Samenvatting Management Informatiesystemen MIS1 – H 1, 10, 16, 2, 4, 3, 5, 6 en 7
Hoofdstuk 1 – Organisaties en informatie
Informatietechnologie (IT): de methoden, technieken en technische hulpmiddelen voor het
verwerken van informatie.
Informatie- en communicatietechnologie (ICT): Als informatie-uitwisseling en communicatie via
bijvoorbeeld computernetwerken, telefoonverbindingen of internet verloopt.
Kenmerken van organisaties zijn:
• De doelstellingen – Vaak een mix van doelstellingen, moeten geoperationaliseerd worden
(meetbaar maken). Het doel zodanig beschrijven dat achteraf gekeken kan worden als het
doel behaald is. Privédoelstellingen (werknemers willen salaris verhogen of promotie
behalen) mogen niet overheersen.
• De organisatiecultuur – In een formele cultuur gaan werknemers via duidelijke
omgangsvormen met elkaar om. In een informele cultuur kan een werknemer zich vrijer
gedragen en spreekt hij zijn collega eerder aan met je. Organisaties zijn in te delen in profit
organisaties (hebben een winstoogmerk) en non-profit organisaties (zonder winstoogmerk).
• De primaire processen – zijn de processen in een organisatie waar het om draait. Waarmee
de organisatie haar doelstellingen wil behalen. Op basis van hun primaire processen zijn
bedrijven onder te verdelen in: productiebedrijven / handelsbedrijven / dienstverlenende
bedrijven. Secundaire processen zijn bedrijfsprocessen die de primaire processen
ondersteunen. Ze dragen niet direct bij aan de doelstellingen van het bedrijf.
• Het ontwikkelingsstadium van de organisatie – een organisatie kan in een van de volgende
stadia verkeren (o.b.v. hoe lang het al bestaat): pionieren / overleven / succes / groeien /
evenwicht. Het is belangrijk om te weten in welk ontwikkelingsstadium een bedrijf zich
bevindt.
• De organisatiestructuur – de opdeling van de organisatie in kleinere eenheden is in feite
kunstmatig, maar in een groot bedrijf noodzakelijk om de organisatie bestuurbaar te houden.
Een manager kan maar een beperkt aantal mensen tegelijkertijd aansturen, bijvoorbeeld 25.
Dit getal wordt de span of control van de manager genoemd. De organisatiestructuur kan
worden weergegeven in een organogram:
, • De rol van informatie – informatie is meestal een hulpmiddel om bijvoorbeeld de productie
te ondersteunen, maar is bij sommige bedrijven ook een eindproduct en behoort daar tot het
primaire proces.
• De kritieke succesfactoren – elk bedrijf ontleent zijn bestaansrecht aan het leveren van
goederen of dienste. Klanten komen naar een bedrijf omdat iets in dat bedrijf heb
aanspreekt. Dit zijn de kritieke succesfactoren. Voorbeelden: het bedrijf levert kwaliteit, het
bedrijf is dichtbij, het bedrijf heeft een uniek product, etc.
Commerciële bedrijven maar ook steeds vaker niet-commerciële bedrijven, maken – uitgaand van de
bedrijfsdoelen – een ondernemingsplan of bedrijfsplan (businessplan). Een bedrijf dat zijn doelen
heeft geformuleerd, zal deze doelen opnemen in het ondernemingsplan. Het bevat tevens een
gedetailleerde uitwerking van hoe ze die doelen willen bereiken.
Een ondernemingsplan kan uit deelplannen zijn opgebouwd, zoals:
• Verkoopplan
• Inkoopplan
• Productieplan
• Personeelsplan
• Financieel plan
• Informatieplan
Informatieplan: is een document dat een inventarisatie geeft van de stand van zaken op het gebied
van informatievoorziening en automatisering binnen een organisatie. Hierbij worden knelpunten in
de informatievoorziening en automatisering bepaald.
