Algemene Economie SEM 2 : Macro
Economie
Hoofdstuk 7. Productie, Inkomens en bestedingen – De macro-
economische benadering
1. Inleiding
Macro-economie bekijkt het geaggregeerde niveau en bestudeert vraagstukken die de economie als
geheel beïnvloeden
à stabillisatieprobleem
à verklaring voor economische aggregaten; werkloosheid, bbp, inflatie …
à verklaring voor de evolutie van grote economische grootheden op nationaal, regionaal,
supranationaal niveau
Cijfermateriaal van macro-economische analyse: nationale rekeningen & nationale boekhouding
• Registreert de transacties tussen de economische agenten
• Volgens systeem van dubbel boekhouden
• Crusiaal concept = Bruto binnenlands product (bbp)
o Boekhoudkundige gelijkheid
o = maatstaf voor de waarde van uw productie
o som van alle inkomens die verdiend worden
o de besteding van het nationaal product optellen
2. Productie, toegevoegde waarde en factorvergoedingen
à Productie verloopt in stadia
à In elk stadium wordt er waarde aan het goed toegevoegd = toegevoegde waarde
= waarde van de voortgebrachte goederen – waarde verbruikte intermediarie goederen
We willen de waarde van productie in de economie gaan berekenen
Voorbeeld: Productie van schoenen
(1e manier) enkel kijken naar de waarde van de finale goederen
= een goed dat binnen dezelfde periode niet opgaat in een volgende productiefase
(intermediair goed = een goed dat binnen een zelfde periode wel opgaat in een volgende
productiefase = goed of dienst dat verder als input gebruikt wordt)
à Verschillende productiefasen:
• Bewerken van huiden (intermediair)
• Leder maken (intermediair)
• Verwerken tot schoenen (intermediair)
• Schoenen verkomen aan consument (finaal goed)
(2e manier)
1
, • Bewerken van huiden (voegt waarde toe)
• Leder maken (voegt waarde toe)
• Verwerken tot schoenen (voegt waarde toe)
• Schoenen verkopen (voegt waarde toe)
à waarde finaal goed = som van de toegevoegde waarden
à huidhandelaar verkoopt aan de leerlooierij voor 10 euro (= waarde van zijn goed en omdat hij
geen intermediaire goederen gebruikt is het de toegevoegde waarde) à wordt gebruikt als
vergoeding voor de productiefactoren
à leerlooier verwerkt en verkoopt aan schoenfabriek voor 15 euro (= waarde goed)à toegevoegde
waarde is nu slechts 5, want 10 euro als intermediair goed verbruikt (5 als vergoeding PF)
3. Voorraden
In werkelijkheid verkopen de bedrijven de geproduceerde goederen niet volledig door binnen
dezelfde periode à men legt voorraden aan!
We splitsen productie uit in
• Verkopen
• Wijzigingen in de voorraden
2
, • De huidenhandel had niks nodig en produceert 10, maar er wordt maar 7 verkocht dus er
komen 3 terecht in de voorraad
• Leerlooierij produceert 12 en kan dit volledig verkopen, niets komt in de voorraad
• De invulling van het concept finale goederen is hier aangepast
o Ook de huiden die geproduceerd werden en in voorraad werden opgeslaan behoren
tot het finaal goed
§ Ze zijn in de bedoelde periode niet opgegaan in een volgende fase
o Verandering in voorraden = onderdeel finaal goed
• Bbp: kijk naar waarde finaal goed à 37 + 3 = 40
• Of som van toegevoegde waarden = 40 of de som van factorvergoeding = 40
• A-M= 40 (=91-51)
4. Soorten factorvergoedingen
In een productieproces gebruik je inputs en deze moeten vergoed worden
• Eigenlijke factorvergoediningen F1 (loonsom, pachtsom, intrestsom)
• Wat er overblijft na vergoeding van kapitaal, arbeid en natuur = winst (n)= vergoeding voor
het ondernemingsinitiatief
Som van factorvergoedingen à komen uiteindelijk allemaal terecht bij de gezinnen als inkomen
• Bbp berekenen door de som te nemen van allle inkomens à productie = inkomen
3
, 5. Bruto- versus nettoproduct
• Slijtage aan duurzame kapitaalgoederen = afschrijving of depreciatie
o Een kapitaalgoed verliest doorheen de jaren wat van zijn waarden doordat het veel
wordt gebruikt
• Om de productiecapaciteit van de bestaande kapitaalvoorraadin stand te houden zijn
investeringen noodzakelijk
• Netto nationaal product = bruto nationlaal product – depreciatie
• =W–D
• = F1 + n – D (netto-factorvergoedingen)
• = Y – D (netto-inkomen)
• De netto is een betere indicator voor de welvaart van een land dan de bruto toegevoegde
waarde
6. Fundamentele gelijkheid tussen product, inkomen en bestedingen
Nationaal product = nationaal inkomen = bestedingen van het nationaal product
• Waarde van de productie: nationaal product
• Som van alle factorvergoedingen: nationaal inkomen
• Som van alle bestedingen
à economie met enkel gezinnen en bedrijven
à Gezinnen gaan consumeren ( C ) en bedrijven gaan investeren (I ep) (= bestedingen)
• Ep = ex post = werkelijk gerealiseerde investeringen = achteraf
o Vervangingsinvesteringen = waarde van depreciatie
§ Investeringen die nodig zijn om de productieve capaciteit van de
kapitaalvorraad op peil te houden
o Uitbreidingsinvesteringen
§ Toevoegingen van reële productiemiddelen aan de bestaande hoeveelheid
kapitaalgoederen
o Voorraadinvesteringen
§ Investeringen in vlottend kapitaal
§ Er ontstaat een voorraad en deze wordt meegeteld bij de investeringen
