Inhoudsopgave
Inhoudsopgave......................................................................................................................................1
Inleiding.................................................................................................................................................2
Argumenten...........................................................................................................................................3
Argument 1: robots kunnen op dit moment nog niet dusdanig gepersonaliseerd worden dat ze
persoonlijke zorgverlening kunnen vervangen..................................................................................3
Argument 2: robots zijn op dit moment niet ver genoeg ontwikkeld om menselijk contact te
vervangen..........................................................................................................................................3
Argument 4: het gebruik van robots in de ouderenzorg brengt veel gevaar met zich mee in
tegenstelling tot menselijke zorgverlening........................................................................................4
Conclusie...............................................................................................................................................6
Nawoord................................................................................................................................................6
Literatuurlijst.........................................................................................................................................7
Bijlage 1: Toulminmodel........................................................................................................................8
Bijlage 2: Coreferaat..............................................................................................................................9
Bijlage 3: Beoordelingsformulier.........................................................................................................11
, Inleiding
Op dit moment spelen sociale robots een grote rol bij de zorg voor mensen met dementie. Zo
zouden zij een rol kunnen spelen bij een tekort aan zorgverleners en de stijging van de zorgkosten.
Wel is er nog veel werk voor nodig om dit te kunnen bereiken. Met name bij de doelgroep dementie
spelen sociale robots al een tijdje een grote rol. Voor deze doelgroep bestaan knuffelrobots die bij
mensen in een gevorderd stadium van dementie goed werken. (Visser & Vandemeulebroucke, 2018)
Verder komen steeds meer ouderen thuis te wonen en is er een stijging van het aantal mensen met
dementie. Robotica speelt hierdoor ook een rol om de zelfredzaamheid van deze ouderen te
vergroten. (Janssen & van Lier, 2017)
Bij het lezen van artikelen lijkt het haast allemaal verbloemd. Robots zorgen voor gezelschap, ze
vergroten de zelfredzaamheid en verminderen eenzaamheid. Bovendien helpen ze bij mensen met
dementie als herinnering. Dit helpt bij het houden van structuur en het houden van overzicht.
Verder helpt het ook als een communicatiemiddel tussen de zorgvrager en de mantelzorger. (Visser
& Vandemeulebroucke, 2018)
Maar is dit allemaal niet te mooi om waar te zijn? Want mensen hebben andere dingen te bieden
dan robots. Kunnen robots het menselijk contact vervangen en hebben zorgvragers nou juist niet het
contact van de verpleegkundigen nodig?
Ook voor de verpleegkundige biedt de zogenoemde ‘eHealth’ een mooie uitkomst, het verlicht voor
hen namelijk de zorgtaken. De eHealth is iets van deze generatie en is volop in ontwikkeling. Als
verpleegkunde studenten wordt er ook kennisgemaakt met eHealth, en daarbij de positieve
verhalen. Echter zijn er naast alle positieve verhalen ook discussiepunten. Mensen hebben namelijk
andere dingen te bieden dan robots. Daarnaast is de reden van veel studenten om verpleegkunde te
studeren het sociale contact met cliënten, dit zal worden weggenomen wanneer sociale robots deze
taken overnemen. In dit verslag zal daarom betoogd worden of de robots in de ouderenzorg op basis
van de huidige ontwikkelingen de menselijke zorgverlening kunnen vervangen. Robots zullen
wellicht helpen met het verminderen van de zorgtaken en hierdoor ook indirect van de hoge
werkdruk, maar zullen mensen met bijvoorbeeld dementie het prettig ervaren dat er zo iets modern
hen helpt herinneren, en dat bij eenzame ouderen de thuiszorg nu nog minder vaak langskomt?
Om deze vragen te kunnen beantwoorden wordt in het eerste hoofdstuk gekeken naar het feit dat
robots niet gepersonaliseerd worden aan de zorgvrager. In hoofdstuk twee wordt verdiept in het feit
dat robots menselijk contact niet kunnen vervangen. In het derde hoofdstuk wordt gekeken naar de
hinder die robots met zich meebrengen. Het vierde hoofdstuk verdiept zich in het gevaar dat robots
met zich mee brengen ten opzichte van menselijke zorgverleners. In het vijfde hoofdstuk zal ten
slotte geconcludeerd worden of robots in de ouderenzorg op basis van de huidige ontwikkelingen
daadwerkelijk menselijke zorgverlening in de meeste gevallen kunnen vervangen.
