Kritisch denken | Blokboek (I6077131) Pagina |1
Taak 2 Argument Mapping
Een tekst structureren kan op micro- en macroniveau.
Op microniveau baseer je de structuur op (impliciete) signaalwoorden.
Op macroniveau baseer je de structuur op gehele verbanden die je kunt weergeven middels
een argument map.
Onderdelen van een argument map:
Stelling, standpunt (contention)
Een idee waarvan beweerd wordt dat het waar is.
Gevolgtrekking = een stelling die wordt ondersteund door een reden of ontkracht door een
tegenargument.
Reden of oorzaak (reason)
Een bewijs voor de gegeven stelling.
Tegenwerping of tegenargument (objection)
Een bewijs tegen de gegeven stelling.
Vormen van argumentaties:
Enkelvoudige argumentatie = een stelling die slechts één reden of één tegenwerping bevat.
Samengestelde argumentatie = een stelling die meer dan één reden of tegenwerping bevat.
o Convergente argumentatie = een stelling die door twee onafhankelijke premissen
ondersteund wordt.
o Ketenredenering = een stelling die door een met premisse(n) ondersteunde stelling
ondersteund wordt.
Premisse = de stelling binnen een reden of tegenwerping.
Co-premissen / afhankelijke premissen = de stellingen die samen één reden of tegenwerping vormen.
Er is sprake van een syllogisme waarbij de logische kloof tussen premisse en conclusie
overbrugd wordt. Het is mogelijk dat hierbij gebruik moet worden gemaakt van een
hulppremisse die duidt op een impliciete aanname.
Regels bij argument mapping:
Golden rule
Regel die stelt dat er minimaal één co-premisse nodig is binnen iedere (enkelvoudige)
redenering om de logische kloof tussen premisse en conclusie te overbruggen.
Rabbit rule
Regel die stelt dat iedere significante term uit de conclusie ook in één van de premissen
vernoemd dient te worden om een verband tussen de premissen en de stelling te creëren.
Holding hands rule
Regel die stelt dat iedere term die niet in de conclusie vernoemd wordt, maar wel in een
premisse, dan ook in de andere premisse vernoemd dient te worden om een verband tussen
de co-premissen te creëren.
Counter-argument = een redenering waar zowel een reden als een tegenwerping aan een bepaalde
stelling gekoppeld zijn.
Dispuut = een redenering waar meerdere redenen en tegenwerpingen aan een bepaalde stelling
gekoppeld zijn.
, Kritisch denken | Blokboek (I6077131) Pagina |2
Taak 3 Complexe redeneringen
Meerlaags argument = een redenering waarbij redenen of tegenwerpingen leiden tot nieuwe
redenen of tegenwerpingen.
Repliek (rebuttal) = een redenering waarbij een reden wordt opgevolgd door een
tegenwerping. Hiervan zijn twee vormen:
o Premisse tegenargument = repliek die aantoont dat de stelling van de reden niet juist
is door de inhoud van de premisse onderuit te halen.
o Gevolgtrekking tegenargument = repliek die aantoont dat er onvoldoende bewijs is
om de stelling als juist aan te nemen door de redenering onderuit te halen.
Weerlegging = een redenering waarbij een tegenwerping wordt opgevolgd door een
tegenwerping.
Macrostructuurregels bij complexe redeneringen:
Piramideregel
Regel die stelt dat een goed gestructureerde redenering de vorm van een piramide heeft.
Aspecten:
o Hoe hoger een argument in de argumentatieboom geplaatst wordt, hoe algemener
en abstracter dit argument dient te zijn.
o Wanneer twee argumenten op hetzelfde niveau geplaatst zijn, dienen deze hetzelfde
niveau van abstractie te hebben.
MECE-regel
Regel die stelt dat er geen overlap of gaten dienen voor te komen in elke groep van redenen
of tegenwerpingen. Aspecten:
o ME : Mutually Exclusive
Binnen elke groep dienen de redenen of tegenwerpingen verschillend van elkaar te
zijn.
o CE : Collectively Exhaustive
Binnen elke groep dienen alle mogelijke argumenten die relevant zijn voor de
bewering uiteengezet te worden.
Taak 4 Van de reden in de drog
Cogent argument = een argument waarbij de premissen rationeel acceptabel zijn en geordend op
een wijze waarop ze rationele ondersteuning bieden voor de conclusie.
De aspecten van een samenhangend argument worden gedekt door de ARG-methode:
A : acceptability
Het is aannemelijk om te geloven dat de premissen waar zijn.
