Probleem 1
Leerdoelen
1. Wat is biocriminologie?
2. Vanuit welke paradigma’s kan criminaliteit verklaard worden?
3. Hoe heeft de biocriminologie zich ontwikkeld en wat zijn verklaringen
hiervoor? (onderverdelen in genetisch, biochemisch en biopsychologisch)
4. Wat zijn de gevolgen van biocriminologie voor het strafrecht?
Bronnen
- Newburn – Criminology (hoofdstuk 7)
- Carrabine – Criminology a socialogical introduction (hoofdstuk 4)
- Lissenberg – Tegen de regels
- Lanier & Henry – Essential criminologie
- Vincent
- Lockhorst
- Tongeren
- Buruma
1 Wat is biocriminologie?
Biocriminologie is een onderdeel van de criminologie dat biologische en
genetische factoren en hun relatie tot crimineel gedrag onderzoekt. Het is een
tak van de criminologie die zich bezighoudt met de biologie.
Biocriminologie is de wetenschappelijke bestudering van de biologische basis van
crimineel gedrag. Het gaat in op het nature vs. nurture debat. Biologische
theorieën hebben vooral betrekking op de interne factoren
gedragsdeterminanten die in de persoon aanwezig zijn, zoals aanleg
Microniveau
- Universeel karakter
- Lichaam speelt een rol
- Determinisme
2 Vanuit welke paradigma’s kan criminaliteit verklaard worden?
Carrabine, E., Iganski, P., Lee, M., Plummer, K. & South, N. (2014).
Criminology: A sociological introduction. London: Routledge.
Lanier, M.M. & Henry, S. (2014). Essential Criminology. Oxford:
Westview Press.
Klassieke school (Beccaria & Bentham)
Het verlichtingsdenken vormde het fundament voor de klassieke benadering
van criminaliteit.
- Eerlijker en rationeler systeem invoeren voor het organiseren van straffen
en controle
- Minder gericht op de crimineel en weinig aandacht voor het vaststellen van
de oorzaken van criminaliteit
- Rechtvaardigere sociale orde creëren
Het klassieke paradigma gaat uit van een rationeel mensbeeld. Delinquent en
crimineel gedrag wordt gezien in termen van vrije wil of keuze. Dit heeft
individuele verantwoordelijkheid tot gevolg.
- Het is gebaseerd op aannames over hoe mensen in de 17e eeuw leefden
tijdens de Verlichting.
- Klassieke denkers vervingen deze basis van het feodale kastenstelsel door
het toen radicale idee dat mensen individuen zijn met gelijke rechten.
1
, -17e eeuw: grote verandering utilitaire filosofen erkenden de
onrechtvaardigheden van het juridische systeem en zagen veel van het
probleem als een gevolg van de omvang van de kerkelijke en staatsmacht.
Chemistry of crime
- Geschikte daders
- Doelwit
-
Cesare Beccaria (1738 -1794)
Hij wordt gezien als de grondlegger van de klassieke benadering. Hij was
humanist, utilitarist en wilde een reformatie van de irrationaliteit en
oneerlijkheid van het justitiële systeem dat al eeuwenoud was, incl. de tortuur en
de doodstraf.
Staat
- Hij betwiste het heersende idee dat mensen voorbestemd zijn om
bepaalde sociale statussen te vervullen mensen worden geboren als
vrije, gelijke en rationele individuen met natuurlijke rechten
- De overheid is niet het automatische recht van de rijken het recht werd
gecreëerd door een sociaal contract waarin vrije, rationele individuen een
deel van hun vrijheid opofferden aan de staat om vrede en veiligheid te
handhaven namens het algemeen belang.
Criminaliteit:
- Misdaden zijn tegen de medemens en dus tegen de samenleving. (niet
tegen de machtigen)
- Misdaden verbreken het sociaal contract beledigen de samenleving
inbreuk op de vrijheid van anderen.
- De wet, de rechtbanken en de rechters hebben de verantwoordelijkheid
om de onschuldigen te beschermen tegen veroordeling (zonder rekening
te houden met macht, status of rijkdom) principe van het vermoeden
van onschuld.
