Eline Opsommer 1e jaar Toegepaste ICT-Apps&Gamification
Bedrijfsmanagement – Algemene economie
1 Inleidende begrippen (pg 2)
1.1 Wat is economie (pg 2)
- Economie = wetenschap die onderzoekt hoe mensen schaarse middelen (goederen & diensten)
aanwenden om hun ≠ behoeften te bevredigen en zo hogere welvaart te bereiken
1.1.1 Economie is een wetenschap
- ≠ methodes toepassen bij waarnemingen & analyses:
o Deductieve methode: vanuit grondstellingen denken om tot conclusie te komen
o Inductieve methode: vanuit aantal feiten algemeen besluit trekken
1.1.2 Behoeften en behoeftebevrediging
1.1.2.1 Definitie
- Behoefte = bewust aangevoeld tekort, je wil dit verlangen bevredigen
1.1.2.2 Soorten
- Fysiologische (primaire) behoeften: voeding, kledij, woning
Geestelijke (secundaire) behoeften: geestelijke ontwikkeling, prestige
- Collectieve behoeften: veiligheid, rechtszekerheid, verkeerswegen, onderwijs
Individuele behoeften: eigen huis, gepaste kledij
- Manifeste behoeften: zijn nu actief aanwezig (vb. dorst)
Latente (verborgen) behoeften: komt tot uiting door uitwendige prikkeling (vb. reclame zet aan tot drinken)
1.1.2.3 Kenmerken
- Veelvuldigheid: elk individu heeft veel behoeften
- Verbreidingskarakter: zodra bepaalde behoefte bevredigd is, komen er andere
- Verzadigbaarheid: voor elk aangevoeld tekort, is oplossing mogelijk
- Substitueerbaarheid: behoeftebevredigende middelen zijn meestal vervangbaar (vb. boter door
margarine)
1.1.3 Schaarse goederen en diensten
1.1.3.1 Definitie
- Goederen & diensten zijn stoffelijke & onstoffelijke middelen om behoeften te bevredigen
1.1.3.2 Soorten
- Vrije goederen: overvloedig aanwezig & worden bekomen zonder offer te brengen (vb. lucht)
- Economische goederen: schaars & worden bekomen door offer te brengen (consumptie/kapitaal)
o Consumptiegoederen: voor uiteindelijke behoeftebevrediging
Verbruiksgoederen: maar 1x gebruiken (voedsel)
Gebruiksgoederen: meerdere keren gebruikt (mixer)
o Kapitaalgoederen: vereist voor productie van andere goederen
Vlottende kapitaalgoederen: 1x gebruikt worden (grondstoffen)
Vaste kapitaalgoederen uitrustingsgoederen): duurzaam (machines)
1
,Eline Opsommer 1e jaar Toegepaste ICT-Apps&Gamification
1.1.4 Behoeftebevrediging gesteund op het economisch principe
- Economisch principe = met zo weinig mogelijk middelen zoveel mogelijk trachten te bereiken
- 4 voorwaarden:
o Meerdere behoeften
o Behoeften kunnen rangschikken -> prioriteiten
o Beschikbare goederen moeten schaars zijn
o Middelen moeten alternatief aanwendbaar zijn = verschillende behoeften kunnen bevredigen
(vb. auto als vervoermiddel)
1.2 Soorten economie (pg 4)
- Algemene economie:
o Vanuit 2 standpunten:
Micro-economie -> bestudeert individuele producenten en consumenten
Macro-economie -> bestudeert een land als geheel
- Toegepaste economie: resultaten uit algemene economie gebruiken bij studie van specifieke problemen in
internationale economie, landbouweconomie,…
- Normatieve economie: wetten of normen vastleggen in bedrijfseconomie
1.3 De economische orde (pg 5)
1.3.1 Definitie
- Economische orde = maatschappelijke organisatie gevormd door het geheel van economische
huishoudingen & instellingen, wetten van land, ..
