biologie samenvatting hoofdstuk 9 bloed en lymfe

Functies bloed
- Transporteren stoffen
o Voedingsstoffen
o Afvalstoffen
o Zuurstof
o Kooldioxide
o Hormonen
- Handhaven inwendig milieu
o Warmte: afgifte warmte aan koudere delen
o Regelen weefselspanning
 Osmose via semi-permeabele want transport van hoge naar lage
concentratie
- Beschermen lichaam tegen invloeden buitenaf
o Bloedstelping afsluiting door bloedplasma en -plaatjes
o Antistoffen ziekteverwekkende stoffen
o Fagocytose opeten van bacterieen

Samenstelling bloed
- Bloedplasma (55/60%)
o Water 90%
o Vitaminen
o Antistmkioffen
o Voedingsstoffen
o Afvalstoffen
o Hormonen
o Enzymen
o Stollingseiwitten
Functie:
o Opname, vervoer, afgifte van stoffen
o Regelen spanning (turgor) in cellen
o Homeostase constant houden van alles in je lichaam
o Afweer tegen antilichamen d.m.v. antistoffen
- Bloedcellen (40/45%)
Samenstelling bloedcellen
o Erytrocyten rode bloedcellen
 Functie Vervoer van zuurstof, transport koolzuurgas
 Aanmaak rode beenmerg
 Afbraak milt, lever en rode beenmerg
 Levensduur c.a. 120 dagen (kunnen niet delen want ze hebben geen kern)
 Hemoglobineijzerhoudend eiwit, groot bindend vermogen met gassen
 Oxyhemoglobine
o Verbinding van zuurstof met hemoglobine
 Hemoglobine + zuurstof oxyhemoglobine
o Leukocyten witte bloedcellen
 Functie Onschadelijk maken van lichaamsvreemde stoffen

,  Levensduur enkele dagen
 Granulocyten:
 Aanmaak rode beenmerg
 Hebben een kern, dus ze kunnen delen
 Treden buiten de bloedbaan
 Fagocytose verteringsproces, opeten van bacteriën
 Lymfocyten
 Aanmaak lymfeknopen/milt
 Hebben een kern
 Antistoffen tegen ziekteverwekkers
o Trombocyten bloedplaatjes
 Functie bloedstolling
 Aanmaak rode beenmerg
 Levensduur enkele dagen
 Bloedstolling:
 Bloedvat trekt zich samen
 Bloedplaatjes kleven aan rand wond en gaan kapot
 Trombokinase zet protromine (stollingseiwit) om naar trombine
(stollingseiwit)
 Tromine zet fibrinogeen om in fibrine (m.b.v. vitamine k)
 Fibrine vormt draden waaraan grote bloedcellen kleven
 Korstvorming

Bloedvatenstelsel
- Slagaders- arteriën
o Gaan van het hert af
o Bouw:
 Binnenste laag epitheel plaveiselepitheel/ endotheel
 Middelste laagbindweefsel met elastische vezels, glad spierweefsel
 Buitenste laag bindweefsel
o Functie:
 Bloedtoevoer naar organen
o Arteriolen:
 Kleinste slagaders, uitwisseling van stoffen
- Aders- venen
o Gaan naar het hart toe
o Bouw:
 Binnenste laag eenlagig plaveiselepitheel/ endotheel
 Middelste laag bindweefsel, weinig glad spierweefsel
 Buitenste laag bindweefsel
o Functie:
 Bloedtoevoer naar hart
o Venulen:
 Kleinste aders
o Klepvliezen: bloedstroomrichting hart
- Haarvaten- capillairen
o Verbindingssystemen tussen kleinste slagaders en kleinste aders