Zijn werk:
- Sociale contracttheorie: de theorie van hoe denkbeeldige individuen
samenkomen om een samenleving te laten werken
- Vrije wil: menselijk handelen wordt niet simpelweg bepaald door krachten
van binnen of buitenaf, maar kan worden gezien als zaken van vrije
beslissingen
- Straf als afschrikking: rationele wezens zullen ervoor kiezen om geen
misdaden te plegen als de straf bij de misdaad past
- Utilitarisme: wetten die voor het grootste aantal nuttig zijn, moeten in
acht worden genomen.
- Secularisme: Beccaria wilde een humanistische theorie opbouwen die
ideeën over Gods wet, openbaring of natuurlijke gerechtigheid vermeed en
die gericht was op de levende, bewuste mens, onderworpen aan pijn en
plezier. Hij wilde wetten dei gemaakt werden door mensen, en rationeel
waren.
Kern van klassieke denken: ideeën over de aard van straf
De bestraffing moet in openbaar zijn, meteen, noodzakelijk, het minst zwaar als
mogelijk in de gegeven omstandigheden, proportioneel aan de misdaad en
voorgeschreven door de wet.
- Straffen konden alleen afschrikken als ze proportioneel zijn met de
misdaad
2
, 1. Dat de ernst van de straffen overeenkomt de ernst van de schade die
het misdrijf heeft aangebracht.
2. Dat de soort straf lijkt op de misdaad (zodat de samenleving de straf en
misdaad kunnen associëren)
Dei delitti e delle pene (Essay on Crimes and Punishments) – Beccaria
Rousseau
Jeremy Bentham (1748-1838)
Engelse utilitaristische filosoof en strafhervormer waarin we ook klassieke
ideeën terugvinden. Hij pleitte voor het grootste geluk voor het grootste
aantal en vond dat straffen berekend moesten worden om pijn toe te brengen in
directe verhouding tot de schade aan het algemeen belang. Doodstraf schendt
het nutsbeginsel. Hij kwam met het idee van de panopticon.
Tegenwoordig: nog steeds klassicisme in het strafrecht (ernst van de straf moet
in verhouding staan tot de ernst van het misdrijf)
Problemen klassieke model:
- Te rationele visie op de menselijke natuur, met als argument dat mensen
zich puur op eigenbelang en ‘vrij’ gedragen te simpel
- Geen oog voor hoe ‘vrij’ misdaad echt is (positivisme) waarom begaan
sommige mensen meer misdaden
- Het veronderstelt dat samenlevingen eerlijk en rechtvaardig werken,
terwijl het vaak niet mogelijk is om gerechtigheid en eerlijkheid te hebben
in samenlevingen die zelf georganiseerd zijn op een manier die noch
rechtvaardig noch eerlijk is.
- Mensen zijn gelijk? En kinderen en gekken dan?
-
Positivistische school (Lombroso, Ferri en Galton)
In de biologische (positivistische) stroming wordt naar oorzaken en
wetmatigheden van criminaliteit gezocht in het individu waar een link wordt
gelegd tussen criminaliteit en lichamelijke factoren. Misdaad zit in het bloed,
crimineel gedrag wordt geërfd
- Natuurweten kunnen en moeten toegepast worden
- Kennis over de wereld komt van de data die we o
- Feiten vs waarheden
- Combinatie van natuurkundige
Cecare Lombroso (1835 – 1909)
Wordt gezien als de grondlegger van de moderne criminologie. Voor Lombroso
hadden veel criminelen atavistische kenmerken (terugkeer naar een eerdere
vorm van soort op evolutionaire schaal). Criminelen hadden bijv. lage
voorhoofden, prominente kaken en jukbeenderen, uitstekende oren, etc.
(daardoor leken ze op aapachtige voorouders van mensen). Hij wordt gezien als
de uitvinder van het idee van ‘the criminal body’ (ook al was hij niet de eerste
met dit idee).
L’umo delinquente (the criminal man) – 1876 hij vergeleek fysieke kenmerken
van Italiaanse gevangenen en vergeleek ze met Italiaanse soldaten.
Maar zijn werk was gebrekkig hij schreef kenmerken toe aan gevangenen, die
in de hele bevolking werden aangetroffen.