1.3.2 Soorten
- Vrije economie: vrijheid om goederen te kopen & verkopen
- Centraal geleide economie: overheid regelt alles
- Gemengde economie: combineert vrijheid & gebondenheid
1.4 De economische politiek (pg 5)
- Doelstellingen overheid:
o Evenwichtige arbeidsmarkt
o Stabiel prijsniveau
o Betalingsbalansevenwicht
o Redelijke inkomensverdeling
o Evenwichtige economische groei
o Gezond leefmilieu
2 De werking van het prijsmechanisme (pg 7)
2.1 Wat is een prijs (pg 7)
- Prijs = de in geld uitgedrukte ruilwaarde van goederen
- Vb. loon, intrest, wisselkoers, beurskoers
- Koopkracht is hoog als we veel kunnen kopen <-> als prijzen stijgen -> koopkracht daalt als inkomen niet
stijgt
2.2 Prijsvorming (pg 7)
- Marktvormen:
o Volkomen/volmaakte concurrentie:
Veel aanbieders & vragers
Identieke producten die onderling verwisseld kunnen worden
Prijs gevormd door anonieme spel van vraag (Qv) & aanbod (Qa)
o Monopolie:
1 verkoper biedt bepaald product aan (vb. De Post)
o Oligopolie:
Enkele aanbieders tegenover massa vragers (vb. auto-industrie in USA)
- Prijs ontstaat waar Qv = Qa:
2
, Eline Opsommer 1e jaar Toegepaste ICT-Apps&Gamification
- Als vraag < aanbod -> prijs daalt (kopers zijn maar bereid goederen te kopen als de prijs daalt
- Als vraag > aanbod -> prijs stijgt (al verhogen de prijzen, vragers zijn bereid steeds meer te betalen
- Prijsverandering veroorzaakt wijziging van gevraagde hoeveelheid = verschuiving langs de vraagcurve
o Wanneer inkomen, aantal vragers, voorkeuren van vragers niet veranderen
- Kopers zijn bereid meer goederen te vragen tegen eenzelfde prijs = verschuiving van de vraagcurve
o Als inkomen van vragers toeneemt
2.3 Prijselasticiteit van vraag en aanbod (pg 9)
2.3.1 Prijselasticiteit van de vraag
- Prijselasticiteit van vraag (𝐸𝑝𝑣 ) = reactie van vraag op een verandering in de prijs
% 𝑣𝑒𝑟𝑎𝑛𝑑𝑒𝑟𝑖𝑛𝑔 𝑣𝑎𝑛 𝑑𝑒 𝑔𝑒𝑣𝑟𝑎𝑎𝑔𝑑𝑒 ℎ𝑜𝑒𝑣𝑒𝑒𝑙ℎ𝑒𝑖𝑑
- 𝐸𝑝𝑣 =
% 𝑣𝑒𝑟𝑎𝑛𝑑𝑒𝑟𝑖𝑛𝑔 𝑣𝑎𝑛 𝑑𝑒 𝑝𝑟𝑖𝑗𝑠
∆𝑄
̅ ∆𝑄 𝑃̅ ∆𝑄 𝑃̅
- 𝐸𝑝𝑣 = 𝑄
∆𝑃 of x of x
̅
𝑄̅ ∆𝑃 ∆𝑃 𝑄̅
𝑃
- Bij elastische vraag is 𝐸𝑝𝑣 >1 = gevraagde hoeveelheid reageert sterk op een prijswijziging (luxegoederen)
- Bij inelastische vraag is 𝐸𝑝𝑣 <1 = gevraagde hoeveelheid is minder sterk dan relatieve prijsverandering
(brood)
- Vb.
o P1 = 5 000 Q1 = 400 000
o P2 = 5 600 Q2 = 380 000
380 000
% 𝑣𝑒𝑟𝑎𝑛𝑑𝑒𝑟𝑖𝑛𝑔 𝑣𝑎𝑛 𝑑𝑒 𝑔𝑒𝑣𝑟𝑎𝑎𝑔𝑑𝑒 ℎ𝑜𝑒𝑣𝑒𝑒𝑙ℎ𝑒𝑖𝑑 −5%
= 400 000
5 600 = = 0,42
% 𝑣𝑒𝑟𝑎𝑛𝑑𝑒𝑟𝑖𝑛𝑔 𝑣𝑎𝑛 𝑑𝑒 𝑝𝑟𝑖𝑗𝑠 12%
5 000
- Vb.