Informatie is een onderdeel van de zogenoemde informatieladder:
1. Feiten: zijn gebeurtenissen of omstandigheden die zich in de werkelijkheid voordoen.
2. Gegevens: zijn registraties van feiten. Als dit op papier of in de computer wordt vastgelegd.
3. Informatie: feiten de voor jou betekenis hebben vormen informatie. Op basis van informatie
neem je beslissingen.
4. Kennis: ontstaat uit informatie, als die is aangevuld met vaardigheden en ervaring.
5. Competenties: heeft te maken met wat een persoon doet met zijn kennis. Mensen bezitten
competenties om in bepaalde situaties goed te kunnen functioneren.
,Informatiestromen
Door het opdelen van een organisatie in afdelingen, ontstaan kunstmatige eenheden, om de
doelstellingen te bereiken. Om de opgedeelde organisatie toch zo goed mogelijk als een eenheid te
laten functioneren, is goede informatie-uitwisseling van het grootste belang. Naaste de
goederenstromen en geldstromen kent de organisatie ook informatiestromen.
Een organogram met informatiestromen:
Directie
Verantwoording
Ve
ing r
Sturing
rd St ant
in g o ur w o
ur w o ing o
St rant rd
ing
V e
Inkoopgegevens Productiegegevens
Inkoop Productie Verkoop
Productiegegevens Verkoopgegevens
Inkoopgegevens
Verkoopgegevens
informatiestroom
Er zijn twee soorten informatiestromen te onderscheiden:
1. Horizontale informatiestromen: zijn nodig om het primaire productieproces als één geheel
te laten functioneren.
2. Verticale informatiestromen: vanuit het management/directie gaat besturingsinformatie
omlaag voor het aansturen van de primaire processen, zoals over regels voor inkopen,
vereiste kwaliteit, etc. vanuit het primaire proces komt verantwoordingsinformatie en
managementinformatie over het primaire proces weer omhoog naar de directie. Zo kan de
directie bepalen als de afdelingen zich houden aan de richtlijnen die via de
besturingsinformatie werden gegeven.
Integrator: is een bindmiddel.
DFD: Data Flow Diagrams.
Een goede geautomatiseerde informatievoorziening maakt het mogelijk om een organisatie ‘platter’
te maken, dus het aantal management niveaus te verkleinen.
Informatie die in een organisatie gebruikt wordt moet aan een aantal kwaliteitseisen voldoen:
• De informatie moet tijdig zijn:
• De informatie moet juist zijn:
• De informatie moet volledig zijn:
• De informatie moet de juiste detaillering hebben:
• De informatie moet beschikbaar zijn:
Gegevens informatie: gegevens zijn de kale feiten: informatie bestaat uit gegevens die bruikbaar zijn
voor de ontvanger van de informatie: informatie doet iets met de ontvanger ervan.
, Management niveaus:
• Strategisch management: houd zich bezig met de grote lijnen en de toekomst.
• Tactisch management: zit wat taken betreft tussen strategisch management en operationeel
management in.
• Operationeel management: houdt zich bezig met de korte termijn. Beslissingen zijn vaak
repeterend, er zijn vaak procedures opgesteld.
Karakteristieken van informatie voor elk management niveau:
Prestatie-indicatoren: om het succes van een organisatie te kunnen meten, maakt een ondernemer
gebruik van prestatie-indicatoren (ook wel kengetallen genoemd). Ze geven informatie over ‘hoe
goed er gepresteerd wordt’. Om dit meetbaar te maken wordt deze informatie in getallen uitgedrukt.
Voorbeelden van prestatie-indicatoren zijn:
• Gemiddeld cijfer voor een tentamen
• Ziekteverzuim
• Bezettingsgraad machines
• Aantal geslaagden per …
• Verkoopomzet per …
• Percentage geleend geld van …
• Marktaandeel
• Levertijd
• Percentage afval
• Aantal bestellingen per …
Moeten goed en eenduidig gedefinieerd worden!
