Aardrijkskunde hoofdstuk 8
Paragraaf 8.1
Leven op aarde:
- Door het broeikaseffect is de temperatuur op de aarde hoger dan het echt is
Broeikaseffect -> het vasthouden van de zonnewarmte door de dampkring
- Dampkring -> lucht om ons heen, heet ook atmosfeer
- Koolzuurgas -> gas dat vrijkomt bij uitademen, gas in de dampkring dat voor het leven op
aarde van groot belang is(is nodig bij fotosynthese)
- Fotosynthese -> het onder invloed van zonlicht omzetten van water en koolzuurgas in suikers
en zuurstof door planten en bomen
- De aantrekkende kracht van de aarde(zwaartekracht) zorgt ervoor dat de gassen uit de
dampkring niet de ruimte in verdwijnen
- Water is onmisbaar voor het leven op aarde. Zo’n 97,5% van al het water bevindt zich in de
oceaan. Dat is zout water, bijna al het zoete water is opgeslagen in ijs of aquifers in de
ondergrond. Slechts een klein deel van het zoete water is beschikbaar in rivieren en meren
Aquifers -> waterdragende laag in de ondergrond
- Voedsel is een noodzakelijke natuurlijke hulpbron op aarde
Natuurlijke hulpbron -> producten uit de natuur die mensen goed kunnen gebruiken
Een duurzame aarde?
- De voorraden zoet water, schone lucht, voedsel en energie zijn niet oneindig
- Duurzame aarde -> niet meer natuurlijke hulpbronnen gebruiken dan dat erbij komen
- Alles vraagt ruimte: huizen, akkers, weilanden, fabrieken enz.
- Veel energieverbruik(auto’s, fabrieken enz.)
- Ecologische voetafdruk -> de hoeveelheid ruimte op aarde die wordt gebruikt door één
persoon of een heel land
Paragraaf 8.2
Op weg naar 10 miljard
- Verdriedubbeling bevolking ten opzichte van 1950
- Bevolkingsprognose 2060: rond de 10 miljard
Bevolkingsprognose -> berekende voorspelling van het bevolkingsaantal
- Demografie -> de samenstelling en de spreiding van de bevolking
- Hoogtepunt van de groei van de wereldbevolking -> meer dan 2% per jaar
- Afname relatieve bevolkingsgroei(procenten) – komt door daling vruchtbaarheidscijfer
Ongelijke groei
- Rijke landen -> nauwelijks groei in bevolking of neemt zelfs af
o Aandeel 65-plussers stijgt(vergrijzing)
- Bevolkingsexplosie -> snelle bevolkingsgroei
- Bevolkingsexplosie -> jonge bevolking
- Bevolkingsexplosie ontstaat door hoge vruchtbaarheidscijfer
- Bevolkingsexplosie -> nieuwe voorzieningen -> demografische investering
Demografische investering -> miljarden euro’s die nodig zijn om de gevolgen van een
veranderende samenstelling van de bevolking op te vangen
, Migratiestromen
- Naast natuurlijke bevolkingsgroei speelt migratie ook een rol bij de groei of afname van de
bevolking
Natuurlijke bevolkingsgroei -> bevolkingsgroei of -afname door het aantal geboorten min het
aantal sterfgevallen
Migratie -> het verhuizen van het ene naar het andere woongebied. Als je dat doet ben je
een migrant
o Vertrekoverschot -> als er uit een gebied meer mensen vertrekken dan dat er zich
vestigen
- Grootste migratiestroom -> trek naar de stad
- In arme ontwikkelingslanden is het urbanisatietempo hoog
Urbanisatietempo ->de snelheid waarmee de urbanisatiegraad toeneemt
Urbanisatiegraad -> het percentage stedelingen in een land
- Economische migranten -> iemand die zijn woongebied verlaat door gebrek aan werk en geld
- Vluchtelingen -> iemand die uit zijn land is gevlucht, omdat het er niet veilig is
Bevolking en duurzaamheid
- Draagkracht -> het vermogen van de natuur om mensen te voorzien in hun bestaan, zonder
dat het natuurlijke evenwicht wordt verstoord
- Overbevolking -> als er in een gebied meer mensen zijn dan in de middelen van bestaan
toelaten
Paragraaf 8.3
Vroeger: eigen regio
- Gemengd bedrijf -> landbouwbedrijf met zowel akkerbouw als veeteelt
- Voedselkringloop -> de kringloop van organismen(planten en dieren) die eten en op hun
beurt gegeten worden
Nu: globalisering
- Voedselproductie is sterk veranderd
- Boeren zijn zich aan het specialiseren in akkerbouw óf veeteelt. Ze willen een hoge opbrengst
tegen zo laag mogelijke kosten.
