Systematische naamgeving van koolwaterstoffen
Algemeen 1 Mono 6 Hexa
- Als een H-atoom aan een C-atoom zit mag het H-atoom worden weggelaten en 2 Di 7 Hepta
hoeft er alleen een streepje neergezet te worden. 3 Tri 8 Octa
- Als er meerdere van dezelfde groepen in een molecuul zitten maak je gebruik 4 Tetra 9 Nona
van de numerieke voorvoegsels. 5 Penta 10 Deca
- Bij het aangeven van de locaties van atomen of bindingen, tel je de cijfers vanaf de kant
zodat de som het kleinste getal oplevert.
Zijgroepen
- Alkoxyalkanen/Ethers
Alkoxyalkanen zijn vertakkingen via een zuurstofatoom. Je gebruikt hier dezelfde
2-methoxybutaan
voorvoegsels als bij de hoofdketens, maar dan met oxy als achtervoegsel.
- Alkylgroepen
Alkylgroepen zijn vertakkingen van koolstofatomen op de hoofdketen. Je
gebruikt hier dezelfde voorvoegsels als voor de hoofdketen, maar dan met yl als
achtervoegsel. 5-ethyl-2-
methylheptaan
- Hallogenen
Fluor, chloor, broom en Jood zijn hallogenen. Op het moment dat je
deze aan een molecuul hebt kort je ze af met F, Cl, Br en I.
Let op! Bij meerdere zijgroepen sorteer je deze op alfabetische
volgorde. De numerieke voorvoegsels niet meegerekend.
2-Broom-3,4-dichloor-5-fluor-3-joodheptaan
Hoofdketen
- Alkanen
Alkanen zijn verzadigde koolwaterstoffen, er komen geen dubbele bindingen in voor. Je
neemt als achtervoegsel -aan.
- Alkenen
Alkenen zijn onverzadigde koolwaterstoffen, er komt minimaal 1 dubbele binding in
voor. Je neemt als achtervoegsel -een. Hexaan
Let op! Vergeet niet aan te geven waar de dubbele binding zit als dat nodig is.
- Alkynen
Alkynen zijn onverzadigde koolwaterstoffen, er komt minimaal 1 driedubbele binding in
voor. Je neemt als achtervoegsel -yn.
Let op! Vergeet niet aan te geven waar de driedubbele binding zit als dat nodig is. Hept-1,3,4-trieen
Aantal koolstofatomen Voorvoegsel Soort Achtervoegsel
1 Meth- Alkaan -aan
2 Eth- Alkeen -een Pent-1,3-diyn
3 Prop- Alkyn -yn
4 But-
5 Pent-
6 Hex-
7 Hept-
8 Oct-
9 Non-
10 Dec-
Algemeen 1 Mono 6 Hexa
- Als een H-atoom aan een C-atoom zit mag het H-atoom worden weggelaten en 2 Di 7 Hepta
hoeft er alleen een streepje neergezet te worden. 3 Tri 8 Octa
- Als er meerdere van dezelfde groepen in een molecuul zitten maak je gebruik 4 Tetra 9 Nona
van de numerieke voorvoegsels. 5 Penta 10 Deca
- Bij het aangeven van de locaties van atomen of bindingen, tel je de cijfers vanaf de kant
zodat de som het kleinste getal oplevert.
Zijgroepen
- Alkoxyalkanen/Ethers
Alkoxyalkanen zijn vertakkingen via een zuurstofatoom. Je gebruikt hier dezelfde
2-methoxybutaan
voorvoegsels als bij de hoofdketens, maar dan met oxy als achtervoegsel.
- Alkylgroepen
Alkylgroepen zijn vertakkingen van koolstofatomen op de hoofdketen. Je
gebruikt hier dezelfde voorvoegsels als voor de hoofdketen, maar dan met yl als
achtervoegsel. 5-ethyl-2-
methylheptaan
- Hallogenen
Fluor, chloor, broom en Jood zijn hallogenen. Op het moment dat je
deze aan een molecuul hebt kort je ze af met F, Cl, Br en I.
Let op! Bij meerdere zijgroepen sorteer je deze op alfabetische
volgorde. De numerieke voorvoegsels niet meegerekend.
2-Broom-3,4-dichloor-5-fluor-3-joodheptaan
Hoofdketen
- Alkanen
Alkanen zijn verzadigde koolwaterstoffen, er komen geen dubbele bindingen in voor. Je
neemt als achtervoegsel -aan.
- Alkenen
Alkenen zijn onverzadigde koolwaterstoffen, er komt minimaal 1 dubbele binding in
voor. Je neemt als achtervoegsel -een. Hexaan
Let op! Vergeet niet aan te geven waar de dubbele binding zit als dat nodig is.
- Alkynen
Alkynen zijn onverzadigde koolwaterstoffen, er komt minimaal 1 driedubbele binding in
voor. Je neemt als achtervoegsel -yn.
Let op! Vergeet niet aan te geven waar de driedubbele binding zit als dat nodig is. Hept-1,3,4-trieen
Aantal koolstofatomen Voorvoegsel Soort Achtervoegsel
1 Meth- Alkaan -aan
2 Eth- Alkeen -een Pent-1,3-diyn
3 Prop- Alkyn -yn
4 But-
5 Pent-
6 Hex-
7 Hept-
8 Oct-
9 Non-
10 Dec-