4
Economie
Hoofdstuk 7. Productie, Inkomens en bestedingen – De macro-
economische benadering
1. Inleiding
Macro-economie bekijkt het geaggregeerde niveau en bestudeert vraagstukken die de economie als
geheel beïnvloeden
à stabillisatieprobleem
à verklaring voor economische aggregaten; werkloosheid, bbp, inflatie …
à verklaring voor de evolutie van grote economische grootheden op nationaal, regionaal,
supranationaal niveau
Cijfermateriaal van macro-economische analyse: nationale rekeningen & nationale boekhouding
• Registreert de transacties tussen de economische agenten
• Volgens systeem van dubbel boekhouden
• Crusiaal concept = Bruto binnenlands product (bbp)
o Boekhoudkundige gelijkheid
o = maatstaf voor de waarde van uw productie
o som van alle inkomens die verdiend worden
o de besteding van het nationaal product optellen
2. Productie, toegevoegde waarde en factorvergoedingen
à Productie verloopt in stadia
à In elk stadium wordt er waarde aan het goed toegevoegd = toegevoegde waarde
= waarde van de voortgebrachte goederen – waarde verbruikte intermediarie goederen
We willen de waarde van productie in de economie gaan berekenen
Voorbeeld: Productie van schoenen
(1e manier) enkel kijken naar de waarde van de finale goederen
= een goed dat binnen dezelfde periode niet opgaat in een volgende productiefase
(intermediair goed = een goed dat binnen een zelfde periode wel opgaat in een volgende
productiefase = goed of dienst dat verder als input gebruikt wordt)
à Verschillende productiefasen:
• Bewerken van huiden (intermediair)
• Leder maken (intermediair)
• Verwerken tot schoenen (intermediair)
• Schoenen verkomen aan consument (finaal goed)
(2e manier)
1
, • Bewerken van huiden (voegt waarde toe)
• Leder maken (voegt waarde toe)
• Verwerken tot schoenen (voegt waarde toe)
• Schoenen verkopen (voegt waarde toe)
à waarde finaal goed = som van de toegevoegde waarden
à huidhandelaar verkoopt aan de leerlooierij voor 10 euro (= waarde van zijn goed en omdat hij
geen intermediaire goederen gebruikt is het de toegevoegde waarde) à wordt gebruikt als
vergoeding voor de productiefactoren
à leerlooier verwerkt en verkoopt aan schoenfabriek voor 15 euro (= waarde goed)à toegevoegde
waarde is nu slechts 5, want 10 euro als intermediair goed verbruikt (5 als vergoeding PF)
3. Voorraden
In werkelijkheid verkopen de bedrijven de geproduceerde goederen niet volledig door binnen
dezelfde periode à men legt voorraden aan!
We splitsen productie uit in
• Verkopen
• Wijzigingen in de voorraden
2
, • De huidenhandel had niks nodig en produceert 10, maar er wordt maar 7 verkocht dus er
komen 3 terecht in de voorraad
• Leerlooierij produceert 12 en kan dit volledig verkopen, niets komt in de voorraad
• De invulling van het concept finale goederen is hier aangepast
o Ook de huiden die geproduceerd werden en in voorraad werden opgeslaan behoren
tot het finaal goed
§ Ze zijn in de bedoelde periode niet opgegaan in een volgende fase
o Verandering in voorraden = onderdeel finaal goed
• Bbp: kijk naar waarde finaal goed à 37 + 3 = 40
• Of som van toegevoegde waarden = 40 of de som van factorvergoeding = 40
• A-M= 40 (=91-51)
4. Soorten factorvergoedingen
In een productieproces gebruik je inputs en deze moeten vergoed worden
• Eigenlijke factorvergoediningen F1 (loonsom, pachtsom, intrestsom)
• Wat er overblijft na vergoeding van kapitaal, arbeid en natuur = winst (n)= vergoeding voor
het ondernemingsinitiatief
Som van factorvergoedingen à komen uiteindelijk allemaal terecht bij de gezinnen als inkomen
• Bbp berekenen door de som te nemen van allle inkomens à productie = inkomen
3
, 5. Bruto- versus nettoproduct
• Slijtage aan duurzame kapitaalgoederen = afschrijving of depreciatie
o Een kapitaalgoed verliest doorheen de jaren wat van zijn waarden doordat het veel
wordt gebruikt
• Om de productiecapaciteit van de bestaande kapitaalvoorraadin stand te houden zijn
investeringen noodzakelijk
• Netto nationaal product = bruto nationlaal product – depreciatie
• =W–D
• = F1 + n – D (netto-factorvergoedingen)
• = Y – D (netto-inkomen)
• De netto is een betere indicator voor de welvaart van een land dan de bruto toegevoegde
waarde
6. Fundamentele gelijkheid tussen product, inkomen en bestedingen
Nationaal product = nationaal inkomen = bestedingen van het nationaal product
• Waarde van de productie: nationaal product
• Som van alle factorvergoedingen: nationaal inkomen
• Som van alle bestedingen
à economie met enkel gezinnen en bedrijven
à Gezinnen gaan consumeren ( C ) en bedrijven gaan investeren (I ep) (= bestedingen)
• Ep = ex post = werkelijk gerealiseerde investeringen = achteraf
o Vervangingsinvesteringen = waarde van depreciatie
§ Investeringen die nodig zijn om de productieve capaciteit van de
kapitaalvorraad op peil te houden
o Uitbreidingsinvesteringen
§ Toevoegingen van reële productiemiddelen aan de bestaande hoeveelheid
kapitaalgoederen
o Voorraadinvesteringen
§ Investeringen in vlottend kapitaal
§ Er ontstaat een voorraad en deze wordt meegeteld bij de investeringen
4
