................................................................................................18
Relatieve productie en relatieve prijzen zonder handel (= situatie in 1 land)................................................18
Relatieve productie en relatieve prijzen met handel (thuisland en buitenland)............................................21
Voordelen van handel.....................................................................................................................................26
Relatieve lonen................................................................................................................................................28
Misvattingen over comparatief voordeel........................................................................................................29

4.Comparatief voordeel met meerdere goederen...............................................................................................30
Relatieve productie met handel......................................................................................................................30
Voordelen van handel.....................................................................................................................................34

5.Transportkosten en niet-verhandelbare goederen..........................................................................................34

6.Empirische evidentie mbt Ricardiaans model..................................................................................................35

Hoofdstuk 4: specifieke factoren en inkomensverdeling...............................................................................36

Inleiding...............................................................................................................................................................36


1

, Het specifieke factorenmodel..............................................................................................................................37
Assumpties......................................................................................................................................................37
Productiemogelijkheden.................................................................................................................................37
Prijzen, lonen en arbeidsallocatie...................................................................................................................41

Internationale handel in het specifieke factoren model.....................................................................................48

Inkomensverdeling en de winsten uit handel......................................................................................................49

Handelsbeleid: preview.......................................................................................................................................50

Hoofdstuk 5: Productiemiddelen en handel: het Heckscher-Ohlin model......................................................51

Inleiding...............................................................................................................................................................51

Model van een twee-factor economie = situatie in 1 land..................................................................................51
Productiemogelijkheden.................................................................................................................................51
Verband factorprijzen en inzet PF...................................................................................................................54
Verband factor- en goederenprijzen...............................................................................................................55
Verband goederenprijzen en inzet PF.............................................................................................................56
Verband PF en output.....................................................................................................................................56

Internationale handel tussen twee-factor economieën......................................................................................57

Voordelen van handel..........................................................................................................................................58

Factorprijsegalisatie............................................................................................................................................59

Empirische evidentie............................................................................................................................................60



Hoofdstuk 0: Praktische informatie
- OPO als onderdeel van een leerlijn: bouwt verder op micro- en macro-
economie
- Nodige voorkennis: micro en macro-economie
- Begeleiding:
 Discussieruimte op TOLEDO, niet via mail
 Regelmatige Q&A sessies via Blackboard Collaborate
- Handboek:
 International Trade: Theory and Policy (2018), Paul Krugman, Maurice Obstfeld,
Marc Mélitz
- Lesopnames: Toledo
- Transparanten: Toledo
- Examen: schriftelijk, meerkeuzevragen; zowel kennis- als inzichts- als
toepassingsvragen
- Indien gastcolleges: informatie en leerstof op Toledo
- Inhoudstafel: zie verder




Hoofdstuk 1: Wat is internationale economie?


2

, - Internationale economie bestaat uit 2 delen
1. Reële economie
 Stijging van de handelsstromen
 Voordelen en nadelen van handel
 Handelspatroon voorspellen
 Effect van overheidsbeleid op handel
2. Monetaire economie

- Internationale economie bestudeert economische interacties tussen landen en de
problemen die zich hierbij kunnen voordoen
- De studie van internationale economie is nog nooit zo belangrijk geweest als
vandaag de dag
 Toenemende anti-globalisering
 Toenemende regionalisering
 Toenemend nationalisme


Reële economie: stijging van de handelsstromen




- Algemene tendens: stijging van handel in goederen
 Deze stijging is niet hetzelfde voor alle regio’s
 Waaraan is deze stijging te danken de laatste 40 jaar?
 Sluiten van handelsakkoorden
 Technologische verbeteringen
 Dalende transportkosten
 Open grenzen
- Maar er zijn ook 2 dalingen geweest
1. Economische crisis 2008-2009
2. Toenemend protectionisme wereldwijd (Trump tijdperk)




3

, - Figuur geeft het verschil tussen export en import doorheen de tijd voor
verschillende regio’s
 Europa & Latijns-Amerika: export en import stijgen ongeveer in gelijke
mate
 Geen tekort en geen overschot op de handelsbalans =
handelsbalans is in evenwicht
 Noord-Amerika: import > export
 Tekort op de handelsbalans
 VS is geld verschuldigd aan andere landen, oplossing: tarieven
instellen op import
 Dit is NIET altijd slecht!
o Als de binnenlandse economie het goed doet en import
gebruikt om te voldoen aan de binnenlandse economie 
GOED
o Als men overheidsfinanciering moet gebruiken om het
tekort op te lossen  SLECHT
 Afrika: export en import stijgen in gelijke mate (buiten de afgelopen
paar jaar)
 Handelsbalans in evenwicht
 Midden Oosten: export > import
 Door de export van grondstoffen en olie
 Overschot op de handelsbalans
 Azië: export > import
 Overschot op de handelsbalans
 Commonwealth of Independent States (bv. Rusland): export > import
 Overschot op de handelsbalans




4