Week 1. Wat is kanker
1. Wat zijn de kenmerken van een maligne tumor?
Infiltrerenden en destructieve groei
Metastasen (uitzaaiingen)
Onrustig microscopisch beeld
Leidt onbehandeld tot dood
2. Wat zijn de kenmerken van een benigne tumor?
Expansieve groei (begrensd)
Geen Metastasering (uitzaaiingen)
Rustig microscopisch beeld
Meestal niet levensbedreigend
3. Hoe ontstaan metastasen?
Een uitzaaiing kan door verschillende dingen komen komen. Door lymfevaten- banen en
klieren. Doordat er een cel uit de tumor zich loslaat en inplant bij een volgend orgaan, of
door een tumorcel die zich door het weefsel beweegt en zich opnieuw inplant.
Via bloedbaan (hematogeen)
Via lymfeklieren (lymfogeen)
Percontinuitatum
4. Wat wordt hier bedoeld met incidentie?
Hoe vaak iets voorkomt per 100.000 mensen in de bevolking
5. Benoem 1 exogene en 1 endogene factor en verklaar daarmee het verschil in incidentie van
het voorkomen van een melanoom tussen Nederland en Italië.
Exogene factor: Grotere blootstelling van Nederlandse bevolking aan UV straling dan in Italië
door: het zongedrag (een bruin kleurtje wordt gezien als gezond), rijke economie (geld om in
zonnige oorden op vakantie te gaan, gebruik van zonnebank.
Endogene factor: Pigmentatie van de huid: in Nederland vooral huidtype I en II, in Italië
vooral III/IV. Hoe lichter de huid hoe groter de kans op het ontwikkelen van een melanoom.
6. Benoem 1 exogene en 1 endogene factor en verklaar daarmee het verschil in incidentie van
het voorkomen van een melanoom tussen Australië en Italië.
Exogene factor: bloostelling aan UV straling: Australië ligt rond de evenaar. De zonkracht is
daar veel groter dan in Italië; gat in de ozonlaag boven Australië waardoor de zon minder
gefilterd wordt.
Endogene factor: In Australië wonen veel witte mensen die oorspronkelijk vanuit Groot
Brittanië komen. Zij hebben weinig pigmentatie (huidtype I/II) en daarmee een grotere kans
op verbranding en het ontwikkelen van een melanoom dan de meeste mensen in Italië met
huidtype III/IV.
Week 2. Het ontstaan van kanker
,1. Meneer Visser heeft jarenlang gewerkt in de asbestverwerkende industrie en is een week geleden
gediagnosticeerd met mesothelioom, oftewel longvlieskanker. Hierdoor is er schade ontstaan aan het
DNA in de longen.
Leg uit hoe jarenlange blootstelling aan asbest bij meneer Visser heeft geleid tot schade aan
het DNA in de longen.
Blootstelling aan asbest leidt tot oxidatieve stress. Tijdens het normale verbrandingsproces van
glucose komen zuurstofradicalen vrij. Zuurstofradicalen zijn niet volledige zuurstofmoleculen. Bij
hoge blootstelling aan risicofactoren (asbest in dit geval) zijn er meer zuurstofradicalen in de
cellen. Dit zorgt voor oxidatieve stress. Zuurstofradicalen (ROS) gaan op zoek naar het missende
deel. Botsen hierbij in de cel overal tegenaan, zoals tegen het DNA. DNA beschadigt hierdoor,
waardoor er mutaties ontstaan in het DNA, wat leidt tot het ontstaan tumor.
Welke stoffen bieden bescherming tegen het beschadigen van het DNA?
Bescherming hiertegen zijn de anti-oxidanten (bv vit A,C,E). Normaal is er een evenwicht tussen
zuurstofradicalen en anti-oxidanten. Door ook de antioxidanten aan te vullen, kan dit evenwicht
hersteld worden.
2. Het BRCA gen speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van borstkanker. Leg uit aan de hand van
de celcyclus hoe een defect in het BRCA gen leidt tot een verhoogd risico op het ontstaan van
borstkanker.