o P1 = 5 000 Q1 = 800
o P2 = 6 000 Q2 = 400
- Prijselasticiteit van vraag wordt beïnvloed door ≠ factoren:
o Aard van behoefte die gevraagde goed bevredigt: noodzakelijke goederen worden in zelfde
mate gekocht ongeacht de prijs
o Vervangbaarheid van goed (vb. boter door margarine) -> als goed gemakkelijk kan vervangen
worden door ander, zal bij kleinste prijsverandering reactie van vraag volgen
o Aandeel van uitgaven voor een bepaald goed in totale uitgaven (als prijs van 1kg zout
verdubbelt, zal vraag niet veranderen omdat maar klein deel van budget opeist)
o Inkomensklasse waartoe men behoort: elasticiteit van luxueuze auto zal groter zijn bij gezin met
bescheiden inkomen dan voor rijke familie
o Gewoonte: wie dagelijks pakje sigaretten rookt, zal niet minder roken als sigaretten duurder
worden
3
Bedrijfsmanagement – Algemene economie
1 Inleidende begrippen (pg 2)
1.1 Wat is economie (pg 2)
- Economie = wetenschap die onderzoekt hoe mensen schaarse middelen (goederen & diensten)
aanwenden om hun ≠ behoeften te bevredigen en zo hogere welvaart te bereiken
1.1.1 Economie is een wetenschap
- ≠ methodes toepassen bij waarnemingen & analyses:
o Deductieve methode: vanuit grondstellingen denken om tot conclusie te komen
o Inductieve methode: vanuit aantal feiten algemeen besluit trekken
1.1.2 Behoeften en behoeftebevrediging
1.1.2.1 Definitie
- Behoefte = bewust aangevoeld tekort, je wil dit verlangen bevredigen
1.1.2.2 Soorten
- Fysiologische (primaire) behoeften: voeding, kledij, woning
Geestelijke (secundaire) behoeften: geestelijke ontwikkeling, prestige
- Collectieve behoeften: veiligheid, rechtszekerheid, verkeerswegen, onderwijs
Individuele behoeften: eigen huis, gepaste kledij
- Manifeste behoeften: zijn nu actief aanwezig (vb. dorst)
Latente (verborgen) behoeften: komt tot uiting door uitwendige prikkeling (vb. reclame zet aan tot drinken)
1.1.2.3 Kenmerken
- Veelvuldigheid: elk individu heeft veel behoeften
- Verbreidingskarakter: zodra bepaalde behoefte bevredigd is, komen er andere
- Verzadigbaarheid: voor elk aangevoeld tekort, is oplossing mogelijk
- Substitueerbaarheid: behoeftebevredigende middelen zijn meestal vervangbaar (vb. boter door
margarine)
1.1.3 Schaarse goederen en diensten
1.1.3.1 Definitie
- Goederen & diensten zijn stoffelijke & onstoffelijke middelen om behoeften te bevredigen
1.1.3.2 Soorten
- Vrije goederen: overvloedig aanwezig & worden bekomen zonder offer te brengen (vb. lucht)
- Economische goederen: schaars & worden bekomen door offer te brengen (consumptie/kapitaal)
o Consumptiegoederen: voor uiteindelijke behoeftebevrediging
Verbruiksgoederen: maar 1x gebruiken (voedsel)
Gebruiksgoederen: meerdere keren gebruikt (mixer)
o Kapitaalgoederen: vereist voor productie van andere goederen
Vlottende kapitaalgoederen: 1x gebruikt worden (grondstoffen)
Vaste kapitaalgoederen uitrustingsgoederen): duurzaam (machines)
1
,Eline Opsommer 1e jaar Toegepaste ICT-Apps&Gamification
1.1.4 Behoeftebevrediging gesteund op het economisch principe
- Economisch principe = met zo weinig mogelijk middelen zoveel mogelijk trachten te bereiken
- 4 voorwaarden:
o Meerdere behoeften
o Behoeften kunnen rangschikken -> prioriteiten
o Beschikbare goederen moeten schaars zijn
o Middelen moeten alternatief aanwendbaar zijn = verschillende behoeften kunnen bevredigen
(vb. auto als vervoermiddel)
1.2 Soorten economie (pg 4)
- Algemene economie:
o Vanuit 2 standpunten:
Micro-economie -> bestudeert individuele producenten en consumenten
Macro-economie -> bestudeert een land als geheel
- Toegepaste economie: resultaten uit algemene economie gebruiken bij studie van specifieke problemen in
internationale economie, landbouweconomie,…
- Normatieve economie: wetten of normen vastleggen in bedrijfseconomie
1.3 De economische orde (pg 5)
1.3.1 Definitie
- Economische orde = maatschappelijke organisatie gevormd door het geheel van economische
huishoudingen & instellingen, wetten van land, ..