R : relevance
De premissen bieden bewijs of redenen ter ondersteuning of tegenwerping van de conclusie.
G : good grounds
De conclusie volgt daadwerkelijk van de premissen.
, Kritisch denken | Blokboek (I6077131) Pagina |3
Drogreden Fase Partij
Ambiguïteitsdrogreden: misbruik van dubbelzinnig taalgebruik Confrontatiefase/ Protagonist/
openingsfase/ antagonist
argumentatiefase/
afsluitingsfase
Argumentum ad baculum / drogreden van de stok: de tegenpartij onder Confrontatiefase Protagonist/
druk zetten d.m.v. geweld of dreigementen antagonist
Argumentum ad consequentiam: afwijzing van een (descriptief) standpunt Argumentatiefase Protagonist
o.b.v. ongewenste gevolgen (evaluerend)
Argumentum ad hominem / persoonlijke aanval Confrontatiefase Protagonist/
Direct (abusive): betwijfeling van de kennis van zaken, intelligentie of antagonist
goede trouw van tegenpartij
Indirect (circumstantial): verdacht maken van de motieven van tegenpartij
Tu quoque: aanduiding van tegenstrijdigheid in ideeën en handelingen van Confrontatiefase Protagonist/
tegenpartij in het heden of verleden antagonist
Verabsoluteren van het succes van een verdediging: concluderen dat een Afsluitingsfase Protagonist
standpunt waar is nadat het geslaagd verdedigd is
Argumentum ad ignorantiam / verschuiving van bewijslast: antagonist Openingsfase Protagonist
moet aantonen waarom het standpunt van protagonist onjuist is
Verabsoluteren van de mislukking van de verdediging: concluderen dat een Afsluitingsfase Antagonist
standpunt waar is omdat het tegengestelde niet met succes is verdedigd
Argumentum ad misericordiam / beroep op medelijden: de tegenpartij Confrontatiefase Protagonist
onder druk zetten door op zijn gevoel te werken
Overdrijven van bescheidenheid: bespeling van het publiek door sympathie Argumentatiefase Protagonist
te wekken met een bescheiden opstelling
Argumentum ad populum / pathetische drogreden: bespeling van de Argumentatiefase Protagonist
sentimenten van het publiek
Populistische drogreden: de massa wordt als autoriteit gezien en omdat Argumentatiefase Protagonist
een groot aantal mensen iets vindt, wordt ditgeen als waar beschouwd
Argumentum ad verecundiam / ontduiken van de bewijslast: persoonlijk Openingsfase Protagonist
instaan voor de juistheid van een standpunt
Ethische drogreden: eigen kwaliteiten inzetten Argumentatiefase Protagonist
Autoriteitsdrogreden: deskundigheid, gezag of speciale positie van een Argumentatiefase Protagonist
persoon of instantie wordt als bron van waarheid gezien
Bevestiging van het consequens: een voldoenende voorwaarde wordt Argumentatiefase Protagonist
opgevat als een noodzakelijke voorwaarde
Compositiedrogreden / verkeerde samenvoeging: een eigenschap van een Argumentatiefase Protagonist
deel van een geheel wordt ten onrechte toegekend aan het geheel
Divisiedrogreden / verkeerde verdeling: een eigenschap van een geheel Argumentatiefase Protagonist
wordt ten onrechte toegekend aan een deel van een geheel
False dilemma / verkeerde tegenstelling: contraire tegenstelling Afsluitingsfase Antagonist
presenteren als contradictie waarbij uit de niet reeds bewezen waarheid
van geval A wordt geconcludeerd dat B waar is.
Heilig verklaren van een standpunt: verbieden of verhinderen dat een Confrontatiefase Protagonist
standpunt wordt betwijfeld
Ignoratio elench / irrelevante argumentatie: een ander standpunt Argumentatiefase Protagonist
beargumenteren dan dat ter discussie staat
Loochenen van een gemeenschappelijk standpunt: betwijfeling van een Argumentatiefase Antagonist
propositie die tot gemeenschappelijke uitgangspunten behoort
Loochenen van een verzwegen argument: ontkenning van gebondenheid Argumentatiefase Protagonist
aan een correct ingevuld argument
Many questions / meervoudige vraag: vraag waarin een standpunt als Argumentatiefase Protagonist
presuppositie voorkomt en onterecht als gemeenschappelijk uitgangspunt
wordt gepresenteerd
Onduiken van de bewijslast
m.b.t. een standpunt: een standpunt als vanzelfsprekend presenteren Openingsfase Protagonist
m.b.t. een argument: een argument als vanzelfsprekend presenteren Argumentatiefase Protagonist
Taak 2 Argument Mapping
Een tekst structureren kan op micro- en macroniveau.