De celcyclus bestaat uit vier fasen: G1 fase, S fase, G2 fase en M fase. Aan het einde van de G1 fase
en aan het eind van de G2 fase zijn er checkpoints. In deze checkpoints vindt controle plaats, met als
resultaat dat de celgroei wordt gestimuleerd of afgeremd. BRCA1 en BRCA2 zijn tumorsuppressoren.
Zij remmen de celgroei in de checkpoints. Op het moment dat er een mutatie/een defect optreedt in
het BRCA1 of BRACA2 gen, wordt de celgroei niet meer geremd. Dit vergroot het risico op het
ontstaan van borstkanker.
Week 3
, In een wetenschappelijk artikel over leefstijl en kanker staan onderstaande tabellen:
Table 1: Distribution of Breast Cancer Cases and Non-cases by Family History of Breast
Cancer
Breast Cancer Diagnosis during follow-
up
Yes No total
Family Yes 229 5,401 5,630
Histor
No 2,637 85,56 88,205
y of
8
Breast
Cancer Total 2,866 90,96 93,835
9
Table 2: Multivariate-adjusted Relationship Between Alcohol Consumption and Risk of
Breast Cancer Among Women, according to Family History of Breast Cancer
Alcohol No Family History of Family History of Breast
Consumpti Breast Cancer Cancer
on
95% 95%
(glasses/we
Relati Confide Relati Confiden
ek)
ve nce ve ce
Risk Interval Risk Interval
0 1.00 Referent 1.00 Referent
0.1-6.9 0.98 0.91 – 1.13 0.98 –
1.08 1.30
≥ 7.0 1.03 0.89 – 1.33 1.
1.20 1. –
1
.
8
2
1. Bereken het risico op het krijgen van borstkanker tijdens de studie in de groep met
een familiegeschiedenis met borstkanker.
Er zijn 93,835 mensen in totaal
5,630 hadden een familiegeschiedenis met borstkanker
5630 : 93835 = 0,059
0,05 * 100% = 5,9 %
1. Wat zijn de kenmerken van een maligne tumor?
Infiltrerenden en destructieve groei
Metastasen (uitzaaiingen)
Onrustig microscopisch beeld
Leidt onbehandeld tot dood
2. Wat zijn de kenmerken van een benigne tumor?
Expansieve groei (begrensd)
Geen Metastasering (uitzaaiingen)
Rustig microscopisch beeld
Meestal niet levensbedreigend
3. Hoe ontstaan metastasen?
Een uitzaaiing kan door verschillende dingen komen komen. Door lymfevaten- banen en
klieren. Doordat er een cel uit de tumor zich loslaat en inplant bij een volgend orgaan, of
door een tumorcel die zich door het weefsel beweegt en zich opnieuw inplant.
Via bloedbaan (hematogeen)
Via lymfeklieren (lymfogeen)
Percontinuitatum
4. Wat wordt hier bedoeld met incidentie?
Hoe vaak iets voorkomt per 100.000 mensen in de bevolking
5. Benoem 1 exogene en 1 endogene factor en verklaar daarmee het verschil in incidentie van
het voorkomen van een melanoom tussen Nederland en Italië.
Exogene factor: Grotere blootstelling van Nederlandse bevolking aan UV straling dan in Italië
door: het zongedrag (een bruin kleurtje wordt gezien als gezond), rijke economie (geld om in
zonnige oorden op vakantie te gaan, gebruik van zonnebank.
Endogene factor: Pigmentatie van de huid: in Nederland vooral huidtype I en II, in Italië
vooral III/IV. Hoe lichter de huid hoe groter de kans op het ontwikkelen van een melanoom.
6. Benoem 1 exogene en 1 endogene factor en verklaar daarmee het verschil in incidentie van
het voorkomen van een melanoom tussen Australië en Italië.
Exogene factor: bloostelling aan UV straling: Australië ligt rond de evenaar. De zonkracht is
daar veel groter dan in Italië; gat in de ozonlaag boven Australië waardoor de zon minder
gefilterd wordt.