Hoofdstuk 1 – Organisaties en informatie
Informatietechnologie (IT): de methoden, technieken en technische hulpmiddelen voor het
verwerken van informatie.
Informatie- en communicatietechnologie (ICT): Als informatie-uitwisseling en communicatie via
bijvoorbeeld computernetwerken, telefoonverbindingen of internet verloopt.
Kenmerken van organisaties zijn:
• De doelstellingen – Vaak een mix van doelstellingen, moeten geoperationaliseerd worden
(meetbaar maken). Het doel zodanig beschrijven dat achteraf gekeken kan worden als het
doel behaald is. Privédoelstellingen (werknemers willen salaris verhogen of promotie
behalen) mogen niet overheersen.
• De organisatiecultuur – In een formele cultuur gaan werknemers via duidelijke
omgangsvormen met elkaar om. In een informele cultuur kan een werknemer zich vrijer
gedragen en spreekt hij zijn collega eerder aan met je. Organisaties zijn in te delen in profit
organisaties (hebben een winstoogmerk) en non-profit organisaties (zonder winstoogmerk).
• De primaire processen – zijn de processen in een organisatie waar het om draait. Waarmee
de organisatie haar doelstellingen wil behalen. Op basis van hun primaire processen zijn
bedrijven onder te verdelen in: productiebedrijven / handelsbedrijven / dienstverlenende
bedrijven. Secundaire processen zijn bedrijfsprocessen die de primaire processen
ondersteunen. Ze dragen niet direct bij aan de doelstellingen van het bedrijf.
• Het ontwikkelingsstadium van de organisatie – een organisatie kan in een van de volgende
stadia verkeren (o.b.v. hoe lang het al bestaat): pionieren / overleven / succes / groeien /
evenwicht. Het is belangrijk om te weten in welk ontwikkelingsstadium een bedrijf zich
bevindt.
• De organisatiestructuur – de opdeling van de organisatie in kleinere eenheden is in feite
kunstmatig, maar in een groot bedrijf noodzakelijk om de organisatie bestuurbaar te houden.
Een manager kan maar een beperkt aantal mensen tegelijkertijd aansturen, bijvoorbeeld 25.
Dit getal wordt de span of control van de manager genoemd. De organisatiestructuur kan
worden weergegeven in een organogram:
, • De rol van informatie – informatie is meestal een hulpmiddel om bijvoorbeeld de productie
te ondersteunen, maar is bij sommige bedrijven ook een eindproduct en behoort daar tot het
primaire proces.
• De kritieke succesfactoren – elk bedrijf ontleent zijn bestaansrecht aan het leveren van
goederen of dienste. Klanten komen naar een bedrijf omdat iets in dat bedrijf heb
aanspreekt. Dit zijn de kritieke succesfactoren. Voorbeelden: het bedrijf levert kwaliteit, het
bedrijf is dichtbij, het bedrijf heeft een uniek product, etc.
Commerciële bedrijven maar ook steeds vaker niet-commerciële bedrijven, maken – uitgaand van de
bedrijfsdoelen – een ondernemingsplan of bedrijfsplan (businessplan). Een bedrijf dat zijn doelen
heeft geformuleerd, zal deze doelen opnemen in het ondernemingsplan. Het bevat tevens een
gedetailleerde uitwerking van hoe ze die doelen willen bereiken.
Een ondernemingsplan kan uit deelplannen zijn opgebouwd, zoals:
• Verkoopplan
• Inkoopplan
• Productieplan
• Personeelsplan
• Financieel plan
• Informatieplan
Informatieplan: is een document dat een inventarisatie geeft van de stand van zaken op het gebied
van informatievoorziening en automatisering binnen een organisatie. Hierbij worden knelpunten in
de informatievoorziening en automatisering bepaald.