- Schaalvergroting -> proces waarbij bedrijven steeds groter worden om zo de
productiekosten(per eenheid) te verlagen en de opbrengst te verhogen
- Globalisering -> doorgaande proces van internationale uitwisseling van mensen, goederen,
geld en informatie(kennis, cultuur)
Paragraaf 8.1
Leven op aarde:
- Door het broeikaseffect is de temperatuur op de aarde hoger dan het echt is
Broeikaseffect -> het vasthouden van de zonnewarmte door de dampkring
- Dampkring -> lucht om ons heen, heet ook atmosfeer
- Koolzuurgas -> gas dat vrijkomt bij uitademen, gas in de dampkring dat voor het leven op
aarde van groot belang is(is nodig bij fotosynthese)
- Fotosynthese -> het onder invloed van zonlicht omzetten van water en koolzuurgas in suikers
en zuurstof door planten en bomen
- De aantrekkende kracht van de aarde(zwaartekracht) zorgt ervoor dat de gassen uit de
dampkring niet de ruimte in verdwijnen
- Water is onmisbaar voor het leven op aarde. Zo’n 97,5% van al het water bevindt zich in de
oceaan. Dat is zout water, bijna al het zoete water is opgeslagen in ijs of aquifers in de
ondergrond. Slechts een klein deel van het zoete water is beschikbaar in rivieren en meren
Aquifers -> waterdragende laag in de ondergrond
- Voedsel is een noodzakelijke natuurlijke hulpbron op aarde
Natuurlijke hulpbron -> producten uit de natuur die mensen goed kunnen gebruiken
Een duurzame aarde?
- De voorraden zoet water, schone lucht, voedsel en energie zijn niet oneindig
- Duurzame aarde -> niet meer natuurlijke hulpbronnen gebruiken dan dat erbij komen
- Alles vraagt ruimte: huizen, akkers, weilanden, fabrieken enz.
- Veel energieverbruik(auto’s, fabrieken enz.)
- Ecologische voetafdruk -> de hoeveelheid ruimte op aarde die wordt gebruikt door één
persoon of een heel land
Paragraaf 8.2
Op weg naar 10 miljard
- Verdriedubbeling bevolking ten opzichte van 1950
- Bevolkingsprognose 2060: rond de 10 miljard
Bevolkingsprognose -> berekende voorspelling van het bevolkingsaantal
- Demografie -> de samenstelling en de spreiding van de bevolking
- Hoogtepunt van de groei van de wereldbevolking -> meer dan 2% per jaar
- Afname relatieve bevolkingsgroei(procenten) – komt door daling vruchtbaarheidscijfer
Ongelijke groei
- Rijke landen -> nauwelijks groei in bevolking of neemt zelfs af
o Aandeel 65-plussers stijgt(vergrijzing)
- Bevolkingsexplosie -> snelle bevolkingsgroei
- Bevolkingsexplosie -> jonge bevolking
- Bevolkingsexplosie ontstaat door hoge vruchtbaarheidscijfer
- Bevolkingsexplosie -> nieuwe voorzieningen -> demografische investering
Demografische investering -> miljarden euro’s die nodig zijn om de gevolgen van een
veranderende samenstelling van de bevolking op te vangen
, Migratiestromen
- Naast natuurlijke bevolkingsgroei speelt migratie ook een rol bij de groei of afname van de
bevolking
Natuurlijke bevolkingsgroei -> bevolkingsgroei of -afname door het aantal geboorten min het
aantal sterfgevallen
Migratie -> het verhuizen van het ene naar het andere woongebied. Als je dat doet ben je
een migrant
o Vertrekoverschot -> als er uit een gebied meer mensen vertrekken dan dat er zich
vestigen
- Grootste migratiestroom -> trek naar de stad
- In arme ontwikkelingslanden is het urbanisatietempo hoog
Urbanisatietempo ->de snelheid waarmee de urbanisatiegraad toeneemt
Urbanisatiegraad -> het percentage stedelingen in een land
- Economische migranten -> iemand die zijn woongebied verlaat door gebrek aan werk en geld
- Vluchtelingen -> iemand die uit zijn land is gevlucht, omdat het er niet veilig is
Bevolking en duurzaamheid
- Draagkracht -> het vermogen van de natuur om mensen te voorzien in hun bestaan, zonder
dat het natuurlijke evenwicht wordt verstoord
- Overbevolking -> als er in een gebied meer mensen zijn dan in de middelen van bestaan
toelaten
Paragraaf 8.3
Vroeger: eigen regio
- Gemengd bedrijf -> landbouwbedrijf met zowel akkerbouw als veeteelt
- Voedselkringloop -> de kringloop van organismen(planten en dieren) die eten en op hun
beurt gegeten worden
Nu: globalisering
- Voedselproductie is sterk veranderd
- Boeren zijn zich aan het specialiseren in akkerbouw óf veeteelt. Ze willen een hoge opbrengst
tegen zo laag mogelijke kosten.
- Schaalvergroting -> proces waarbij bedrijven steeds groter worden om zo de
productiekosten(per eenheid) te verlagen en de opbrengst te verhogen
- Globalisering -> doorgaande proces van internationale uitwisseling van mensen, goederen,
geld en informatie(kennis, cultuur)