3
Leerdoelen
1. Wat is biocriminologie?
2. Vanuit welke paradigma’s kan criminaliteit verklaard worden?
3. Hoe heeft de biocriminologie zich ontwikkeld en wat zijn verklaringen
hiervoor? (onderverdelen in genetisch, biochemisch en biopsychologisch)
4. Wat zijn de gevolgen van biocriminologie voor het strafrecht?
Bronnen
- Newburn – Criminology (hoofdstuk 7)
- Carrabine – Criminology a socialogical introduction (hoofdstuk 4)
- Lissenberg – Tegen de regels
- Lanier & Henry – Essential criminologie
- Vincent
- Lockhorst
- Tongeren
- Buruma
1 Wat is biocriminologie?
Biocriminologie is een onderdeel van de criminologie dat biologische en
genetische factoren en hun relatie tot crimineel gedrag onderzoekt. Het is een
tak van de criminologie die zich bezighoudt met de biologie.
Biocriminologie is de wetenschappelijke bestudering van de biologische basis van
crimineel gedrag. Het gaat in op het nature vs. nurture debat. Biologische
theorieën hebben vooral betrekking op de interne factoren
gedragsdeterminanten die in de persoon aanwezig zijn, zoals aanleg
Microniveau
- Universeel karakter
- Lichaam speelt een rol
- Determinisme
2 Vanuit welke paradigma’s kan criminaliteit verklaard worden?
Carrabine, E., Iganski, P., Lee, M., Plummer, K. & South, N. (2014).
Criminology: A sociological introduction. London: Routledge.
Lanier, M.M. & Henry, S. (2014). Essential Criminology. Oxford:
Westview Press.
Klassieke school (Beccaria & Bentham)
Het verlichtingsdenken vormde het fundament voor de klassieke benadering
van criminaliteit.
- Eerlijker en rationeler systeem invoeren voor het organiseren van straffen
en controle
- Minder gericht op de crimineel en weinig aandacht voor het vaststellen van
de oorzaken van criminaliteit
- Rechtvaardigere sociale orde creëren
Het klassieke paradigma gaat uit van een rationeel mensbeeld. Delinquent en
crimineel gedrag wordt gezien in termen van vrije wil of keuze. Dit heeft
individuele verantwoordelijkheid tot gevolg.
- Het is gebaseerd op aannames over hoe mensen in de 17e eeuw leefden
tijdens de Verlichting.
- Klassieke denkers vervingen deze basis van het feodale kastenstelsel door
het toen radicale idee dat mensen individuen zijn met gelijke rechten.
1
, -17e eeuw: grote verandering utilitaire filosofen erkenden de
onrechtvaardigheden van het juridische systeem en zagen veel van het
probleem als een gevolg van de omvang van de kerkelijke en staatsmacht.
Chemistry of crime
- Geschikte daders
- Doelwit
-
Cesare Beccaria (1738 -1794)
Hij wordt gezien als de grondlegger van de klassieke benadering. Hij was
humanist, utilitarist en wilde een reformatie van de irrationaliteit en
oneerlijkheid van het justitiële systeem dat al eeuwenoud was, incl. de tortuur en
de doodstraf.
Staat
- Hij betwiste het heersende idee dat mensen voorbestemd zijn om
bepaalde sociale statussen te vervullen mensen worden geboren als
vrije, gelijke en rationele individuen met natuurlijke rechten
- De overheid is niet het automatische recht van de rijken het recht werd
gecreëerd door een sociaal contract waarin vrije, rationele individuen een
deel van hun vrijheid opofferden aan de staat om vrede en veiligheid te
handhaven namens het algemeen belang.
Criminaliteit:
- Misdaden zijn tegen de medemens en dus tegen de samenleving. (niet
tegen de machtigen)
- Misdaden verbreken het sociaal contract beledigen de samenleving
inbreuk op de vrijheid van anderen.
- De wet, de rechtbanken en de rechters hebben de verantwoordelijkheid
om de onschuldigen te beschermen tegen veroordeling (zonder rekening
te houden met macht, status of rijkdom) principe van het vermoeden
van onschuld.
