Samenvatting OWMA- pedagogisch handelen

OWM-A: SAMENVATTING
INLEIDING

Pedagogiek als wetenschap
 omgaan met kinderen
 inzicht krijgen in ontwikkeling v kinderen
 …

Pedagogisch/pedagogiek/pedagogie
 Griekse woord -> ‘peedia’ = kinderen
 Griekse woord -> paidagoogia
o samengesteld uit pais = kind + agogein = leiden
o kinderleiding
 Pedagogiek nu
o wetenschappelijke studie of theoretische reflectie vh opvoedingsgebeuren
o beoefend door pedagogen


HOOFDSTUK 1: HET PEDAGOGISCH MODEL




 Groen: basisbehoeften kind
 Oranje: pedagogisch antwoord op basisbehoeften
 Blauw: verschillende opvoedingsmilieus vd kinderen
 Roze: maatschappij- en mensbeeld (waarden en normen)
 Het zijn tandwielen
o dynamisch dwz dat alles op elkaar inwerkt




1

,1.1 HET KIND EN ZIJN PSYCHOLOGISCHE BASISBEHOEFTEN

 Kind staat centraal in pedagogisch model
 Geen 2 gelijke kinderen in je klas -> elk kind andere aanpak
 Luc Stevens -> 3 basisbehoeften (geen hiërarchische ordening)
o Verbondenheid - ik hoor erbij
 behoefte aan veiligheid en geborgenheid
 warme en hechte band -> gemak
o Competentie - ik kan het
 zelfvertrouwen stimuleren
o Autonomie - ik wil het zelf
 zelf keuzes maken


1.2 EEN PEDAGOGISCH ANTWOORD OP DE PSYCHOLOGISCHE BASISBEHOEFTEN:
BASISHOUDING VD LEERKRACHT

 Waarderen
o onvoorwaardelijk accepteren vh zijn v elk kind
o wil niet zeggen dat al het gedrag wordt geaccepteerd
o waarderen = op waarde schatten
o elk kind serieus nemen, kwaliteiten erkennen, talenten stimuleren, verantwoordelijkheid
geven…
 Ondersteunen
o helpende hand
o met zelfvertrouwen wereld verkennen -> vertrouwen in zichzelf
 Uitdagen
o kind activeren, op verkenning laten gaan, zaken laat ervaren en ontdekken, experimenteren,
eigen beslissingen…
o zo kan kind zich ontwikkelen
 wie ben ik?
 waar ben ik goed in? (talenten)
 Vertrouwen
o ervaren dat je in het kind gelooft
o niet voortdurend controleren -> loslaten, maar toch ondersteunen


1.3 CONTEXTEN WAARBINNEN PEDAGOGISCH HANDELEN PLAATSVINDT

 Gezin
o primaire opvoeders
o niet enkel traditioneel! -> alle gezinsvormen
o ook grootouders en andere familieleden (waar kind veelvuldig mee in contact is
 Peergroup
o lid van diverse groepen
 jeugdbeweging
 sportclub
 academie
 …
 Leerkracht
o professionele opvoeder vh kind
 School
o tweede opvoedingsmilieu
o eigen normen en waarden

2

,  soms niet gelijk lopen met eerste opvoedingsmilieu (gezin) -> kind leert zich
geleidelijk los te maken v ouders
 Buurt
o groeit op in een wijk
o sociale contacten
o gedeelde waarden en normen



1.4 ALGEMENE CONTEXT WAARBINNEN OPVOEDING PLAATSVINDT

 Maatschappij- en mensbeeld
o je kan niet zomaar eigen visie opleggen
o maatschappij heeft normen en waarden
 soms vastgelegd in wetten (kinderarbeid, leerplichtwetgeving, kinderrechten..)
o mensen veranderen -> je moet mee evolueren als leerkracht


HOOFDSTUK 2: HET KIND EN ZIJN PSYCHOLOGISCHE BASISBEHOEFTEN

 Positieve ontwikkeling -> kind moet zich goed voelen in vel
 Positief pedagogisch klimaat noodzakelijk

2.1 DE BEHOEFTE AAN VERBONDENHEID - IK HOOR ERBIJ

 Bv: uniform vd jeugdbeweging = verbondenheid
 Verbondenheid in 2 richtingen
o kind wordt al persoon geliefd door anderen, gerespecteerd…
o kind is bekwaam om andere te respecteren, hen graag te zien…
 Hechtingstheorie
o elk kind heeft nood aan veiligheid en verbondenheid
o pas als het zich veilig en aanvaard voelt -> open voor ontwikkelen en leren
o hechtingsproces
 positieve emotionele band op met een specifieke opvoedings figuur
 kwaliteit v deze band heeft invloed hoe kind later omgaat met andere
o veilige hechting
 als kind zijn directe opvoeder als thuisbasis gebruikt en zich op zijn gemak voelt als
deze aanwezig is
 kinderen hebben minder psychische problemen, zijn sociaal en emotioneel vaardiger
en gaan liefdesrelaties aan
o eerste 5 levensjaren zijn erg belangrijk in het opbouwen v sociale relaties
 Sociaal-emotionele ontwikkeling
o positieve ontwikkeling om emotioneel vlak -> verbondenheid met anderen en zichzelf
verstreken
o kinderen hebben beeld van zichzelf dat verandert oiv nieuwe banden
o nood aan verbondenheid met leeftijdsgenoten
 Bij een groep horen
o mens is sociaal lerend wezen
o samen streven naar één doel -> iets dat ons gelukkig maakt
o als je deel uitmaakt ve groep -> mentaal sterker
 Verbondenheid met de leerkracht
o verstrekt wanneer lln gelijkenissen ontdekken tussen zichzelf en lkr
o positief -> betere prestaties id klas

2.2 DE BEHOEFTE AAN COMPETENTIE - IK KAN HET

3