Natuurkunde SO 6.1-6.3
6.1
Een voorbeeld van een spanningsbron is een batterij, stopcontact. Een spanningsbron levert elektrische energie die
een apparaat nodig heeft om licht, warmte, geluid of beweging te maken. Elke spanningsbron heeft zijn eigen
spanning. De eenheid van spanning (U) is volt (V).
In een elektriciteitscentrale wordt elektriciteit geproduceerd:
In de centrale wordt water tot stoom verhit.
De stoom laat een schoepenrad in een turbine draaien.
De turbine is aangesloten op een generator, een grote dynamo.
De generator maakt uit de beweging van de turbine elektriciteit met hoge spanning.
Als energiebron kun je bijv. steenkool, aardolie of aardgas gebruiken. Bij de verbranding van deze stoffen ontstaat
CO2. Als energiebron kan een centrale ook kernenergie gebruiken, waarbij er wel radioactief afval achterblijft.
Elektriciteit kun je ook opwekken door wind- en zonne-energie, wat wel duur is.
Elektriciteit moet vanaf de centrale naar de huizen:
Vanaf de centrale lopen hoogspanningsleidingen naar een stad.
Bij de stad staat een verdeelstation, vanaf hier gaan kabels door de grond naar een transformatorhuisje in de
wijk.
In het transformatorhuisje wordt elektriciteit met een hoge spanning omgezet naar 230 V.
Vanaf het transformatorhuisje gaan er kabels door de grond naar de huizen.
De Herberg is de batterij/het
stopcontact.
De berg is bijv. een lamp.
De Jurgens zijn de elektroden.
Het aantal boterhammen dat Jurgen
meeneemt is het aantal V.
Hoeveel Jurgens er zijn is het aantal
Ampère.
Grootheid Symbool Eenheid Symbool
Spanning U Volt V
Stroomsterkte I Ampère A
Elektriciteit gebruik je om bijv. een lampje te laten werken. In een stroomdraad bewegen elektronen (Jurgens). Door
de beweging van elektronen stroomt de energie van de batterij naar het lampje. Doordat elektronen zo klein zijn,
zijn er heel veel nodig. Door een gloeidraad van een lamp stromen 23 triljard elektronen. Als je een gloeilamp van
1,15 V op het lichtnet aansluit (230 V), vervoeren ze 200 x zoveel energie (1,15 x 200 = 230) per elektron.
6.2
Hoewel bijna alle apparaten op het lichtnet van 230 V zijn aangesloten, gebruiken ze niet allemaal evenveel energie.
De wasmachine gebruikt bijv. meer energie per seconde dan een lamp.
6.1
Een voorbeeld van een spanningsbron is een batterij, stopcontact. Een spanningsbron levert elektrische energie die
een apparaat nodig heeft om licht, warmte, geluid of beweging te maken. Elke spanningsbron heeft zijn eigen
spanning. De eenheid van spanning (U) is volt (V).
In een elektriciteitscentrale wordt elektriciteit geproduceerd:
In de centrale wordt water tot stoom verhit.
De stoom laat een schoepenrad in een turbine draaien.
De turbine is aangesloten op een generator, een grote dynamo.
De generator maakt uit de beweging van de turbine elektriciteit met hoge spanning.
Als energiebron kun je bijv. steenkool, aardolie of aardgas gebruiken. Bij de verbranding van deze stoffen ontstaat
CO2. Als energiebron kan een centrale ook kernenergie gebruiken, waarbij er wel radioactief afval achterblijft.
Elektriciteit kun je ook opwekken door wind- en zonne-energie, wat wel duur is.
Elektriciteit moet vanaf de centrale naar de huizen:
Vanaf de centrale lopen hoogspanningsleidingen naar een stad.
Bij de stad staat een verdeelstation, vanaf hier gaan kabels door de grond naar een transformatorhuisje in de
wijk.
In het transformatorhuisje wordt elektriciteit met een hoge spanning omgezet naar 230 V.
Vanaf het transformatorhuisje gaan er kabels door de grond naar de huizen.
De Herberg is de batterij/het
stopcontact.
De berg is bijv. een lamp.
De Jurgens zijn de elektroden.
Het aantal boterhammen dat Jurgen
meeneemt is het aantal V.
Hoeveel Jurgens er zijn is het aantal
Ampère.
Grootheid Symbool Eenheid Symbool
Spanning U Volt V
Stroomsterkte I Ampère A
Elektriciteit gebruik je om bijv. een lampje te laten werken. In een stroomdraad bewegen elektronen (Jurgens). Door
de beweging van elektronen stroomt de energie van de batterij naar het lampje. Doordat elektronen zo klein zijn,
zijn er heel veel nodig. Door een gloeidraad van een lamp stromen 23 triljard elektronen. Als je een gloeilamp van
1,15 V op het lichtnet aansluit (230 V), vervoeren ze 200 x zoveel energie (1,15 x 200 = 230) per elektron.
6.2
Hoewel bijna alle apparaten op het lichtnet van 230 V zijn aangesloten, gebruiken ze niet allemaal evenveel energie.
De wasmachine gebruikt bijv. meer energie per seconde dan een lamp.