Zijn werk:
- Sociale contracttheorie: de theorie van hoe denkbeeldige individuen
samenkomen om een samenleving te laten werken
- Vrije wil: menselijk handelen wordt niet simpelweg bepaald door krachten
van binnen of buitenaf, maar kan worden gezien als zaken van vrije
beslissingen
- Straf als afschrikking: rationele wezens zullen ervoor kiezen om geen
misdaden te plegen als de straf bij de misdaad past
- Utilitarisme: wetten die voor het grootste aantal nuttig zijn, moeten in
acht worden genomen.
- Secularisme: Beccaria wilde een humanistische theorie opbouwen die
ideeën over Gods wet, openbaring of natuurlijke gerechtigheid vermeed en
die gericht was op de levende, bewuste mens, onderworpen aan pijn en
plezier. Hij wilde wetten dei gemaakt werden door mensen, en rationeel
waren.
Kern van klassieke denken: ideeën over de aard van straf
De bestraffing moet in openbaar zijn, meteen, noodzakelijk, het minst zwaar als
mogelijk in de gegeven omstandigheden, proportioneel aan de misdaad en
voorgeschreven door de wet.
- Straffen konden alleen afschrikken als ze proportioneel zijn met de
misdaad
2
, 1. Dat de ernst van de straffen overeenkomt de ernst van de schade die
het misdrijf heeft aangebracht.
2. Dat de soort straf lijkt op de misdaad (zodat de samenleving de straf en
misdaad kunnen associëren)
Dei delitti e delle pene (Essay on Crimes and Punishments) – Beccaria
Rousseau
Jeremy Bentham (1748-1838)
Engelse utilitaristische filosoof en strafhervormer waarin we ook klassieke
ideeën terugvinden. Hij pleitte voor het grootste geluk voor het grootste
aantal en vond dat straffen berekend moesten worden om pijn toe te brengen in
directe verhouding tot de schade aan het algemeen belang. Doodstraf schendt
het nutsbeginsel. Hij kwam met het idee van de panopticon.
Tegenwoordig: nog steeds klassicisme in het strafrecht (ernst van de straf moet
in verhouding staan tot de ernst van het misdrijf)
Problemen klassieke model:
- Te rationele visie op de menselijke natuur, met als argument dat mensen
zich puur op eigenbelang en ‘vrij’ gedragen te simpel
- Geen oog voor hoe ‘vrij’ misdaad echt is (positivisme) waarom begaan
sommige mensen meer misdaden
- Het veronderstelt dat samenlevingen eerlijk en rechtvaardig werken,
terwijl het vaak niet mogelijk is om gerechtigheid en eerlijkheid te hebben
in samenlevingen die zelf georganiseerd zijn op een manier die noch
rechtvaardig noch eerlijk is.
- Mensen zijn gelijk? En kinderen en gekken dan?
-
Positivistische school (Lombroso, Ferri en Galton)
In de biologische (positivistische) stroming wordt naar oorzaken en
wetmatigheden van criminaliteit gezocht in het individu waar een link wordt
gelegd tussen criminaliteit en lichamelijke factoren. Misdaad zit in het bloed,
crimineel gedrag wordt geërfd
- Natuurweten kunnen en moeten toegepast worden
- Kennis over de wereld komt van de data die we o
- Feiten vs waarheden
- Combinatie van natuurkundige
Cecare Lombroso (1835 – 1909)
Wordt gezien als de grondlegger van de moderne criminologie. Voor Lombroso
hadden veel criminelen atavistische kenmerken (terugkeer naar een eerdere
vorm van soort op evolutionaire schaal). Criminelen hadden bijv. lage
voorhoofden, prominente kaken en jukbeenderen, uitstekende oren, etc.
(daardoor leken ze op aapachtige voorouders van mensen). Hij wordt gezien als
de uitvinder van het idee van ‘the criminal body’ (ook al was hij niet de eerste
met dit idee).
L’umo delinquente (the criminal man) – 1876 hij vergeleek fysieke kenmerken
van Italiaanse gevangenen en vergeleek ze met Italiaanse soldaten.
Maar zijn werk was gebrekkig hij schreef kenmerken toe aan gevangenen, die
in de hele bevolking werden aangetroffen.
3