1.3.2 Soorten
- Vrije economie: vrijheid om goederen te kopen & verkopen
- Centraal geleide economie: overheid regelt alles
- Gemengde economie: combineert vrijheid & gebondenheid
1.4 De economische politiek (pg 5)
- Doelstellingen overheid:
o Evenwichtige arbeidsmarkt
o Stabiel prijsniveau
o Betalingsbalansevenwicht
o Redelijke inkomensverdeling
o Evenwichtige economische groei
o Gezond leefmilieu
2 De werking van het prijsmechanisme (pg 7)
2.1 Wat is een prijs (pg 7)
- Prijs = de in geld uitgedrukte ruilwaarde van goederen
- Vb. loon, intrest, wisselkoers, beurskoers
- Koopkracht is hoog als we veel kunnen kopen <-> als prijzen stijgen -> koopkracht daalt als inkomen niet
stijgt
2.2 Prijsvorming (pg 7)
- Marktvormen:
o Volkomen/volmaakte concurrentie:
Veel aanbieders & vragers
Identieke producten die onderling verwisseld kunnen worden
Prijs gevormd door anonieme spel van vraag (Qv) & aanbod (Qa)
o Monopolie:
1 verkoper biedt bepaald product aan (vb. De Post)
o Oligopolie:
Enkele aanbieders tegenover massa vragers (vb. auto-industrie in USA)
- Prijs ontstaat waar Qv = Qa:
2
, Eline Opsommer 1e jaar Toegepaste ICT-Apps&Gamification
- Als vraag < aanbod -> prijs daalt (kopers zijn maar bereid goederen te kopen als de prijs daalt
- Als vraag > aanbod -> prijs stijgt (al verhogen de prijzen, vragers zijn bereid steeds meer te betalen
- Prijsverandering veroorzaakt wijziging van gevraagde hoeveelheid = verschuiving langs de vraagcurve
o Wanneer inkomen, aantal vragers, voorkeuren van vragers niet veranderen
- Kopers zijn bereid meer goederen te vragen tegen eenzelfde prijs = verschuiving van de vraagcurve
o Als inkomen van vragers toeneemt
2.3 Prijselasticiteit van vraag en aanbod (pg 9)
2.3.1 Prijselasticiteit van de vraag
- Prijselasticiteit van vraag (𝐸𝑝𝑣 ) = reactie van vraag op een verandering in de prijs
% 𝑣𝑒𝑟𝑎𝑛𝑑𝑒𝑟𝑖𝑛𝑔 𝑣𝑎𝑛 𝑑𝑒 𝑔𝑒𝑣𝑟𝑎𝑎𝑔𝑑𝑒 ℎ𝑜𝑒𝑣𝑒𝑒𝑙ℎ𝑒𝑖𝑑
- 𝐸𝑝𝑣 =
% 𝑣𝑒𝑟𝑎𝑛𝑑𝑒𝑟𝑖𝑛𝑔 𝑣𝑎𝑛 𝑑𝑒 𝑝𝑟𝑖𝑗𝑠
∆𝑄
̅ ∆𝑄 𝑃̅ ∆𝑄 𝑃̅
- 𝐸𝑝𝑣 = 𝑄
∆𝑃 of x of x
̅
𝑄̅ ∆𝑃 ∆𝑃 𝑄̅
𝑃
- Bij elastische vraag is 𝐸𝑝𝑣 >1 = gevraagde hoeveelheid reageert sterk op een prijswijziging (luxegoederen)
- Bij inelastische vraag is 𝐸𝑝𝑣 <1 = gevraagde hoeveelheid is minder sterk dan relatieve prijsverandering
(brood)
- Vb.
o P1 = 5 000 Q1 = 400 000
o P2 = 5 600 Q2 = 380 000
380 000
% 𝑣𝑒𝑟𝑎𝑛𝑑𝑒𝑟𝑖𝑛𝑔 𝑣𝑎𝑛 𝑑𝑒 𝑔𝑒𝑣𝑟𝑎𝑎𝑔𝑑𝑒 ℎ𝑜𝑒𝑣𝑒𝑒𝑙ℎ𝑒𝑖𝑑 −5%
= 400 000
5 600 = = 0,42
% 𝑣𝑒𝑟𝑎𝑛𝑑𝑒𝑟𝑖𝑛𝑔 𝑣𝑎𝑛 𝑑𝑒 𝑝𝑟𝑖𝑗𝑠 12%
5 000
- Vb.
o P1 = 5 000 Q1 = 800
o P2 = 6 000 Q2 = 400
- Prijselasticiteit van vraag wordt beïnvloed door ≠ factoren:
o Aard van behoefte die gevraagde goed bevredigt: noodzakelijke goederen worden in zelfde
mate gekocht ongeacht de prijs
o Vervangbaarheid van goed (vb. boter door margarine) -> als goed gemakkelijk kan vervangen
worden door ander, zal bij kleinste prijsverandering reactie van vraag volgen
o Aandeel van uitgaven voor een bepaald goed in totale uitgaven (als prijs van 1kg zout
verdubbelt, zal vraag niet veranderen omdat maar klein deel van budget opeist)
o Inkomensklasse waartoe men behoort: elasticiteit van luxueuze auto zal groter zijn bij gezin met
bescheiden inkomen dan voor rijke familie
o Gewoonte: wie dagelijks pakje sigaretten rookt, zal niet minder roken als sigaretten duurder
worden
3