Informatie is een onderdeel van de zogenoemde informatieladder:
1. Feiten: zijn gebeurtenissen of omstandigheden die zich in de werkelijkheid voordoen.
2. Gegevens: zijn registraties van feiten. Als dit op papier of in de computer wordt vastgelegd.
3. Informatie: feiten de voor jou betekenis hebben vormen informatie. Op basis van informatie
neem je beslissingen.
4. Kennis: ontstaat uit informatie, als die is aangevuld met vaardigheden en ervaring.
5. Competenties: heeft te maken met wat een persoon doet met zijn kennis. Mensen bezitten
competenties om in bepaalde situaties goed te kunnen functioneren.
,Informatiestromen
Door het opdelen van een organisatie in afdelingen, ontstaan kunstmatige eenheden, om de
doelstellingen te bereiken. Om de opgedeelde organisatie toch zo goed mogelijk als een eenheid te
laten functioneren, is goede informatie-uitwisseling van het grootste belang. Naaste de
goederenstromen en geldstromen kent de organisatie ook informatiestromen.
Een organogram met informatiestromen:
Directie
Verantwoording
Ve
ing r
Sturing
rd St ant
in g o ur w o
ur w o ing o
St rant rd
ing
V e
Inkoopgegevens Productiegegevens
Inkoop Productie Verkoop
Productiegegevens Verkoopgegevens
Inkoopgegevens
Verkoopgegevens
informatiestroom
Er zijn twee soorten informatiestromen te onderscheiden:
1. Horizontale informatiestromen: zijn nodig om het primaire productieproces als één geheel
te laten functioneren.
2. Verticale informatiestromen: vanuit het management/directie gaat besturingsinformatie
omlaag voor het aansturen van de primaire processen, zoals over regels voor inkopen,
vereiste kwaliteit, etc. vanuit het primaire proces komt verantwoordingsinformatie en
managementinformatie over het primaire proces weer omhoog naar de directie. Zo kan de
directie bepalen als de afdelingen zich houden aan de richtlijnen die via de
besturingsinformatie werden gegeven.
Integrator: is een bindmiddel.
DFD: Data Flow Diagrams.
Een goede geautomatiseerde informatievoorziening maakt het mogelijk om een organisatie ‘platter’
te maken, dus het aantal management niveaus te verkleinen.
Informatie die in een organisatie gebruikt wordt moet aan een aantal kwaliteitseisen voldoen:
• De informatie moet tijdig zijn:
• De informatie moet juist zijn:
• De informatie moet volledig zijn:
• De informatie moet de juiste detaillering hebben:
• De informatie moet beschikbaar zijn:
Gegevens informatie: gegevens zijn de kale feiten: informatie bestaat uit gegevens die bruikbaar zijn
voor de ontvanger van de informatie: informatie doet iets met de ontvanger ervan.
, Management niveaus:
• Strategisch management: houd zich bezig met de grote lijnen en de toekomst.
• Tactisch management: zit wat taken betreft tussen strategisch management en operationeel
management in.
• Operationeel management: houdt zich bezig met de korte termijn. Beslissingen zijn vaak
repeterend, er zijn vaak procedures opgesteld.
Karakteristieken van informatie voor elk management niveau:
Prestatie-indicatoren: om het succes van een organisatie te kunnen meten, maakt een ondernemer
gebruik van prestatie-indicatoren (ook wel kengetallen genoemd). Ze geven informatie over ‘hoe
goed er gepresteerd wordt’. Om dit meetbaar te maken wordt deze informatie in getallen uitgedrukt.
Voorbeelden van prestatie-indicatoren zijn:
• Gemiddeld cijfer voor een tentamen
• Ziekteverzuim
• Bezettingsgraad machines
• Aantal geslaagden per …
• Verkoopomzet per …
• Percentage geleend geld van …
• Marktaandeel
• Levertijd
• Percentage afval
• Aantal bestellingen per …
Moeten goed en eenduidig gedefinieerd worden!