Op microniveau baseer je de structuur op (impliciete) signaalwoorden.
Op macroniveau baseer je de structuur op gehele verbanden die je kunt weergeven middels
een argument map.
Onderdelen van een argument map:
Stelling, standpunt (contention)
Een idee waarvan beweerd wordt dat het waar is.
Gevolgtrekking = een stelling die wordt ondersteund door een reden of ontkracht door een
tegenargument.
Reden of oorzaak (reason)
Een bewijs voor de gegeven stelling.
Tegenwerping of tegenargument (objection)
Een bewijs tegen de gegeven stelling.
Vormen van argumentaties:
Enkelvoudige argumentatie = een stelling die slechts één reden of één tegenwerping bevat.
Samengestelde argumentatie = een stelling die meer dan één reden of tegenwerping bevat.
o Convergente argumentatie = een stelling die door twee onafhankelijke premissen
ondersteund wordt.
o Ketenredenering = een stelling die door een met premisse(n) ondersteunde stelling
ondersteund wordt.
Premisse = de stelling binnen een reden of tegenwerping.
Co-premissen / afhankelijke premissen = de stellingen die samen één reden of tegenwerping vormen.
Er is sprake van een syllogisme waarbij de logische kloof tussen premisse en conclusie
overbrugd wordt. Het is mogelijk dat hierbij gebruik moet worden gemaakt van een
hulppremisse die duidt op een impliciete aanname.
Regels bij argument mapping:
Golden rule
Regel die stelt dat er minimaal één co-premisse nodig is binnen iedere (enkelvoudige)
redenering om de logische kloof tussen premisse en conclusie te overbruggen.
Rabbit rule
Regel die stelt dat iedere significante term uit de conclusie ook in één van de premissen
vernoemd dient te worden om een verband tussen de premissen en de stelling te creëren.
Holding hands rule
Regel die stelt dat iedere term die niet in de conclusie vernoemd wordt, maar wel in een
premisse, dan ook in de andere premisse vernoemd dient te worden om een verband tussen
de co-premissen te creëren.
Counter-argument = een redenering waar zowel een reden als een tegenwerping aan een bepaalde
stelling gekoppeld zijn.
Dispuut = een redenering waar meerdere redenen en tegenwerpingen aan een bepaalde stelling
gekoppeld zijn.
, Kritisch denken | Blokboek (I6077131) Pagina |2
Taak 3 Complexe redeneringen
Meerlaags argument = een redenering waarbij redenen of tegenwerpingen leiden tot nieuwe
redenen of tegenwerpingen.
Repliek (rebuttal) = een redenering waarbij een reden wordt opgevolgd door een
tegenwerping. Hiervan zijn twee vormen:
o Premisse tegenargument = repliek die aantoont dat de stelling van de reden niet juist
is door de inhoud van de premisse onderuit te halen.
o Gevolgtrekking tegenargument = repliek die aantoont dat er onvoldoende bewijs is
om de stelling als juist aan te nemen door de redenering onderuit te halen.
Weerlegging = een redenering waarbij een tegenwerping wordt opgevolgd door een
tegenwerping.
Macrostructuurregels bij complexe redeneringen:
Piramideregel
Regel die stelt dat een goed gestructureerde redenering de vorm van een piramide heeft.
Aspecten:
o Hoe hoger een argument in de argumentatieboom geplaatst wordt, hoe algemener
en abstracter dit argument dient te zijn.
o Wanneer twee argumenten op hetzelfde niveau geplaatst zijn, dienen deze hetzelfde
niveau van abstractie te hebben.
MECE-regel
Regel die stelt dat er geen overlap of gaten dienen voor te komen in elke groep van redenen
of tegenwerpingen. Aspecten:
o ME : Mutually Exclusive
Binnen elke groep dienen de redenen of tegenwerpingen verschillend van elkaar te
zijn.
o CE : Collectively Exhaustive
Binnen elke groep dienen alle mogelijke argumenten die relevant zijn voor de
bewering uiteengezet te worden.
Taak 4 Van de reden in de drog
Cogent argument = een argument waarbij de premissen rationeel acceptabel zijn en geordend op
een wijze waarop ze rationele ondersteuning bieden voor de conclusie.
De aspecten van een samenhangend argument worden gedekt door de ARG-methode:
A : acceptability
Het is aannemelijk om te geloven dat de premissen waar zijn.
R : relevance
De premissen bieden bewijs of redenen ter ondersteuning of tegenwerping van de conclusie.