2
Inhoudsopgave......................................................................................................................................1
Inleiding.................................................................................................................................................2
Argumenten...........................................................................................................................................3
Argument 1: robots kunnen op dit moment nog niet dusdanig gepersonaliseerd worden dat ze
persoonlijke zorgverlening kunnen vervangen..................................................................................3
Argument 2: robots zijn op dit moment niet ver genoeg ontwikkeld om menselijk contact te
vervangen..........................................................................................................................................3
Argument 4: het gebruik van robots in de ouderenzorg brengt veel gevaar met zich mee in
tegenstelling tot menselijke zorgverlening........................................................................................4
Conclusie...............................................................................................................................................6
Nawoord................................................................................................................................................6
Literatuurlijst.........................................................................................................................................7
Bijlage 1: Toulminmodel........................................................................................................................8
Bijlage 2: Coreferaat..............................................................................................................................9
Bijlage 3: Beoordelingsformulier.........................................................................................................11
, Inleiding
Op dit moment spelen sociale robots een grote rol bij de zorg voor mensen met dementie. Zo
zouden zij een rol kunnen spelen bij een tekort aan zorgverleners en de stijging van de zorgkosten.
Wel is er nog veel werk voor nodig om dit te kunnen bereiken. Met name bij de doelgroep dementie
spelen sociale robots al een tijdje een grote rol. Voor deze doelgroep bestaan knuffelrobots die bij
mensen in een gevorderd stadium van dementie goed werken. (Visser & Vandemeulebroucke, 2018)
Verder komen steeds meer ouderen thuis te wonen en is er een stijging van het aantal mensen met
dementie. Robotica speelt hierdoor ook een rol om de zelfredzaamheid van deze ouderen te
vergroten. (Janssen & van Lier, 2017)
Bij het lezen van artikelen lijkt het haast allemaal verbloemd. Robots zorgen voor gezelschap, ze
vergroten de zelfredzaamheid en verminderen eenzaamheid. Bovendien helpen ze bij mensen met
dementie als herinnering. Dit helpt bij het houden van structuur en het houden van overzicht.
Verder helpt het ook als een communicatiemiddel tussen de zorgvrager en de mantelzorger. (Visser
& Vandemeulebroucke, 2018)
Maar is dit allemaal niet te mooi om waar te zijn? Want mensen hebben andere dingen te bieden
dan robots. Kunnen robots het menselijk contact vervangen en hebben zorgvragers nou juist niet het
contact van de verpleegkundigen nodig?
Ook voor de verpleegkundige biedt de zogenoemde ‘eHealth’ een mooie uitkomst, het verlicht voor
hen namelijk de zorgtaken. De eHealth is iets van deze generatie en is volop in ontwikkeling. Als
verpleegkunde studenten wordt er ook kennisgemaakt met eHealth, en daarbij de positieve
verhalen. Echter zijn er naast alle positieve verhalen ook discussiepunten. Mensen hebben namelijk
andere dingen te bieden dan robots. Daarnaast is de reden van veel studenten om verpleegkunde te
studeren het sociale contact met cliënten, dit zal worden weggenomen wanneer sociale robots deze
taken overnemen. In dit verslag zal daarom betoogd worden of de robots in de ouderenzorg op basis
van de huidige ontwikkelingen de menselijke zorgverlening kunnen vervangen. Robots zullen
wellicht helpen met het verminderen van de zorgtaken en hierdoor ook indirect van de hoge
werkdruk, maar zullen mensen met bijvoorbeeld dementie het prettig ervaren dat er zo iets modern
hen helpt herinneren, en dat bij eenzame ouderen de thuiszorg nu nog minder vaak langskomt?
Om deze vragen te kunnen beantwoorden wordt in het eerste hoofdstuk gekeken naar het feit dat
robots niet gepersonaliseerd worden aan de zorgvrager. In hoofdstuk twee wordt verdiept in het feit
dat robots menselijk contact niet kunnen vervangen. In het derde hoofdstuk wordt gekeken naar de
hinder die robots met zich meebrengen. Het vierde hoofdstuk verdiept zich in het gevaar dat robots
met zich mee brengen ten opzichte van menselijke zorgverleners. In het vijfde hoofdstuk zal ten
slotte geconcludeerd worden of robots in de ouderenzorg op basis van de huidige ontwikkelingen
daadwerkelijk menselijke zorgverlening in de meeste gevallen kunnen vervangen.
2