Endogene factor: In Australië wonen veel witte mensen die oorspronkelijk vanuit Groot
Brittanië komen. Zij hebben weinig pigmentatie (huidtype I/II) en daarmee een grotere kans
op verbranding en het ontwikkelen van een melanoom dan de meeste mensen in Italië met
huidtype III/IV.
Week 2. Het ontstaan van kanker
,1. Meneer Visser heeft jarenlang gewerkt in de asbestverwerkende industrie en is een week geleden
gediagnosticeerd met mesothelioom, oftewel longvlieskanker. Hierdoor is er schade ontstaan aan het
DNA in de longen.
Leg uit hoe jarenlange blootstelling aan asbest bij meneer Visser heeft geleid tot schade aan
het DNA in de longen.
Blootstelling aan asbest leidt tot oxidatieve stress. Tijdens het normale verbrandingsproces van
glucose komen zuurstofradicalen vrij. Zuurstofradicalen zijn niet volledige zuurstofmoleculen. Bij
hoge blootstelling aan risicofactoren (asbest in dit geval) zijn er meer zuurstofradicalen in de
cellen. Dit zorgt voor oxidatieve stress. Zuurstofradicalen (ROS) gaan op zoek naar het missende
deel. Botsen hierbij in de cel overal tegenaan, zoals tegen het DNA. DNA beschadigt hierdoor,
waardoor er mutaties ontstaan in het DNA, wat leidt tot het ontstaan tumor.
Welke stoffen bieden bescherming tegen het beschadigen van het DNA?
Bescherming hiertegen zijn de anti-oxidanten (bv vit A,C,E). Normaal is er een evenwicht tussen
zuurstofradicalen en anti-oxidanten. Door ook de antioxidanten aan te vullen, kan dit evenwicht
hersteld worden.
2. Het BRCA gen speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van borstkanker. Leg uit aan de hand van
de celcyclus hoe een defect in het BRCA gen leidt tot een verhoogd risico op het ontstaan van
borstkanker.
De celcyclus bestaat uit vier fasen: G1 fase, S fase, G2 fase en M fase. Aan het einde van de G1 fase
en aan het eind van de G2 fase zijn er checkpoints. In deze checkpoints vindt controle plaats, met als
resultaat dat de celgroei wordt gestimuleerd of afgeremd. BRCA1 en BRCA2 zijn tumorsuppressoren.
Zij remmen de celgroei in de checkpoints. Op het moment dat er een mutatie/een defect optreedt in
het BRCA1 of BRACA2 gen, wordt de celgroei niet meer geremd. Dit vergroot het risico op het
ontstaan van borstkanker.
Week 3
, In een wetenschappelijk artikel over leefstijl en kanker staan onderstaande tabellen:
Table 1: Distribution of Breast Cancer Cases and Non-cases by Family History of Breast
Cancer
Breast Cancer Diagnosis during follow-
up
Yes No total
Family Yes 229 5,401 5,630
Histor
No 2,637 85,56 88,205
y of
8
Breast
Cancer Total 2,866 90,96 93,835
9
Table 2: Multivariate-adjusted Relationship Between Alcohol Consumption and Risk of
Breast Cancer Among Women, according to Family History of Breast Cancer
Alcohol No Family History of Family History of Breast
Consumpti Breast Cancer Cancer
on
95% 95%
(glasses/we
Relati Confide Relati Confiden
ek)
ve nce ve ce
Risk Interval Risk Interval
0 1.00 Referent 1.00 Referent
0.1-6.9 0.98 0.91 – 1.13 0.98 –
1.08 1.30
≥ 7.0 1.03 0.89 – 1.33 1.
1.20 1. –
1
.
8
2
1. Bereken het risico op het krijgen van borstkanker tijdens de studie in de groep met
een familiegeschiedenis met borstkanker.
Er zijn 93,835 mensen in totaal
5,630 hadden een familiegeschiedenis met borstkanker
5630 : 93835 = 0,059
0,05 * 100% = 5,9 %