G : good grounds
De conclusie volgt daadwerkelijk van de premissen.
, Kritisch denken | Blokboek (I6077131) Pagina |3
Drogreden Fase Partij
Ambiguïteitsdrogreden: misbruik van dubbelzinnig taalgebruik Confrontatiefase/ Protagonist/
openingsfase/ antagonist
argumentatiefase/
afsluitingsfase
Argumentum ad baculum / drogreden van de stok: de tegenpartij onder Confrontatiefase Protagonist/
druk zetten d.m.v. geweld of dreigementen antagonist
Argumentum ad consequentiam: afwijzing van een (descriptief) standpunt Argumentatiefase Protagonist
o.b.v. ongewenste gevolgen (evaluerend)
Argumentum ad hominem / persoonlijke aanval Confrontatiefase Protagonist/
Direct (abusive): betwijfeling van de kennis van zaken, intelligentie of antagonist
goede trouw van tegenpartij
Indirect (circumstantial): verdacht maken van de motieven van tegenpartij
Tu quoque: aanduiding van tegenstrijdigheid in ideeën en handelingen van Confrontatiefase Protagonist/
tegenpartij in het heden of verleden antagonist
Verabsoluteren van het succes van een verdediging: concluderen dat een Afsluitingsfase Protagonist
standpunt waar is nadat het geslaagd verdedigd is
Argumentum ad ignorantiam / verschuiving van bewijslast: antagonist Openingsfase Protagonist
moet aantonen waarom het standpunt van protagonist onjuist is
Verabsoluteren van de mislukking van de verdediging: concluderen dat een Afsluitingsfase Antagonist
standpunt waar is omdat het tegengestelde niet met succes is verdedigd
Argumentum ad misericordiam / beroep op medelijden: de tegenpartij Confrontatiefase Protagonist
onder druk zetten door op zijn gevoel te werken
Overdrijven van bescheidenheid: bespeling van het publiek door sympathie Argumentatiefase Protagonist
te wekken met een bescheiden opstelling
Argumentum ad populum / pathetische drogreden: bespeling van de Argumentatiefase Protagonist
sentimenten van het publiek
Populistische drogreden: de massa wordt als autoriteit gezien en omdat Argumentatiefase Protagonist
een groot aantal mensen iets vindt, wordt ditgeen als waar beschouwd
Argumentum ad verecundiam / ontduiken van de bewijslast: persoonlijk Openingsfase Protagonist
instaan voor de juistheid van een standpunt
Ethische drogreden: eigen kwaliteiten inzetten Argumentatiefase Protagonist
Autoriteitsdrogreden: deskundigheid, gezag of speciale positie van een Argumentatiefase Protagonist
persoon of instantie wordt als bron van waarheid gezien
Bevestiging van het consequens: een voldoenende voorwaarde wordt Argumentatiefase Protagonist
opgevat als een noodzakelijke voorwaarde
Compositiedrogreden / verkeerde samenvoeging: een eigenschap van een Argumentatiefase Protagonist
deel van een geheel wordt ten onrechte toegekend aan het geheel
Divisiedrogreden / verkeerde verdeling: een eigenschap van een geheel Argumentatiefase Protagonist
wordt ten onrechte toegekend aan een deel van een geheel
False dilemma / verkeerde tegenstelling: contraire tegenstelling Afsluitingsfase Antagonist
presenteren als contradictie waarbij uit de niet reeds bewezen waarheid
van geval A wordt geconcludeerd dat B waar is.
Heilig verklaren van een standpunt: verbieden of verhinderen dat een Confrontatiefase Protagonist
standpunt wordt betwijfeld
Ignoratio elench / irrelevante argumentatie: een ander standpunt Argumentatiefase Protagonist
beargumenteren dan dat ter discussie staat
Loochenen van een gemeenschappelijk standpunt: betwijfeling van een Argumentatiefase Antagonist
propositie die tot gemeenschappelijke uitgangspunten behoort
Loochenen van een verzwegen argument: ontkenning van gebondenheid Argumentatiefase Protagonist
aan een correct ingevuld argument
Many questions / meervoudige vraag: vraag waarin een standpunt als Argumentatiefase Protagonist
presuppositie voorkomt en onterecht als gemeenschappelijk uitgangspunt
wordt gepresenteerd
Onduiken van de bewijslast
m.b.t. een standpunt: een standpunt als vanzelfsprekend presenteren Openingsfase Protagonist
m.b.t. een argument: een argument als vanzelfsprekend presenteren Argumentatiefase Protagonist
