Samenvatting Zakenrecht (31RPR3090)

Hervormingen
Nieuw Burgerlijk Wetboek:
Inwerkingtreding 1 september 2021
Koen Geens (voormalig minister van justitie)

Doel van het nieuw Burgerlijk Wetboek?
Regels van het goederenrecht zoveel mogelijk bundelen
 daardoor worden er bijzonder wetten geïntegreerd in het NBW
 afzonderlijke titel voor de gemoderniseerde bepaling m.b.t. burenrelaties

Inhoudelijke wijzingen:
 termijnen van beperkte zakelijke gebruiksrechten zullen op elkaar worden
afgestemd
 Recht van opstal
 Recht van erfpacht
 Vruchtgebruik
 recht van opstal zal ook eeuwigdurend kunnen worden
 regels van vruchtgebruik zullen grotere samenwerking en meer overleg vergen
tussen VGER en NE

Wetonderwerp van 31 oktober 2018:
Houdende van invoeging van boek 3 ‘goederen’ in het BW
 moderniseert het goederenrecht

Doel van dit wetsontwerp?
 belangrijkste teksten over het goederenrecht op gestructureerde wijze
inpassen in het BW, ten einde de transparantie (toegankelijkheid) en
rechtszekerheid in dat domein te optimaliseren
 goederenrecht meer dienstbaar stellen en functioneler maken
 goederenrecht moderniseren en aanpassen aan de behoeften van de
hedendaagse maatschappij
 goederenrecht flexibiliseren en nieuw evenwicht vinden tussen
contactvrijheid en rechtszekerheid

,Wet van 4 februari 2020:
Houdende boek 3 ‘goederen’ van het BW
 wet hervorming goederenrecht (gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad)

Essentiële wijzigingen
 traditionele termijnen worden gewijzigd
 MAX duur van opstalrecht : 50jr  99 jr
(in sommige gevallen eeuwigdurend)
 MIN duur van erfpachtrecht: 25 jr  15 jr
 MAX duur van vruchtgebruik voor rechtspersonen: 99 jr

 volume-eigendom wordt wettelijk verankerd
 Opstalrecht is eeuwigdurend, tenzij ieder nut ervan verloren gaat

 mogelijkheid om tot overschrijving te gaan van bijkomende aktes in
hypothecaire registers: opties op OG, verkooprecht, akte van overdracht van
erfopvolging,..

 afzonderlijke titel voor ‘burenrelaties’
 Burenhinder
 Gemene muur
 Erfdienstbaarheden

 wettelijke regeling voor vestigen van persoonlijk zakelijke recht op
openbaar domein; erfpacht

 wettelijke regeling voor vrijwillige mede-eigendom (+ beëindigingen ervan)

Nieuwe bepaling treden in beginsel in werking 18 maanden na publicatie in Belgisch
staatsblad = 1 september 2021

! UITZONDERING:
Art. 3.30 BW: zal voor een deel pas in werking treden op een datum die bij KB zal worden
bepaald (laatstens; 1 juli 2022)

,Nieuwe elementen
 nieuwe goederen is niet langer van openbare orde, maar nu van
aanvullend recht: (wie wil kan van de regels afwijken, niet als het om invulling
van begrippen gaat of de wet zelf anders bepaalt)
 dieren worden een bijzondere categorie van lichamelijke voorwerpen met
gevoeligheid en biologische noden;
dieren krijgen dus rechten
 eigendomsrecht gaat minder ver dan vroeger:
 Eigenaar heeft nog steeds het recht om over voorwerpen te
beschikken, maar niet meer op ‘’de meest volstrekte wijze’’
 Rijkt ook niet meer ‘’van in hemel tot in hel’’, aangezien er nu
aparte regels bestaan over eigendom van diepe ondergrond
 vinder moet redelijke pogingen doen om eigenaar van gevonden voorwerp
op te sporen
 Eigenaar kan anderzijds gedwongen worden om redelijke beloning
te geven aan eerlijke vinder
 hiërarchie van elementen om perceelgrens vast te leggen:
regelt ook statuut van bouwwerken die perceelgrens overschrijden
 wettelijk criteria om te bepalen wanneer normale buren hinder ontaardt in
bovenmatige burenhinder:
 Alle geschillen over burenhinder worden behandeld door
vrederechter
 Vrederechter zal ook preventief maatregelen kunnen opleggen om
bovenmatige hinder te vermijden
 muren, hagen, grachten en alles wat op de perceelgrens staat behoort in
principe toe aan beide eigenaars samen, behoudens tegenbewijs (lijst ook
elementen op die kunnen wijzigen op niet-mandeligheid)
 integratie van recht van bewoning in recht van vruchtgebruik:
 Legt maximumduur van vruchtgebruik vast op 99 jr, zowel voor
natuurlijke personen als rechtspersonen
 Blote eigenaar krijgt bezoekrecht, om ‘zijn’ OG te bezichtigen en
vast te stellen of vruchtgebruiker het wel in goede staat houdt
 recht op erfpacht en recht van opstal worden overgeheveld naar boek 3
 mogelijkheid om erfdienstbaarheid te vestigen op gebouw, nu kan dat
enkel op een grond

, Vruchtgebruik (verschil met
huur)
RECHTEN VAN DE VRUCHTGEBRUIKER:
1. Recht van gebruik
 Overeenkomstig ‘’de bestemming’’, gegeven door de eigenaar
Wonen, akker bewerken, huis verhuren, handelszaak, boomgaard exploiteren
2. Recht op de vruchten
 Op ‘’alle’’ vruchten en ‘’alle’’ imkomsten, niet op de voortbrengselen, behalve
wanneer deze door de eigenaar, voor het opvallen van het VG, als ‘inkomsten’
werden behandeld !
 Verschil tussen ‘vruchten’ en ‘voortbrengselen’
 Soorten en voorbeelden; art 583 – 598 BW
 Wanneer verkrijgt men de vruchten?
a. Natuurlijke vruchten en nijverheidsvruchten:
Vanaf de afscheiding
I. Zijn de vruchten nog vast ‘bij de aanvang’: vruchten voor de
vruchtgebruiker !
II. Zijn de vruchten nog vast ‘bij het einde’: vruchten voor de
eigenaar !
b. Burgerlijke vruchten:
Van dag tot dag in evenredigheid met de duur van zijn vruchtgebruik




OPMERKING: verkoop van vruchten die nog tak – of wortelvast zijn !
ondertussen sterft de vruchtgebruiker voor de pluk.
Opbrengst = voor de eigenaars (namelijk overlijden voor de
afscheiding !)
3. Recht van beheer
 Een ‘verplichting’ om te beheren als ‘een goede huisvader’! namelijk
overeenkomstig het wezen en de bestemming van de zaak.
verhuren en verpachten